Maşından maşına və ya maşınlar arasında əlaqə (ing. M2M, Machine-to-Machine) — texnologiyası, cihazların bir-biri ilə insan müdaxiləsi olmadan birbaşa əlaqə quraraq məlumat mübadiləsi aparması prosesini ifadə edir. Bu konsept əşyaların interneti (IoT), ağıllı şəhərlər, sənaye avtomatlaşdırılması və müxtəlif sahələrdə geniş tətbiq olunur. M2M texnologiyası sensorlar, aktuatorlar, mobil və simsiz şəbəkələr kimi texnologiyalar vasitəsilə məlumatları real vaxt rejimində toplayır, analiz edir və şəbəkə üzərində digər cihazlara ötürür. Bu yanaşma ilə cihazlar daha “ağıllı” və avtonom fəaliyyət göstərə bilir.
Tarixi
| ]Telefoniya və hesablamanı birləşdirən maşından maşına cihazlar ilk dəfə 1968-ci ildə zəng edənin identifikasiyası sistemi üzərində işləyərkən Teodor Paraskevakos tərəfindən hazırlanmış və daha sonra 1973-cü ildə ABŞ-da patentləşdirilmişdir. 1920-ci illərin panel zəng göstəricisindən və 1940-cı illərin telefon nömrələrini maşınlara ötürən avtomatik zəng edənin identifikatorundan oxşar, lakin fərqli olan bu sistem indi nömrələri insanlara ötürən zəng edənin identifikatoru adlanan sistemin xəbərçisi idi.

Bir neçə cəhd və təcrübədən sonra telefonun zəng edənin telefon nömrəsini oxuya bilməsi üçün onun zəkasının olması lazım olduğunu anladı və ona görə də o, zəng edənin nömrəsinin çağırılan qəbuledicinin cihazına ötürülməsi üsulu işləyib hazırladı. Onun portativ ötürücü və qəbuledicisi 1971-ci ildə Boeing-in Huntsville, Alabama müəssisəsində istehsala gətirilib və zəng edənin identifikasiyası cihazlarının dünyada ilk işləyən prototiplərini təmsil edir (sağda göstərilir). Onlar Alabama ştatının Lisburq şəhərində və Yunanıstanın Afina şəhərindəki Xalq Telefon Şirkətində quraşdırılmış və burada böyük müvəffəqiyyətlə bir neçə telefon şirkətinə nümayiş etdirilmişdir. Bu üsul müasir zəng edənin identifikasiyası texnologiyası üçün əsas oldu. O, həmçinin ilk olaraq kəşfiyyat, məlumatların işlənməsi və vizual displey anlayışlarını telefonlara təqdim edərək smartfonun yaranmasına səbəb oldu.
Əsas xüsusiyyətləri
| ]
- Avtonom əlaqə və məlumat mübadiləsi — M2M sistemləri insan müdaxiləsi olmadan cihazların bir-biri ilə məlumat göndərib almaq imkanını təmin edir. Bu məlumat mübadiləsi uzaqdan idarəetmə və monitorinq üçün əlverişlidir.
- Məlumatların real vaxt rejimində toplanması — M2M texnologiyası, məlumatların tez və effektiv şəkildə toplanmasına imkan verir. Bu, real vaxtda qərarların qəbulunu və operativ tədbirlərin görülməsini asanlaşdırır.
- Sensorlar və aktuatorlar ilə əlaqə — sensorlar vasitəsilə məlumatlar toplanır və aktuatorlarla əməliyyatlar yerinə yetirilir. Məsələn, bir sənaye müəssisəsindəki temperatur sensoru istənilən həddi aşarsa, aktuator avtomatik olaraq soyutma sistemini işə sala bilər.
- Geniş şəbəkə dəstəyi — M2M cihazları Wi-Fi, 4G/5G mobil şəbəkələr, Bluetooth, Zigbee və ya LoRaWAN kimi fərqli şəbəkə növləri vasitəsilə məlumat mübadiləsi apara bilir.
