Azərbaycanca AzərbaycancaDeutsch Deutsch日本語 日本語Lietuvos Lietuvosසිංහල සිංහලTürkçe TürkçeУкраїнська УкраїнськаUnited State United State
Dəstək
www.wikimedia.az-az.nina.az
  • Vikipediya

Məhəmmədrza Məhdəvi Kani fars محمدرضا مهدوی کنی 8 aprel 1931 Tehran 21 oktyabr 2014 1 Tehran iran dövlət və ictimai xadi

Məhəmmədrza Məhdəvi

Məhəmmədrza Məhdəvi
www.wikimedia.az-az.nina.azhttps://www.wikimedia.az-az.nina.az

Məhəmmədrza Məhdəvi Kani (fars. محمدرضا مهدوی کنی‎‎) (8 aprel 1931, Tehran – 21 oktyabr 2014, Tehran) — İran dövlət və ictimai xadimi, ayətullah, keçmiş ədliyyə naziri və daxili işlər naziri, 2 sentyabr–29 oktyabr 1981-ci il tarixlərində , 8 mart 2011-ci ildən 21 oktyabr 2014-cü ilə qədər Mütəxəssislər Şurasının sədri.

Məhəmmədrza Məhdəvi
fars. محمدرضا مهدوی کنی‎
image
Mütəxəssislər Şurasının 5-ci
8 mart 2011 – 21 oktyabr 2014
ƏvvəlkiƏli Əkbər Haşimi Rəfsəncani
Sonrakı (müvəqqəti)
2 sentyabr – 29 oktyabr 1981
PrezidentƏli Xamenei
Əvvəlki
SonrakıMirhüseyn Musəvi
İranın 4-cü Daxili İşlər naziri
20 avqust 1980 – 1 oktyabr 1981
Baş nazirMəhəmmədəli Rəcai
ƏvvəlkiƏli Əkbər Haşimi Rəfsəncani
Sonrakı
İranın 3-cü Ədliyyə naziri
12 avqust – 20 avqust 1980
Baş nazirMəhəmmədəli Rəcai
Əvvəlki
Sonrakı
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi 8 aprel 1931(1931-04-08)
Doğum yeri
  • Tehran, Tehran şəhristanı, Tehran ostanı, İran
Vəfat tarixi 21 oktyabr 2014(2014-10-21)(83 yaşında)
Vəfat yeri
  • Tehran, Tehran şəhristanı, Tehran ostanı, İran
Vəfat səbəbi ürək tutması
Dəfn yeri
  • Şah Əbdüləzim türbəsi
Partiya
  • Kombatant Ruhaniləri Assosiasiyası[d]
Təhsili
  • Qum elmiyyə hövzəsi[d]
Fəaliyyəti siyasətçi, ilahiyyatçı, axund
Həyat yoldaşı Nisa Katon Sorkey (1960–)
Uşaqları Məryəm, Məhəmmədsəid, Mehdi
Dini İslam, şiəlik
Elmi fəaliyyəti
Elm sahəsi islam etiqad məzhəbləri[d]
İş yeri
image
mahdavikani.ir
image Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Məhdəvi Kani gənclik illərindən bəri islam elmləri ilə məşğul olmuşdur. O, Qumda ayətullah Ruhullah Xomeyni kimi islam alimlərinin yanında təhsil almışdır. Məhdəvi Kani Pəhləvi rejimi əleyhinə fəaliyyət göstərmiş və bu dövrdə üç dəfə həbs edilmişdir. O, 1979-cu il İslam İnqilabına gətirib çıxaran siyasi və inqilabi fəaliyyətlərdə dərindən iştirak etmişdir. Məhdəvi Kani İran İslam Respublikasının siyasi mənzərəsində mühafizəkar və mötədil fraksiyalar arasında birləşdirici rol oynamışdır.

Erkən illəri

Məhəmmədrza Məhdəvi Kani 25 avqust 1931-ci ildə İranda, Tehran yaxınlığındakı bir kəndində anadan olmuşdur. Onun əsl soyadı Hacı Baqiri idi, lakin sonralar İmam Mehdiyə böyük bağlılığına görə Məhdəvi adı ilə tanınmış və bundan sonra soyadını Məhdəvi Kəni olaraq dəyişmişdir. Onun atası ayətullah idi və Mofid məktəbində dərs deyirdi. Əsas təhsilini Kan ibtidai məktəbində aldıqdan sonra Məhəmmədrza Tehranda yerləşən Bürhan Liseyinə daxil olmuş və 1947-ci ildə Qum şəhərinə təhsil almışdır. Onun müəllimləri arasında ayətullah Əli Əkbər Burhan, Əbdül Cavad Sedayeyi, Məhəmməd Sadiqi, Seyid Məhəmməd Bağırsultani, Mücahidi, Seyid Əbülhəsən Rafiyeyi Qəzvini, Əbülhəsən Şəyarani, Seyid Məhəmmədhüseyn Təbatəbai, , Məhəmməd Sadıqi, Lütfəli Lütfiyan, Ruhullah Musəvi Xomeyni və var idi. Ona islam fiqhini, interpretasiyası və fəlsəfəsi tədris edilmişdir. Bundan əlavə, Məhəmmədrza fiqh elminin əsaslarını təkbaşına öyrənmiş, həmçinin Tələbə Məclisinin iclasları çərçivəsində materialist və kommunist kitablarını tədqiq və müzakirə etmişdir.

