fbpx
Wikipedia

Həşim Ağayev

Həşim Niyaz oğlu Ağayev (Lənkəran, Azərbaycan) (12.9.1916 - 2.7.1988) — Azərbaycan sovet riyaziyyatçısı, fikiza-riyaziyyat elmləri doktoru.

Həşim Ağayev
Həşim Niyaz oğlu Ağayev
Doğum tarixi
Doğum yeri Lənkəran şəhəri
Vəfat tarixi (71 yaşında)
Vətəndaşlığı SSRİ Azərbaycan
Milliyyəti azərbaycanlı
Elm sahəsi Riyaziyyat
Elmi dərəcəsi fizika-riyaziyyat elmləri doktoru
Təhsili Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Universiteti

Həyatı

Həşim Ağayev 1916-cı il sentyabr ayının 12-də Azərbaycan SSR-nin Lənkəran şəhərində fəhlə ailəsində anadan olmuşdur. Atası, Ağayev Mirnazim Mirağa oğlu 1898-ci ildə Lənkəran şəhərində anadan olub. O, Oktyabr inqilabından əvvəl mülkədarın yanında fəhlə kimi çalışırdı. Oktyabr inqilabından sonra kiçik ticarətlə məşğul olmağa başlayır. Buna görə də o, 1930-cu ildə həbs olunur. Həşim Ağayev 3 saylı şəhər orta məktəbini əla qiymətlərlə bitirir. Təhsilini davam etdirmək üçün o, ata evindən ayrılır və 1936-cı ildə S.M. Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin (indiki BDU) fizika-riyaziyyat fakültəsinə qəbul olunur.

Əmək fəaliyyəti

1941-ci ildə, universiteti bitirdikdən sonra, o, Bakı şəhərinin Maştağa rayonunun 129 saylı tam orta məktəbin direktoru vəzifəsinə təyin olunur. 1943-cü ilin mart ayından SSSR-nin EA-nın Azərbaycan filialının fizika sektorunda ”Riyaziyyat” şöbəsində kiçik elmi işçi vəzifəsində çalışırdı. 1944-1947-ci illər ərzində həmin şöbənin aspirantı olmuşdur. O, 1947-ci ildə aspiranturanı bitirdikdən sonra namizədlik dissertasiyasını müvəffəqiyyətlə müdafiə edərək fizika-riyaziyyat elmləri namizədi elmi dərəcəyə layiq görülür. H. Ağayev 1948-1953-cü illərdə Azərbaycan SSR-nin EA-nın Fizika və Riyaziyyat İnstitutunun ”Riyaziyyat” şöbəsində baş elmi işçi vəzifəsində çalışmış, 1948-1950-ci illərdə isə Pedaqoji İnstitutunun Qiyabi şöbəsində ”Cəbr” kafedrasına rəhbərlik etmişdir. 1953-1954-cü illərdə Bolqarıstana ezam olunmuş və orada Sofiya Universitetinin ”Riyazi analiz” kafedrasına rəhbərlik etmişdir. Həmin dövrdə onun tərəfindən Universitetin türk şöbəsi üçün riyazi terminlərin lüğəti tərtib edilmişdir. Ezamiyyətdən qayıdandan sonra, 1954-cü ildə Azərbaycan SSR-nin EA-nın Rəyasət heyəti (Prezidiumu) tərəfindən Həşim Ağayev ”Riyaziyyat” şöbəsinin rəhbəri, 1957-1959-cu illərdə Fizika və Riyaziyyat İnstitutunun elmi hissə üzrə direktor müavini vəzifəsinə təyin olunmuşdur. 1959-cu ilin may ayında Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunun yaradırılmasından sonra H. Ağayev həmin İnstitutun elmi hissə üzrə direktor müavini vəzifəsinə təyin olunur və 1963-cü ilədək bu vəzifədə çalışır. 1964-cü ilin sentyabr ayından 1967-ci ilin fevral ayınadək Azərbaycan SSR-nin EA-nın Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunun direktor vəzifəsini icra edir və, eyni zamanda, İnstitutun ”Diferensial tənliklər” şöbəsinə rəhbərlik edirdi. 1970-ci ilin iyul ayından 1981-ci ilin iyul ayınadək H. Ağayev V.İ. Lenin adına Qırmızı Əmək Bayrağı Ordenli Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun (indiki ADPU) rektoru olmuşdur. Bu dövrdə onun tərəfindən Ali məktəblərdə bir sıra təlim-tərbiyyə islahatları keçirilmişdir. SSSR-i Nazirlər Şurası yanında Ali Attestasiya Komissiyasının qərarı ilə 1972-ci il may ayın 19-da Həşim Ağayev professor elmi adına layiq görülür. H.N. Ağayevin qeyri-xətti operator tənliklərinin tədqiqinə həsr olunmuş silsilə işləri onun doktorluq dissertasiyasının əsasını təşkil edir. Və 1977-ci ildə o, doktorluq dissertasiyasını müvəffəqiyyətlə müdafiə edərək fizika-riyaziyyat elmləri doktoru elmi dərəcəsini alır.