- Güclü analitik imkanlar — toplanan məlumatlar analiz edilərək cihazların vəziyyəti və gələcək əməliyyatları barədə qərarlar verilir. Məsələn, proqnozlaşdırıcı analitika vasitəsilə avadanlıq nasazlıqları əvvəlcədən təyin edilə bilər.
Tətbiq sahələri
| ]M2M texnologiyasının üstünlükləri bir çox sənaye və sektorda tətbiq tapmışdır:
- Sənaye avtomatlaşdırması və IIoT (sənaye interneti) — fabriklərdə və istehsalat müəssisələrində cihazlar bir-biri ilə əlaqə quraraq istehsal prosesini avtomatlaşdırır. Məsələn, bir cihazın nasazlıq vəziyyətində digər cihazlar avtomatik olaraq istehsalı dayandırır və texniki xidmətə xəbərdarlıq göndərir.
- Ağıllı şəbəkələr — elektrik, su və qaz təchizatçılarında M2M cihazları istifadəçilərin enerji sərfiyyatını izləyərək real vaxtda məlumat toplayır. Bu məlumatlar enerji idarəetməsi üçün təhlil edilir və optimal enerji istifadəsinə kömək edir.
- Ağıllı nəqliyyat və avtomobillər — avtomobillərdə M2M texnologiyası vasitəsilə tıxac məlumatları, yol vəziyyəti, sürücünün davranışı kimi məlumatlar digər cihazlara və ya mərkəzi serverlərə ötürülür. Bu, nəqliyyatı daha təhlükəsiz və optimal hala gətirir.
- Sağlamlıq və tibbi avadanlıqlar — tibbi cihazlar M2M vasitəsilə xəstənin sağlamlıq göstəricilərini izləyir və anormal göstəricilər olduqda həkimə məlumat ötürür. Bu, uzaqdan xəstə monitorinqini mümkün edir və təcili hallarda cavab müddətini azaldır.
- Ağıllı ev sistemləri — ağıllı ev cihazları, məsələn, termostatlar, işıqlandırma sistemləri və təhlükəsizlik kameraları, bir-biri ilə əlaqədə işləyərək evdə komfort və təhlükəsizliyi təmin edir.
Faydaları və çağırışları
| ]Faydaları
| ]- Effektivlik və avtomatlaşdırma — M2M texnologiyası iş proseslərini avtomatlaşdıraraq zaman və əmək xərclərini azaldır.
- — istehsalatda və xidmət sahələrində resurslardan daha effektiv istifadəni təmin edir.
- Real vaxt məlumatları — M2M ilə real vaxt məlumatları əldə edilərək qərarvermə daha dəqiq olur.
Çağırışları
| ]- Təhlükəsizlik və məxfilik — M2M şəbəkələri geniş miqyasda məlumat mübadiləsi apardığı üçün, kibertəhlükəsizlik riskləri və şəxsi məlumatların məxfiliyi ilə bağlı problemlər yarana bilər.
- Şəbəkə dayanıqlığı — M2M texnologiyaları çox sayda cihazı şəbəkəyə qoşur, bu isə şəbəkənin sabitliyi və performansı üçün çətinlik yarada bilər.
- Uyğunluq və standartlar — fərqli cihazlar arasında uyğunluğun təmin edilməsi çətin ola bilər, çünki müxtəlif M2M cihazları və platformaları fərqli protokollardan istifadə edə bilər.
M2M texnologiyası müasir dünyada avtomatlaşdırmanı və əlaqəli cihazlar şəbəkəsini genişləndirərək, məhsuldarlığı artırır və iş proseslərini daha çevik və effektiv edir. Bu texnologiya, gələcəkdə ağıllı şəhərlər, sənaye və səhiyyə kimi sahələrdə daha çox yeniliklər və inkişaflara yol açacaq.
