Müqəddəs kitab

Müqəddəs kitab (müqəddəs mətn) — hər hansı bir din və ya məzhəbdə müqəddəs qəbul edilən və mərkəzi bir əhəmiyyətə sahib olan əsərdir (yazıdır). Müqəddəs mətnlərin Allah tərəfindən birbaşa göndərildiyinə, nəbilərə (peyğəmbərlərə) vəhy edildiyinə inanılır. İstifadəsi müxtəlif yazı vasitələri (daş kitabələr, perqament, gil lövhələr, kağız və s.) üzərində fərqli informasiya daşıyıcılarında (kitab, mikrofiş, mikrokart, elektron sənəd və digər daşıyıcılarda) əlyetərlidir.

Din - mənbəyi yaradana dayanan, məxluqatı dünya və axirət xoşbəxtliyinə qovuşdurmaqla nicatlandıran ilahi inanc sistemidir. Səmavi və qeyri-səmavi olmaqla dinlər iki qrupa ayrılır. Səmavi dinlər Allah tərəfindən vasitəli (mələklər ilə) və vasitəsiz (birbaşa) olaraq peyğəmbərlərə göndərilən yaradan, yaradılış, dünya və axirət məsələləri haqqında fikir və ya hökmlər (vəhy) barədə informasiya qaynaqlarıdır. Yəhudilik, xristianlıq və İslam dini səmavi dinlərdir. Həmçinin bu dinləri haqq və həqiqi dinlər adlandırırlar.

Qeyri-səmavi dinlər isə bəşər övladının şüurunun formalaşdığı dövrdən insanlar arasında təşəkkül tapmış, Allah tərəfindən peyğəmbərlərə göndərilməyən, fərqli inanc, müxtəlif tapınma sistemləridir. Belə dinlərə misal üçün, buddizmi, zərdüştlüyü, şintoizmi və sairəni göstərmək olar.

Səmavi kitabların sayı üçüdür. Onların birincisi «Tövrat», ikincisi«İncil», üçüncüsü isə «Qurani-Kərim»dir.

Hinduizmin Riqvedası M. Ö 1500 ilə M. Ö 1300-ci illərdə yazılmış, tarixin də ən köhnə müqəddəs mətnlərindən biri olmuşdur. Zerdüştçülüğün Avesta 'sı isə şifahi olaraq yazı əvvəlində istifadə edilmişdir. Avesta dili isə, araşdırmaçılar tərəfindən M. Ö 1000 ətraflarında yerləşdiyi nəzərdə tutulmuşdur.

İlk basılıb xalqa topluca paylanan mətn isə, M. Ö 868-ci ildə (1440-cı il ilk kitab çapının ixtirası ili hesab olunur İohann Qutenberq) yazılan Bibliya müqəddəs mətni Sutra (ya da Diamond Sutra) 'dır.

Mətnlər

Asartu

• Poetik Eda
• Gənc Eda

Ayyavazhi

• Akilattirattu Ammanai
• Arul Nool

Bahailik

• Kitab-Mübarək
• Ikan Kitabı
• Gizli Sözlər
• Qurdun Oğlu risaləsi

Birləşmə Kilsəsi

• Müqəddəs Prinsip
• Wolli Hesul
• Wolli Kangron

Buddizm

• Sutra
• Tipitaka

Etrüsk mifologiyası

• Pyrgi Həbləri
• Tabula Cortonensis
• Liber Linteus
• Cippus Perusinus

Falun Gong

• Zhua Falun

Hinduizm

• Sruti
• Veda
• Rigveda
• Samaveda
• Yajurveda
• Atharvaveda
• Bramanalar
• Aranyakalar
• Upanişad
• Smitri
• İtihasas
• Mahabharata
• Bhagavad Gita
• Ramayana
• Puranalar
• Tantralar
• Sutralar
• Stotralar
• Ashtavakra Gita
• Gherand Samhita
• Gita Govinda
• Hatha Yoga Pradipika

Xristianlıq

• İncil
• Apokrifa (Deutero Kanonik) (İkinci Dərəcədə Esin Kitablar)
• Mormon Kitabı (Mormonlar üçün)
• Adəmin sonu (Gnostikler üçün)
• Yəhudanın müjdəsi (Gnostikler üçün) (Gnostikler üçün cəmdə 53 ədəd İncil mövcuddur)

İslam

• Quran
• Hədis lər

Swedenborgçuluk

• İncil
• Emanuel Swedenborg 'un yazıları

Jainizm

• Tattvartha Sutra

Manikaeizm

• Arzhang

Yəhudilik

• Tövrat
• Tanah
• Talmud
• Zohar
• Humaş
• Mişna

Rastafarianizm

• İncil
• Müqəddəs Piby
• Kebra Negast
• Haile Selassie 'nin danışmaları

Ruhçuluk

• Ruh Kitabı
• Cənnət və Cəhənnəm
• Ruhçuluğa Görə Yaradılış

Sabyanizm

• Ginza Rba

Samaritanizm

• Samarit İncili

Siqhizm

• Guru Granth Sahib
• Daşa Granth Sahib

Şinto

• Kojiki
• Nihon Shok ya da Nihingi

Taoizm

• Tao-te-ching
• I Ching
• Chuang Tzu

Telema

• Liber Al vəl Legis başda olmaq üzrə Telema Müqəddəs Kitabları

Yeni Çağ Dinləri

• Yuxuların Yolu
• Tanrı ilə Danışmalar
• Oahspe
• Urantia Kitabı
• Möcüzələrin Yönü

Zərdüştilik

• Katha
• Avesta
• Yasna
• Visparad
• Yashtlar
• Vendidad
• Denkard
• Bundahizn
• Mainog-i-Kirad
• Arda Viraf Namak
• Zartushtnamah
• Sad-dar (Üz Qapı)
• Rəvayətlər
• Zend
• Kord Avesta

İstinadlar

1. MÜXTƏSƏR OLARAQ MÜQƏDDƏS KİTABLAR, ONLARIN MEYDANA GƏLMƏSİ VƏ YAYILMASI HAQQINDA 2021-06-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-06-03.