fbpx
Wikipedia

Molodi müharibəsi

Molodi müharibəsi — (Rus dilində: Молодинская битва) 1572-ci ilin iyul-avqust aylarında olmuşdur. Bu müharibə, İvan Qroznının ən əhəmiyyətli döyüşlərindən biridir. Öz ordusundan iki dəfə böyük bir orduya qalib gəlmişdir. İvan Qroznı Moskva şəhərinin 40 mil yaxınlığında Krım xanı I Dövlət Gəray xana qarşı vuruşmuşdur.

Molodi müharibəsi
Əsas münaqişə: Rusiya-Krım müharibəsi
Tarix 30 iyul - 2 avqust 1572
Yeri Molodi
Nəticəsi Rusiya qalib gəldi
Münaqişə tərəfləri

Rusiya çarlığının Livoniya müharibəsini aparmasını fürsət bilən Dövlət Gəray, bir illik fasilədən sonra Moskvaya yenidən hücuma keçdi. Osmanlı tərəfindən artilleriya və yeniçəri qüvvələri ilə dəstəklənərək, 3 kəşfiyyat dəstəsi göndərdi. Sonra da (26 iyulda) Oka çayının qarşı sahilinə keçdi. Amma çayın o biri tərəfində Rus ordusunun yerləşdiyini bilmirdi (həmin dövrdə Rusiya Livoniya müharibəsində müvəqqəti atəşkəs imzalamışdı).

Rus ordusu 60 min əsgərdən ibarət bir gücə malik idi. Baş komandaları Knyaz Mixail Vorotynsky idi. Ordunun sol qanadına Prens Repnin, sağ qanadına Prens Odoevsky rəhbərlik edirdi. Bununla yanaşı ruslar çayın digər yaxasına mövqe qurmuşdu.

30 iyulda ordular qarşı-qarşıya gəldilər. Rusların planı çərçivəsində mülki edilmiş mövqelər və dar sahədə qalan tatarlar oxatma qabiliyyətlərindən istifadə edə bilmədilər və məcburən üz-üzə müharibəyə başladılar. Müharibə əsasən qılınc və nizə döyüşü şəklində davam etdi. Zəbt edilmiş mövqelərdə Ruslar müharibənin sonrakı mərhələlərində topçu birlikləri və odlu silahlarından təsirli şəkildə istifadə etdilər. OsmanlıKrım ordusu ardında 100 min nəfərə qədər ölü, yaralı və əsir verdi. Verilən itkilər qarşısında məğlub ediləcəyini anlayan Dövlət Gəray qalan 20 min Tatar süvarisi ilə qaçmaq məcburiyyətində qaldı.

Müharibənin nəticəsi Krım xanlığı bir daha Moskvaya qədər heç vaxt irəliləyə bilmədi, ancaq Ukrayna ərazisinə edəcəyi hücumlarla kifayətləndi. Bununla da Rusiya isə möhkəmlənmək prosesinə başladı. Buna baxmayaraq, 1680-ci illərə qədər Krım xanlığına xərac verməyə davam etti. Bu müharibə eyni zamanda Osmanlı İmperiyasıKrım xanlığının qüdrətinin azalmağa başladığını da bir göstəricisi olmuşdur.

İstinadlar

  1. Новгородская вторая летопись. Год 7080(1572).ПСРЛ т. III, СПб, 1841

Həmçinin bax

Xarici keçidlər

molodi, müharibəsi, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, avqust, 2021, dilində. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Molodi muharibesi Rus dilinde Molodinskaya bitva 1572 ci ilin iyul avqust aylarinda olmusdur Bu muharibe Ivan Qrozninin en ehemiyyetli doyuslerinden biridir Oz ordusundan iki defe boyuk bir orduya qalib gelmisdir Ivan Qrozni Moskva seherinin 40 mil yaxinliginda Krim xani I Dovlet Geray xana qarsi vurusmusdur 1 Molodi muharibesiEsas munaqise Rusiya Krim muharibesiTarix 30 iyul 2 avqust 1572Yeri MolodiNeticesi Rusiya qalib geldiMunaqise terefleriOsmanli imperiyasi Krim xanligi Car RusiyasiRusiya carliginin Livoniya muharibesini aparmasini furset bilen Dovlet Geray bir illik fasileden sonra Moskvaya yeniden hucuma kecdi Osmanli terefinden artilleriya ve yeniceri quvveleri ile desteklenerek 3 kesfiyyat destesi gonderdi Sonra da 26 iyulda Oka cayinin qarsi sahiline kecdi Amma cayin o biri terefinde Rus ordusunun yerlesdiyini bilmirdi hemin dovrde Rusiya Livoniya muharibesinde muveqqeti ateskes imzalamisdi Rus ordusu 60 min esgerden ibaret bir guce malik idi Bas komandalari Knyaz Mixail Vorotynsky idi Ordunun sol qanadina Prens Repnin sag qanadina Prens Odoevsky rehberlik edirdi Bununla yanasi ruslar cayin diger yaxasina movqe qurmusdu 30 iyulda ordular qarsi qarsiya geldiler Ruslarin plani cercivesinde mulki edilmis movqeler ve dar sahede qalan tatarlar oxatma qabiliyyetlerinden istifade ede bilmediler ve mecburen uz uze muharibeye basladilar Muharibe esasen qilinc ve nize doyusu seklinde davam etdi Zebt edilmis movqelerde Ruslar muharibenin sonraki merhelelerinde topcu birlikleri ve odlu silahlarindan tesirli sekilde istifade etdiler Osmanli ve Krim ordusu ardinda 100 min nefere qeder olu yarali ve esir verdi Verilen itkiler qarsisinda meglub edileceyini anlayan Dovlet Geray qalan 20 min Tatar suvarisi ile qacmaq mecburiyyetinde qaldi Muharibenin neticesi Krim xanligi bir daha Moskvaya qeder hec vaxt irelileye bilmedi ancaq Ukrayna erazisine edeceyi hucumlarla kifayetlendi Bununla da Rusiya ise mohkemlenmek prosesine basladi Buna baxmayaraq 1680 ci illere qeder Krim xanligina xerac vermeye davam etti Bu muharibe eyni zamanda Osmanli Imperiyasi ve Krim xanliginin qudretinin azalmaga basladigini da bir gostericisi olmusdur Istinadlar Redakte Novgorodskaya vtoraya letopis God 7080 1572 PSRL t III SPb 1841Hemcinin bax RedakteXarici kecidler Redakte Vikianbarda Molodi muharibesi ile elaqeli mediafayllar var rus http www hrono ru sobyt 1500sob molod html rus http www kulichki com moshkow HISTORY ANDREEW A R krym history txt 45 rus http www magister msk ru library history karamzin kar09 03 htm ing http www xenophon mil org rushistory battles ivanbook htm Bulanin D M Povest o bitve pri MolodyahMenbe https az wikipedia org w index php title Molodi muharibesi amp oldid 5851843, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.