Bu yaxınlarda maşından maşına rabitə məlumatları şəxsi cihazlara ötürən şəbəkələr sisteminə çevrilmişdir. Dünya üzrə İP şəbəkələrinin genişlənməsi daha az enerji sərf etməklə, maşınlar arasında əlaqəni daha sürətli və asanlaşdırıb. Şəbəkələr həm də istehlakçılar və təchizatçılar üçün yeni iş imkanları açır.
İstinadlar
| ]- ""Machine-to-Machine (M2M) Communication Challenges Established (U)SIM Card Technology" - GD". Gi-de.com. 7 yanvar 2008 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 yanvar 2014.
- "Machine to Machine (M2M) Technology in Demand Responsive Commercial Buildings" (PDF). 30 sentyabr 2008 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 21 yanvar 2014.
- Harald Naumann. "IoT M2M Cookbook - How to develop a device based on Wireless Wide Area Network modules" (PDF). Self-published, 2014. 1 oktyabr 2024 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 4 noyabr 2024.
- "M2M: The Internet of 50 Billion Devices" Arxiv surəti 20 aprel 2018 tarixindən (Wayback Machine) saytında, WinWin Magazine, January 2010.
- "Machine-to-Machine (M2M) Communications" Arxiv surəti 8 may 2017 tarixindən (Wayback Machine) saytında, MobileIN.
- "How Machine-to-Machine Communication Works" Arxiv surəti 17 may 2008 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 2008-05-17 at the Wayback Machine, HowStuffWorks.com
- Consultative Committee for Space Data. "Packet Telemetry Service" (PDF). National Aeronautics and Space Administration. may 1996. 25 sentyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 4 noyabr 2024.
- U.S. Patent #3,812,296/5-21-1974 (Apparatus for Generating and Transmitting Digital Information), U.S. Patent #3,727,003/4-10-1973 (Decoding and Display Apparatus for Groups of Pulse Trains), U.S. Patent #3,842,208/10-15-1974 (Sensor Monitoring Device), U.S. Patent #4,241,237/12-23-1980 ("Apparatus and Method for Remote Sensor Monitoring, Metering and Control")
- Ephraim Schwartz. "When Machines Speak". InfoWorld. 17 noyabr 2003.
- "Neue Produkte: GSM-Modul M1". computerwoche.de. 10 fevral 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 avqust 2013.
- "The Rise of the Machine-to-Machine Sector" Arxiv surəti 3 noyabr 2013 tarixindən (Wayback Machine) saytında, IT Business Edge.
- "Quake Global - San Diego, CA". Inc.com. 7 sentyabr 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 19 avqust 2013.
- "NASA - NASA and M2Mi Corp. to Develop 'Automated M2M Intelligence'". 21 oktyabr 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 26 iyun 2015.
- "M2M Evolution". M2M Evolution. 2 fevral 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 21 yanvar 2014.
- "AT&T, Jasper Technologies, Inc. Join Forces to Connect New Categories of Consumer Electronics and Business Devices to Nation's Fastest Network" Arxiv surəti 15 noyabr 2011 tarixindən (Wayback Machine) saytında Arxivləşdirilib 2011-11-15 at the Wayback Machine, Jasper Technologies, Inc. Telematics devices as provided by companies like Ctrack allows data to be pushed from a vehicle or an asset using GSM and GPS to a server for use in a business intelligence application. Such information may include driver behaviour, asset condition and location.
Ədəbiyyat
| ]- Mark Fell. "Roadmap for the Emerging Internet of Things - Its Impact, Architecture and Future Governance" (PDF). Carré & Strauss, United Kingdom, 2014.
- Mark Fell. "Manifesto for Smarter Intervention in Complex Systems" (PDF). Carré & Strauss, United Kingdom, 2013.
- H. Wu; C. Zhu; R. J. La; X. Liu; Y. Zhang. "FASA: Accelerated S-ALOHA using access history for event-driven M2M communications" (PDF). IEEE/ACM Transactions on Networking, 2013. 23 yanvar 2015 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 22 yanvar 2015.
