fbpx
Wikipedia

Kürd separatizmi

Kürd separatizmi — son zamanlar Yaxın ŞərqCənubi Qafqaz regionları üçün təhlükə mənbəyinə çevrilmiş fəaliyyət. PKK/KADEK lideri Öcalan 5 ölkənin ərazilərini özündə birləşdirən "konfederasiya" qurmaq istədiyini bildirib. "Konfederasiya"nın tərkibinə Azərbaycanın 4 rayonu da daxildir

Yaxın Şərq regionunda, xüsusilə, Türkiyə, İraq, Suriya, İranAzərbaycanda kürd faktorunun xeyli aktivləşdiyi və terrorist separatizmlə müşahidə olunan bu aktivliyin bölgə üçün ciddi təhlükəyə çevrildiyi müşahidə edilir.

Konkret faktlar

 
Qafqaz dağlarında kürd süvariləri, 1915

ABŞ-ın işğalından sonra kürdlər İraqın yeni dövlət quruluşunun təşkilində əsas xalq kimi iştirak edir (ölkə əhalisi kürd, şiə və sünni kimi üç qrupa bölünüb), icra strukturu və parlamentdə təmsil olunurlar. Paralel olaraq Türkiyədə PKK terror təşkilatının qanlı əməliyyatlarının sayı artıb və bu addımlar Türkiyədə 2009-cu ilin 11 dekabrına qədər leqal şəkildə fəaliyyət göstərmiş və həmin tarixdə Türkiyə Konstitusiya Məhkəməsinin qərarı ilə qapadılmış Demokratik Toplum Partiyası, eləcə də qeyri-hökumət təşkilatları, eyni zamanda media yolu ilə tamamlanır. Suriya ilə bağlı ABŞ administrasiyasının mövqeyinin kəskinləşməsi fonunda Suriyaya qarşı kürd faktorundan istifadə ediləcəyinə dair planlar hazırlandığı bildirilir və 1,5 milyon kürdün yaşadığı həmin ərəb ölkəsində fəaliyyət göstərən "Yekiti" təşkilatının imkanlarından istifadə edilməsini nəzərdə tutan layihələrin mövcudluğu istisna edilmir. İranla bağlı Ağ Evin gələcək planlarında da bu ölkədə yaşayan kürd etnosunun adı gündəmə gətirilir.

Nəhayət, Azərbaycanda kürd probleminin, özü də PKK-ya bağlı separatçı qüvvə şəklində dövlət idarəçiliyində belə özünə yer tapması sirr deyil. Kremlin himayəsindən yəhudi marağına bəllidir ki, regionda kürd kartıdan ilk əvvəl keçmiş SSRİ-nin xüsusi xidmət orqanları fəal şəkildə istifadə edib, kürd qruplaşmalarının ideoloji baxımdan sol plaftorma əsasında təşkilatlanması istiqamətində məqsədyönlü işlər görüb. Bu özünü həm Türkiyə ərazisində PKK-nın formalaşdırılması və yönləndirilməsi, həm də İraqın şimalında 1961-ci ilin sentyabrında Məsud Bərzaninin atası Mustafanın rəhbərliyi altında başlanmış silahlı hərəkatın dəstəklənməsində göstərib.

ABŞ-ın kürd faktoru

Hazırda isə kürd etnosunun əsas dayağı Ağ Ev sayılır. ABŞ-ın kürd faktoruna müraciət etməsinin əsas səbəbi Yaxın Şərqdə strateji müttəfiq saydığı İsrailin maraqlarının təmin olunmasıdır. Belə ki, İsraillə müharibə vəziyyətində olan Suriyada, İraqda, eləcə də İranda kürdlərin varlığı ortaq düşmənə qarşı müttəfiqlik ilişkilərinə yol açıb. Türk mətbuatının son dövrlərdə açıqladığı bir məlumata görə, hələ Ədalət Partiyası iqtidarı dövründə ABŞ Türkiyə rəhbərliyinə qonşu dövlətlərdə kürdlərin yaşadığı əraziləri əhatə etməklə (Türkiyənin şərq əyalətləri, İraqın və İranın Şimalı, Suriyanın bir hissəsi və Azərbaycanın işğal olunmuş üç rayonu daxildir) Türkiyə tərkibində bir federasiya yaratmağı təklif edib.