1949-cu ildə 18 yaşlı Məhdəvi Kani Pəhləvi siyasəti ilə bağlı çıxışlarına görə ilk dəfə həbs olunmuş və işgəncələrə məruz qalmışdır. Bu məlumat Qumda yayılanda Borucerdi tələbələrini narahat etdiyinə görə baş nazir kəskin tənqid etmişdir.

Karyerası

Məhdəvi Kani 1961-ci ildə Tehrana dini elmlərdən dərs demək üçün qayıtmışdır. Həmin dövrdə ruhanilərin əksəriyyəti şah qarşı etiraz aksiyalarında iştirak edirdi. Məhdəvi Kani bu din xadimlərinə qoşularaq ayətullah Xomeyni ilə ittifaq yaratmışdı. Məhdəvi Kani yeni yaradılmış Mərva məktəbində ilahiyyat üzrə müəllim olmuş və Cəlili məscidinin imamı təyin edilmişdir. Məscid keçirdiyi görüşlər və dini-siyasi məsələlərlə bağlı müzakirələr səbəbilə Pəhləvi rejiminə qarşı mübarizədə fəaliyyət üçün münasib baza olmuşdu. Məhdəvi Kani 1970-ci ildə yenidən SAVAK üzvləri tərəfindən saxlanılmış və işgəncələrə məruz qalmışdır. O, bundan sonra dörd il həbs cəzasına məhkum edilmiş, lakin iki ildən sonra Xomeyninin səyləri nəticəsində azad edilmişdir. Ümumiyyətlə, Məhdəvi Kani Pəhləvi rejimi dövründə üç dəfə həbs olunmuşdur. O, 1977-ci ildə qurucusu və rəhbəri olmuşdur. Bu təşkilat İran şahını devirmək və sonralar inqilabın nailiyyətlərini müdafiə etmək məqsədi güdürdü. Məhdəvi Kani vəfat edənə qədər təşkilatın rəhbəri olaraq qalmışdır.

1979-cu ildə İslam İnqilabının qələbəsindən sonra Xomeyni onu İnqilab Şurasına təyin etmişdir. Eyni zamanda, Məhdəvi Kani sədri idi. Onun rəhbərliyi altında, hüquq müdafiəçilərinin ifadələrinə görə, Pəhləvi rejiminin mülki və hərbi rəsmilərinə işgəncələr və edamlar həyata keçirilmişdir, lakin bununla belə, Məhdəvi Kani sərt yanaşmaya qarşı çıxmış, müxaliflərə və məhbuslara qarşı daha yumşaq davranılmasını istəmişdir. O, ABŞ səfirliyinin ələ keçirilməsini böyük səhv və beynəlxalq hüququn pozuntusu adlandırmış, bunun inqilabın məqsəd və vəzifələrinə uyğun olmadığını qeyd etmişdir. Məhdəvi Kani 1979-cu ildə İslam Respublikası Partiyasına üzv olmaqdan imtina etmişdir, çünki din xadimlərinin partiyasız qalmalı olduğuna inanırdı. Daha sonra Mübariz Ruhanilər Assosiasiyasında Məhdəvi Kaninin mühafizəkar siyasətləri ilə uyğunlaşmayan daha sosialist iqtisadiyyatın tərəfdarı olan solçu islahatçı qanad meydana gəlmiş və təsis etmişdir. Məhdəvi Kani 1980-ci ilin sonundan 1981-ci ilin ortalarına qədər Məhəmmədəli Rəcai və hökumətlərində növbə ilə ədliyyə naziri və daxili işlər naziri vəzifələrində çalışmışdır. O, 2 sentyabr 1981-ci ildə müvəqqəti olaraq baş nazir təyin edilmiş və 29 oktyabra qədər bu vəzifəni icra etmişdir.

Məhdəvi Kani 1982-ci ildə qurucusu və ilk dekanı olmuşdur. Universitet dini məsələlərlə ənənəvi akademik dairələr arasında uçurumu aradan qaldırmağı hədəfləyirdi. Məhdəvi Kani 1984-cü ildən 1986-cı ilə qədər Tehranda cümə namazının qılınmasına cavabdeh olmuşdur. O, 1989-cu ildə Xomeyni tərəfindən İran Konstitusiyasına Dəyişikliklər üzrə Şuranın üzvü təyin edilmişdir və daha sonra Keşikçilər Şurasına daxil olmuşdur. Məhdəvi Kani elə həmin il Məscid İşləri Müdirliyinə rəhbərlik etmişdir. O, 1997-ci il prezident seçkilərindən əvvəl mühafizəkar namizəd dəstəkləmişdi. Məhdəvi Kani elə həmin il Məqsəd Şurasının üzvü seçilmişdir. O, 2009-cu ildə prezident seçkilərində Mahmud Əhmədinejadın namizədliyini dəstəkləmişdir.

8 mart 2011-ci ildə Əli Əkbər Haşimi Rəfsəncaninin özü ilə Əhmədinejadı dəstəkləyən ruhanilər arasında baş tutmuş mübahisəyə görə məcburi istefa verməsindən sonra Məhdəvi Kani iki il müddətinə Mütəxəssislər Məclisinin sədri seçilmişdir. O, 5 mart 2013-cü ildə daha iki il müddətinə yenidən həmin vəzifəyə seçilmişdir. Elə həmin il mötədil mühafizəkar hesab edilən Məhdəvi Kani prezident seçkilərində Həsən Ruhanini dəstəkləmişdir.

