fbpx
Wikipedia

Jemaytukas

Jemayt atı, və ya Jemaytukas (lit. Žemaitukai) — müasir Litva ərazisində yaranmış at cinsi. Adı Qərbi Litvanın yerli əhalisi olan Jemaytların adı ilə bağlıdır. Cins VI-VII əsrlərdən belə məlumdur. Atdan əsasən kavalerlər Şimal xaç yrüşləri zamanı istifadə edirdilər. Əsas hərbi əhəmiyyət daşıyırdı. Litvada dövlətin tarixi atributlarından sayılır. Hansı atlardan törəməsi dəqiq bəlli olmasada onların vəhşi atlarla əlaqəli olması olması ehtimal edilir. İkinci dünya müharibəsi illərində atların təyinatının dəyişdirilməsi popolyasiyanın sayına mənfi təsir göstərir. Hazırda isə ümumi sayları 400 baş təşkil edir.

Jemaytukas
Orijinal adı lit. Žemaitukai
Cinsin istiqaməti Əsasən minik, təsərrüfat istiqamətli
Ölçüləri 128—142 sm,
Yetişdirildiyi yer Litva
Arealı Vilnyus
Xalq seleksiyası

Cinsin tarixi

Jemayt atı haqqında ilk yazılı mənbələr VI əsrə aiddir. Hansı ki bu canlıların yaxşı hərb atı olması vurğulanır. Böyük Livonya knyazı Vitovt hətta bu cinsə aid atın üzərində Qrünvald döyüşündə iştirak etmişdir.

Əsrlər boyu at tatar, rus, polyak və digər atların təsirinə məruz qalmışdır. Heç zaman geniş ərazidə yayılmamışdır. XIX əsrdə yeni texnikaların yaranması ilə daha güçlü atlara ehtiyac yarandığından ərəb atları ilə qarışdırılmışdır. Bu isə təmiz çinsin məhvinə gətirib çıxarırdı. Bu çinsin məhvinin qarşısını Oqinski nəsli xilas edir. Bu ailə 1900-cu ildə atı Parisdə keçirilən kənd təsərrüfatı sərgisində nümayiş etdirmişdir. Atlar qızıl və gümüş medala layiq görülürlər.

İkinci dünya müharibəsində cins atlar Qruzcae zavodundan almanlar tərəfində çıxarılırlar.

1958-ci ildə atlandan biri aşkarlanaraq Vilnyusda yerləşən at zavoduna göndərilir.

Yenidən atlar Sovetlər Birliyi dağıldıqdan sonra təhlükə qarşısında qalırlar. Kolxozlardan fərdi əllərə düşməsi saylarını azaldır. 1994-cü ildə isə sayları cəmi 30 ədəd qalır (yetkin). Bununla belə paytaxta olan zavod öz mövcudluğunu qoruyur. Burada 2010 ilə olan məlumata görə cəmi 98 təmiz çindli at var.

Cinsin xüsusiyyətləri

XIX əsrdə ərəb atları ilə qarışdırılması onlara onlara gözəl vücud vermişdir. Ərəb atları ilə qarışıq olanlar qaçış, digərləri ilə qarışıq olanlar isə kənd təsərrüfatına xidmət edir. Xarakterik xüsusiyyəti belində tünd zolağın olmasıdır. Boyu bir qayda olaraq 1,28—1,42 m (4 fut 2 dyum — 4 fut 8 dyum) olur.

Genetik araşdırmalar bu atların Şimal-şərqi Avropda yaranmasını və bu bölgənin atları ilə eyni genə malik olmasını göstərdi. 2004-cü ildən bu cinsin müstəqil cins kimi tanınması təstiqləndi.

İstinad və Ədəbiyyat

  1. Stražnickas Žemaitukais – istoriniu keliu nuo Senųjų Trakų iki Juodosios jūros // Savaitė. — 2010-10-10. — ISBN 1822-0126.
  2. Bonnie Lou Hendricks, Anthony A. Dent. International Encyclopedia of Horse Breeds. — University of Oklahoma, 1995. — С. 448–449. — ISBN 9780806127538.
  3. Kučinskienė. Mitochondrial DNA Diversity of Lithuanian Žemaitukai Horses // Animal Breeding in the Baltics. — Тарту: Institute of Animal Science of Estonian Agricultural University, 2004. — 174–178 с. — ISBN 9985-816-72-2.
  4. Ольга Шестакова Поил ли литовский князь Витов лошадей в Черном море // Г.В. Малишевская Комсомольская правда в Белоруссии : газета. — Минск: ЗАО «БелКП-ПРЕСС», 2010-11-11. — № 215. — С. 8.
  5. Juras, Rytis. Genetic analysis of Lithuanian Native Horse Breeds. — Каунас: Lithuanian Veterinary Academy, 2005. — С. 1, 32.
  6. Beate D. Scherf. World Watch List for Domestic Animal Diversity. — Food and Agriculture Organization, 2000. — С. 329. — ISBN 92-5-104511-9.

