fbpx
Wikipedia

Lavanda

Lavanda (lat. Lavandula) digər adları: rəngli ot; levanda; lavenda və s. — dalamazkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi.

?Lavanda
Lavandula
Elmi təsnifat
Aləmi:Bitkilər
Şöbə:Örtülütoxumlular
Sinif:İkiləpəlilər
Yarımsinif:Lamiid
Sıra:Dalamazçiçəklilər
Fəsilə:Dalamazkimilər
Cins: Lavanda
Elmi adı
Lavandula L.

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
EOL  
GRIN  
IPNI 

Lavanda çoxillik ətirli ədviyyat bitkisidir. Bu bitkinin vətəni Aralıq dənizi sahilləri hesab olunur.Qədim Misirdə mumiyalaşdırma zamanı istifadə edilən maddənin əsas komponentlərindən biri olub. Bitkinin öz ətrini 3 min il saxlaya bilməsi məlumdur. Belə ki, 1922-ci ildə Misir fironu Tutanxamonun mumiyasından ətirli lavandanın qalıqları tapılmışdır.

Əhəmiyyəti

Lavanda bitkisinin bütün hissələrində efir yağları toplanır. Lakin çiçəklərdə onun miqdarı daha çox 0,8-3,0 %-ə qədərdir. Lavanda yağının əsas komponenti ( tərkib hissəsi) linalilasefat (30-56 %) və linalol (10-12 %) hesab edilir. Lavanda yağı və ondan alınan məhsullar (efir yağı, quru çiçək qrupu) ətriyyat - kosmetika sənayesində, qida və əczaçılıq sənayesində, tibdə və məişət kimyasında istifadə edilir. Lavanda yaxşı bal verən bitki hesab olunur və eroziya əleyhinə bitki kimi istifadə edilir.

Yayılması

Avropada lavandanı XVI əsrin axırlarında becərməyə başlamışlar. Rusiya ərazisinə lavanda XIX yüzilliyin ikinci yarısında gətirilmişdir. Lakin, ilk dəfə sənaye halında plantasiyalar şəklində becərilməsinə 1929-cu ildə Krımda başlamışlar. 1937-ci ildə lavanda Krasnodar vilayətində, 1945-ci il-lər Moldovada becərilməyə başlanmışdır. Onun ümumi əkin sahəsi 9 min hektara yaxın, məhsuldarlığı isə 20-30 s/ha - dır.

Növləri

  • Lavandula × alportelensis P.Silva, Fontes & Myre
  • Lavandula angustifolia Mill.
    • Lavandula angustifolia subsp. angustifolia
    • Lavandula angustifolia subsp. pyrenaica (DC.) Guinea
  • Lavandula antineae Maire
    • Lavandula antineae subsp. antineae
  • Lavandula aristibracteata A.G.Mill.
  • Lavandula atriplicifolia Benth.
  • Lavandula bipinnata (Roth) Kuntze
  • Lavandula bramwellii Upson & S.Andrews
  • Lavandula buchii Webb & Berthel.
    • Lavandula buchii var. buchii
    • Lavandula buchii var. tolpidifolia (Svent.) M.C.León
  • Lavandula × cadevallii Sennen
  • Lavandula canariensis (L.) Mill.
    • Lavandula canariensis subsp. canariensis
    • Lavandula canariensis subsp. palmensis Upson & S.Andrews
  • Lavandula × cavanillesii D.Guillot & Rosselló
  • Lavandula citriodora A.G.Mill.
  • Lavandula coronopifolia Poir.
  • Lavandula dentata L.
    • Lavandula dentata var. candicans Batt.
    • Lavandula dentata var. dentata
  • Lavandula dhofarensis A.G.Mill.
  • Lavandula erythraeae (Chiov.) Cufod.
  • Lavandula galgalloensis A.G.Mill.
  • Lavandula gibsonii J.Graham
  • Lavandula hasikensis A.G.Mill.
  • Lavandula × intermedia Emeric ex Loisel.
  • Lavandula lanata Boiss.
  • Lavandula latifolia Medik.
  • Lavandula × limae Rozeira
  • Lavandula × losae Sánchez Gómez, Alcaraz & García Vall.
  • Lavandula macra Baker
  • Lavandula mairei Humbert
    • Lavandula mairei var. antiatlantica (Maire) Maire
    • Lavandula mairei var. mairei
  • Lavandula maroccana Murb.
  • Lavandula minutolii Bolle
    • Lavandula minutolii var. minutolii
  • Lavandula multifida L.
  • Lavandula nimmoi Benth.
  • Lavandula pedunculata (Mill.) Cav.
    • Lavandula pedunculata subsp. atlantica (Braun-Blanq.) Romo
    • Lavandula pedunculata subsp. cariensis (Boiss.) Upson & S.Andrews
    • Lavandula pedunculata subsp. lusitanica (Chaytor) Franco
    • Lavandula pedunculata subsp. pedunculata
    • Lavandula pedunculata subsp. sampaiana (Rozeira) Franco
  • Lavandula pinnata Lundmark
  • Lavandula pubescens Decne.
  • Lavandula qishnensis Upson & S.Andrews
  • Lavandula rejdalii Upson & Jury
  • Lavandula rotundifolia Benth.
  • Lavandula saharica Upson & Jury
  • Lavandula samhanensis Upson & S.Andrews
  • Lavandula setifera T.Anderson
  • Lavandula somaliensis Chaytor
  • Lavandula stoechas L.
  • Lavandula sublepidota Rech.f.
  • Lavandula subnuda Benth.
  • Lavandula tenuisecta Coss. ex Ball
  • Lavandula viridis L'Hér.