Ölümü

image
Məhəmmədəli Rəcai hökumətində Məhdəvi Kani və digər parlament üzvləri.

Məhdəvi Kani 1985-ci, 2001-ci və 2005-ci illərdə ürək problemlərinə görə xəstəxanaya yerləşdirilmişdir. O, 4 iyun 2014-cü ildə İslam İnqilabı rəhbəri Xomeyninin vəfatının ildönümündə Xomeyni türbəsini ziyarət edərkən infarkt keçirərək yenidən Bəhmani xəstəxanasına yerləşdirilmiş, daha sonra komaya düşmüşdür. Məhəmmədrza Məhdəvi Kani 21 oktyabr 2014-cü ildə, 4 ay komada qaldıqdan sonra 83 yaşında vəfat etmişdir.İran Prezidenti Həsən Ruhani iki günlük matəm elan etmişdir. O, Məhdəvi Kanini "mömin alim və din xadimi" və "İslam hərəkatının böyük döyüşçüsü",Ali Rəhbər Əli Xamenei isə onu "həmişə haqq işin tərəfdarı olan böyük və dindar insan" adlandırmışdır. Vida mərasimi 23 oktyabr tarixində Tehran Universitetinin kampusunda İranın baş hakimi Sadiq Laricaninin iştirakı ilə, dəfn mərasimi isə həmin gün Rey şəhərində yerləşən Şah Əbdüləzim türbəsində baş tutmuşdur.

Məhdəvi Kanini Mütəxəssislər Məclisinin sədri vəzifəsində əvəz etmişdir. "BBC" əməkdaşı Büzurqmehr Şərafəddin qeyd etmişdir ki, Məhdəvi Kani həm mühafizəkar, həm də mötədil dairələrə yaxın olduğu üçün "İran siyasətində birləşdirici fiqur" hesab edilirdi. Şərafəddin əlavə etmişdir ki, onun vəfat etməsi "mövcud qüvvələr balansının dəyişməsinə səbəb ola bilər", 2016-cı ildə baş tutacaq Mütəxəssislər Məclisinə seçkilər isə "bu iki düşərgə arasında mübarizə bayrağı altında keçə bilər". "Patheos" jurnalisti Kavə Musəvi hətta Məhdəvi Kaninin vəfat etməsinin"mühafizəkarlığın ölümünü simvolizə etdiyi"ni və bu hərəkatın fəalları üçün "növbəti ali rəhbərin seçimi onların qu quşu mahnısı olacağı"nı yazmışdır. Bu proqnozlara baxmayaraq, 10 mart 2015-ci ildə mühafizəkar din xadimi ayətullah şuranın sədri seçilmişdir.

Şəxsi həyatı

Məhdəvi Kani 1960-cı ildən Nisa Katon Sorkey ilə evlidir. Onların bir qızı və iki oğlu olmuşdur: Məryəm (1961-ci il təvəllüdlü), Məhəmmədsəid (1966-cı il təvəllüdlü), Mehdi (1972-ci il təvəllüdlü). Məhdəvi Kaninin bütün övladları müxtəlif universitetlərdə müəllim olmuşlar.

Əsərləri

Məhəmmədrza Məhdəvi Kaninin nəşr olunan əsərləri:

  • Praktiki etikada başlanğıc nöqtələri
  • Bist-qoftar kitabı (20 diskurs)
  • Praktiki məntiqdə başlanğıc nöqtələri
  • Qurani-Kərimdə islam iqtisadiyyatının əsasları və prinsipləri
  • İftitah namazının təfsiri

