Mostar körpüsü (bosn.Stari most; türk.Mostar Köprüsü) — Bosniya və HerseqovinanınMostar şəhərindən keçən Neretva çayı üzərində Memar Sinanın şagirdi Memar Xeyrəddin tərəfindən 1566-cı ildə inşa edilən körpüdür. Bu körpü Bosniya müharibəsi zamanı Xorvat hərbi qüvvələri tərəfindən 1993-cü ilin noyabrın 9-da dağıdılıb. Sonralar körpünün yenidən tikilməsi üçün layihə hazırlandı. Körpü 23 iyul 2004-cü ildə—yenidən bərpa olunduqdan sonra açıldı.
Rəsmi adı: Old Bridge Area of the Old City of Mostar
Tipi
Mədəni
Kriteriya
vi
Təyin edilib
2005
İstinad nöm.
946
Dövlət
Bosniya və Herseqovina
Region
Avropa
Mostar körpüsü
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar
Bu körpü ölkənin ən çox tanınan görməli yerlərindən biri kimi, həmçinin Balkanlardaİslam memarlığının ən nümunəvi əsərlərindən sayılır.
Xüsusiyyətləri
Neretva çayından 24 metr yüksəklikdə, 30 metr uzunluğunda və 4 metr enində olan Mostar Körpüsü, dövrünə görə inkişaf etmiş bir texnologiyayla inşa edilib. Körpünün tikintisində 456 qəlib daş istifadə edilib. Körpünün tağları tenelija kimi tanınan yerli daşdan tikilib. Körpü inşa edildikdən sonra adını yaxınlıqdakı şəhərdən götürmüşdür. Körpünün inşası şəhərdə ticarəti canlandırmış və zənginləşdirmişdir. Beləliklə, Mostar Herseqovina bölgəsinin mühüm bir şəhərinə çevrilmişdir.
1968-ci ildən bəri hər il iyul ayında Mostar Körpüsündən suya tullanma yarışları keçirilir. Dünyanın bir çox yerindən iştirakçılar bu tədbir üçün Mostara gəlir. Körpünün ən yüksək nöqtəsindən edilən suya tullanma sınaqları minlərlə insan tərəfindən izlənilir.
Tarixi
Orijinal körpü 1577-ci ildə Sultan Süleyman Qanuni tərəfindən daha qədim taxta asma körpünün əvəz edilməsi tapşırığına əsasən tikilib. Tikinti işləri 1557-ci ildə başlayıb və doqquz il davam edib. Yazılı mənbələrdə verilən məlumata görə, körpü 974-cu ildə (Hicri tarixinə görə) başa çatıb. Körpünün tikilməsində yumurtanın ağından, əhəng və metal sıxaclardan istifadə edilib. Körpünün tikintisinə 300,000 gümüş pul xərclənib.
29 metr uzunluğunda və 20 metr hündürlüyündə olan körpü öz zamanında tez məşhurlaşdı. Məşhur səyahətçi Övliya Çələbi XVII əsrdə yazır: körpü sıldırım bir qayadan digər bir qayaya uzadılan, səmaya doğru yüksəlmiş göy qurşağı qövsünə oxşayır. …Mən — Allahın yazıq və məzlum qulu 16 ölkədən keçmişəm, amma heç vaxt belə yüksək körpü görməmişəm. Bu körpü səma kimi yüksək qayadan—qayaya atılıb.
Dağıdılması
Bosniya Herseqovinada başlayan vətəndaş müharibəsi zamanı Mostar körpüsünə ilk hücumu 1992-ci ilde Bosniyalı Serblər təşkil etdi. 1993-cü ilin noyabrın 9-da Bosniya müharibəsi zamanı Xorvat tankları körpüyə daha böyük bir zərər verən hücumlara başladı. Noyabr ayının sonunda körpü tamamilə dağıldı. Mostar körpüsü dağıdılana kimi əsrlər boyu Bosniyada tolerantlıq və müxtəlif mədəniyyətlərin simvolu kimi 427 il idi ki, davam gətirirdi.
Müharibədən sonra körpünün yerində müvəqqəti olaraq, dəmir körpü düzəldildi. Dəmir körpü Mostar ətrafındakı digər körpülər də məhv edildiyindən, çayın iki sahilini birləşdirən yeganə körpü idi.
