fbpx
Wikipedia

Mirzə Əbdürrəhim Talıbov

Mirzə Əbdürrəhim Talıbov (24 iyun 1834(1834-06-24), Təbriz1911, Buynaksk, Dağıstan MSSR) — azərbaycanlı nasir, publisist və maarifçi.

Mirzə Əbdürrəhim Talıbov
Doğum tarixi 24 iyun 1834(1834-06-24)
Doğum yeri
Vəfat tarixi 1911
Vəfat yeri
Vətəndaşlığı
Fəaliyyəti yazıçı, siyasətçi

Həyatı və təhsili

Mirzə Əbdürrəhim Əbutalib Nədcar Təbrizi oğlu Talıbov 1837-ci ildə Cənubi Azərbaycanda Təbriz şəhərinin, Sərxab məhəlləsində dülgər ailəsində anadan olmuşdur. İlk təhsilini mollaxanada aldıqdan sonra mədrəsədə təhsil almış, ərəb və fars dillərini mükəmməl öyrənmişdir. 16 yaşında rus dilini öyrənmək və təhsilini yüksəltmək məqsədilə Tiflisə gedərək təhsilini orada davam etdirmiş, rus, ingilisfransız dillərini öyrənmişdir. Tiflisdə təhsil aldığı dövrdə rus sosial-demokratlarının və rus yazıçılarının fikirləri ilə tanış olub onlardan təsirlənir.

Fəaliyyəti

Tiflisdə yaşadığı dövrdə Qafqazda yolların və körpülərin tikintisindən varlanmış Məhəmməd Əli Xan Kaşanın kontorunda işləyib. Sonradan isə Temirxan-Şuraya köçərək burada şəxsi yol tikintisi kontoru açır. Qafqaz-Stavropol şose yolu çəkilməsi məhz onun kontoruna tapşırılmışdır. Özünə yeni ev almaqla yanaşı şəxsi kitabxana da tikdirir. Burada əslən Dərbənddən olan bir xanımla ailə qurur. Maddi vəziyyəti yaxşı olduğuna görə bir çox xeyriyyə işlərinə də yardım edir. Bir islahatçı kimi müasir məktəbləri dəstəklədiyi üçün BakıdaTemirxan-Şurada qızlar məktəbinin açılması üçün maddi yardım edir. 1907-ci ildə Təbriz sakinləri tərəfindən İranın birinci Milli Məclisinə deputat seçilsə də bu vəzifəni icra etməkdən imtina etmişdir. 1888-ci ildə İstanbula, 1898-ci ildə isə Məkkəyə həcc ziyarətinə gedir. 1902-ci ildə isə gözlərini müalicə etdirmək üçün Berlinə gedib.

Yaradıcılığı

Talıbov bütün əsərlərini 55 yaşından sonra yazıb. Danışıqda Azərbaycan Türkcəsindən istifadə etməsinə baxmayaraq bütün əsərlərini farsca yazıb. Yazdığı son iki kitabdan başqa bütün kitabları özü öz şəxsi vəsaiti hesabına çap etdirib. "İzahat dər xüsusi azadi" ("Azadlıq haqqında izahat)" adlı kitabı Məşrutə inqilabının qələbəsindən sonra 1906-cı ildə, "Siyasəti-Talibi" ("Talibin siyasəti" kitabı isə ölümündən bir neçə ay sonra 1911-ci ildə Tehranda çap olunub. İlk orijinal bədii əsəri "Kitab yüklü eşşək" alleqorik romanında maarifçiliyi təbliğ edir. "Səfineyi-Talibi", ya "Kitabi Əhməd" ("Talibin gəmisi", yaxud "Əhmədin kitabı" iki cilddə) əsəri Azərbaycan ədəbiyyatında uşaqların həyatından bəhs edən ilk kitabdır. Müəllifin özünün yazdığına görə o bu əsəri Jan Jak Russonun "Emil və ya tərbiyə haqqında" əsərindən təsirlənərək yazıb. Kitab müəllif və onun uydurulmuş 7 yaşlı oğlu arasında baş verən dialoqlardan ibarətdir. Burada oğulun ataya sualları tarixi, elmi, siyasi və dini məsələlərə aydınlıq gətirilir. "Məsalik ülməhsinin" ("Xeyirxahların yolu"), "Məsail ül-həyat" ("Həyat məsələləri"), "İzahat dər xüsusi azadi" ("Azadlıq haqqında izahat"), "Siyasəti-Talibi" ("Talibin siyasəti") ədəbi-elmi və publisistik əsərlərini yazıb çap etdirmişdir. "Məsalik ülməhsinin" ("Xeyirxahların yolu") əsərində əsas personaj var. Onlar mühəndislər Mustafa və Hüseyin, həkim Əhməd və kimya müəllimi Məhəmməddir. Onlara Dəmavənd dağına getmək və burada araşdırmalar aparıb hesablamalar etmək tapşırılır. Yol boyu onlara müctəhid, dərviş və çəkməçi rast gəlir. Tədqiqatçıların qarşısına çıxanlar nədənsə öz siyasi, sosial problemlərini dilə gətirməyə, birləşib islahatlar aparmağa çəkinirlər. Eyni zamanda isə digər millətlər islahatlar aparmaq məqsədilə birləşirlər daha çox danışıb çıxış yolları axtarırlar. Müəllif burada təsvir etdiyi dialoqlarda şah rejimini, İranda baş verən sosial və siyasi problemləri göstərir. Bu kitablarda şərq ictimai-siyasi problemlərinə toxunulur, qabaqcıl ideyalar, xeyirxah əməllər təbliğ olunur. Məşrutə inqilabı ideyalarının təşəkkül və formalaşmasına təsir göstərmişdir.