2001-ci il sentyabrın 11-də Nyu-Yorkda baş verən terror hadisəsindən sonra ABŞ-ın Yaxın Şərq siyasətində köklü dəyişikliklər meydana çıxdı. Genişləndirilmiş Böyük Yaxın Şərq Layihəsi şəklində konseptual bir yanaşma ortaya qoyuldu. Bildirildiyinə görə, layihədə Şimali Afrikadan tutmuş İndoneziya və Mərkəzi Asiyaya qədər ərazidə rejimlərin xarakterini dəyişdirmək, bu regionda müttəfiqlik baxışlarına yenidən baxmaq, yeni müttəfiqlik əlaqələri yaratmaq nəzərdə tutulur. Bu kontekstdə ABŞ-ın kürdlərlə əlaqələrinin də müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəldiyi, İsrailin də xüsusən Şimali İraqdakı administrasiya ilə əlaqələri hərtərəfli inkişaf etdirdiyi müşahidə olunur. Hələ 1991-ci ildə İsraildə dərc olunmuş "İraq üçün "Marşall planı" və İsrail iqtisadiyyatı" məqaləsində belə bir fikir irəli sürülürdü ki, Amerika yaxın dövrlərdə İraqa hücum etsə, İsrailin iqtisadiyyatında köklü dəyişikliklər meydana çıxacaq. Hələ həmin dövrdə İraqın üç hissəyə bölünməsinin zəruriliyi vurğulanır, bu zaman ölkənin ayrı-ayrı hissələrinin yeni infrastrukturunun təşkil olunması, eləcə də əsasən amerikalılardan ibarət 70 minədək əsgərin ölkənin təhlükəsizliyini təmin etməyə cəlb olunması təklifi səslənirdi.

İranda vəziyyət

2003-cü ildən sonra yaranmış vəziyyət İran rejiminin öz ərazisində yaşayan kürdlərlə münasibətlərdə də fərqli taktika yeritməyə sövq edir. Əvvəllər rəsmi Tehran Cənubi Azərbaycanın qərb ərazilərində kürdlərlə Azərbaycan türkləri arasında münasibətləri nəzarətdə saxlamaq üçün kürdlərə kart-blanş verməyi üstün tuturdusa, sonrakı mərhələdə bu xətdə bir qədər ehtiyatlılıq görsənir. Xüsusilə terrorçu PKK təşkilatının İran qolu kimi qələmə verilən "PJAK"ın adının bir sıra təxribat aksiyalarının səbəbkarı kimi hallandırılması fonunda İran rejiminin Türkiyə ilə əməkdaşlıq görüntüsü yaratmağa çalışdığı müşahidə edilir. Bu əlaqələr istər hökumət başçıları, istərsə milli təhlükəsizlik şuraları və müvafiq dövlət strukturları səviyyəsində davam etdirilsə də, Tehranın hər hansı səmərəli nəticələr təqdim etdiyi məlum deyil.

2006-cı ildə Güney Azərbaycanın Maku şəhərində Abdulla Öcalanın ad günü münasibətilə kürdlərin Azərbaycan türklərinə yönəlmiş təhdidlə dolu vərəqələrin yayılmasında da Tehranın maraqlı olduğu bir sıra müşahidəçilər tərəfindən vurğulanır. İranın PKK ilə əməkdaşlıq etməsi, həmin terror qurumunun şimal-qərb ərazilərdə, İraqla sərhəddə bazalarının, hətta xəstəxanalarının olduğuna dair məlumatlar Güney Azərbaycan fəallarının elektron KİV-ində dəfələrlə təfsilatı ilə açıqlanıb.

Türkiyədə vəziyyət

 
Türkiyədə kürd separatizminə və PKK-ya qarşı nümayiş

TürkiyəAzərbaycan siyasətində kürd separatizmi. Uzun müddət Türkiyə üçün problemlər yaradan kürd separatizmi hazırki dönəmdə yeni bir mərhələni yaşamaqdadır. Belə ki, Türkiyədə fəaliyyət göstərən Demokratik Toplum partiyasını tam şəkildə kürd separatizminin leqal forması hesab etmək olar. PKK-ilə münasibətlərin gərgin dönəmində açıqdan-açığa terrorizmi dəstəkləyən, hətta sərbəst şəkildə PKK bazalarına gedib gələn DTP liderlərinin böyük əksəriyyəti bir zamanlar əllərinə silah götürərək terorçu kimi fəaliyyət göstəriblər. Düzdür DTP-nin siyasi düzəndə yer alması Ankaranın özünü Avropaya Milli azlıqlara hörmətlə yanaşan və dinc kürd etnosuna qarşı qərəzçilik etmədiyini göstərməsi ilə bağlıdır. Amma son reallıqlar da onu göstərdi ki, bu yanaşma nəticə etibarı ilə kürd separatizminin leqal formada Türkiyə siyasətində söz sahibinə çevrilməsinə gətirib çıxarır.