Hibridlər

  • Lavandula allardii
  • Lavandula cadevallii Sennen
  • Lavandula chaytorae
  • Lavandula christiana
  • Lavandula ginginsii
  • Lavandula heterophylla
  • Lavandula intermedia Emeric ex Loisel.

İstinadlar

  1. Nurəddin Əliyev. Azərbaycanın dərman bitkiləri və fitoterapiya. Bakı, Elm, 1998.
  2. Elşad Qurbanov. Ali bitkilərin sistematikası, Bakı, 2009.
  3. H. S. HÜMBƏTOV, V. V. BƏŞİROV V. R. MOHUMAYEV " YAĞLI VƏ EFİR YAĞLI BİTKİLƏR" BAKI 2016

Lavanda:The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)

lavanda, lavandula, digər, adları, rəngli, levanda, lavenda, dalamazkimilər, fəsiləsinə, bitki, cinsi, lavandulaelmi, təsnifataləmi, bitkilərşöbə, örtülütoxumlularsinif, ikiləpəliləryarımsinif, lamiidsıra, dalamazçiçəklilərfəsilə, dalamazkimilərcins, elmi, adı. Lavanda lat Lavandula 1 diger adlari rengli ot levanda lavenda ve s dalamazkimiler fesilesine aid bitki cinsi 2 LavandaLavandulaElmi tesnifatAlemi BitkilerSobe OrtulutoxumlularSinif IkilepelilerYarimsinif LamiidSira DalamazciceklilerFesile DalamazkimilerCins LavandaElmi adiLavandula L VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 500370NCBI 39169EOL 61212GRIN 6567IPNI 20960 1Lavanda coxillik etirli edviyyat bitkisidir Bu bitkinin veteni Araliq denizi sahilleri hesab olunur Qedim Misirde mumiyalasdirma zamani istifade edilen maddenin esas komponentlerinden biri olub Bitkinin oz etrini 3 min il saxlaya bilmesi melumdur Bele ki 1922 ci ilde Misir fironu Tutanxamonun mumiyasindan etirli lavandanin qaliqlari tapilmisdir Mundericat 1 Ehemiyyeti 2 Yayilmasi 3 Novleri 4 Hibridler 5 IstinadlarEhemiyyeti RedakteLavanda bitkisinin butun hisselerinde efir yaglari toplanir Lakin ciceklerde onun miqdari daha cox 0 8 3 0 e qederdir Lavanda yaginin esas komponenti terkib hissesi linalilasefat 30 56 ve linalol 10 12 hesab edilir Lavanda yagi ve ondan alinan mehsullar efir yagi quru cicek qrupu etriyyat kosmetika senayesinde qida ve eczaciliq senayesinde tibde ve meiset kimyasinda istifade edilir Lavanda yaxsi bal veren bitki hesab olunur ve eroziya eleyhine bitki kimi istifade edilir 3 Yayilmasi RedakteAvropada lavandani XVI esrin axirlarinda becermeye baslamislar Rusiya erazisine lavanda XIX yuzilliyin ikinci yarisinda getirilmisdir Lakin ilk defe senaye halinda plantasiyalar seklinde becerilmesine 1929 cu ilde Krimda baslamislar 1937 ci ilde lavanda Krasnodar vilayetinde 1945 ci il ler Moldovada becerilmeye baslanmisdir Onun umumi ekin sahesi 9 min hektara yaxin mehsuldarligi ise 20 30 s ha dir 3 Novleri RedakteLavandula alportelensis P Silva Fontes amp Myre Lavandula angustifolia Mill Lavandula angustifolia subsp angustifolia Lavandula angustifolia