| Kəşfül-xəfa | |
|---|---|
| ərəb. كشف الخفاء | |
| Müəllif | İsmayıl ibn Məhəmməd əl-Əcluni |
| Janr | hədis |
| Orijinalın dili | ərəbcə |
| Ölkə | |
Kəşfül-xəfa (ərəb. كشف الخفاء; azərb. Gizlini aşkarlama) — Əcluninin xalq arasında geniş yayılmış hədisləri, hədis olaraq zənn edilən hikmətli sözləri və uydurma hədisləri əlifba sırasına görə təsnif və tədqiq etdiyi əsəri.
Haqqında
| ]Əsərin əsl adı "Kəşful-xəfa və Muzilul-İlbas əmməş-şuhira minəl-əhadisi əla əlsinətin-nas" olub, ixtisarla "Kəşfül-xəfa" adlanır. Əsasən Şəmsəddin əs-Səxavinin "əl-Maqəsidul-həsənə" əsərinə əsaslanaraq onu ixtisar edən və tərkibindəki 3281 rəvayətlə bu sahədəki oxşar əsərlər arasında ən əhatəlisidir. Əcluni, tez-tez istifadə etdiyi "qalə fil-əsl" (ərəb. قال في الأصل) ifadəsi ilə Səxavinin adı çəkilən əsərinə istinad etmişdir.
Bu əsərdə yalnız hədisi nəql edən səhabə və hədisi əsərinə daxil edən müəllif qeyd olunmuş, etibarlı hədis imamlarının kitablarından bəzi məlumatlar əlavə edilmişdir. Müəllif hədis olmadığını bildirdiyi və ya şübhəsini ifadə etdiyi müxtəlif sözlərin mənasının səhih olduğunu qeyd etdiyi kimi, bəzi rəvayətlərin mənasının isə batil olduğunu da bildirmişdir. Kitabda səhvən təkrar edilmiş hissələr, hər hansı bir qiymətləndirmə verilmədən buraxılmış rəvayətlər, hədis olub-olmadığına qərar verilə bilməyib araşdırılması tövsiyə olunan sözlər də mövcuddur.
Əsərin sonunda müəllifin İbnüd-Deybə, İbn Həcər əl-Əsqəlani və Süyutidən etdiyi nəqllərdən ibarət bir bölmə vardır. Bu hissədə bəzi alimlərin sözləri, həyatları, qəbir yerləri və əsərləri haqqında yayılmış səhvlərə işarə edilmiş, hansı mövzulardakı rəvayətlərin uydurma olduğu göstərilmişdir. Həmçinin bu bölümdə əsərdəki hədislərin adətən ilk iki kəlməsi qeyd olunaraq iman, elm, təharət, namaz, zəkat, nikah kimi başlıqlar altında və əlifba sırasına uyğun olmadan, fihrist xarakterli yeni bir tərtibat hazırlanmışdır.
Müəllifi
| ]Əsərin müəllifi İsmayıl ibn Məhəmməd əl-Əclunidir. 1676-cı ildə Əclunda (indiki İordaniya ərazisi) doğulmuş, 1749-cu ildə Şamda vəfat etmişdir.
Nəşrlər
| ]Əvvəlcə Beyrutda (1932), daha sonra Əhməd əl-Kəlaş tərəfindən nisbətən tərtib və tənzimlənərək yenidən Beyrutda, əlavə olaraq Hələb və Qahirədə (Məktəbətüt-türasil-İslami, Dərut-türas) nəşr olunmuşdur, lakin əsərin təhqiq edilmiş bir nəşrinə daha ehtiyac vardır.
İstinadlar
| ]- Acluni, Açıklayıcı notlarla çeviren: Dr. Mustafa Genç. Keşfül-hafa: Halk arasındakı rivayetlerin ilmi değeri (türk). İstanbul: Beka Yayıncılık. 2019. 9.
