Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Hoqqa — ən qədim çəki ölçü vahid.
Ümumi məlumat
Xalqımızın məişətində işlədilmiş, adına folklorumuzda və yazılı ədəbiyyatlarda rast gəlinən çəki ölçü vahidlərindən biri də hoqqadır. Koroğlu Qıratı öydüyü bir şeirdə deyir:
Uzaq-uzaq yollarınan,
Beli ipək çullarınan,
Hoqqa yarım nallarınan,
At igidin qardaşıdı.
Yenə həmin dastanda Giziroğlu Mustafa bəy öz yoldaşlarına deyir:
Səfərimdi şəhri-Bağdad,
Kimdi, mənnən köçən gəlsin!
Yeddi hoqqa hazar peşə,
Məndən artıq içən gəlsin.
Göründüyü kimi, birinci şeirdə hoqqanın nalın çəkisini, ağırlığını, ikinci şeirdə isə içkinin həcmini göstərdiyinin izahına ehtiyac yoxdur. Lakin nalı və içkini eyni ölçü vahidi ilə ölçmək mümkün olmadığından hoqqa sözünün açıqlanmasına ehtiyac duyulur.
Hoqqə - ərəb dilində kiçik mücrü deməkdir. Bu söz oyun, kələk, hiylə mənasında daha çox işlənir.
Hoqqa sözünün ərəb dilindəki mənalarının heç biri ölçü bildirmir. Bu da onu göstərir ki, hoqqa ərəblərdə heç vaxt ölçü vahidi kimi işlənməmişdir. Azərbaycan və Kərkük türklərində isə hoqqa ən qədim ölçü vahidlərindən biri olmuşdur. Buradan belə qənaətə gəlmək olar ki, bir çox türk xalqlarında ən qədim ölçü vahidi kimi işlənmiş hoqqa ərəb dilindən alınmamışdır. Qədim şumer dilində hoqqa sözünə rast gəlinməsi də onun türk sözü olduğunu təsdiqləyir.
Mənbə
Azərbaycan etnoqrafiyası, Bakı-2007, “Şərq-Qərb” nəşriyyatı. Üç cilddə. III cild. səh. 461.
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu adin diger istifade formalari ucun bax Hoqqa en qedim ceki olcu vahid Umumi melumatXalqimizin meisetinde isledilmis adina folklorumuzda ve yazili edebiyyatlarda rast gelinen ceki olcu vahidlerinden biri de hoqqadir Koroglu Qirati oyduyu bir seirde deyir Uzaq uzaq yollarinan Beli ipek cullarinan Hoqqa yarim nallarinan At igidin qardasidi Yene hemin dastanda Giziroglu Mustafa bey oz yoldaslarina deyir Seferimdi sehri Bagdad Kimdi mennen kocen gelsin Yeddi hoqqa hazar pese Menden artiq icen gelsin Gorunduyu kimi birinci seirde hoqqanin nalin cekisini agirligini ikinci seirde ise ickinin hecmini gosterdiyinin izahina ehtiyac yoxdur Lakin nali ve ickini eyni olcu vahidi ile olcmek mumkun olmadigindan hoqqa sozunun aciqlanmasina ehtiyac duyulur Hoqqe ereb dilinde kicik mucru demekdir Bu soz oyun kelek hiyle menasinda daha cox islenir Hoqqa sozunun ereb dilindeki menalarinin hec biri olcu bildirmir Bu da onu gosterir ki hoqqa ereblerde hec vaxt olcu vahidi kimi islenmemisdir Azerbaycan ve Kerkuk turklerinde ise hoqqa en qedim olcu vahidlerinden biri olmusdur Buradan bele qenaete gelmek olar ki bir cox turk xalqlarinda en qedim olcu vahidi kimi islenmis hoqqa ereb dilinden alinmamisdir Qedim sumer dilinde hoqqa sozune rast gelinmesi de onun turk sozu oldugunu tesdiqleyir MenbeAzerbaycan etnoqrafiyasi Baki 2007 Serq Qerb nesriyyati Uc cildde III cild seh 461 ISBN 978 9952 34 152 2Xarici kecidlerHemcinin bax