Yenidən inşa olunması
Müharibə bitdikdən sonra, körpünün yenidən inşa olunması üçün müxtəlif planlar hazırlandı. Dünya Bankı, Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhsil, Elm və Mədəniyyət məsələləri üzrə Təşkilatı (UNESCO), Mədəniyyət üzrə Ağa Xan Qəyyum təşkilatı və Dünya Abidələri Fondu Mostar körpüsünün və Mostar şəhərinin tarixi mərkəzini bərpa etmək üçün nəzarət koalisiyası formalaşdırdı. Əlavə maliyyələşdirmə İtaliya, Hollandiya, Türkiyə, Xorvatiya və Avropa Şurası İnkişaf Bankının, eləcə də Bosniya hökuməti tərəfindən edilmişdir. 1998-ci ilin oktyabrında YUNESKO-nun dizayn və yenidənqurma işləri izləmək üçün beynəlxalq ekspertlər komitəsi yaradılıb. Körpü Osmanlı tikinti üsullarından istifadə edilərək, Türkiyə tikinti şirkəti tərəfindən yerli materiallarla yenidən qurulub. Yenidənqurma işləri 2001-ci ilin iyunun 7-də başlayıb. Yenidən qurulan körpünün 23 iyul 2004-cü ildə təntənəli açılış mərasimi olmuşdur.
Mostar körpüsü qədim Mostar şəhəri ilə birlikdə 2005-ci ildə Ümumdünya irsi siyahısına əlavə edilmişdir.
mostar, körpüsü, bosn, stari, most, türk, mostar, köprüsü, bosniya, herseqovinanın, mostar, şəhərindən, keçən, neretva, çayı, üzərində, memar, sinanın, şagirdi, memar, xeyrəddin, tərəfindən, 1566, ildə, inşa, edilən, körpüdür, körpü, bosniya, müharibəsi, zaman. Mostar korpusu bosn Stari most turk Mostar Koprusu Bosniya ve Herseqovinanin Mostar seherinden kecen Neretva cayi uzerinde Memar Sinanin sagirdi Memar Xeyreddin terefinden 1566 ci ilde insa edilen korpudur 1 Bu korpu Bosniya muharibesi zamani Xorvat herbi quvveleri terefinden 1993 cu ilin noyabrin 9 da dagidilib 2 Sonralar korpunun yeniden tikilmesi ucun layihe hazirlandi Korpu 23 iyul 2004 cu ilde yeniden berpa olunduqdan sonra acildi 3 Mostar korpusuStari Most43 20 13 sm e 17 48 55 s u Olke Bosniya ve HerseqovinaSeher MostarYerlesir Neretva cayi uzerindeAidiyyati Osmanli imperiyasiMemar Memar XeyreddinEsas tarixler 2004 berpadan sonra acilisi olmusdur Tikilme tarixi 1566 1567Uslubu Osmanli memarligiHundurluyu 24 mUzunlugu 29 metrEni 4 metrMaterial Das d Veziyyeti Berpa olunub UNESCO Umumdunya IrsiResmi adi Old Bridge Area of the Old City of MostarTipiMedeniKriteriyaviTeyin edilib2005Istinad nom 946DovletBosniya ve HerseqovinaRegionAvropaMostar korpusu Vikianbarda elaqeli mediafayllarBu korpu olkenin en cox taninan gormeli yerlerinden biri kimi hemcinin Balkanlarda Islam memarliginin en numunevi eserlerinden sayilir Mundericat 1 Xususiyyetleri 2 Tarixi 3 Dagidilmasi 4 Yeniden insa olunmasi 5 Qalereya 6 Istinadlar 7 Xarici kecidlerXususiyyetleri RedakteNeretva cayindan 24 metr yukseklikde 30 metr uzunlugunda ve 4 metr eninde olan Mostar Korpusu dovrune gore inkisaf etmis bir texnologiyayla insa edilib Korpunun tikintisinde 456 qelib das istifade edilib Korpunun taglari tenelija kimi taninan yerli dasdan tikilib Korpu insa edildikden sonra adini yaxinliqdaki seherden goturmusdur Korpunun insasi seherde ticareti canlandirmis ve zenginlesdirmisdir Belelikle Mostar Herseqovina bolgesinin muhum bir seherine cevrilmisdir 1968 ci ilden beri her il iyul ayinda Mostar Korpusunden suya tullanma yarislari kecirilir Dunyanin bir cox yerinden istirakcilar bu tedbir ucun Mostara gelir Korpunun en yuksek noqtesinden edilen suya tullanma sinaqlari minlerle insan terefinden izlenilir 4 Tarixi RedakteOrijinal korpu 1577 ci ilde Sultan Suleyman Qanuni terefinden daha qedim taxta asma korpunun evez edilmesi tapsirigina esasen tikilib Tikinti isleri 1557 ci ilde baslayib ve doqquz il davam edib Yazili menbelerde verilen melumata gore korpu 974 cu ilde Hicri tarixine gore basa catib Korpunun tikilmesinde yumurtanin agindan eheng ve metal sixaclardan istifade edilib 5 6 7 Korpunun tikintisine 300 000 gumus pul xerclenib 8 29 metr uzunlugunda ve 20 metr hundurluyunde olan korpu oz zamaninda tez meshurlasdi Meshur