subsp pyrenaica DC Guinea Lavandula antineae Maire Lavandula antineae subsp antineae Lavandula aristibracteata A G Mill Lavandula atriplicifolia Benth Lavandula bipinnata Roth Kuntze Lavandula bramwellii Upson amp S Andrews Lavandula buchii Webb amp Berthel Lavandula buchii var buchii Lavandula buchii var tolpidifolia Svent M C Leon Lavandula cadevallii Sennen Lavandula canariensis L Mill Lavandula canariensis subsp canariensis Lavandula canariensis subsp palmensis Upson amp S Andrews Lavandula cavanillesii D Guillot amp Rossello Lavandula citriodora A G Mill Lavandula coronopifolia Poir Lavandula dentata L Lavandula dentata var candicans Batt Lavandula dentata var dentata Lavandula dhofarensis A G Mill Lavandula erythraeae Chiov Cufod Lavandula galgalloensis A G Mill Lavandula gibsonii J Graham Lavandula hasikensis A G Mill Lavandula intermedia Emeric ex Loisel Lavandula lanata Boiss Lavandula latifolia Medik Lavandula limae Rozeira Lavandula losae Sanchez Gomez Alcaraz amp Garcia Vall Lavandula macra Baker Lavandula mairei Humbert Lavandula mairei var antiatlantica Maire Maire Lavandula mairei var mairei Lavandula maroccana Murb Lavandula minutolii Bolle Lavandula minutolii var minutolii Lavandula multifida L Lavandula nimmoi Benth Lavandula pedunculata Mill Cav Lavandula pedunculata subsp atlantica Braun Blanq Romo Lavandula pedunculata subsp cariensis Boiss Upson amp S Andrews Lavandula pedunculata subsp lusitanica Chaytor Franco Lavandula pedunculata subsp pedunculata Lavandula pedunculata subsp sampaiana Rozeira Franco Lavandula pinnata Lundmark Lavandula pubescens Decne Lavandula qishnensis Upson amp S Andrews Lavandula rejdalii Upson amp Jury Lavandula rotundifolia Benth Lavandula saharica Upson amp Jury Lavandula samhanensis Upson amp S Andrews Lavandula setifera T Anderson Lavandula somaliensis Chaytor Lavandula stoechas L Lavandula stoechas subsp luisieri Rozeira Rozeira Lavandula stoechas subsp stoechas Lavandula sublepidota Rech f Lavandula subnuda Benth Lavandula tenuisecta Coss ex Ball Lavandula viridis L Her Hibridler RedakteLavandula allardii Lavandula cadevallii Sennen Lavandula chaytorae Lavandula christiana Lavandula ginginsii Lavandula heterophylla Lavandula intermedia Emeric ex Loisel Istinadlar Redakte Nureddin Eliyev Azerbaycanin derman bitkileri ve fitoterapiya Baki Elm 1998 Elsad Qurbanov Ali bitkilerin sistematikasi Baki 2009 1 2 H S HUMBETOV V V BESIROV V R MOHUMAYEV YAGLI VE EFIR YAGLI BITKILER BAKI 2016 Lavanda The Plant List saytinda takson barede melumat ing Menbe https az wikipedia org w index php title Lavanda amp oldid 5881083, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.