- Acluni, Açıklayıcı notlarla çeviren: Dr. Mustafa Genç. Keşfül-hafa: Halk arasındakı rivayetlerin ilmi değer (türk). İstanbul: Beka Yayıncılık. 2019. 8.
- "كشف الخفاء". Archived from the original on 9 dekabr 2024. İstifadə tarixi: 7 aprel 2025.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya Kesful xefaereb كشف الخفاء Muellif Ismayil ibn Mehemmed el EcluniJanr hedisOrijinalin dili erebceOlke Osmanli dovleti Kesful xefa ereb كشف الخفاء azerb Gizlini askarlama Ecluninin xalq arasinda genis yayilmis hedisleri hedis olaraq zenn edilen hikmetli sozleri ve uydurma hedisleri elifba sirasina gore tesnif ve tedqiq etdiyi eseri Haqqinda span Eserin esl adi Kesful xefa ve Muzilul Ilbas emmes suhira minel ehadisi ela elsinetin nas olub ixtisarla Kesful xefa adlanir Esasen Semseddin es Sexavinin el Maqesidul hesene eserine esaslanaraq onu ixtisar eden ve terkibindeki 3281 revayetle bu sahedeki oxsar eserler arasinda en ehatelisidir Ecluni tez tez istifade etdiyi qale fil esl ereb قال في الأصل ifadesi ile Sexavinin adi cekilen eserine istinad etmisdir Bu eserde yalniz hedisi neql eden sehabe ve hedisi eserine daxil eden muellif qeyd olunmus etibarli hedis imamlarinin kitablarindan bezi melumatlar elave edilmisdir Muellif hedis olmadigini bildirdiyi ve ya subhesini ifade etdiyi muxtelif sozlerin menasinin sehih oldugunu qeyd etdiyi kimi bezi revayetlerin menasinin ise batil oldugunu da bildirmisdir Kitabda sehven tekrar edilmis hisseler her hansi bir qiymetlendirme verilmeden buraxilmis revayetler hedis olub olmadigina qerar verile bilmeyib arasdirilmasi tovsiye olunan sozler de movcuddur Eserin sonunda muellifin Ibnud Deybe Ibn Hecer el Esqelani ve Suyutiden etdiyi neqllerden ibaret bir bolme vardir Bu hissede bezi alimlerin sozleri heyatlari qebir yerleri ve eserleri haqqinda yayilmis sehvlere isare edilmis hansi movzulardaki revayetlerin uydurma oldugu gosterilmisdir Hemcinin bu bolumde eserdeki hedislerin adeten ilk iki kelmesi qeyd olunaraq iman elm teharet namaz zekat nikah kimi basliqlar altinda ve elifba sirasina uygun olmadan fihrist xarakterli yeni bir tertibat hazirlanmisdir Muellifi span Eserin muellifi Ismayil ibn Mehemmed el Eclunidir 1676 ci ilde Eclunda indiki Iordaniya erazisi dogulmus 1749 cu ilde Samda vefat etmisdir Nesrler span Evvelce Beyrutda 1932 daha sonra Ehmed el Kelas terefinden nisbeten tertib ve tenzimlenerek yeniden Beyrutda elave olaraq Heleb ve Qahirede Mektebetut turasil Islami Derut turas nesr olunmusdur lakin eserin tehqiq edilmis bir nesrine daha ehtiyac vardir Istinadlar span Acluni Aciklayici notlarla ceviren Dr Mustafa Genc Kesful hafa Halk arasindaki rivayetlerin ilmi degeri turk Istanbul Beka Yayincilik 2019 9 Acluni Aciklayici notlarla ceviren Dr Mustafa Genc Kesful hafa Halk arasindaki rivayetlerin ilmi deger turk Istanbul Beka Yayincilik 2019 8 كشف الخفاء Archived from the original on 9 dekabr 2024 Istifade tarixi 7 aprel 2025 Kateqoriyalar Elifba sirasina gore kitablarEreb dilinde kitablar