Mənbə

İstinadlar

  1. Mohammad-Reza Mahdavi Kani // https://pantheon.world/profile/person/Mohammad-Reza_Mahdavi_Kani.
  2. "پیکر آیت الله مهدوی کنی به دانشگاه امام صادق(ع) انتقال یافت و محل تدفین، حرم عبدالعظیم حسنی اعلام شد". gilkhabar.ir. 28 oktyabr 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  3. "«معرفی اعضای خانواده آیت الله مهدوی کنی»". خبرگزاری دفاع مقدس. 22 oktyabr 2014.
  4. "Ayatollah Mohammad Reza Mahdavi-Kani: profile of the new chairman of Iran's Assembly of Experts". Defence Viewpoints. 16 avqust 2013. 15 noyabr 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  5. İİSM, 2018. səh. 22
  6. "Ayatollah Mohamad Reza Mahdavi Kani, a Brief Biography". . 12 avqust 2018 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  7. "روح آیت الله مهدوی کنی به ملکوت اعلی پیوست". Tabnak.ir. 12 sentyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  8. Lorentz, 2010
  9. Axworthy, 2014. səh. 100
  10. Hiro, 2013
  11. "Mahdawi Kani: „Ohne Geistlichkeit wird es schlimm"". may 2011. 22 avqust 2013 tarixində arxivləşdirilib.
  12. "Ayatollah Mohammad Reza Mahdavi Kani Death: Iranian President Declares Two-Day Mourning After Leading Cleric Dies". . 21 oktyabr 2014. 11 sentyabr 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  13. "موحدی کرمانی دبیرکل شد" (fars). . 3 dekabr 2014. 16 yanvar 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 noyabr 2024.
  14. Boroujerdi, 2018. səh. 569
  15. Siavoshi, 2017. səh. 98
  16. "Law And Human Rights in The Islamic Republic of Iran". Amnesty International. 1 fevral 1980. 21 avqust 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  17. "Iranian officials mourn powerful cleric". Al Monitor. 21 oktyabr 2014. 25 yanvar 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  18. Staff writer. "Mohammad-Reza Mahdavi Kani in the 15 parts of Islamic republic's history (Persian)". IRNA. 3 dekabr 2016 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 sentyabr 2014.
  19. "Mohammad-Reza Mahdavi Kani (1931-2014): The Tragedy of Traditional Conservatism". . 21 oktyabr 2014. 5 yanvar 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  20. "Interim Government Formed". fouman.com. 2 fevral 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  21. "Assembly of Experts leadership race may hint at power balance in Iran". iranpolitik.com. 23 oktyabr 2014. 25 oktyabr 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  22. Axworthy, 2014. səh. 326
  23. "Iran's Rafsanjani loses chair on powerful clerical body". . 8 mart 2011. 29 iyul 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  24. "Ayatollah Mohammadreza Mahdavi Kani Dead At 83, Head Of Iran's Most Influential Clerical Body". . 21 oktyabr 2014. 14 yanvar 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  25. "Iran's Assembly of Experts re-elects Mahdavi-Kani as chairman". . 5 mart 2013. 3 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  26. "Hard-line Cleric: Reformists Will Not Be Allowed to Run". Al Monitor. 11 aprel 2013. 16 avqust 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  27. "Head of Iran's influential clerical body, Mohammadreza Mahdavi Kani, dead at 83". . 21 oktyabr 2014. 10 dekabr 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  28. "Head of Iran's chief clerical body Ayatollah Mohammadreza Mahdavi Kani dead at 83". The Times of India. 21 oktyabr 2014. 5 yanvar 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  29. "تکمیلی/ آیت‌الله مهدوی‌کنی در پی حمله قلبی به کما رفت/درخواست دعا از مردم برای سلامتی ایشان". KhabarOnline.ir. 7 iyun 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  30. "Ayatollah Mahdavi Kani died this morning in hospital after months of being into coma". Mehr News Agency. 21 oktyabr 2014. 25 oktyabr 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  31. "Head of Iran Assembly of Experts Ayatollah Mahdavi Kani passes away at 83". . 21 oktyabr 2014. 2 aprel 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  32. "Head Of Iran's Top Clerical Body Dies". . 21 oktyabr 2014. 1 dekabr 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  33. "Head of Iran's top clerical body dies". Yahoo News. 21 oktyabr 2014. 5 iyun 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  34. "Supreme Leader honors late Ayatollah Kani". . 21 oktyabr 2014. 2 iyul 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  35. "مراسم اقامه نماز و تشییع پیکر حضرت آیت‌الله مهدوی کنی". Khamenei.ir. 15 yanvar 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  36. "Funeral service for late Ayatollah Mohammad-Reza Mahdavi Kani begins at Tehran University". Islamic Invitation Turkey. 23 oktyabr 2014. 12 noyabr 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  37. "محل خاکسپاری آیت الله مهدوی کنی اعلام شد". Tabnak.ir. 3 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  38. "Who will be Iran's next Supreme Leader?". BBC News. 21 oktyabr 2014. 18 yanvar 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  39. "Key Iranian Clerical Body Chooses New Hardline Chairman". Voice of America. 10 mart 2015. 12 mart 2015 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 10 mart 2015.
  40. "Главой Совета экспертов Ирана стал консерватор Язди". . 10 mart 2015. İstifadə tarixi: 10 mart 2015.
  41. "میزان مهریه دختر آیت‌الله مهدوی‌کنی‌/ علت تغییر فامیلی از حاجی‌باقری به مهدوی‌کنی". Fars News Agency. 4 mart 2016 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 25 yanvar 2015.
  42. Staff Writer. "Ayatollah Mohamad Reza Mahdavi Kani, a Brief Biography". Imam sadiq university. 15 noyabr 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 14 dekabr 2016.

Ədəbiyyat

  • Axworthy, Michael. Revolutionary Iran. A History of the Islamic Republic (Updated ed). London: Penguin Books. 2014. ISBN . OCLC 868077507.
  • Hiro, Dilip. Iran Under the Ayatollahs (Routledge Revivals). Routledge. 2013. ISBN .
  • Boroujerdi, Mehrzad. Postrevolutionary Iran: A Political Handbook. Syracuse University Press. 2018. ISBN .
  • Siavoshi, Sussan. Montazeri: The Life and Thought of Iran's Revolutionary Ayatollah. Cambridge University Press. 2017. səh. 98. ISBN .
  • Lorentz, John H. The A to Z Guide Series. Scarecrow Press. 2010. ISBN .
  • İİSM. خاطرات حسین انصاریان (fars) (first edition). . 2018.