Ölümü

1911-ci il martın 11-də Şimali Qafqazda Temirxan-Şura şəhərində vəfat etmişdir.

Əsərləri

  • Kitab yüklü eşşək — 1888-ci il
  • Kitabi Əhməd (Əhmədin kitabı) 2 cilddə — 1894–1895-ci illər
  • Məsalik ülməhsinin (Xeyirxahların yolu) — 1905-ci il
  • Məsail ül-həyat (Həyat məsələləri) — 1906-cı il
  • İzahat dər xüsusi azadi (Azadlıq haqqında izahat) — 1906-cı il
  • Siyasəti-Talibi (Talibin siyasəti) — 1911-ci il

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. Afary, Janet (1996). The Iranian constitutional revolution, 1906-1911: grassroots democracy. Columbia University Press. səh. 40. He read the works of Transcaucasian Azeri intellectual, Abd al-Rahim Talibov
  2. DeGroot, Joanna (1998). Pierson, Ruth Roach; Chaudhuri, Nupur; McAuley, Beth (eds.). Coexisting and Conflicting Identities [Nation, empire, colony: historicizing gender and race]. Indiana University Press. səh. 145. ISBN 978-0-253-21191-0. ...the Azeri-Iranian Talibov/Talibzadeh linked the threat of "our pure Shari'a" (i.e. Iranian Islamic tradition) to the dominance of foreigners over Iranians...
  3. Cyrus Masroori (24 mart 2014). "ṬĀLEBUF, ʿABD-AL-RAḤIM" (ing. ). iranicaonline.org.
  4. Talibov, Abdul Rahim (1968). Masālek ol-Moḥsenīn (The Ways of the Charitable). Tehran: Sherkat-i Sahami. 57.
  5. Ibid. 71.
  6. Ibid. 74.

