Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Kələm yarpaqyeyəni (lat. Phaedon cochleariae) — heyvanlar aləminin buğumayaqlılar tipinin həşəratlar sinfinin sərtqanadlılar dəstəsinin yarpaqyeyənlər fəsiləsinin yarpaqyeyən cinsinə aid heyvan növü.
| Kələm yarpaqyeyəni | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Ranqsız: Tipüstü: Ranqsız: Ranqsız: Tip: Klad: Yarımtip: Sinif: Ranqsız: Yarımsinif: Budaq: İnfrasinif: Ranqsız: Dəstə: Yarımdəstə: İnfradəstə: Klad: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Kələm yarpaqyeyəni | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Xarici quruluşu
Formaca şar şəkilli olan bu həşəratın uzunluğu 3–5 mm-dir. Qabaq kürəyi və üst qanadları tünd yaşıl rəngli, başı balaca, bığlarının qurtaracağı qalındır. Sarı rəngli yumurtaları hamar və oval şəklindədir. Uzunluğu 1 mm, eni isə 0,5 mm-dir. Sürfənin arxa hissəsi nazik, sarı, başı isə parlaq, qara rənglidir. Bədəni dörd cərgədə yerləşən tünd rəngli cod tüklərlə örtülmüşdür. Uzunluğu 5,5 mm-dir. Pupu sarı rənglidir. Uzunluğu 4 mm-ə yaxındır.
Həyat tərzi
Ildə iki nəsil verirlər. Onlar yetkin halda torpaqda qışlayırlar. Böcəklər yarpaqları yeyir, damarlarını saxlayır və burada yumurta qoyub üzərinə maye tökürlər. Bir fərd 400-ə qədər yumurta qoyur. Yumurtanın inkişafı 8-12 gün, sürfənin inkişafı 16-22, pupun inkişafı isə 8-12 gün davam edir. Puplaşma torpağın 10-15 sm dərinliyində gedir. Iyunun axırı, avqustun əvvəllərində yeni nəslə rast gəlmək olar. Cavan bitkilərə ən çox birinci nəslin formaları zərər verir. Zədələnmə nəticəsində bitkinin inkişafı zəifləyir, kələmdə isə çoxbaşlılıq əmələ gəlir. Bitkilərə yetkin formalar və sürfələr zərər verir. Böcəklər yarpağı, sürfələr isə əsas gövdəni yerirlər.
Yayılması
Kələm yarpaqyeyəni Azərbaycanın Şəki-Zaqatala, Quba-Xaçmaz, Dağlıq Qarabağ və Lənkəran-Astara zonalarında daha çox yayılmışdır.
İstinadlar
- Səfərova İ.M. Quba-Xaçmaz bölgəsində kələmin zərərvericiləri və başlıca zərərvericilərə qarşı kompleks mübarizə tədbirləri, Gəncə, 2006, s. 54-57.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Kelem yarpaqyeyeni lat Phaedon cochleariae heyvanlar aleminin bugumayaqlilar tipinin heseratlar sinfinin sertqanadlilar destesinin yarpaqyeyenler fesilesinin yarpaqyeyen cinsine aid heyvan novu Kelem yarpaqyeyeniElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Ranqsiz IlkagizlilarTipustu TuleyenlerRanqsiz PanarthropodaRanqsiz Tip BugumayaqlilarKlad Yarimtip AltiayaqlilarSinif HeseratlarRanqsiz Yarimsinif QanadlilarBudaq Infrasinif YeniqanadlilarRanqsiz Ranqsiz Tam cevrilme ile inkisaf eden heseratlarDeste SertqanadlilarYarimdeste Infradeste Klad Fesileustu Fesile YarpaqyeyenlerYarimfesile Triba Cins YarpaqyeyenNov Kelem yarpaqyeyeniBeynelxalq elmi adiPhaedon cochleariae J Fabr 1792Sekil axtarisiNCBI 80249EOL 3287733Xarici qurulusuFormaca sar sekilli olan bu heseratin uzunlugu 3 5 mm dir Qabaq kureyi ve ust qanadlari tund yasil rengli basi balaca biglarinin qurtaracagi qalindir Sari rengli yumurtalari hamar ve oval seklindedir Uzunlugu 1 mm eni ise 0 5 mm dir Surfenin arxa hissesi nazik sari basi ise parlaq qara renglidir Bedeni dord cergede yerlesen tund rengli cod tuklerle ortulmusdur Uzunlugu 5 5 mm dir Pupu sari renglidir Uzunlugu 4 mm e yaxindir Heyat terziIlde iki nesil verirler Onlar yetkin halda torpaqda qislayirlar Bocekler yarpaqlari yeyir damarlarini saxlayir ve burada yumurta qoyub uzerine maye tokurler Bir ferd 400 e qeder yumurta qoyur Yumurtanin inkisafi 8 12 gun surfenin inkisafi 16 22 pupun inkisafi ise 8 12 gun davam edir Puplasma torpagin 10 15 sm derinliyinde gedir Iyunun axiri avqustun evvellerinde yeni nesle rast gelmek olar Cavan bitkilere en cox birinci neslin formalari zerer verir Zedelenme neticesinde bitkinin inkisafi zeifleyir kelemde ise coxbasliliq emele gelir Bitkilere yetkin formalar ve surfeler zerer verir Bocekler yarpagi surfeler ise esas govdeni yerirler YayilmasiKelem yarpaqyeyeni Azerbaycanin Seki Zaqatala Quba Xacmaz Dagliq Qarabag ve Lenkeran Astara zonalarinda daha cox yayilmisdir IstinadlarSeferova I M Quba Xacmaz bolgesinde kelemin zerervericileri ve baslica zerervericilere qarsi kompleks mubarize tedbirleri Gence 2006 s 54 57 Hemcinin bax