Xarici keçidlər

  • image Vikianbarda Məhəmmədrza Məhdəvi ilə əlaqəli mediafayllar var.
  • mahdavikani.ir — Məhəmmədrza Məhdəvi Kaninin rəsmi saytı

wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer

Mehemmedrza Mehdevi Kani fars محمدرضا مهدوی کنی 8 aprel 1931 Tehran 21 oktyabr 2014 1 Tehran Iran dovlet ve ictimai xadimi ayetullah kecmis edliyye naziri ve daxili isler naziri 2 sentyabr 29 oktyabr 1981 ci il tarixlerinde bas nazir 8 mart 2011 ci ilden 21 oktyabr 2014 cu ile qeder Mutexessisler Surasinin sedri Mehemmedrza Mehdevifars محمدرضا مهدوی کنی Mutexessisler Surasinin 5 ci sedri8 mart 2011 21 oktyabr 2014EvvelkiEli Ekber Hasimi RefsencaniSonrakiMahmud Hasimi Sahrudi muveqqeti Mehemmed Yezdi Iranin 78 ci Bas naziri2 sentyabr 29 oktyabr 1981PrezidentEli XameneiEvvelkiMehemmed Cavad BahunerSonrakiMirhuseyn MuseviIranin 4 cu Daxili Isler naziri20 avqust 1980 1 oktyabr 1981Bas nazirMehemmedeli Recai Mehemmed Cavad BahunerEvvelkiEli Ekber Hasimi RefsencaniSonrakiEli Ekber Natiq NuriIranin 3 cu Edliyye naziri12 avqust 20 avqust 1980Bas nazirMehemmedeli RecaiEvvelkiEhmed Seyid CavadiSonrakiEsebullah Mubaseri Sexsi melumatlar Dogum tarixi 8 aprel 1931 1931 04 08 Dogum yeri Tehran Tehran sehristani Tehran ostani Iran Vefat tarixi 21 oktyabr 2014 2014 10 21 1 83 yasinda Vefat yeri Tehran Tehran sehristani Tehran ostani Iran Vefat sebebi urek tutmasi Defn yeri Sah Ebdulezim turbesi Partiya Kombatant Ruhanileri Assosiasiyasi d Tehsili Qum elmiyye hovzesi d Fealiyyeti siyasetci ilahiyyatci axund Heyat yoldasi Nisa Katon Sorkey 1960 Usaqlari Meryem Mehemmedseid Mehdi Dini Islam sielik Elmi fealiyyeti Elm sahesi islam etiqad mezhebleri d Is yeri Imam Sadiq Universiteti mahdavikani ir Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mehdevi Kani genclik illerinden beri islam elmleri ile mesgul olmusdur O Qumda ayetullah Ruhullah Xomeyni kimi islam alimlerinin yaninda tehsil almisdir Mehdevi Kani Pehlevi rejimi eleyhine fealiyyet gostermis ve bu dovrde uc defe hebs edilmisdir O 1979 cu il Islam Inqilabina getirib cixaran siyasi ve inqilabi fealiyyetlerde derinden istirak etmisdir Mehdevi Kani Iran Islam Respublikasinin siyasi menzeresinde muhafizekar ve motedil fraksiyalar arasinda birlesdirici rol oynamisdir Mundericat 1 Erken illeri 2 Karyerasi 3 Olumu 4 Sexsi heyati 5 Eserleri 6 Menbe 6 1 Istinadlar 6 2 Edebiyyat 7 Xarici kecidlerErken illeriredakteMehemmedrza Mehdevi Kani 25 avqust 1931 ci ilde Iranda Tehran yaxinligindaki Kan bexsinin bir kendinde anadan olmusdur 2 Onun esl soyadi Haci Baqiri idi lakin sonralar Imam Mehdiye boyuk bagliligina gore Mehdevi adi ile taninmis ve bundan sonra soyadini Mehdevi Keni olaraq deyismisdir 3 Onun atasi ayetullah idi ve Mofid mektebinde ders deyirdi Esas tehsilini Kan ibtidai mektebinde aldiqdan sonra Mehemmedrza Tehranda yerlesen Burhan Liseyine daxil olmus ve 1947 ci ilde Qum seherine lokal hovzede tehsil almisdir 4 Onun muellimleri arasinda ayetullah Eli Ekber Burhan Ebdul Cavad Sedayeyi Mehemmed Sadiqi Seyid Mehemmed Bagirsultani Mucahidi Seyid Ebulhesen Rafiyeyi Qezvini Ebulhesen Seyarani Seyid Mehemmedhuseyn Tebatebai Seyid Huseyin Burucirdu Mehemmed Sadiqi Lutfeli Lutfiyan Ruhullah Musevi Xomeyni ve Mehemmedrza Gulpeyaqani var idi 5 Ona islam fiqhini interpretasiyasi ve felsefesi tedris edilmisdir 6 Bundan elave Mehemmedrza fiqh elminin esaslarini tekbasina oyrenmis 7 hemcinin Telebe Meclisinin iclaslari cercivesinde materialist ve kommunist kitablarini tedqiq ve muzakire etmisdir 6 1949 cu ilde 18 yasli Mehdevi Kani Pehlevi siyaseti ile bagli cixislarina gore ilk defe hebs olunmus ve isgencelere meruz qalmisdir Bu melumat Qumda yayilanda Borucerdi telebelerini narahat etdiyine gore bas nazir Menucohr Iqbali keskin tenqid etmisdir 6 KaryerasiredakteMehdevi Kani 1961 ci ilde Tehrana dini elmlerden ders demek ucun qayitmisdir Hemin dovrde ruhanilerin ekseriyyeti sah Mehemmedrza Pehleviye qarsi etiraz aksiyalarinda istirak edirdi Mehdevi Kani bu din xadimlerine qosularaq ayetullah Xomeyni ile ittifaq yaratmisdi 8 Mehdevi Kani yeni yaradilmis Merva mektebinde ilahiyyat uzre muellim olmus ve Celili mescidinin imami teyin edilmisdir Mescid kecirdiyi gorusler ve dini siyasi meselelerle bagli muzakireler