Azərbaycanda vəziyyət

Kremlin kürd layihəsi Qafqazda Azərbaycan SSRErmənistan SSR-nin əraziləri hesabına "Qırmızı Kürdüstan" adlı müstəqil sovet respublikasının formalaşdırılmasına qədər qabağa getmişdi. Bütün bu əlaqələr 1998-ci il noyabrın 4-də Rusiya Dumasının Abdullah Öcalana siyasi sığınacaq verilməsi haqda qətnamə qəbul etməsilə özünün pik nöqtəsinə çatdı.

Eyni prosesin fərqli formasını Azərbaycanda da müşahidə etmək olar. Abdulla Öcalanın məhkəmə prosesində Azərbaycanı ciddi dayaqlarından biri kimi göstərməsi son illərin müstəqil araşdırmalar və siyasi gedişat zamanı boş söz olmadığı aydınlaşdı. Milli Məclisin PKK-nı terorçu təşkilat kimi tanımağa cəsarət etməməsi, PKK ideologiyasının bəzən açıq təbliğ olunması ("Diplomat" jurnalı və s.), Şimali İraqdan kütləvi şəkildə kürd ailələrinin ölkəyə köçürülməsi, Türkiyə vətəndaşı olan kürd mənşəli iş adamlarının böyük şirkətlərlə Bakıda oturuşması və digər bu kimi faktlar kürd separatizminin Azərbaycanda da özünə ciddi dayaqlar tapdıtından xəbər verir. Nəzərə alsaq ki, kürdlərin ilk dövlət ideyalarının utopik tarixi ərazisi-"Qırmızı Kürdüstan"da birbaşa Azərbaycanla bağlıdır onda ölkəmizin bu qüvvə üçün nə qədər ciddi bir obyekt olduğu aydınlaşar. Nəticə Baş verənlərin təhlili "kürd kartı" ilə bağlı çox ciddi səy və planların olduğunu göstərir.

Mənbə

  1. Ocalanın iştahı artıb[ölü keçid]
  2. Kürd separatizmi
  • PKK-da erməni quyruğu[ölü keçid]

Xarici keçidlər

  • PKK emissarı Bakıda kitab çap etdirmək istəyir
  • Təbriz və Urmuya da göz dikdilər... Güney Azərbaycan şəhərlərinə kürd köçü başlayıb[ölü keçid]

