Kondensator (elektrik)

Kondensator müxtəlif elektron qurğularında lazım olan elektrik yüklərini və uyğun enerji tutumlarının əldə edilməsi üçün tətbiq olunan qurğudur. Kondensator passiv elektron qurğusudur. Adətən o lövhə şəklində olan iki elektroddan və onların arasında qalınlığı elektroda nisbətəmn kiçik olan dielektrikdən ibarətdir.

Kondensatorun quruluşu

Kondensator növləri

Bu adın digər istifadə formaları üçün bax: Kondensator.

Boş olan kondensatorun elektrik şəbəkəsinə qoşduqda elektrodun biri müsbət, digəri isə mənfi yüklənir. Kondensator şəbəkədən ayrıldıqda elektrik yükü qalır. Onu başqa cərəyansız naqilə birləşdirdikdə isə kondensator boşalır. Yaddaşda olan yükün miqdarı elektrodlar arasındakı gərginliklə mütənasibdir. Bu mütənasiblik sabiti kondensatorun gücü adlanır. Güc artdıqca kondensator daha çox elektrik yükü saxlaya bilir.

${\displaystyle Q=C\cdot U}$

düsturu ilə bu asılılıq təsvir olunur, burada Q kulon yükləri, C güc Farad (F) və U gərginlik olub Volt(V) ilə ölçülür

Birləşdirilməsi

Kondensatorlar elektrik dövrəsinə ardıcıl və paralel olaraq birləşdirilir.

• ardıcıl birləşdirilmə zamanı q=const yəni yük sabit qalır, U=U1+U2 olur. kondensatorların tutumu:

${\displaystyle 1/C=1/C(1)+1/C(2)}$ 

${\displaystyle 1/C=(C(1)+C(2))/C(1)C(2)}$ 

${\displaystyle C=C(1)C(2)/(C(1)+C(2))}$ 

Yəni ümumi tutumun tərs qiyməti verilən tutumların tərs qiymətləri cəminə bərabərdir.Əgər n sayda kondensator ardıcıl birləşərsə (tutumlar bərabər olduqda) ümumi tutum:

${\displaystyle C(u)=C/n}$  hesablanır.

• paralel birləşmə zamanı U=const yani gərginlik sabit qalır, q=q(1)+q(2) olur. kondensatorların dövrəyə paralel qoşulması zamanı ümumi tutum:

${\displaystyle C=C(1)+C(2)}$ 

olur. əgər dövrəyə n sayda kondensator qoşularsa (tutumları bərabər olduqda) ümumi tutum:

${\displaystyle C(u)=C*n}$  kimi hesablanır.

İstinadlar

Həmçinin bax