sebebile Pehlevi rejimine qarsi mubarizede fealiyyet ucun munasib baza olmusdu 7 9 Mehdevi Kani 1970 ci ilde yeniden SAVAK uzvleri terefinden saxlanilmis ve isgencelere meruz qalmisdir 4 O bundan sonra dord il hebs cezasina mehkum edilmis lakin iki ilden sonra Xomeyninin seyleri neticesinde azad edilmisdir 6 Umumiyyetle Mehdevi Kani Pehlevi rejimi dovrunde uc defe hebs olunmusdur 10 O 1977 ci ilde Mubariz Ruhaniler Assosiasiyasi qurucusu ve rehberi olmusdur 11 Bu teskilat Iran sahini devirmek ve sonralar inqilabin nailiyyetlerini mudafie etmek meqsedi gudurdu 12 Mehdevi Kani vefat edene qeder teskilatin rehberi olaraq qalmisdir 13 1979 cu ilde Islam Inqilabinin qelebesinden sonra Xomeyni onu Inqilab Surasina teyin etmisdir 4 Eyni zamanda Mehdevi Kani Islam Inqilabi Komitesinin sedri idi 14 15 Onun rehberliyi altinda huquq mudafiecilerinin ifadelerine gore Pehlevi rejiminin mulki ve herbi resmilerine isgenceler ve edamlar heyata kecirilmisdir 16 lakin bununla bele Mehdevi Kani sert yanasmaya qarsi cixmis muxaliflere ve mehbuslara qarsi daha yumsaq davranilmasini istemisdir O ABS sefirliyinin ele kecirilmesini boyuk sehv ve beynelxalq huququn pozuntusu adlandirmis bunun inqilabin meqsed ve vezifelerine uygun olmadigini qeyd etmisdir 17 Mehdevi Kani 1979 cu ilde Islam Respublikasi Partiyasina uzv olmaqdan imtina etmisdir cunki din xadimlerinin partiyasiz qalmali olduguna inanirdi 18 Daha sonra Mubariz Ruhaniler Assosiasiyasinda Mehdevi Kaninin muhafizekar siyasetleri ile uygunlasmayan daha sosialist iqtisadiyyatin terefdari olan solcu islahatci qanad meydana gelmis ve Mubariz Ruhaniler Assosiasiyasini tesis etmisdir 19 Mehdevi Kani 1980 ci ilin sonundan 1981 ci ilin ortalarina qeder Mehemmedeli Recai ve Mehemmed Cavad Bahuner hokumetlerinde novbe ile edliyye naziri ve daxili isler naziri vezifelerinde calismisdir O 2 sentyabr 1981 ci ilde muveqqeti olaraq bas nazir teyin edilmis ve 29 oktyabra qeder bu vezifeni icra etmisdir 20 Mehdevi Kani 1982 ci ilde Imam Sadiq Universitetinin qurucusu ve ilk dekani olmusdur Universitet dini meselelerle enenevi akademik daireler arasinda ucurumu aradan qaldirmagi hedefleyirdi 17 Mehdevi Kani 1984 cu ilden 1986 ci ile qeder Tehranda cume namazinin qilinmasina cavabdeh olmusdur 4 O 1989 cu ilde Xomeyni terefinden Iran Konstitusiyasina Deyisiklikler uzre Suranin uzvu teyin edilmisdir ve daha sonra Kesikciler Surasina daxil olmusdur Mehdevi Kani ele hemin il Mescid Isleri Mudirliyine rehberlik etmisdir 21 O 1997 ci il prezident seckilerinden evvel muhafizekar namized Eli Ekber Natiq Nurini desteklemisdi 22 Mehdevi Kani ele hemin il Meqsed Surasinin uzvu secilmisdir O 2009 cu ilde prezident seckilerinde Mahmud Ehmedinejadin namizedliyini desteklemisdir 4 8 mart 2011 ci ilde Eli Ekber Hasimi Refsencaninin ozu ile Ehmedinejadi destekleyen ruhaniler arasinda bas tutmus mubahiseye gore mecburi istefa vermesinden sonra Mehdevi Kani iki il muddetine Mutexessisler Meclisinin sedri secilmisdir 23 24 O 5 mart 2013 cu ilde daha iki il muddetine yeniden hemin vezifeye secilmisdir 25 26 Ele hemin il motedil muhafizekar hesab edilen 27 Mehdevi Kani prezident seckilerinde Hesen Ruhanini desteklemisdir 24 28 Olumuredakte Mehemmedeli Recai hokumetinde Mehdevi Kani ve diger parlament uzvleri Mehdevi Kani 1985 ci 2001 ci ve 2005 ci illerde urek problemlerine gore xestexanaya yerlesdirilmisdir 4 O 4 iyun 2014 cu ilde Islam Inqilabi rehberi Xomeyninin vefatinin ildonumunde Xomeyni turbesini ziyaret ederken infarkt kecirerek yeniden Behmani xestexanasina yerlesdirilmis 29 daha sonra komaya dusmusdur 30 Mehemmedrza Mehdevi Kani 21 oktyabr 2014 cu ilde 4 ay komada qaldiqdan sonra 83 yasinda vefat etmisdir 31 32 33 Iran Prezidenti Hesen Ruhani iki gunluk matem elan etmisdir O Mehdevi Kanini momin alim ve din xadimi ve Islam herekatinin boyuk doyuscusu 7 Ali Rehber Eli Xamenei ise onu hemise haqq isin terefdari olan boyuk ve dindar insan adlandirmisdir 34 Vida merasimi 23 oktyabr tarixinde Tehran Universitetinin kampusunda 35 Iranin bas hakimi Sadiq Laricaninin istiraki ile 36 defn merasimi ise hemin gun Rey seherinde yerlesen Sah Ebdulezim turbesinde bas tutmusdur 37 Mehdevi Kanini Mutexessisler Meclisinin sedri vezifesinde Mahmud Hasimi