Kökpar və ya Kokpar — Türk və Orta Asiya xalq kültüründə atla oynanan oyun növüdür. Kökper, Kökborü olaraq da səsləndirilir. Buna paralel olaraq, Oğlaktartıs (Ulaktartış), Olakkaptı (Ulakgaptı) və ya Buzkaşı (Bozkaçı) ifadələrindən də istifadə edilir. Kokpar Serke olaraq da bilinir. Serke dirək deməkdir və ortadakı bayrağı ifadə edir.
Kökpar oynayərkən. Müəllif: Frans Rouband.
Haqqında
Geniş düzlükdə komandalar halında və ya fərdi olaraq oynanılırş Kökpara hər atla qatılmaq olmur. Zərbələrə və sirkələnməyə hazırlanmış, təlim keçilmiş və əzələli atlar olmalı lazımdır. Buzkaçı sözü buz (buzov) və qaçırmaq felindən törəyərək tacik dilinə keçmişdir. Buzkaşı adı ilə də bilinən bu oyun, əslində Orta Asiyada bir çox bölgədə bilinən və oynanan qədim türk oyunudur. Əfqanlar isə bu oyuna Vuzloba, çərkəzlər isə Hüezeha deyirlər. Ulaktartış isə oğlaq qapmaca deməkdir.
Köçəri döyüşçülərin çövkən, ciritlə birlikdə idman oyunu olaraq oynadığı Kökpar geniş düzlükdə oynanılır. Məqsəd kəsik oğlaqı və ya kiçik başlı heyvanların dərisinin şişirilməsi ilə yaradılmış tulumu at üstündə daşıyaraq müəyyən məşafəni aşmaqdır. Düzlüyün ortasında olan bayrağın ətrafında öncədən müəyyən edilən sayda tur atılaraq uğur əldə edilir. Oğlaqı itirən atlı ilə bərabər digər oyunçular da oğlaqı əldə etmək üçün yarışır. Atlıların bir-birinə qaçmıları ilə vurmaları sərbəstdir, lakin digər atlılardan gələcək olan zərbələr ölümcül olacağından və zaman itiriləcəyinə görə at üstündə qalmaq üstün tutulur. Bu oyuna bir çoxuna görə izləmə gözəlliyi verən də süvarinin at üstündə etdiyi hərəkətlərdir. Atı sürməyi ən yaxşı bacaran və çevik olan sonda qalib gəlir.
Əfqanıstnada genişliklə oynanılır. Həmçinin, Orta Asiyanın bir çox bölgəsində də yayılmışdır.
"Dom Joly: Know your Kokpar from your Kyz-Kuu" 2017-08-28 at the Wayback Machine, The Independent: Columnists
"Traditions: Kupkari" 2013-10-12 at the Wayback Machine, ZOOM Central Asia
"Bishkek's Independence Day Celebrations: Ulak Tartysh, the Art of Dead Goat Grabbing - Caravanistan". caravanistan.com. 2 May 2014. 2016-03-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2016-04-08.
G. Whitney Azoy, Buzkashi: Game and Power in Afghanistan, Third Edition. Waveland Press 2011. pp.3-4.
G. Whitney Azoy, Buzkashi: Game and Power in Afghanistan, 2nd ed. (2002), In: Academic Dictionaries and Encyclopedias "buzkashi" 2014-09-06 at the Wayback Machine
"Afghanistan: By Their Sports, Ye Shall Know Them". TIME.com. 2010-11-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2009-08-31.
"Afghans revive 'buzkashi'". www.usatoday.com. 2010-02-20 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-08-25.
September 28, 2021
kökpar, kokpar, türk, orta, asiya, xalq, kültüründə, atla, oynanan, oyun, növüdür, kökper, kökborü, olaraq, səsləndirilir, buna, paralel, olaraq, oğlaktartıs, ulaktartış, olakkaptı, ulakgaptı, buzkaşı, bozkaçı, ifadələrindən, istifadə, edilir, kokpar, serke, o. Kokpar ve ya Kokpar Turk ve Orta Asiya xalq kulturunde atla oynanan oyun novudur Kokper Kokboru olaraq da seslendirilir Buna paralel olaraq Oglaktartis Ulaktartis Olakkapti Ulakgapti ve ya Buzkasi Bozkaci ifadelerinden de istifade edilir Kokpar Serke olaraq da bilinir Serke direk demekdir ve ortadaki bayragi ifade edir 1 2 3 Kokpar oynayerken Muellif Frans Rouband Haqqinda RedakteGenis duzlukde komandalar halinda ve ya ferdi olaraq oynanilirs Kokpara her atla qatilmaq olmur Zerbelere ve sirkelenmeye hazirlanmis telim kecilmis ve ezeleli atlar olmali lazimdir Buzkaci sozu buz buzov ve qacirmaq felinden toreyerek tacik diline kecmisdir Buzkasi adi ile de bilinen bu oyun eslinde Orta Asiyada bir cox bolgede bilinen ve oynanan qedim turk oyunudur Efqanlar ise bu oyuna Vuzloba cerkezler ise Huezeha deyirler Ulaktartis ise oglaq qapmaca demekdir 4 5 Qazaxistanda poct markasi Koceri doyusculerin covken ciritle birlikde idman oyunu olaraq oynadigi Kokpar genis duzlukde oynanilir Meqsed kesik oglaqi ve ya kicik basli heyvanlarin derisinin sisirilmesi ile yaradilmis tulumu at ustunde dasiyaraq mueyyen mesafeni asmaqdir Duzluyun ortasinda olan bayragin etrafinda onceden mueyyen edilen sayda tur atilaraq ugur elde edilir Oglaqi itiren atli ile beraber diger oyuncular da oglaqi elde etmek ucun yarisir Atlilarin bir birine qacmilari ile vurmalari serbestdir lakin diger atlilardan gelecek olan zerbeler olumcul olacagindan ve zaman itirileceyine gore at ustunde qalmaq ustun tutulur Bu oyuna bir coxuna gore izleme gozelliyi veren de suvarinin at ustunde etdiyi hereketlerdir Ati surmeyi en yaxsi bacaran ve cevik olan sonda qalib gelir 6 7 Efqanistnada genislikle oynanilir Hemcinin Orta Asiyanin bir cox bolgesinde de yayilmisdir Hemcinin bax RedakteCovkenIstinadlar Redakte Dom Joly Know your Kokpar from your Kyz Kuu Arxivlesdirilib 2017 08 28 at the Wayback Machine The Independent Columnists Traditions Kupkari Arxivlesdirilib 2013 10 12 at the Wayback Machine ZOOM Central Asia Bishkek s Independence Day Celebrations Ulak Tartysh the Art of Dead Goat Grabbing Caravanistan caravanistan com 2 May 2014 2016 03 26 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 04 08 G Whitney Azoy Buzkashi Game and Power in Afghanistan Third Edition Waveland Press 2011 pp 3 4 G Whitney Azoy Buzkashi Game and Power in Afghanistan 2nd ed 2002 In Academic Dictionaries and Encyclopedias buzkashi Arxivlesdirilib 2014 09 06 at the Wayback Machine Afghanistan By Their Sports Ye Shall Know Them TIME com 2010 11 14 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2009 08 31 Afghans revive buzkashi www usatoday com 2010 02 20 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 08 25 Menbe https az wikipedia org w index php title Kokpar amp oldid 5878509, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
