fbpx
Wikipedia

Meydzi dövrü

Meydzi islahatı (yap. 明治維新, Meydzi isin; eləcə də Meydzi yenilənməsiMeydzi inqilabı) — Yaponiyada 1868-1889-cu illərdə imperator Meyci tərəfindən həyata keçirilən, geriyə qalmış aqrar ölkəni dünyanın aparıcı ölkələrindən birinə çevirən sosial-iqtisadi, siyasi, hərbi islahatlar kompleksi.

Samuray-syoqun idarəçilik sistemindən birbaşa, imperator Mutsuxitonun və onun hökumətinin timsalında, imperator idarəsinə keçid idi. İslahat dövlət quruluşuna, qanunvericiliyə, İmperator sarayına, əyalət inzibatçılığına, maliyə, sənaye, diplomatiya, təhsil, din və yaponların həyatının başqa sahələrinə ehəmiyətli dərəcədə təsir etdi. Yeni dövr yapon milli dövlətçiliyinin formalaşması və yapon milli identikliyinin yaranması Meydzi islahatı ilə bağlıdır. Meydzi illəri ənənəvi yapon həyat tərzinin sınması və qərb sivilizasiyasının nailiyətlərinin sürətli tətbiqi ilə səciyyələnir. Buna görə, Meydzi islahatını bəzən Meydzi inqilabı da adlandırırlar.

İslahatlar

Bu islahatlar nəticəsində feodalizm ləğv edildi, böyük torpaq sahiblərinin əksəriyyəti könüllü olaraq samuraylar və icma adamları üzərindəki nəzarəti imperatora təslim etdilər. Bir imperator fərmanında elan edilmişdi: "Biz klanları ləğv edir və onları prefekturalara dəyişdiririk."

Qanunverici sistem yenidən quruldu və qanun qarşısında bərabərlik tətbiq edildi, bu düşüncəyə görə sinfindən asılı olmayaraq bütün şəxslər eyni hökmdarın təbəələrinə çevrildilər. Müəyyən qədər də ekstra ərazi prinsipindən uzaqlaşmağa nail olmaq ümidi ilə islahatçılar cinayət hüququnu Qərb xətti qaydasında dəyişdirdilər, avropalıların barbarlıq hesab etdikləri qəribə və qəddar cəzaları ləğv etdilər. Prussiya modelində yeni ordu yaradıldı. 1871-ci ildə samuraylar iki qılınc gəzdirmək barədəki tarixi hüquqlarını itirdilər. Bu vaxt onlar ordu zabitləri kimi xidmət edirdilər, artıq klan başçısının silah gəzdirəni deyildilər. Hərbi-dəniz donanması bir qədər sonra Böyük Britaniya modelində quruldu. Orduya və valyutaya nəzarət mərkəzi hökumətə keçdi və onluq sistemdə olan milli valyuta sistemi tətbiq edildi. Milli poçt xidməti fəaliyyətə başladı və hər şeydən əvvəl milli təhsil sistemi tezliklə Yaponiyanı yüksək savadlılıq səviyyəsinə gətirib çıxardı.

Buddizm bəyənilmirdi və buddist monastrlarının mülkiyyəti müsadirə edildi. Şintoizm hökumətin rəğbət bəslədiyi kult idi. Şintoizm milli hisslərə dini çalar verirdi və imperator ailəsinin müqəddəsləşdirilməsini təzələyirdi. 1889-cu ildə konstitusiya dərc olundu. Bu sənəd Qərbdə o vaxtlar ümumi olan vətəndaş azadlıqlarını bərqərar edirdi və parlamenti iki palata ilə təmin etdi. Lakin əsas qanun həmçinin imperatorun "ali" və "əbədi" hakimiyyətini vurğulayırdı. Nazirlər də qanuni qaydada imperator qarşısında cavabdeh idilər. Təcrübədə yeni Yaponiyada imperator heç vaxt aktiv qaydada hökuməti idarə etmirdi. Keçmişdə olduğu kimi, o kənarda qalmışdı və siyasi liderlər heç vaxt tam qaydada parlament qarşısında cavabdeh olmamaqla, dövlətin maraqlarına uyğun qaydada sərbəst idarə etməyə meyl edirdilər.

Sənaye və maliyyə modernizasiyası siyasi inqilabla birgə və hətta ondan da sürətlə gedirdi. 1858-ci ildə Niderlanddan ilk buxar gəmisi alınmışdı. 1859-cu ildə Yaponiya öz ilk xarici istiqrazını yerləşdirdi, İngiltərədə buraxılmış istiqrazlar ilə beş milyon yen məbləğində borc götürdü. 1869-cu ildə ilk teleqraf Yokahoma və Tokionu birləşdirdi. Həmin iki şəhər arasında çəkilən dəmiryolu tikintisi 1872-ci ildə başa çatdırıldı. 1870-ci ildə ölkədə ilk əyirici maşın peyda oldu. 1854-cü ildə demək olar ki, sıfır səviyyəsində olan xarici ticarətin illik dövriyyəsi əsrin sonunda ildə 200 milyon ABŞ dolları həcmində idi. Əhalinin sayı 1872-ci ildəki 33 milyondan 1902-ci ildə 46 milyona qədər artmışdı. Böyük Britaniya kimi bu ada imperiyası öz sıx əhalisini can atdığı həyat səviyyəsində saxlamaq üçün idxal və ixracdan asılı idi.