Elmi fəaliyyəti

Funksional analiz, xüsusi törəməli diferensial tənliklər nəzəriyyəsi, funksiyalar nəzəriyyəsi və topologiyanın bir çox sahələrinə H. Ağayevin böyük elmi marağı olmuş və bu sahələrdə apardığı tədqiqatlar mühüm nəticələr vermişdir. H. Ağayevin elmi işləri əsasən kvazixətti tənliklər və müxtəlif tipli xüsusi törəməli tənliklər sistemi, qeyri-xətti operator və diferensial-operatorlu tənliklər, ortoqonal funksiyalar sistemi nəzəriyyəsi kimi riyaziyyatın aktual məsələlərinə həsr olunmuşdur. Bir çox görkəmli mütəxəssislərin rəylərinə görə H. Ağayevin işləri riyaziyyatın bir çox həssas və çətin məsələlərinin həllində əhəmiyyətli irəliləyişlərə səbəb olub. H.N. Ağayevin dərc olunmuş son məqalələrində kəsilən əmsallı yüksək tərtibli kvazixətti, elliptik və parabolik tipli tənliklər üçün sərhəd məsələlərin həllinin təyin edilməsində (qurulmasında) Zere-Şauder prinsipinin tətbiq edilməsinə dair bir sıra mühüm nəticələr vardır. H.N. Ağayevin Ümumittifaq və Beynəlxalq konfranslarında dəfələrlə olan çıxışları, məqalələrinin bir çox sovet və xarici elmi jurnallarında çap olunması onun alimlər arasında nüfuzunun artmasına imkan yaradır. H.N. Ağayevin elmin fəlsəfi, tarixi və metodoloji məsələlərinə və, həmçinin, onun dünyada geniş yayılmasına böyük əhəmiyyət verirdi. Onun bir sıra məqalə, broşür və kitabları bu məsələlərə həsr olunub. Onların arasından ”Həqiqi ədədlər və limitlər” adlı kitabı və ”Riyazi təkliflər (hökmlər) və isbatlar” adlı broşüru qeyd etmək olar. Onun rəhbərliyi altında uzun illər ərzində Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunda müvəffəqiyyətlə təbiətşunaslığın (təbiət elmlərinin) fəlsəfi məsələlərinə həsr olunmuş seminar keçirilirdi. 1944-cü ildən başlayaraq ömrünün sonuna qədər H.N. Ağayev respublikanın Ali məktəblərində durmadan pedaqoji fəaliyyəti ilə məşğul olur, ixtisas və ümumi kurslar oxuyur, ixtisas seminarları keçirir, diplom işlərinə və aspirantlara rəhbərlik edirdi. Respublikanın Ali məktəblərində apardığı daimi əməkdaşlıq ona dərin düşünən, ciddi mühazirəçi adını qazandırmışdır. Həşim Ağayev Respublikada ali təhsil sahəsində görkəmli xadim olmuşdur. Onun elmi rəhbərliyi altında 15-dən çox namizədlik dissertasiyası müdafiə olunmuşdur. Onun tərəfindən 100-dən çox elmi məqalə, dərslik, broşür, dərs vəsaitləri dərc edilmişdir.

