Meheli nalburunu və ya Rumıniya nalburunu (lat.Rhinolophus mehelyi) — Nalburunkimilər fəsiləsinə aid növ. Növ tanınmış macar alımı Loyaş Mehelinin şərəfinə adlandırılıb.
Qısa təsviri
Növün özünə məxsus xüsisiyyəti göz ətrafında parlaq-boz eynəyinin olmasıdır. Bu növ rəng və kütləsinə görə Böyük nalburun və Kiçik nalburun növlərinə oxşardır. Bədənin uzunluğu 4,9-6,4 sm, quyruğun uzunluğu isə 2,1-3,2 sm olur. Qanadlar arasında məsafə isə 31 sm-dir. Çəkisi 10-23 qram təşkil edir. Bədən rəngləri mavi çalara malik parlaq-boz rəngdədir.
Yayılması
Cənubi Avropada, Şimali Afrikada, Yaxın Şərqdə, Dağıstanda və Zaqafqaziyada yayılmışdır. Azərbaycanda Hirkandan başqa bütün təbii vilayətlərdə aşkar edilsə də,yalnız Kiçik Qafqazda çoxsaylıdır. Qış dövründə 5, yayda 9 məntəqədə tapılmışdır. Bütün iri yığınlar başlıca olaraq 1800 m-ə qədər hündürlükdə dağüstü kserofitlər qurşağına düşür. Qalan rayonlarda və landşaftlarda bu növ nadirdir.
Həyat tərzi
Əsasən yüksək rütbəli müxtəlif yeraltı sığınacaqlarda (mağaralar, tunellər, kəhrizlər) məskunlaşır. Burada onların sayı bir neçədən bir necə yüzə qədər çatır . Bu nalburunların ən böyük yığını onların daim yaşadığı Dağlıq QarabağınAzıx mağarasında qeydə alınmışdır. Son onilliklərdə koloniyaların sayı kəskin şəkildə azalmışdır. 1966-1969-cu illərdə burada 2000-ə yaxın, 1988-ci ilin fevralında isə cəmi 300 heyvan olmuşdur. Onların sayının bu cür azalması hər şeydən əvvəl aparılan arxeoloji işlər və mağaraya tez-tez girib – çıxanların törətdiyi narahatlıq nəticəsində baş vermişdir. Qış yuxusu dövründə (noyabrdan martın ortalarına qədər) meheli nalburunları Azıx mağarasının tağlarında və ucqar bölmələrin divarlarında 3.5-5 m hündürlükdə sıx kütlə şəklində olurlar. Burada temperatur 10.2-15.00 C səviyyəsində olur. Martda onlar tədricən mağaranın mərkəzi, daha isti hissəsinə keçirlər. Burada onlara qışlama yerlərindən uçub gəlmiş itiqulaq şəbpərələr və adi uzunqanadlılar qoşulur. Apreldən oktyabra qədər nalburunlar başlıca olaraq mərkəzi kamerada yarasaların qarışıq koloniyasının çoxsaylı (15 minə yaxın) tərkibində olurlar. Burada onlar sayca üstün olan uzunqanadlı və şəbpərələr arasında ayrıca adalar əmələ gətirirlər. Balaların böyüməsi və tük dəyişmənin başlanması ilə heyvanların bir hissəsi (200-ə qədər) mağara üzərində yerləşmiş quyuya köçür. Burada onlar quyunun ən isti bölməsi olan üst taxçada yerləşirlər (16-200 C). Mağaranın mərkəzi kamerasında 5 m hündürlükdə yayda temperatur 13.3-15,40 C olur.
