Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Kəsr termininin yaranması haqqında müxtəlif fikirlər vardır. Bəzi mənbələr göstərir ki, "kəsr" sözü "sınıq xətt" sözünün sonrakı dəyişdirilmiş formasıdır. Avropada orta əsrlərdə tətbiq olunan "sınıq" termini Əl-Xarəzminin "Hesab" kitabından götürülmüşdür. Bu termin "kəsr" sözü əvəzində işlədilirdi və "qırmaq", "sındırmaq", "parçalamaq" və s. mənaları verən ərəbcə "kəsərə" sözündən alınmışdır. Azərbaycan dilində isə "kəsr" sözü birdən az olduğu kimi fikirləri ifadə edir. Kəsrlər adi və onluq olmaqla iki hissəyə ayırılır. Adi kəsrlər x/y şəklində olur.
Adi kəsrlər
- a və b natural ədədlər olarsa,
![image]()
şəklində olan ifadəyə adi kəsr deyilir.
=a÷b
- a<b olduqda
![image]()
kəsrinə düzgün kəsr deyilir. Düzgün olan kəsrlərdə surət sıfırdan fərqli, və həmişə məxrəcdən kiçik olmalıdır.
Düzgün kəsrlər vahiddən kiçikdir.
- a≥b olduqda
![image]()
kəsrinə düzgün olmayan kəsr deyilir.
Düzgün olmayan kəsrlər vahiddən böyükdür və ya vahidə bərabərdir. Düzgün olmayan kəsrlərdə isə sürət sıfırdan fərqli, və həmişə ya məxrəcə bərabər olmalı, ya da məxrəcdən böyük olmalıdır. Sürət məxrəcə bərabər olduqda kəsr vahidə bərabər olur. Böyük olduqda isə tam və kəsr hissələrinə ayrılır.
Onluq kəsrlər
Kəsrlər həm də onluq kəsr şəklində olur (Məsələn, 0,01). Onluq kəsrlədə surət məxrəcə bölünür. Surət məxrəcə bölünmədikdə isə bu kəsr sonlu və ya sonsuz onluq kəsr kimi göstərilir.
Kəsrin əsas xassəsi
Teorem: Kəsrin surət və məxrəcini sıfırdan fərqli eyni bir natural ədədə vurduqda və ya böldükdə kəsrin qiyməti dəyişməz.
- Kəsrin surət və məxrəcinin vahiddən fərqli ortaq böləninə bölünməsinə kəsrin ixtisarı deyilir.
Kəsrin müqayisəsi
Məxrəci bərabər olan kəsrlərdən surəti böyük olan kəsr böyük, surəti kiçik olan kəsr isə kiçikdir.
< 
Surətləri bərabər olan kəsrlərdən məxrəci kiçik olan kəsr böyük, məxrəci böyük olan kəsr isə kiçikdir.
> 
Surət və məxrəcləri müxtəlif olan kəsrləri müqayisə etmək üçün əvvəlcə onların surət və ya məxrəcini bərabərləşdirib sonra müqayisə etmək lazımdır.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kesr termininin yaranmasi haqqinda muxtelif fikirler vardir Bezi menbeler gosterir ki kesr sozu siniq xett sozunun sonraki deyisdirilmis formasidir Avropada orta esrlerde tetbiq olunan siniq termini El Xarezminin Hesab kitabindan goturulmusdur Bu termin kesr sozu evezinde isledilirdi ve qirmaq sindirmaq parcalamaq ve s menalari veren erebce kesere sozunden alinmisdir Azerbaycan dilinde ise kesr sozu birden az oldugu kimi fikirleri ifade edir Kesrler adi ve onluq olmaqla iki hisseye ayirilir Adi kesrler x y seklinde olur Adi kesrlera ve b natural ededler olarsa ab displaystyle frac a b seklinde olan ifadeye adi kesr deyilir ab displaystyle frac a b a b a lt b olduqda ab displaystyle frac a b kesrine duzgun kesr deyilir Duzgun olan kesrlerde suret sifirdan ferqli ve hemise mexrecden kicik olmalidir Duzgun kesrler vahidden kicikdir a b olduqda ab displaystyle frac a b kesrine duzgun olmayan kesr deyilir Duzgun olmayan kesrler vahidden boyukdur ve ya vahide beraberdir Duzgun olmayan kesrlerde ise suret sifirdan ferqli ve hemise ya mexrece beraber olmali ya da mexrecden boyuk olmalidir Suret mexrece beraber olduqda kesr vahide beraber olur Boyuk olduqda ise tam ve kesr hisselerine ayrilir Onluq kesrlerKesrler hem de onluq kesr seklinde olur Meselen 0 01 Onluq kesrlede suret mexrece bolunur Suret mexrece bolunmedikde ise bu kesr sonlu ve ya sonsuz onluq kesr kimi gosterilir Kesrin esas xassesiTeorem Kesrin suret ve mexrecini sifirdan ferqli eyni bir natural edede vurduqda ve ya boldukde kesrin qiymeti deyismez Kesrin suret ve mexrecinin vahidden ferqli ortaq bolenine bolunmesine kesrin ixtisari deyilir Kesrin muqayisesi Mexreci beraber olan kesrlerden sureti boyuk olan kesr boyuk sureti kicik olan kesr ise kicikdir 37 displaystyle frac 3 7 lt 57 displaystyle frac 5 7 Suretleri beraber olan kesrlerden mexreci kicik olan kesr boyuk mexreci boyuk olan kesr ise kicikdir 37 displaystyle frac 3 7 gt 311 displaystyle frac 3 11 Suret ve mexrecleri muxtelif olan kesrleri muqayise etmek ucun evvelce onlarin suret ve ya mexrecini beraberlesdirib sonra muqayise etmek lazimdir Hemcinin baxCoxluqlar Tek ve cut ededler