Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
“Karfagen məhv edilməlidir” (qısa forma - lat. Carthago delenda est, tam ifadə - lat. Ceterum censeo Carthaginem delendam esse) — düşmənə və ya hər hansısa maneəyə qarşı mübarizə aparmaq üçün təkidli çağırış mənasını verən latın frazası. Daha geniş mənada ümumi müzakirə mövzusundan asılı olmayaraq eyni məsələyə daimi qayıdışdır.
Mark Porsi Katon 150-ci illərin sonunda Karfagen səfərindən sonra (müxtəlif mənbələrə görə eramızdan əvvəl 153 və ya 152 -də baş vermişdi) bütün çıxışlarını bu bəyanatla bitirmişdir.
Frazanın mənbəyi
Qədim yunan bioqrafı Plutarxın “Böyük Katonun həyatı” əsərində qeyd edilir ki, Karfagenin barışmaz düşməni olan Roma sərkərdəsi və dövlət xadimi Mark Porsi Katon bütün çıxışlarını (mövzusundan asılı olmayaraq) Senatda işlətdiyi belə bir ifadə ilə bitirmişdir: “Bundan başqa, hesab edirəm ki, Karfagen məhv edilməlidir” ( lat. Ceterum censeo Carthaginem esse delendam). İbarənin müxtəlif formalarına bəzi digər qədim mənbələrdə də rast gəlinir.
Tarixi zəmin
Romanın Aralıq dənizində hökmranlıq etmək üçün finikiyalıların şəhər-dövləti olan Karfagen ilə vuruşduğu Birinci və İkinci Pun müharibələrindəki uğura baxmayaraq, romalılar Karfagenin tərəfindən bir sıra alçaldıcı məğlubiyyətlərə də məruz qalmışdılar və onun yenidən canlanmasından qorxurdular. Bu, tam qələbə və bütün itkilərin qisasını almaq istəyinə gətirib çıxardı. Bundan əlavə, Roma Karfagenin tezliklə özünü bərpa etməsindən çox narahat idi və hələ də Roma ticarəti üçün güclü rəqabət yaradırdı. Bu vəziyyət israrla təkrarlanan Carthago delenda est ifadəsinin yaranmasına səbəb oldu.
Nəhayət, Üçüncü Pun müharibəsi nəticəsində yarım milyon əhalisi olan şəhər tamamilə dağıdıldı, sağ qalan sakinlər isə kölə kimi satıldılar. Sonrakı rəvayətə görə, şəhərin yerləşdiyi yer duzla örtüldü. Lakin sonradan romalılar Karfagendə yenidən məskunlaşdılar, bu da Roma Afrikasının əsas şəhəri və ərəblərin işğalına qədər Roma İmperiyasının ən böyük şəhərlərindən birinə çevrildi. Hazırda qədim Karfagenin yerləşdiyi yer Tunis şəhəri ətrafındadır.
Müasir dövrdə istifadəsi
1896-cı ildə Londonun "Saturday Review" qəzeti Almaniya ilə müharibənin zəruri olduğunu iddia edən bir məqalə dərc etdi, çünki "Germania est delenda ("Almaniya məhv edilməlidir" )"
Almanyönlü Radio Paris radiostansiyasının diktoru Jan Herold-Paquis Vişi Fransada (1940-1944) gündəlik redaktor məqalələrini belə bitirdi: “et l'Angleterre, comme Carthage, sera détruite ! »
2024-cü ilin martında Latviya Prezidenti Edqars Rinkeviç “ Russia delenda est!” ifadəsi ilə bitən bir tvit dərc etdi
İstinadlar
- Umpenhour, Charles Merlin. Freedom, a Fading Illusion Arxiv surəti 20 iyul 2023 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- Kelley, Donald R.Frontiers of history Arxiv surəti 20 iyul 2023 tarixindən (Wayback Machine) saytında
- Spotts, Frederic. The Shameful Peace. Yale University Press. 2008-01-01. səh. 70. ISBN .
- "Президент Латвии: Россия должна быть разрушена". . 2024-03-15. 2024-03-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-17.
- "Edgars Rinkēvičs". 2024-03-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-03-17.