Sahrudi evez etmisdir BBC emekdasi Buzurqmehr Serafeddin qeyd etmisdir ki Mehdevi Kani hem muhafizekar hem de motedil dairelere yaxin oldugu ucun Iran siyasetinde birlesdirici fiqur hesab edilirdi Serafeddin elave etmisdir ki onun vefat etmesi movcud quvveler balansinin deyismesine sebeb ola biler 2016 ci ilde bas tutacaq Mutexessisler Meclisine seckiler ise bu iki duserge arasinda mubarize bayragi altinda kece biler 38 Patheos jurnalisti Kave Musevi hetta Mehdevi Kaninin vefat etmesinin muhafizekarligin olumunu simvolize etdiyi ni ve bu herekatin feallari ucun novbeti ali rehberin secimi onlarin qu qusu mahnisi olacagi ni yazmisdir 19 Bu proqnozlara baxmayaraq 10 mart 2015 ci ilde muhafizekar din xadimi ayetullah Mehemmed Yezdi suranin sedri secilmisdir 39 40 Sexsi heyatiredakteMehdevi Kani 1960 ci ilden Nisa Katon Sorkey ile evlidir Onlarin bir qizi ve iki oglu olmusdur Meryem 1961 ci il tevelludlu Mehemmedseid 1966 ci il tevelludlu Mehdi 1972 ci il tevelludlu 41 Mehdevi Kaninin butun ovladlari muxtelif universitetlerde muellim olmuslar 7 EserleriredakteMehemmedrza Mehdevi Kaninin nesr olunan eserleri 42 Praktiki etikada baslangic noqteleri Bist qoftar kitabi 20 diskurs Praktiki mentiqde baslangic noqteleri Qurani Kerimde islam iqtisadiyyatinin esaslari ve prinsipleri Iftitah namazinin tefsiriMenberedakteIstinadlarredakte 1 2 Mohammad Reza Mahdavi Kani https pantheon world profile person Mohammad Reza Mahdavi Kani پیکر آیت الله مهدوی کنی به دانشگاه امام صادق ع انتقال یافت و محل تدفین حرم عبدالعظیم حسنی اعلام شد gilkhabar ir 28 oktyabr 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 معرفی اعضای خانواده آیت الله مهدوی کنی خبرگزاری دفاع مقدس 22 oktyabr 2014 1 2 3 4 5 6 Ayatollah Mohammad Reza Mahdavi Kani profile of the new chairman of Iran s Assembly of Experts Defence Viewpoints 16 avqust 2013 15 noyabr 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 IISM 2018 seh 22 1 2 3 4 Ayatollah Mohamad Reza Mahdavi Kani a Brief Biography Universitet Imama Sadika 12 avqust 2018 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 1 2 3 4 روح آیت الله مهدوی کنی به ملکوت اعلی پیوست Tabnak ir 12 sentyabr 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Lorentz 2010 Axworthy 2014 seh 100 Hiro 2013 Mahdawi Kani Ohne Geistlichkeit wird es schlimm may 2011 22 avqust 2013 tarixinde arxivlesdirilib Ayatollah Mohammad Reza Mahdavi Kani Death Iranian President Declares Two Day Mourning After Leading Cleric Dies International Business Times 21 oktyabr 2014 11 sentyabr 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 موحدی کرمانی دبیرکل شد fars Iranian Students News Agency 3 dekabr 2014 16 yanvar 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 noyabr 2024 Boroujerdi 2018 seh 569 Siavoshi 2017 seh 98 Law And Human Rights in The Islamic Republic of Iran Amnesty International 1 fevral 1980 21 avqust 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 1 2 Iranian officials mourn powerful cleric Al Monitor 21 oktyabr 2014 25 yanvar 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Staff writer Mohammad Reza Mahdavi Kani in the 15 parts of Islamic republic s history Persian IRNA 3 dekabr 2016 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 sentyabr 2014 1 2 Mohammad Reza Mahdavi Kani 1931 2014 The Tragedy of Traditional Conservatism Patheos 21 oktyabr 2014 5 yanvar 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Interim Government Formed fouman com 2 fevral 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Assembly of Experts leadership race may hint at power balance in Iran iranpolitik com 23 oktyabr 2014 25 oktyabr 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Axworthy 2014 seh 326 Iran s Rafsanjani loses chair on powerful clerical body International Business Times 8 mart 2011 29 iyul 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 1 2 Ayatollah Mohammadreza Mahdavi Kani Dead At 83 Head Of Iran s Most Influential Clerical Body The Huffington Post 21 oktyabr 2014 14 yanvar 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Iran s Assembly of Experts re elects Mahdavi Kani as chairman Sinhua 5 mart 2013 3 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Hard line Cleric Reformists Will Not Be Allowed to