mirzə, əbdürrəhim, talıbov, iyun, 1834, 1834, təbriz, 1911, buynaksk, dağıstan, mssr, azərbaycanlı, nasir, publisist, maarifçi, doğum, tarixi, iyun, 1834, 1834, doğum, yeri, təbriz, təbriz, mərkəzi, baxşi, təbriz, şəhristanı, şərqi, azərbaycan, ostanı, iranvəf. Mirze Ebdurrehim Talibov 24 iyun 1834 1834 06 24 Tebriz 1911 Buynaksk Dagistan MSSR azerbaycanli nasir publisist ve maarifci 1 2 Mirze Ebdurrehim TalibovDogum tarixi 24 iyun 1834 1834 06 24 Dogum yeri Tebriz Tebriz merkezi baxsi d Tebriz sehristani Serqi Azerbaycan ostani IranVefat tarixi 1911Vefat yeri Buynaksk Buynaksk Urban Okrug d Dagistan MSSR RSFSRVetendasligi IranFealiyyeti yazici siyasetci Mundericat 1 Heyati ve tehsili 2 Fealiyyeti 2 1 Yaradiciligi 3 Olumu 4 Eserleri 5 Hemcinin bax 6 IstinadlarHeyati ve tehsili RedakteMirze Ebdurrehim Ebutalib Nedcar Tebrizi oglu Talibov 1837 ci ilde Cenubi Azerbaycanda Tebriz seherinin Serxab mehellesinde dulger ailesinde anadan olmusdur Ilk tehsilini mollaxanada aldiqdan sonra medresede tehsil almis ereb ve fars dillerini mukemmel oyrenmisdir 16 yasinda rus dilini oyrenmek ve tehsilini yukseltmek meqsedile Tiflise gederek tehsilini orada davam etdirmis rus ingilis ve fransiz dillerini oyrenmisdir Tiflisde tehsil aldigi dovrde rus sosial demokratlarinin ve rus yazicilarinin fikirleri ile tanis olub onlardan tesirlenir 3 Fealiyyeti RedakteTiflisde yasadigi dovrde Qafqazda yollarin ve korpulerin tikintisinden varlanmis Mehemmed Eli Xan Kasanin kontorunda isleyib Sonradan ise Temirxan Suraya kocerek burada sexsi yol tikintisi kontoru acir Qafqaz Stavropol sose yolu cekilmesi mehz onun kontoruna tapsirilmisdir Ozune yeni ev almaqla yanasi sexsi kitabxana da tikdirir Burada eslen Derbendden olan bir xanimla aile qurur Maddi veziyyeti yaxsi olduguna gore bir cox xeyriyye islerine de yardim edir Bir islahatci kimi muasir mektebleri desteklediyi ucun Bakida ve Temirxan Surada qizlar mektebinin acilmasi ucun maddi yardim edir 1907 ci ilde Tebriz sakinleri terefinden Iranin birinci Milli Meclisine deputat secilse de bu vezifeni icra etmekden imtina etmisdir 1888 ci ilde Istanbula 1898 ci ilde ise Mekkeye hecc ziyaretine gedir 1902 ci ilde ise gozlerini mualice etdirmek ucun Berline gedib 3 Yaradiciligi Redakte Talibov butun eserlerini 55 yasindan sonra yazib Danisiqda Azerbaycan Turkcesinden istifade etmesine baxmayaraq butun eserlerini farsca yazib Yazdigi son iki kitabdan basqa butun kitablari ozu oz sexsi vesaiti hesabina cap etdirib Izahat der xususi azadi Azadliq haqqinda izahat adli kitabi Mesrute inqilabinin qelebesinden sonra 1906 ci ilde Siyaseti Talibi Talibin siyaseti kitabi ise olumunden bir nece ay sonra 1911 ci ilde Tehranda cap olunub Ilk orijinal bedii eseri Kitab yuklu essek alleqorik romaninda maarifciliyi teblig edir Sefineyi Talibi ya Kitabi Ehmed Talibin gemisi yaxud Ehmedin kitabi iki cildde eseri Azerbaycan edebiyyatinda usaqlarin heyatindan behs eden ilk kitabdir Muellifin ozunun yazdigina gore o bu eseri Jan Jak Russonun Emil ve ya terbiye haqqinda eserinden tesirlenerek yazib Kitab muellif ve onun uydurulmus 7 yasli oglu arasinda bas veren dialoqlardan ibaretdir Burada ogulun ataya suallari tarixi elmi siyasi ve dini meselelere aydinliq getirilir Mesalik ulmehsinin Xeyirxahlarin yolu Mesail ul heyat Heyat meseleleri Izahat der xususi azadi Azadliq haqqinda izahat Siyaseti Talibi Talibin siyaseti edebi elmi ve publisistik eserlerini yazib cap etdirmisdir Mesalik ulmehsinin Xeyirxahlarin yolu eserinde esas personaj var Onlar muhendisler Mustafa ve Huseyin hekim Ehmed ve kimya muellimi Mehemmeddir Onlara Demavend dagina getmek ve burada arasdirmalar aparib hesablamalar etmek tapsirilir 4 Yol boyu onlara muctehid dervis ve cekmeci rast gelir 5 Tedqiqatcilarin qarsisina cixanlar nedense oz siyasi sosial problemlerini dile getirmeye birlesib islahatlar aparmaga cekinirler Eyni zamanda ise diger milletler islahatlar aparmaq meqsedile birlesirler daha cox danisib cixis yollari axtarirlar 6 Muellif burada tesvir etdiyi dialoqlarda sah rejimini Iranda bas veren sosial ve siyasi problemleri gosterir Bu kitablarda serq ictimai siyasi problemlerine toxunulur qabaqcil ideyalar xeyirxah emeller teblig olunur Mesrute inqilabi ideyalarinin tesekkul ve formalasmasina tesir gostermisdir 3 Olumu Redakte1911 ci il martin 11 de Simali Qafqazda Temirxan Sura seherinde vefat etmisdir 3 Eserleri RedakteKitab yuklu essek 1888 ci il Kitabi Ehmed Ehmedin kitabi 2 cildde 1894 1895 ci iller Mesalik ulmehsinin Xeyirxahlarin yolu 1905 ci il Mesail ul heyat Heyat meseleleri 1906 ci il Izahat der xususi azadi Azadliq haqqinda izahat 1906 ci il Siyaseti Talibi Talibin siyaseti 1911 ci ilHemcinin bax RedakteMesrute inqilabi Mehemmedeli Terbiyet Mirze Feteli AxundovIstinadlar Redakte Afary Janet 1996 The Iranian constitutional revolution 1906 1911 grassroots democracy Columbia University Press seh 40 He read the works of Transcaucasian Azeri intellectual Abd al Rahim Talibov DeGroot Joanna 1998 Pierson Ruth Roach Chaudhuri Nupur McAuley Beth eds Coexisting and Conflicting Identities Nation empire colony historicizing gender and race Indiana University Press seh 145 ISBN 978 0 253 21191 0 the Azeri Iranian Talibov Talibzadeh linked the threat of our pure Shari a i e Iranian Islamic tradition to the dominance of foreigners over Iranians 1 2 3 4 Cyrus Masroori 24 mart 2014 ṬALEBUF ʿABD AL RAḤIM ing iranicaonline org Talibov Abdul Rahim 1968 Masalek ol Moḥsenin The Ways of the Charitable Tehran Sherkat i Sahami 57 Ibid 71 Ibid 74 Menbe https az wikipedia org w index php title Mirze Ebdurrehim Talibov amp oldid 6063822, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.