seyahetci Ovliya Celebi XVII esrde yazir korpu sildirim bir qayadan diger bir qayaya uzadilan semaya dogru yukselmis goy qursagi qovsune oxsayir Men Allahin yaziq ve mezlum qulu 16 olkeden kecmisem amma hec vaxt bele yuksek korpu gormemisem Bu korpu sema kimi yuksek qayadan qayaya atilib 9 Dagidilmasi RedakteBosniya Herseqovinada baslayan vetendas muharibesi zamani Mostar korpusune ilk hucumu 1992 ci ilde Bosniyali Serbler teskil etdi 1993 cu ilin noyabrin 9 da Bosniya muharibesi zamani Xorvat tanklari korpuye daha boyuk bir zerer veren hucumlara basladi 10 Noyabr ayinin sonunda korpu tamamile dagildi Mostar korpusu dagidilana kimi esrler boyu Bosniyada tolerantliq ve muxtelif medeniyyetlerin simvolu kimi 427 il idi ki davam getirirdi Muharibeden sonra korpunun yerinde muveqqeti olaraq demir korpu duzeldildi Demir korpu Mostar etrafindaki diger korpuler de mehv edildiyinden cayin iki sahilini birlesdiren yegane korpu idi Yeniden insa olunmasi RedakteMuharibe bitdikden sonra korpunun yeniden insa olunmasi ucun muxtelif planlar hazirlandi Dunya Banki Birlesmis Milletler Teskilatinin Tehsil Elm ve Medeniyyet meseleleri uzre Teskilati UNESCO Medeniyyet uzre Aga Xan Qeyyum teskilati ve Dunya Abideleri Fondu Mostar korpusunun ve Mostar seherinin tarixi merkezini berpa etmek ucun nezaret koalisiyasi formalasdirdi Elave maliyyelesdirme Italiya Hollandiya Turkiye Xorvatiya ve Avropa Surasi Inkisaf Bankinin elece de Bosniya hokumeti terefinden edilmisdir 1998 ci ilin oktyabrinda YUNESKO nun dizayn ve yenidenqurma isleri izlemek ucun beynelxalq ekspertler komitesi yaradilib Korpu Osmanli tikinti usullarindan istifade edilerek Turkiye tikinti sirketi terefinden yerli materiallarla yeniden qurulub 11 Yenidenqurma isleri 2001 ci ilin iyunun 7 de baslayib Yeniden qurulan korpunun 23 iyul 2004 cu ilde tenteneli acilis merasimi olmusdur 12 13 Mostar korpusu qedim Mostar seheri ile birlikde 2005 ci ilde Umumdunya irsi siyahisina elave edilmisdir 14 Qalereya Redakte Mostar korpusu uzerinde pillekenler Mostar korpusune qerb terefden giris Korpunun serq terefdeki qullesi Korpuden gorunus 2009 cu ilde korpuden turistlerin suya tullanmasi Mostar korpusu berpa zamaniIstinadlar Redakte Stari Most ingilis www greatbuildings com Istifade tarixi 11 oktyabr 2014 Mostar Koprusu turk yoldaolmak com Istifade tarixi 11 oktyabr 2014 Mostar koprusu acildi turk 23 iyul 2004 Istifade tarixi 11 oktyabr 2014 Mostar Koprusu turk gezipgordum com 13 may 2014 Istifade tarixi 11 oktyabr 2014 Croats destroy Mostar s historic bridge ingilis www independent co uk Istifade tarixi 11 oktyabr 2014 Mostar Koprusu turk www turkcebilgi com Istifade tarixi 11 oktyabr 2014 Get the Mostar bridge all to yourself ingilis www simonseeks com 2015 09 09 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 11 oktyabr 2014 The Old Bridge Stari Most ingilis dominicus malleotus free fr Istifade tarixi 11 oktyabr 2014 Hearts and Stones ingilis www saudiaramcoworld com Istifade tarixi 11 oktyabr 2014 Old Bridge Area of the Old City of Mostar UNESCO World Heritage List ingilis www vthawaii com Istifade tarixi 12 oktyabr 2014 Mostar Bridge is standing up ingilis www nato int Istifade tarixi 12 oktyabr 2014 Bridge opens but Mostar remains a divided city ingilis www theguardian com Istifade tarixi 12 oktyabr 2014 Symbolic Mostar bridge reopens ingilis edition cnn com Istifade tarixi 12 oktyabr 2014 MOSTAR ingilis www worldheritagesite org Istifade tarixi 12 oktyabr 2014 Xarici kecidler RedakteOld Bridge Area of the Old City of Mostar ing Siege of Mostar Arxivlesdirilib 2015 03 03 at the Wayback Machine ing Mostar Neretva nin Sularina Gomulurken olu kecid turk Mostar Koprusu Yikilis ve Acilis videoMenbe https az wikipedia org w index php title Mostar korpusu amp oldid 6094364, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
.jpg.html){kind=link}