Run Al Monitor 11 aprel 2013 16 avqust 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Head of Iran s influential clerical body Mohammadreza Mahdavi Kani dead at 83 FOX News 21 oktyabr 2014 10 dekabr 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Head of Iran s chief clerical body Ayatollah Mohammadreza Mahdavi Kani dead at 83 The Times of India 21 oktyabr 2014 5 yanvar 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 تکمیلی آیت الله مهدوی کنی در پی حمله قلبی به کما رفت درخواست دعا از مردم برای سلامتی ایشان KhabarOnline ir 7 iyun 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Ayatollah Mahdavi Kani died this morning in hospital after months of being into coma Mehr News Agency 21 oktyabr 2014 25 oktyabr 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Head of Iran Assembly of Experts Ayatollah Mahdavi Kani passes away at 83 Press TV 21 oktyabr 2014 2 aprel 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Head Of Iran s Top Clerical Body Dies Radio Svoboda 21 oktyabr 2014 1 dekabr 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Head of Iran s top clerical body dies Yahoo News 21 oktyabr 2014 5 iyun 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Supreme Leader honors late Ayatollah Kani IRNA 21 oktyabr 2014 2 iyul 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 مراسم اقامه نماز و تشییع پیکر حضرت آیت الله مهدوی کنی Khamenei ir 15 yanvar 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Funeral service for late Ayatollah Mohammad Reza Mahdavi Kani begins at Tehran University Islamic Invitation Turkey 23 oktyabr 2014 12 noyabr 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 محل خاکسپاری آیت الله مهدوی کنی اعلام شد Tabnak ir 3 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Who will be Iran s next Supreme Leader BBC News 21 oktyabr 2014 18 yanvar 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Key Iranian Clerical Body Chooses New Hardline Chairman Voice of America 10 mart 2015 12 mart 2015 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 10 mart 2015 Glavoj Soveta ekspertov Irana stal konservator Yazdi BBC Russian 10 mart 2015 Istifade tarixi 10 mart 2015 میزان مهریه دختر آیت الله مهدوی کنی علت تغییر فامیلی از حاجی باقری به مهدوی کنی Fars News Agency 4 mart 2016 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 25 yanvar 2015 Staff Writer Ayatollah Mohamad Reza Mahdavi Kani a Brief Biography Imam sadiq university 15 noyabr 2018 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 14 dekabr 2016 Edebiyyatredakte Axworthy Michael Revolutionary Iran A History of the Islamic Republic Updated ed London Penguin Books 2014 ISBN 9780141046235 OCLC 868077507 Hiro Dilip Iran Under the Ayatollahs Routledge Revivals Routledge 2013 ISBN 978 0415669696 Boroujerdi Mehrzad Postrevolutionary Iran A Political Handbook Syracuse University Press 2018 ISBN 0815654324 9780815654322 Siavoshi Sussan Montazeri The Life and Thought of Iran s Revolutionary Ayatollah Cambridge University Press 2017 seh 98 ISBN 1108364160 9781108364164 Lorentz John H The A to Z Guide Series Scarecrow Press 2010 ISBN 978 0810876385 IISM خاطرات حسین انصاریان fars first edition مرکز اسناد انقلاب اسلامی 2018 Xarici kecidlerredakte Vikianbarda Mehemmedrza Mehdevi ile elaqeli mediafayllar var mahdavikani ir Mehemmedrza Mehdevi Kaninin resmi sayti Menbe https az wikipedia org w index php title Mehemmedrza Mehdevi amp oldid 8273719

Nəşr tarixi: Oktyabr 21, 2025, 14:16 pm
Ən çox oxunan
  • Oktyabr 04, 2025

    Duzluca

  • Avqust 08, 2025

    Drakulanın oğlu (film, 1943)

  • September 03, 2025

    Draginyan (rayon)

  • Oktyabr 17, 2025

    Draginya Vuksanoviç

  • İyul 30, 2025

    Drymarchon

Gündəlik

  • ABŞ

  • Daxili İşlər Nazirliyi (İran)

  • Masters turniri çempionlarının siyahısı

  • Prezident Administrasiyası (Azərbaycan)

  • 2025-ci ildə vəfat edənlərin siyahısı

  • Ramiz Quliyev

  • Əminə Yusifqızı

  • Oqtay Şirəliyev

  • 1950

  • 20 oktyabr

NiNa.Az - Studiya

  • Vikipediya

Bülletendə Qeydiyyat

E-poçt siyahımıza abunə olmaqla siz həmişə bizdən ən son xəbərləri alacaqsınız.
Əlaqədə olmaq
Bizimlə əlaqə
DMCA Sitemap Feeds
© 2019 nina.az - Bütün hüquqlar qorunur.
Müəllif hüququ: Dadaş Mammedov
Yuxarı