- Harald Naumann. "IoT M2M Cookbook - How to develop a device based on Wireless Wide Area Network modules" (PDF). Self-published, 2014.
- Mike Fahrion. "Internet of Things for the Modern M2M". Self-published, 2015. 9 oktyabr 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 13 oktyabr 2015.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Masindan masina ve ya masinlar arasinda elaqe ing M2M Machine to Machine texnologiyasi cihazlarin bir biri ile insan mudaxilesi olmadan birbasa elaqe quraraq melumat mubadilesi aparmasi prosesini ifade edir Bu konsept esyalarin interneti IoT agilli seherler senaye avtomatlasdirilmasi ve muxtelif sahelerde genis tetbiq olunur M2M texnologiyasi sensorlar aktuatorlar mobil ve simsiz sebekeler kimi texnologiyalar vasitesile melumatlari real vaxt rejiminde toplayir analiz edir ve sebeke uzerinde diger cihazlara oturur Bu yanasma ile cihazlar daha agilli ve avtonom fealiyyet gostere bilir Tarixi span Telefoniya ve hesablamani birlesdiren masindan masina cihazlar ilk defe 1968 ci ilde zeng edenin identifikasiyasi sistemi uzerinde isleyerken Teodor Paraskevakos terefinden hazirlanmis ve daha sonra 1973 cu ilde ABS da patentlesdirilmisdir 1920 ci illerin panel zeng gostericisinden ve 1940 ci illerin telefon nomrelerini masinlara oturen avtomatik zeng edenin identifikatorundan oxsar lakin ferqli olan bu sistem indi nomreleri insanlara oturen zeng edenin identifikatoru adlanan sistemin xebercisi idi Ilk zeng edenin identifikatoru qebuledici Bir nece cehd ve tecrubeden sonra telefonun zeng edenin telefon nomresini oxuya bilmesi ucun onun zekasinin olmasi lazim oldugunu anladi ve ona gore de o zeng edenin nomresinin cagirilan qebuledicinin cihazina oturulmesi usulu isleyib hazirladi Onun portativ oturucu ve qebuledicisi 1971 ci ilde Boeing in Huntsville Alabama muessisesinde istehsala getirilib ve zeng edenin identifikasiyasi cihazlarinin dunyada ilk isleyen prototiplerini temsil edir sagda gosterilir Onlar Alabama statinin Lisburq seherinde ve Yunanistanin Afina seherindeki Xalq Telefon Sirketinde qurasdirilmis ve burada boyuk muveffeqiyyetle bir nece telefon sirketine numayis etdirilmisdir Bu usul muasir zeng edenin identifikasiyasi texnologiyasi ucun esas oldu O hemcinin ilk olaraq kesfiyyat melumatlarin islenmesi ve vizual displey anlayislarini telefonlara teqdim ederek smartfonun yaranmasina sebeb oldu Esas xususiyyetleri span Adi istehlakci tetbiqiAvtonom elaqe ve melumat mubadilesi M2M sistemleri insan mudaxilesi olmadan cihazlarin bir biri ile melumat gonderib almaq imkanini temin edir Bu melumat mubadilesi uzaqdan idareetme ve monitorinq ucun elverislidir Melumatlarin real vaxt rejiminde toplanmasi M2M texnologiyasi melumatlarin tez ve effektiv sekilde toplanmasina imkan verir Bu real vaxtda qerarlarin qebulunu ve operativ tedbirlerin gorulmesini asanlasdirir Sensorlar ve aktuatorlar ile elaqe sensorlar vasitesile melumatlar toplanir ve aktuatorlarla emeliyyatlar yerine yetirilir Meselen bir senaye muessisesindeki temperatur sensoru istenilen heddi asarsa aktuator avtomatik olaraq soyutma sistemini ise sala biler Genis sebeke desteyi M2M cihazlari Wi Fi 4G 5G mobil sebekeler Bluetooth Zigbee ve ya LoRaWAN kimi ferqli sebeke novleri vasitesile melumat mubadilesi apara bilir Guclu analitik imkanlar toplanan melumatlar analiz edilerek cihazlarin veziyyeti ve gelecek emeliyyatlari