Sitat səhvi: <references> daxilindəki "Энциклопедия" adlı <ref> teqi əvvəlki mətndə istifadə olunmur
Sitat səhvi: <references> daxilindəki "Astin" adlı <ref> teqi əvvəlki mətndə istifadə olunmur
Bağlantılar
- Karfagen məhv edilməlidir // otrezal . ru
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Karfagen mehv edilmelidir qisa forma lat Carthago delenda est tam ifade lat Ceterum censeo Carthaginem delendam esse dusmene ve ya her hansisa maneeye qarsi mubarize aparmaq ucun tekidli cagiris menasini veren latin frazasi Daha genis menada umumi muzakire movzusundan asili olmayaraq eyni meseleye daimi qayidisdir Boyuk Katonun bustu Eramizdan evvel 80 ci iller Roma Torloniya muzeyiSimali Afrikada Karfagenin yeri Mark Porsi Katon 150 ci illerin sonunda Karfagen seferinden sonra muxtelif menbelere gore eramizdan evvel 153 ve ya 152 de bas vermisdi butun cixislarini bu beyanatla bitirmisdir Frazanin menbeyiQedim yunan bioqrafi Plutarxin Boyuk Katonun heyati eserinde qeyd edilir ki Karfagenin barismaz dusmeni olan Roma serkerdesi ve dovlet xadimi Mark Porsi Katon butun cixislarini movzusundan asili olmayaraq Senatda isletdiyi bele bir ifade ile bitirmisdir Bundan basqa hesab edirem ki Karfagen mehv edilmelidir lat Ceterum censeo Carthaginem esse delendam Ibarenin muxtelif formalarina bezi diger qedim menbelerde de rast gelinir Tarixi zeminKarfagenin xarabaliqlari 1950 ci il Romanin Araliq denizinde hokmranliq etmek ucun finikiyalilarin seher dovleti olan Karfagen ile vurusdugu Birinci ve Ikinci Pun muharibelerindeki ugura baxmayaraq romalilar Karfagenin terefinden bir sira alcaldici meglubiyyetlere de meruz qalmisdilar ve onun yeniden canlanmasindan qorxurdular Bu tam qelebe ve butun itkilerin qisasini almaq isteyine getirib cixardi Bundan elave Roma Karfagenin tezlikle ozunu berpa etmesinden cox narahat idi ve hele de Roma ticareti ucun guclu reqabet yaradirdi Bu veziyyet israrla tekrarlanan Carthago delenda est ifadesinin yaranmasina sebeb oldu Nehayet Ucuncu Pun muharibesi neticesinde yarim milyon ehalisi olan seher tamamile dagidildi sag qalan sakinler ise kole kimi satildilar Sonraki revayete gore seherin yerlesdiyi yer duzla ortuldu Lakin sonradan romalilar Karfagende yeniden meskunlasdilar bu da Roma Afrikasinin esas seheri ve ereblerin isgalina qeder Roma Imperiyasinin en boyuk seherlerinden birine cevrildi Hazirda qedim Karfagenin yerlesdiyi yer Tunis seheri etrafindadir Muasir dovrde istifadesi1896 ci ilde Londonun Saturday Review qezeti Almaniya ile muharibenin zeruri oldugunu iddia eden bir meqale derc etdi cunki Germania est delenda Almaniya mehv edilmelidir Almanyonlu Radio Paris radiostansiyasinin diktoru Jan Herold Paquis Visi Fransada 1940 1944 gundelik redaktor meqalelerini bele bitirdi et l Angleterre comme Carthage sera detruite 2024 cu ilin martinda Latviya Prezidenti Edqars Rinkevic Russia delenda est ifadesi ile biten bir tvit derc etdiIstinadlarUmpenhour Charles Merlin Freedom a Fading Illusion Arxiv sureti 20 iyul 2023 tarixinden Wayback Machine saytinda Kelley Donald R Frontiers of history Arxiv sureti 20 iyul 2023 tarixinden Wayback Machine saytinda Spotts Frederic The Shameful Peace Yale University Press 2008 01 01 seh 70 ISBN 9780300163995 Prezident Latvii Rossiya dolzhna byt razrushena 2024 03 15 2024 03 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 03 17 Edgars Rinkevics 2024 03 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 03 17 Sitat sehvi lt references gt daxilindeki Enciklopediya adli lt ref gt teqi evvelki metnde istifade olunmur Sitat sehvi lt references gt daxilindeki Astin adli lt ref gt teqi evvelki metnde istifade olunmur Sitat sehvi lt references gt daxilindeki Broughton adli lt ref gt teqi evvelki metnde istifade olunmurBaglantilarKarfagen mehv edilmelidir otrezal ru