Ədəbiyyat
Wilfried Schober, Eckhard Grimmberger: Die Fledermäuse Europas – Kennen, bestimmen, schützen. 2. aktualisierte Auflage, Franckh-Kosmos, Stuttgart 1998. ISBN 3-440-07597-4
Klaus Richarz. Fledermäuse beobachten, erkennen und schützen. Franckh-Kosmos, Stuttgart 2004 ISBN 978-3-440-09691-8
İstinadlar
Рахматулина И.К. Материалы по экологии рукокрылых Азыхской пещеры // Рукокрылые (Chiroptera). М., Наука, 1980, 154-179
Avqust 03, 2021
meheli, nalburunu, elmi, təsnifataləmi, heyvanlartip, xordalılarsinif, məməlilərdəstə, yarasalarfəsilə, nalburunkimilərcins, nalburunlarnöv, elmi, adırhinolophus, mehelyi, matschie, 1910, vikinnövlərdətəsnifatvikianbardaaxtarütms, ncbi, rumıniya, nalburunu, rh. Meheli nalburunuElmi tesnifatAlemi HeyvanlarTip XordalilarSinif MemelilerDeste YarasalarFesile NalburunkimilerCins NalburunlarNov Meheli nalburunuElmi adiRhinolophus mehelyi Matschie 1910 VikinnovlerdetesnifatVikianbardaaxtarUTMS 1 NCBI 1 Meheli nalburunu ve ya Ruminiya nalburunu lat Rhinolophus mehelyi Nalburunkimiler fesilesine aid nov Nov taninmis macar alimi Loyas Mehelinin serefine adlandirilib Mundericat 1 Qisa tesviri 2 Yayilmasi 3 Heyat terzi 4 Edebiyyat 5 IstinadlarQisa tesviri RedakteNovun ozune mexsus xusisiyyeti goz etrafinda parlaq boz eyneyinin olmasidir Bu nov reng ve kutlesine gore Boyuk nalburun ve Kicik nalburun novlerine oxsardir Bedenin uzunlugu 4 9 6 4 sm quyrugun uzunlugu ise 2 1 3 2 sm olur Qanadlar arasinda mesafe ise 31 sm dir Cekisi 10 23 qram teskil edir Beden rengleri mavi calara malik parlaq boz rengdedir Yayilmasi RedakteCenubi Avropada Simali Afrikada Yaxin Serqde Dagistanda ve Zaqafqaziyada yayilmisdir Azerbaycanda Hirkandan basqa butun tebii vilayetlerde askar edilse de yalniz Kicik Qafqazda coxsaylidir Qis dovrunde 5 yayda 9 menteqede tapilmisdir Butun iri yiginlar baslica olaraq 1800 m e qeder hundurlukde dagustu kserofitler qursagina dusur Qalan rayonlarda ve landsaftlarda bu nov nadirdir Heyat terzi RedakteEsasen yuksek rutbeli muxtelif yeralti siginacaqlarda magaralar tuneller kehrizler meskunlasir Burada onlarin sayi bir neceden bir nece yuze qeder catir 1 Bu nalburunlarin en boyuk yigini onlarin daim yasadigi Dagliq Qarabagin Azix magarasinda qeyde alinmisdir Son onilliklerde koloniyalarin sayi keskin sekilde azalmisdir 1966 1969 cu illerde burada 2000 e yaxin 1988 ci ilin fevralinda ise cemi 300 heyvan olmusdur Onlarin sayinin bu cur azalmasi her seyden evvel aparilan arxeoloji isler ve magaraya tez tez girib cixanlarin toretdiyi narahatliq neticesinde bas vermisdir Qis yuxusu dovrunde noyabrdan martin ortalarina qeder meheli nalburunlari Azix magarasinin taglarinda ve ucqar bolmelerin divarlarinda 3 5 5 m hundurlukde six kutle seklinde olurlar Burada temperatur 10 2 15 00 C seviyyesinde olur Martda onlar tedricen magaranin merkezi daha isti hissesine kecirler Burada onlara qislama yerlerinden ucub gelmis itiqulaq sebpereler ve adi uzunqanadlilar qosulur Aprelden oktyabra qeder nalburunlar baslica olaraq merkezi kamerada yarasalarin qarisiq koloniyasinin coxsayli 15 mine yaxin terkibinde olurlar Burada onlar sayca ustun olan uzunqanadli ve sebpereler arasinda ayrica adalar emele getirirler Balalarin boyumesi ve tuk deyismenin baslanmasi ile heyvanlarin bir hissesi 200 e qeder magara uzerinde yerlesmis quyuya kocur Burada onlar quyunun en isti bolmesi olan ust taxcada yerlesirler 16 200 C Magaranin merkezi kamerasinda 5 m hundurlukde yayda temperatur 13 3 15 40 C olur Edebiyyat RedakteWilfried Schober Eckhard Grimmberger Die Fledermause Europas Kennen bestimmen schutzen 2 aktualisierte Auflage Franckh Kosmos Stuttgart 1998 ISBN 3 440 07597 4 Klaus Richarz Fledermause beobachten erkennen und schutzen Franckh Kosmos Stuttgart 2004 ISBN 978 3 440 09691 8Istinadlar Redakte Rahmatulina I K Materialy po ekologii rukokrylyh Azyhskoj peshery Rukokrylye Chiroptera M Nauka 1980 154 179Menbe https az wikipedia org w index php title Meheli nalburunu amp oldid 3908936, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