jemaytukas, jemayt, atı, Žemaitukai, müasir, litva, ərazisində, yaranmış, cinsi, adı, qərbi, litvanın, yerli, əhalisi, olan, jemaytların, adı, ilə, bağlıdır, cins, əsrlərdən, belə, məlumdur, atdan, əsasən, kavalerlər, şimal, xaç, yrüşləri, zamanı, istifadə, ed. Jemayt ati ve ya Jemaytukas lit Zemaitukai muasir Litva erazisinde yaranmis at cinsi Adi Qerbi Litvanin yerli ehalisi olan Jemaytlarin adi ile baglidir Cins VI VII esrlerden bele melumdur Atdan esasen kavalerler Simal xac yrusleri zamani istifade edirdiler Esas herbi ehemiyyet dasiyirdi Litvada dovletin tarixi atributlarindan sayilir 1 Hansi atlardan toremesi deqiq belli olmasada onlarin vehsi atlarla elaqeli olmasi olmasi ehtimal edilir 2 Ikinci dunya muharibesi illerinde atlarin teyinatinin deyisdirilmesi popolyasiyanin sayina menfi tesir gosterir Hazirda ise umumi saylari 400 bas teskil edir 1 JemaytukasOrijinal adi lit ZemaitukaiCinsin istiqameti Esasen minik teserrufat istiqametliOlculeri 128 142 sm Yetisdirildiyi yer LitvaAreali VilnyusXalq seleksiyasiCinsin tarixi RedakteJemayt ati haqqinda ilk yazili menbeler VI esre aiddir Hansi ki bu canlilarin yaxsi herb ati olmasi vurgulanir 3 Boyuk Livonya knyazi Vitovt hetta bu cinse aid atin uzerinde Qrunvald doyusunde istirak etmisdir 4 Esrler boyu at tatar rus polyak ve diger atlarin tesirine meruz qalmisdir 2 Hec zaman genis erazide yayilmamisdir XIX esrde yeni texnikalarin yaranmasi ile daha guclu atlara ehtiyac yarandigindan ereb atlari ile qarisdirilmisdir Bu ise temiz cinsin mehvine getirib cixarirdi Bu cinsin mehvinin qarsisini Oqinski nesli xilas edir Bu aile 1900 cu ilde ati Parisde kecirilen kend teserrufati sergisinde numayis etdirmisdir Atlar qizil ve gumus medala layiq gorulurler Ikinci dunya muharibesinde cins atlar Qruzcae zavodundan almanlar terefinde cixarilirlar 1958 ci ilde atlandan biri askarlanaraq Vilnyusda yerlesen at zavoduna gonderilir Yeniden atlar Sovetler Birliyi dagildiqdan sonra tehluke qarsisinda qalirlar Kolxozlardan ferdi ellere dusmesi saylarini azaldir 1994 cu ilde ise saylari cemi 30 eded qalir yetkin 5 Bununla bele paytaxta olan zavod oz movcudlugunu qoruyur Burada 2010 ile olan melumata gore cemi 98 temiz cindli at var Cinsin xususiyyetleri Redakte XIX esrde ereb atlari ile qarisdirilmasi onlara onlara gozel vucud vermisdir Ereb atlari ile qarisiq olanlar qacis digerleri ile qarisiq olanlar ise kend teserrufatina xidmet edir 2 Xarakterik xususiyyeti belinde tund zolagin olmasidir Boyu bir qayda olaraq 1 28 1 42 m 4 fut 2 dyum 4 fut 8 dyum 3 olur Genetik arasdirmalar bu atlarin Simal serqi Avropda yaranmasini ve bu bolgenin atlari ile eyni gene malik olmasini gosterdi 2004 cu ilden bu cinsin musteqil cins kimi taninmasi testiqlendi 6 Istinad ve Edebiyyat Redakte 1 2 Straznickas Zemaitukais istoriniu keliu nuo Senuju Traku iki Juodosios juros Savaite 2010 10 10 ISBN 1822 0126 1 2 3 Bonnie Lou Hendricks Anthony A Dent International Encyclopedia of Horse Breeds University of Oklahoma 1995 S 448 449 ISBN 9780806127538 1 2 Kucinskiene Mitochondrial DNA Diversity of Lithuanian Zemaitukai Horses Animal Breeding in the Baltics Tartu Institute of Animal Science of Estonian Agricultural University 2004 174 178 s ISBN 9985 816 72 2 Olga Shestakova Poil li litovskij knyaz Vitov loshadej v Chernom more G V Malishevskaya Komsomolskaya pravda v Belorussii gazeta Minsk ZAO BelKP PRESS 2010 11 11 215 S 8 Juras Rytis Genetic analysis of Lithuanian Native Horse Breeds Kaunas Lithuanian Veterinary Academy 2005 S 1 32 Beate D Scherf World Watch List for Domestic Animal Diversity Food and Agriculture Organization 2000 S 329 ISBN 92 5 104511 9 Menbe https az wikipedia org w index php title Jemaytukas amp oldid 3556032, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.