barede qerarlar verilir Meselen proqnozlasdirici analitika vasitesile avadanliq nasazliqlari evvelceden teyin edile biler Tetbiq saheleri span M2M texnologiyasinin ustunlukleri bir cox senaye ve sektorda tetbiq tapmisdir Senaye avtomatlasdirmasi ve IIoT senaye interneti fabriklerde ve istehsalat muessiselerinde cihazlar bir biri ile elaqe quraraq istehsal prosesini avtomatlasdirir Meselen bir cihazin nasazliq veziyyetinde diger cihazlar avtomatik olaraq istehsali dayandirir ve texniki xidmete xeberdarliq gonderir Agilli sebekeler elektrik su ve qaz techizatcilarinda M2M cihazlari istifadecilerin enerji serfiyyatini izleyerek real vaxtda melumat toplayir Bu melumatlar enerji idareetmesi ucun tehlil edilir ve optimal enerji istifadesine komek edir Agilli neqliyyat ve avtomobiller avtomobillerde M2M texnologiyasi vasitesile tixac melumatlari yol veziyyeti surucunun davranisi kimi melumatlar diger cihazlara ve ya merkezi serverlere oturulur Bu neqliyyati daha tehlukesiz ve optimal hala getirir Saglamliq ve tibbi avadanliqlar tibbi cihazlar M2M vasitesile xestenin saglamliq gostericilerini izleyir ve anormal gostericiler olduqda hekime melumat oturur Bu uzaqdan xeste monitorinqini mumkun edir ve tecili hallarda cavab muddetini azaldir Agilli ev sistemleri agilli ev cihazlari meselen termostatlar isiqlandirma sistemleri ve tehlukesizlik kameralari bir biri ile elaqede isleyerek evde komfort ve tehlukesizliyi temin edir Faydalari ve cagirislari span Faydalari span Effektivlik ve avtomatlasdirma M2M texnologiyasi is proseslerini avtomatlasdiraraq zaman ve emek xerclerini azaldir istehsalatda ve xidmet sahelerinde resurslardan daha effektiv istifadeni temin edir Real vaxt melumatlari M2M ile real vaxt melumatlari elde edilerek qerarverme daha deqiq olur Cagirislari span Tehlukesizlik ve mexfilik M2M sebekeleri genis miqyasda melumat mubadilesi apardigi ucun kibertehlukesizlik riskleri ve sexsi melumatlarin mexfiliyi ile bagli problemler yarana biler Sebeke dayaniqligi M2M texnologiyalari cox sayda cihazi sebekeye qosur bu ise sebekenin sabitliyi ve performansi ucun cetinlik yarada biler Uygunluq ve standartlar ferqli cihazlar arasinda uygunlugun temin edilmesi cetin ola biler cunki muxtelif M2M cihazlari ve platformalari ferqli protokollardan istifade ede biler M2M texnologiyasi muasir dunyada avtomatlasdirmani ve elaqeli cihazlar sebekesini genislendirerek mehsuldarligi artirir ve is proseslerini daha cevik ve effektiv edir Bu texnologiya gelecekde agilli seherler senaye ve sehiyye kimi sahelerde daha cox yenilikler ve inkisaflara yol acacaq Bu yaxinlarda masindan masina rabite melumatlari sexsi cihazlara oturen sebekeler sistemine cevrilmisdir Dunya uzre IP sebekelerinin genislenmesi daha az enerji serf etmekle masinlar arasinda elaqeni daha suretli ve asanlasdirib Sebekeler hem de istehlakcilar ve techizatcilar ucun yeni is imkanlari acir Istinadlar span Machine to Machine M2M Communication Challenges Established U SIM Card Technology GD Gi de com 7 yanvar 2008 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 yanvar 2014 Machine to Machine M2M Technology in Demand Responsive Commercial Buildings PDF 30 sentyabr 2008 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 21 yanvar 2014 Harald Naumann IoT M2M Cookbook How to develop a device based on Wireless Wide Area Network modules PDF Self published 2014 1 