kürd, separatizmi, səhifənin, neytrallığı, şübhə, doğurur, məqalədə, tərəf, tutma, pisləmək, məqsədi, daşıyan, doğruluğu, sübut, edilməyən, fikirlər, olduğu, iddia, edilir, xahiş, olunur, məsələ, ilə, əlaqədar, müzakirələrdə, iştirak, edəsiniz, zamanlar, yaxın. Bu sehifenin neytralligi subhe dogurur Meqalede teref tutma ve ya pislemek meqsedi dasiyan ve dogrulugu subut edilmeyen fikirler oldugu iddia edilir Xahis olunur bu mesele ile elaqedar muzakirelerde istirak edesiniz Kurd separatizmi son zamanlar Yaxin Serq ve Cenubi Qafqaz regionlari ucun tehluke menbeyine cevrilmis fealiyyet PKK KADEK lideri Ocalan 5 olkenin erazilerini ozunde birlesdiren konfederasiya qurmaq istediyini bildirib Konfederasiya nin terkibine Azerbaycanin 4 rayonu da daxildir 1 Yaxin Serq regionunda xususile Turkiye Iraq Suriya Iran ve Azerbaycanda kurd faktorunun xeyli aktivlesdiyi ve terrorist separatizmle musahide olunan bu aktivliyin bolge ucun ciddi tehlukeye cevrildiyi musahide edilir 2 Mundericat 1 Konkret faktlar 2 ABS in kurd faktoru 3 Iranda veziyyet 4 Turkiyede veziyyet 4 1 Azerbaycanda veziyyet 5 Menbe 6 Xarici kecidlerKonkret faktlar Redakte Qafqaz daglarinda kurd suvarileri 1915 ABS in isgalindan sonra kurdler Iraqin yeni dovlet qurulusunun teskilinde esas xalq kimi istirak edir olke ehalisi kurd sie ve sunni kimi uc qrupa bolunub icra strukturu ve parlamentde temsil olunurlar Paralel olaraq Turkiyede PKK terror teskilatinin qanli emeliyyatlarinin sayi artib ve bu addimlar Turkiyede 2009 cu ilin 11 dekabrina qeder leqal sekilde fealiyyet gostermis ve hemin tarixde Turkiye Konstitusiya Mehkemesinin qerari ile qapadilmis Demokratik Toplum Partiyasi elece de qeyri hokumet teskilatlari eyni zamanda media yolu ile tamamlanir Suriya ile bagli ABS administrasiyasinin movqeyinin keskinlesmesi fonunda Suriyaya qarsi kurd faktorundan istifade edileceyine dair planlar hazirlandigi bildirilir ve 1 5 milyon kurdun yasadigi hemin ereb olkesinde fealiyyet gosteren Yekiti teskilatinin imkanlarindan istifade edilmesini nezerde tutan layihelerin movcudlugu istisna edilmir Iranla bagli Ag Evin gelecek planlarinda da bu olkede yasayan kurd etnosunun adi gundeme getirilir Nehayet Azerbaycanda kurd probleminin ozu de PKK ya bagli separatci quvve seklinde dovlet idareciliyinde bele ozune yer tapmasi sirr deyil Kremlin himayesinden yehudi maragina bellidir ki regionda kurd kartidan ilk evvel kecmis SSRI nin xususi xidmet orqanlari feal sekilde istifade edib kurd qruplasmalarinin ideoloji baximdan sol plaftorma esasinda teskilatlanmasi istiqametinde meqsedyonlu isler gorub Bu ozunu hem Turkiye erazisinde PKK nin formalasdirilmasi ve yonlendirilmesi hem de Iraqin simalinda 1961 ci ilin sentyabrinda Mesud Berzaninin atasi Mustafanin rehberliyi altinda baslanmis silahli herekatin desteklenmesinde gosterib ABS in kurd faktoru RedakteHazirda ise kurd etnosunun esas dayagi Ag Ev sayilir ABS in kurd faktoruna muraciet etmesinin esas sebebi Yaxin Serqde strateji muttefiq saydigi Israilin maraqlarinin temin olunmasidir Bele ki Israille muharibe veziyyetinde olan Suriyada Iraqda elece de Iranda kurdlerin varligi ortaq dusmene qarsi muttefiqlik iliskilerine yol acib Turk metbuatinin son dovrlerde aciqladigi bir melumata gore hele Edalet Partiyasi iqtidari dovrunde ABS Turkiye rehberliyine qonsu dovletlerde kurdlerin yasadigi erazileri ehate etmekle Turkiyenin serq eyaletleri Iraqin ve Iranin Simali Suriyanin bir hissesi ve Azerbaycanin isgal olunmus uc rayonu daxildir Turkiye terkibinde bir federasiya yaratmagi teklif edib 2001 ci il sentyabrin 11 de Nyu Yorkda bas veren terror hadisesinden sonra ABS in Yaxin Serq siyasetinde koklu deyisiklikler meydana cixdi Genislendirilmis Boyuk Yaxin Serq Layihesi seklinde konseptual bir yanasma ortaya qoyuldu Bildirildiyine gore layihede Simali Afrikadan tutmus Indoneziya ve Merkezi Asiyaya qeder erazide rejimlerin xarakterini deyisdirmek bu regionda muttefiqlik baxislarina yeniden baxmaq yeni muttefiqlik elaqeleri yaratmaq nezerde tutulur Bu kontekstde ABS in kurdlerle elaqelerinin de muttefiqlik seviyyesine yukseldiyi Israilin de xususen Simali Iraqdaki administrasiya ile elaqeleri herterefli inkisaf etdirdiyi musahide olunur Hele 1991 ci ilde Israilde derc olunmus Iraq ucun Marsall plani ve Israil iqtisadiyyati meqalesinde bele bir fikir ireli surulurdu ki Amerika