Lavandayarpaq poruq (lat. Stachys lavandulifolia) — bitkilər aləminin dalamazçiçəklilər dəstəsinin dalamazkimilər fəsiləsinin poruq cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu Populyasiya "Təhlükəli həddə yaxın olanlar" kateqoriyasına aiddir – NT. Azərbaycanın nadir növüdür.
Lavandayarpaq poruq | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Lavandayarpaq poruq | ||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
|
Qısa morfoloji təsviri
15-20 sm hündürlükdə yarımkolcuqdur. Gövdələri çoxsaylıdır. Yarpaqları uzunsov, xətti-lansetvari və ya xətti, 4-7 sm uzunluqda, 2-5 mm enindədir. Köbələri 4-6 çiçəkli, uzunsov çiçək qrupunda 17 sm uzunluqda və 4 sm enindədir. Kasacıq 2-3 sm uzunluqdadır. Çiçək tacı parlaq-çəhrayı, kasacıqdan qısa; yuxarı dodağı aşağı dodağından qısa, uzunsov-dəyirmi, aşağı-üçdilimli, dərin oyuqlu, iri, orta dilimlidir. Tozcuqları 3 mm uzunluqda, yumurtavari, üçtilli, tünd-qəhvəyi rənglidir.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
May-iyul (avqust) aylarında çiçəkləyir, iyun-avqust aylarında toxumlayır. Aşağı və orta dağ qurşaqlarının (dəniz səviyyəsindən 2000 m yüksəklikdə) qayalı, daşlı və gilli yamaclarda, töküntülü və əhəngli yerlərdə və çaqıl çay daşları arasında rast gəlinir. Dekorativ bitkidir.
Yayılması
Kiçik Qafqazın mərkəzi, Naxçıvanın və Lənkəranın dağlıq hissəsi, Diabar ərazisidir.
Sayı və tendensiyası
Bir neçə lokalitetlərində azalma tendensiyası müşahidə olunur.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Əhali tərəfindən toplanması iqlim amillərinə həssaslıq və intensiv otarılmasıdır.
Mühafizə tədbirləri
Populyasiyanın strukturunun öyrənlməsi və yayılma yerlərində mühafizə tədbirlərinin həyata keçirilməsi vacibdir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Zietenia lavandulifolia (Vahl) Link
Heterotipik sinonimləri
- Sideritis calycantha M.Bieb.
- Stachys boissieri Kapeller
- Stachys calycantha M.Bieb.
- Stachys lavandulifolia var. glabrescens R.Bhattacharjee & Hub.-Mor.
- Stachys tomentosa Bunge
- Stachys zuvandica Rzazade
- Zietenia orientalis Gled.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Lavandayarpaq poruq lat Stachys lavandulifolia bitkiler aleminin dalamazcicekliler destesinin dalamazkimiler fesilesinin poruq cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Populyasiya Tehlukeli hedde yaxin olanlar kateqoriyasina aiddir NT Azerbaycanin nadir novudur Lavandayarpaq poruq Elmi tesnifat Domen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperasteridlerKlad AsteridlerKlad LamidlerDeste DalamazciceklilerFesile DalamazkimilerYarimfesile DalamazkimilerCins PoruqNov Lavandayarpaq poruq Beynelxalq elmi adi Stachys lavandulifolia Vahl 1790Sekil axtarisiNCBI 193339 Mundericat 1 Qisa morfoloji tesviri 2 Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleri 3 Yayilmasi 4 Sayi ve tendensiyasi 5 Mehdudlasdirici amiller 6 Muhafize tedbirleri 7 Sinonimleri 7 1 Homotipik sinonimleri 7 2 Heterotipik sinonimleri 8 Istinadlar 9 Hemcinin baxQisa morfoloji tesviriredakte15 20 sm hundurlukde yarimkolcuqdur Govdeleri coxsaylidir Yarpaqlari uzunsov xetti lansetvari ve ya xetti 4 7 sm uzunluqda 2 5 mm enindedir Kobeleri 4 6 cicekli uzunsov cicek qrupunda 17 sm uzunluqda ve 4 sm enindedir Kasaciq 2 3 sm uzunluqdadir Cicek taci parlaq cehrayi kasaciqdan qisa yuxari dodagi asagi dodagindan qisa uzunsov deyirmi asagi ucdilimli derin oyuqlu iri orta dilimlidir Tozcuqlari 3 mm uzunluqda yumurtavari uctilli tund qehveyi renglidir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriredakteMay iyul avqust aylarinda cicekleyir iyun avqust aylarinda toxumlayir Asagi ve orta dag qursaqlarinin deniz seviyyesinden 2000 m yukseklikde qayali dasli ve gilli yamaclarda tokuntulu ve ehengli yerlerde ve caqil cay daslari arasinda rast gelinir Dekorativ bitkidir YayilmasiredakteKicik Qafqazin merkezi Naxcivanin ve Lenkeranin dagliq hissesi Diabar erazisidir Sayi ve tendensiyasiredakteBir nece lokalitetlerinde azalma tendensiyasi musahide olunur Mehdudlasdirici amillerredakteEhali terefinden toplanmasi iqlim amillerine hessasliq ve intensiv otarilmasidir Muhafize tedbirleriredaktePopulyasiyanin strukturunun oyrenlmesi ve yayilma yerlerinde muhafize tedbirlerinin heyata kecirilmesi vacibdir SinonimleriredakteHomotipik sinonimleriredakte Zietenia lavandulifolia Vahl Link Heterotipik sinonimleriredakte Sideritis calycantha M Bieb Stachys boissieri Kapeller Stachys calycantha M Bieb Stachys lavandulifolia var glabrescens R Bhattacharjee amp Hub Mor Stachys tomentosa Bunge Stachys zuvandica Rzazade Zietenia orientalis Gled IstinadlarredakteHemcinin baxredakte Menbe https az wikipedia org w index php title Lavandayarpaq poruq amp oldid 7757338