oktyabr 2024 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 4 noyabr 2024 M2M The Internet of 50 Billion Devices Arxiv sureti 20 aprel 2018 tarixinden Wayback Machine saytinda WinWin Magazine January 2010 Machine to Machine M2M Communications Arxiv sureti 8 may 2017 tarixinden Wayback Machine saytinda MobileIN How Machine to Machine Communication Works Arxiv sureti 17 may 2008 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 2008 05 17 at the Wayback Machine HowStuffWorks com Consultative Committee for Space Data Packet Telemetry Service PDF National Aeronautics and Space Administration may 1996 25 sentyabr 2017 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 4 noyabr 2024 U S Patent 3 812 296 5 21 1974 Apparatus for Generating and Transmitting Digital Information U S Patent 3 727 003 4 10 1973 Decoding and Display Apparatus for Groups of Pulse Trains U S Patent 3 842 208 10 15 1974 Sensor Monitoring Device U S Patent 4 241 237 12 23 1980 Apparatus and Method for Remote Sensor Monitoring Metering and Control Ephraim Schwartz When Machines Speak InfoWorld 17 noyabr 2003 Neue Produkte GSM Modul M1 computerwoche de 10 fevral 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 19 avqust 2013 The Rise of the Machine to Machine Sector Arxiv sureti 3 noyabr 2013 tarixinden Wayback Machine saytinda IT Business Edge Quake Global San Diego CA Inc com 7 sentyabr 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 19 avqust 2013 NASA NASA and M2Mi Corp to Develop Automated M2M Intelligence 21 oktyabr 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 26 iyun 2015 M2M Evolution M2M Evolution 2 fevral 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 21 yanvar 2014 AT amp T Jasper Technologies Inc Join Forces to Connect New Categories of Consumer Electronics and Business Devices to Nation s Fastest Network Arxiv sureti 15 noyabr 2011 tarixinden Wayback Machine saytinda Arxivlesdirilib 2011 11 15 at the Wayback Machine Jasper Technologies Inc Telematics devices as provided by companies like Ctrack allows data to be pushed from a vehicle or an asset using GSM and GPS to a server for use in a business intelligence application Such information may include driver behaviour asset condition and location Edebiyyat span Mark Fell Roadmap for the Emerging Internet of Things Its Impact Architecture and Future Governance PDF Carre amp Strauss United Kingdom 2014 Mark Fell Manifesto for Smarter Intervention in Complex Systems PDF Carre amp Strauss United Kingdom 2013 H Wu C Zhu R J La X Liu Y Zhang FASA Accelerated S ALOHA using access history for event driven M2M communications PDF IEEE ACM Transactions on Networking 2013 23 yanvar 2015 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 22 yanvar 2015 Harald Naumann IoT M2M Cookbook How to develop a device based on Wireless Wide Area Network modules PDF Self published 2014 Mike Fahrion Internet of Things for the Modern M2M Self published 2015 9 oktyabr 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 13 oktyabr 2015 Etraf muhit intellektiKonsepsiyasiKontekstual melumatliliq Esyalarin interneti Universal hesablamaTexnologiyalar6LoWPAN ANT DASH7 Masindan masinaPlatformalarArduino Raspberry PiTetbiqlerSmart TVPioneersMark VayzerDiger Normativ yoxlamaBNF 16600137n GND 1076175724 LCCN sh2011005758 Microsoft 76763059 SUDOC 16162460X Kateqoriya Informatika