meydzi, dövrü, meydzi, islahatı, 明治維新, meydzi, isin, eləcə, meydzi, yenilənməsi, meydzi, inqilabı, yaponiyada, 1868, 1889, illərdə, imperator, meyci, tərəfindən, həyata, keçirilən, geriyə, qalmış, aqrar, ölkəni, dünyanın, aparıcı, ölkələrindən, birinə, çevirən. Meydzi islahati yap 明治維新 Meydzi isin elece de Meydzi yenilenmesi ve Meydzi inqilabi Yaponiyada 1868 1889 cu illerde imperator Meyci terefinden heyata kecirilen geriye qalmis aqrar olkeni dunyanin aparici olkelerinden birine ceviren sosial iqtisadi siyasi herbi islahatlar kompleksi Samuray syoqun idarecilik sisteminden birbasa imperator Mutsuxitonun ve onun hokumetinin timsalinda imperator idaresine kecid idi Islahat dovlet qurulusuna qanunvericiliye Imperator sarayina eyalet inzibatciligina maliye senaye diplomatiya tehsil din ve yaponlarin heyatinin basqa sahelerine ehemiyetli derecede tesir etdi Yeni dovr yapon milli dovletciliyinin formalasmasi ve yapon milli identikliyinin yaranmasi Meydzi islahati ile baglidir Meydzi illeri enenevi yapon heyat terzinin sinmasi ve qerb sivilizasiyasinin nailiyetlerinin suretli tetbiqi ile seciyyelenir Buna gore Meydzi islahatini bezen Meydzi inqilabi da adlandirirlar Islahatlar RedakteBu islahatlar neticesinde feodalizm legv edildi boyuk torpaq sahiblerinin ekseriyyeti konullu olaraq samuraylar ve icma adamlari uzerindeki nezareti imperatora teslim etdiler Bir imperator fermaninda elan edilmisdi Biz klanlari legv edir ve onlari prefekturalara deyisdiririk Qanunverici sistem yeniden quruldu ve qanun qarsisinda beraberlik tetbiq edildi bu dusunceye gore sinfinden asili olmayaraq butun sexsler eyni hokmdarin tebeelerine cevrildiler Mueyyen qeder de ekstra erazi prinsipinden uzaqlasmaga nail olmaq umidi ile islahatcilar cinayet huququnu Qerb xetti qaydasinda deyisdirdiler avropalilarin barbarliq hesab etdikleri qeribe ve qeddar cezalari legv etdiler Prussiya modelinde yeni ordu yaradildi 1871 ci ilde samuraylar iki qilinc gezdirmek baredeki tarixi huquqlarini itirdiler Bu vaxt onlar ordu zabitleri kimi xidmet edirdiler artiq klan bascisinin silah gezdireni deyildiler Herbi deniz donanmasi bir qeder sonra Boyuk Britaniya modelinde quruldu Orduya ve valyutaya nezaret merkezi hokumete kecdi ve onluq sistemde olan milli valyuta sistemi tetbiq edildi Milli poct xidmeti fealiyyete basladi ve her seyden evvel milli tehsil sistemi tezlikle Yaponiyani yuksek savadliliq seviyyesine getirib cixardi Buddizm beyenilmirdi ve buddist monastrlarinin mulkiyyeti musadire edildi Sintoizm hokumetin regbet beslediyi kult idi Sintoizm milli hisslere dini calar verirdi ve imperator ailesinin muqeddeslesdirilmesini tezeleyirdi 1889 cu ilde konstitusiya derc olundu Bu sened Qerbde o vaxtlar umumi olan vetendas azadliqlarini berqerar edirdi ve parlamenti iki palata ile temin etdi Lakin esas qanun hemcinin imperatorun ali ve ebedi hakimiyyetini vurgulayirdi Nazirler de qanuni qaydada imperator qarsisinda cavabdeh idiler Tecrubede yeni Yaponiyada imperator hec vaxt aktiv qaydada hokumeti idare etmirdi Kecmisde oldugu kimi o kenarda qalmisdi ve siyasi liderler hec vaxt tam qaydada parlament qarsisinda cavabdeh olmamaqla dovletin maraqlarina uygun qaydada serbest idare etmeye meyl edirdiler Senaye ve maliyye modernizasiyasi siyasi inqilabla birge ve hetta ondan da suretle gedirdi 1858 ci ilde Niderlanddan ilk buxar gemisi alinmisdi 1859 cu ilde Yaponiya oz ilk xarici istiqrazini yerlesdirdi Ingilterede buraxilmis istiqrazlar ile bes milyon yen mebleginde borc goturdu 1869 cu ilde ilk teleqraf Yokahoma ve Tokionu birlesdirdi Hemin iki seher arasinda cekilen demiryolu tikintisi 1872 ci ilde basa catdirildi 1870 ci ilde olkede ilk eyirici masin peyda oldu 1854 cu ilde demek olar ki sifir seviyyesinde olan xarici ticaretin illik dovriyyesi esrin sonunda ilde 200 milyon ABS dollari hecminde idi Ehalinin sayi 1872 ci ildeki 33 milyondan 1902 ci ilde 46 milyona qeder artmisdi Boyuk Britaniya kimi bu ada imperiyasi oz six ehalisini can atdigi heyat seviyyesinde saxlamaq ucun idxal ve ixracdan asili idi Yaponiya ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Meydzi dovru amp oldid 6084249, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.