yaxin dovrlerde Iraqa hucum etse Israilin iqtisadiyyatinda koklu deyisiklikler meydana cixacaq Hele hemin dovrde Iraqin uc hisseye bolunmesinin zeruriliyi vurgulanir bu zaman olkenin ayri ayri hisselerinin yeni infrastrukturunun teskil olunmasi elece de esasen amerikalilardan ibaret 70 minedek esgerin olkenin tehlukesizliyini temin etmeye celb olunmasi teklifi seslenirdi 2 Iranda veziyyet Redakte2003 cu ilden sonra yaranmis veziyyet Iran rejiminin oz erazisinde yasayan kurdlerle munasibetlerde de ferqli taktika yeritmeye sovq edir Evveller resmi Tehran Cenubi Azerbaycanin qerb erazilerinde kurdlerle Azerbaycan turkleri arasinda munasibetleri nezaretde saxlamaq ucun kurdlere kart blans vermeyi ustun tuturdusa sonraki merhelede bu xetde bir qeder ehtiyatliliq gorsenir Xususile terrorcu PKK teskilatinin Iran qolu kimi qeleme verilen PJAK in adinin bir sira texribat aksiyalarinin sebebkari kimi hallandirilmasi fonunda Iran rejiminin Turkiye ile emekdasliq goruntusu yaratmaga calisdigi musahide edilir Bu elaqeler ister hokumet bascilari isterse milli tehlukesizlik suralari ve muvafiq dovlet strukturlari seviyyesinde davam etdirilse de Tehranin her hansi semereli neticeler teqdim etdiyi melum deyil 2006 ci ilde Guney Azerbaycanin Maku seherinde Abdulla Ocalanin ad gunu munasibetile kurdlerin Azerbaycan turklerine yonelmis tehdidle dolu vereqelerin yayilmasinda da Tehranin maraqli oldugu bir sira musahideciler terefinden vurgulanir Iranin PKK ile emekdasliq etmesi hemin terror qurumunun simal qerb erazilerde Iraqla serhedde bazalarinin hetta xestexanalarinin olduguna dair melumatlar Guney Azerbaycan feallarinin elektron KIV inde defelerle tefsilati ile aciqlanib Turkiyede veziyyet Redakte Turkiyede kurd separatizmine ve PKK ya qarsi numayis Turkiye ve Azerbaycan siyasetinde kurd separatizmi Uzun muddet Turkiye ucun problemler yaradan kurd separatizmi hazirki donemde yeni bir merheleni yasamaqdadir Bele ki Turkiyede fealiyyet gosteren Demokratik Toplum partiyasini tam sekilde kurd separatizminin leqal formasi hesab etmek olar PKK ile munasibetlerin gergin doneminde aciqdan aciga terrorizmi destekleyen hetta serbest sekilde PKK bazalarina gedib gelen DTP liderlerinin boyuk ekseriyyeti bir zamanlar ellerine silah goturerek terorcu kimi fealiyyet gosteribler Duzdur DTP nin siyasi duzende yer almasi Ankaranin ozunu Avropaya Milli azliqlara hormetle yanasan ve dinc kurd etnosuna qarsi qerezcilik etmediyini gostermesi ile baglidir Amma son realliqlar da onu gosterdi ki bu yanasma netice etibari ile kurd separatizminin leqal formada Turkiye siyasetinde soz sahibine cevrilmesine getirib cixarir Azerbaycanda veziyyet Redakte Kremlin kurd layihesi Qafqazda Azerbaycan SSR ve Ermenistan SSR nin erazileri hesabina Qirmizi Kurdustan adli musteqil sovet respublikasinin formalasdirilmasina qeder qabaga getmisdi Butun bu elaqeler 1998 ci il noyabrin 4 de Rusiya Dumasinin Abdullah Ocalana siyasi siginacaq verilmesi haqda qetname qebul etmesile ozunun pik noqtesine catdi Eyni prosesin ferqli formasini Azerbaycanda da musahide etmek olar Abdulla Ocalanin mehkeme prosesinde Azerbaycani ciddi dayaqlarindan biri kimi gostermesi son illerin musteqil arasdirmalar ve siyasi gedisat zamani bos soz olmadigi aydinlasdi Milli Meclisin PKK ni terorcu teskilat kimi tanimaga cesaret etmemesi PKK ideologiyasinin bezen aciq teblig olunmasi Diplomat jurnali ve s Simali Iraqdan kutlevi sekilde kurd ailelerinin olkeye kocurulmesi Turkiye vetendasi olan kurd menseli is adamlarinin boyuk sirketlerle Bakida oturusmasi ve diger bu kimi faktlar kurd separatizminin Azerbaycanda da ozune ciddi dayaqlar tapditindan xeber verir Nezere alsaq ki kurdlerin ilk dovlet ideyalarinin utopik tarixi erazisi Qirmizi Kurdustan da birbasa Azerbaycanla baglidir onda olkemizin bu quvve ucun ne qeder ciddi bir obyekt oldugu aydinlasar Netice Bas verenlerin tehlili kurd karti ile bagli cox ciddi sey ve planlarin oldugunu gosterir Menbe Redakte Ocalanin istahi artib olu kecid 1 2 Kurd separatizmi PKK da ermeni quyrugu olu kecid Xarici kecidler RedaktePKK emissari Bakida kitab cap etdirmek isteyir Tebriz ve Urmuya da goz dikdiler Guney Azerbaycan seherlerine kurd kocu baslayib olu kecid Menbe https az wikipedia org w index php title Kurd separatizmi amp oldid 5992683, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.