həşim, ağayev, məqalə, silinməyə, namizəddirbu, səhifənin, səhifə, silmə, qaydasına, əsasən, silinə, biləcəyi, güman, edilir, əgər, səhifənin, silinməsinə, dair, etirazınız, varsa, silinməyə, namizəd, səhifələr, səhifəsində, barədə, fikrinizi, bildirin, müzaki. Bu meqale silinmeye namizeddirBu sehifenin sehife silme qaydasina esasen siline bileceyi guman edilir Eger sehifenin silinmesine dair etiraziniz varsa ya silinmeye namized sehifeler sehifesinde bu barede fikrinizi bildirin Muzakire davam etdiyi muddetde sehifedeki bu xeberdarligi silmeyin Bu meqale sonuncu defe 22 gun evvel Elshad Iman Elsad Iman terefinden redakte olunub Yenile Hesim Niyaz oglu Agayev Lenkeran Azerbaycan 12 9 1916 2 7 1988 Azerbaycan sovet riyaziyyatcisi fikiza riyaziyyat elmleri doktoru Hesim AgayevHesim Niyaz oglu AgayevDogum tarixi 12 sentyabr 1916Dogum yeri Lenkeran seheriVefat tarixi 2 iyul 1988 71 yasinda Vetendasligi SSRI AzerbaycanMilliyyeti azerbaycanliElm sahesi RiyaziyyatElmi derecesi fizika riyaziyyat elmleri doktoruTehsili Azerbaycan Dovlet Pedaqoji UniversitetiHeyati RedakteHesim Agayev 1916 ci il sentyabr ayinin 12 de Azerbaycan SSR nin Lenkeran seherinde fehle ailesinde anadan olmusdur Atasi Agayev Mirnazim Miraga oglu 1898 ci ilde Lenkeran seherinde anadan olub O Oktyabr inqilabindan evvel mulkedarin yaninda fehle kimi calisirdi Oktyabr inqilabindan sonra kicik ticaretle mesgul olmaga baslayir Buna gore de o 1930 cu ilde hebs olunur Hesim Agayev 3 sayli seher orta mektebini ela qiymetlerle bitirir Tehsilini davam etdirmek ucun o ata evinden ayrilir ve 1936 ci ilde S M Kirov adina Azerbaycan Dovlet Universitetinin indiki BDU fizika riyaziyyat fakultesine qebul olunur Emek fealiyyeti Redakte 1941 ci ilde universiteti bitirdikden sonra o Baki seherinin Mastaga rayonunun 129 sayli tam orta mektebin direktoru vezifesine teyin olunur 1943 cu ilin mart ayindan SSSR nin EA nin Azerbaycan filialinin fizika sektorunda Riyaziyyat sobesinde kicik elmi isci vezifesinde calisirdi 1944 1947 ci iller erzinde hemin sobenin aspiranti olmusdur O 1947 ci ilde aspiranturani bitirdikden sonra namizedlik dissertasiyasini muveffeqiyyetle mudafie ederek fizika riyaziyyat elmleri namizedi elmi dereceye layiq gorulur H Agayev 1948 1953 cu illerde Azerbaycan SSR nin EA nin Fizika ve Riyaziyyat Institutunun Riyaziyyat sobesinde bas elmi isci vezifesinde calismis 1948 1950 ci illerde ise Pedaqoji Institutunun Qiyabi sobesinde Cebr kafedrasina rehberlik etmisdir 1953 1954 cu illerde Bolqaristana ezam olunmus ve orada Sofiya Universitetinin Riyazi analiz kafedrasina rehberlik etmisdir Hemin dovrde onun terefinden Universitetin turk sobesi ucun riyazi terminlerin lugeti tertib edilmisdir Ezamiyyetden qayidandan sonra 1954 cu ilde Azerbaycan SSR nin EA nin Reyaset heyeti Prezidiumu terefinden Hesim Agayev Riyaziyyat sobesinin rehberi 1957 1959 cu illerde Fizika ve Riyaziyyat Institutunun elmi hisse uzre direktor muavini vezifesine teyin olunmusdur 1959 cu ilin may ayinda Riyaziyyat ve Mexanika Institutunun yaradirilmasindan sonra H Agayev hemin Institutun elmi hisse uzre direktor muavini vezifesine teyin olunur ve 1963 cu iledek bu vezifede calisir 1964 cu ilin sentyabr ayindan 1967 ci ilin fevral ayinadek Azerbaycan SSR nin EA nin Riyaziyyat ve Mexanika Institutunun direktor vezifesini icra edir ve eyni zamanda Institutun Diferensial tenlikler sobesine rehberlik edirdi 1970 ci ilin iyul ayindan 1981 ci ilin iyul ayinadek H Agayev V I Lenin adina Qirmizi Emek Bayragi Ordenli Azerbaycan Dovlet Pedaqoji Institutunun indiki ADPU rektoru olmusdur Bu dovrde onun terefinden Ali mekteblerde bir sira telim terbiyye islahatlari kecirilmisdir SSSR i Nazirler Surasi yaninda Ali Attestasiya Komissiyasinin qerari ile 1972 ci il may ayin 19 da Hesim Agayev professor elmi adina layiq gorulur H N Agayevin qeyri xetti operator tenliklerinin tedqiqine hesr olunmus silsile isleri onun doktorluq dissertasiyasinin esasini teskil edir Ve 1977 ci ilde o doktorluq dissertasiyasini muveffeqiyyetle mudafie ederek fizika riyaziyyat elmleri doktoru elmi derecesini alir Elmi fealiyyeti Redakte Funksional analiz xususi toremeli diferensial tenlikler nezeriyyesi funksiyalar nezeriyyesi ve topologiyanin bir cox sahelerine H Agayevin boyuk elmi maragi olmus ve bu sahelerde apardigi tedqiqatlar muhum neticeler vermisdir H Agayevin elmi isleri esasen kvazixetti tenlikler ve muxtelif tipli xususi toremeli tenlikler sistemi qeyri xetti operator ve diferensial operatorlu tenlikler ortoqonal funksiyalar sistemi nezeriyyesi kimi riyaziyyatin aktual meselelerine hesr olunmusdur Bir cox gorkemli mutexessislerin reylerine gore H Agayevin isleri riyaziyyatin bir cox hessas ve cetin meselelerinin hellinde ehemiyyetli irelileyislere sebeb olub H N Agayevin derc olunmus son meqalelerinde kesilen emsalli yuksek tertibli kvazixetti elliptik ve parabolik tipli tenlikler ucun serhed meselelerin hellinin teyin edilmesinde qurulmasinda Zere Sauder prinsipinin tetbiq edilmesine dair bir sira muhum neticeler vardir H N Agayevin Umumittifaq ve Beynelxalq konfranslarinda defelerle olan cixislari meqalelerinin bir cox sovet ve xarici elmi jurnallarinda cap olunmasi onun alimler arasinda nufuzunun artmasina imkan yaradir H N Agayevin elmin felsefi tarixi ve metodoloji meselelerine ve hemcinin onun dunyada genis yayilmasina boyuk ehemiyyet verirdi Onun bir sira meqale brosur ve kitablari bu meselelere hesr olunub Onlarin arasindan Heqiqi ededler ve limitler adli kitabi ve Riyazi teklifler hokmler ve isbatlar adli brosuru qeyd etmek olar Onun rehberliyi altinda uzun iller erzinde Riyaziyyat ve Mexanika Institutunda muveffeqiyyetle tebietsunasligin tebiet elmlerinin felsefi meselelerine hesr olunmus seminar kecirilirdi 1944 cu ilden baslayaraq omrunun sonuna qeder H N Agayev respublikanin Ali mekteblerinde durmadan pedaqoji fealiyyeti ile mesgul olur ixtisas ve umumi kurslar oxuyur ixtisas seminarlari kecirir diplom islerine ve aspirantlara rehberlik edirdi Respublikanin Ali mekteblerinde apardigi daimi emekdasliq ona derin dusunen ciddi muhazireci adini qazandirmisdir Hesim Agayev Respublikada ali tehsil sahesinde gorkemli xadim olmusdur Onun elmi rehberliyi altinda 15 den cox namizedlik dissertasiyasi mudafie olunmusdur Onun terefinden 100 den cox elmi meqale derslik brosur ders vesaitleri derc edilmisdir Menbe https az wikipedia org w index php title Hesim Agayev amp oldid 6102234, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.