Hermanştadt döyüşü və ya Sibiu döyüşü — 18 mart və 22 mart 1442-ci ildə Macarıstan krallığı ilə Osmanlı imperiyası orduları arasında Marosşentimbre və Hermanştadt, indiki Rumıniyanın kommunası Sibiu şəhəri yaxınlığında baş tutmuş döyüş. Macarıstan qüvvələrinə Yanoş Hunyadi komandanlıq edirdi. Hermannstadt, 1437-ci ildə və 1441-ci ildə Semendriya ilə Belqrad arasında baş tutmuş döyüşdə məğlubiyyətindən sonra Hunyadinin Osmanlılar üzərində üçüncü qələbəsi idi.
Hermanştadt döyüşü | |||
---|---|---|---|
Yanoş Hunyadinin döyüşü. "". 1488-ci il/ | |||
Tarix | 18 mart və 22 mart 1442 | ||
Yeri | Marosşentimbre və Hermanştadt, Macarıstan krallığı (indiki: Rumıniyanın kommunası Sibiu şəhəri) | ||
Nəticəsi | 18 mart: Osmanlının qələbəsi 22 mart: Macarıstanın qələbəsi | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
Zəmin
1438-ci ildə Osmanlı qarətçiləri Transilvaniyaya hücum etmişdilər. 45 günə qədər Osmanlılar heç bir maneə olmadan , Macarıstan kəndlərinə və bazar şəhərlərinə hücum etmişdilər.
1441-ci ildə Yanoş Hunyadi hakimiyyətə gəlmişdir. Hunyadi Serbiyada Osmanlılara hücum etmiş və məğlub etmişdir. Osmanlı sultanı II Murad 1441-ci ilin payızında elan etmişdir ki, 1442-ci ilin martında Macarıstan Transilvaniyasına basqın olacaq. 1442-ci il martın əvvəllərində yürüş ağası Məzid bəy 16,000 axıncı süvari basqını ilə Transilvaniyaya soxulmuş, Dunay çayını keçərək Valaxiyaya daxil olmuş və dəstə şəklində şimala doğru yürüş etmişdir.
Döyüş
Martın 18-də yepiskop 2000 nəfərlik qüvvələri yaxınlığında Məzidlə toqquşmuşdur. Osmanlılar saylı qüvvələrlə qələbə çalmış və Hunyadi geri çəkilməyə məcbur qalmışdır, lakin Məzid Hunyadini təqib etməmişdi. Lepes əsir götürülmüş və Məzid yepiskopun başını kəsmişdir.
Hunyadinin ordusu Hermanştadt yaxınlığında yenidən toplanmişdi. Simon Kemeni zirehini Hunyadinin zirehinə dəyişmişdi ki, türklər onun Hunyadi olduğuna inansınlar. Kemeni birbaşa hücuma keçməli idi, Hunyadi isə Məzidin ordusunun arxasına keçəcəkdi. Kemeni döyüşdə həlak olmuş, lakin Hunyadi macar ağır süvariləri ilə birlikdə Məzidə hücum edərək onun ordusunu məğlub etmişdir. Məzid baş tutmuş döyüşdə həlak olmuşdur. Hunyadi Məzidin kəlləsi ilə Lepesin kəlləsini dəyişmişdir.
Tarixçi Tamaş Palosfalvinin sözlərinə görə, Hunyadi ilk döyüş zamanı meydanda olmamışdı.
Mənbə
İstinadlar
- A Global Chronology of Conflict: From the Ancient World to the Modern Middle East, Vol. I, ed. Spencer C. Tucker, (ABC-CLIO, 2010), 337.
- Jefferson, 2012. səh. 282
- Jefferson, 2012. səh. 283
- Jefferson, 2012. səh. 284
- Jefferson, 2012. səh. 285
- Pálosfalvi, Tamás. "Az 1442. márciusi török hadjárat – Adalékok Hunyadi János első törökellenes harcaihoz" [The Ottoman Campaign of March 1442. Remarks on The First Anti-Ottoman Struggles of János Hunyadi] (PDF). Történelmi Szemle [Historical Review] (Hungarian). Magyar Tudományos Akadémia Bölcsészettudományi Kutatóközpont Történettudományi Intézet [The Hungarian Academy of Sciences – Research Centre for the Humanities – Institute of History]. XLIII (1–2). 2001: 43–54. 2023-04-04 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2024-04-01.
Ədəbiyyat
- Jefferson, John. The Holy Wars of King Wladislas and Sultan Murad: The Ottoman-Christian Conflict from 1438–1444. : . 2012. ISBN .
Əlavə ədəbiyyat
- Pál Földi. Nagy hadvezérek ("Great Warlords"), Anno Publisher, ISBN
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hermanstadt doyusu ve ya Sibiu doyusu 18 mart ve 22 mart 1442 ci ilde Macaristan kralligi ile Osmanli imperiyasi ordulari arasinda Marossentimbre ve Hermanstadt indiki Ruminiyanin kommunasi Sibiu seheri yaxinliginda bas tutmus doyus Macaristan quvvelerine Yanos Hunyadi komandanliq edirdi Hermannstadt 1437 ci ilde ve 1441 ci ilde Semendriya ile Belqrad arasinda bas tutmus doyusde meglubiyyetinden sonra Hunyadinin Osmanlilar uzerinde ucuncu qelebesi idi Hermanstadt doyusuYanos Hunyadinin doyusu 1488 ci il Tarix 18 mart ve 22 mart 1442Yeri Marossentimbre ve Hermanstadt Macaristan kralligi indiki Ruminiyanin kommunasi Sibiu seheri Neticesi 18 mart Osmanlinin qelebesi 22 mart Macaristanin qelebesiMunaqise terefleriMacaristan kralligi Osmanli imperiyasiKomandan lar Yanos Hunyadi Mezid bey Tereflerin quvvesinamelum 16 000Zemin1438 ci ilde Osmanli qaretcileri Transilvaniyaya hucum etmisdiler 45 gune qeder Osmanlilar hec bir manee olmadan Macaristan kendlerine ve bazar seherlerine hucum etmisdiler 1441 ci ilde Yanos Hunyadi hakimiyyete gelmisdir Hunyadi Serbiyada Osmanlilara hucum etmis ve meglub etmisdir Osmanli sultani II Murad 1441 ci ilin payizinda elan etmisdir ki 1442 ci ilin martinda Macaristan Transilvaniyasina basqin olacaq 1442 ci il martin evvellerinde yurus agasi Mezid bey 16 000 axinci suvari basqini ile Transilvaniyaya soxulmus Dunay cayini kecerek Valaxiyaya daxil olmus ve deste seklinde simala dogru yurus etmisdir DoyusMartin 18 de yepiskop 2000 neferlik quvveleri yaxinliginda Mezidle toqqusmusdur Osmanlilar sayli quvvelerle qelebe calmis ve Hunyadi geri cekilmeye mecbur qalmisdir lakin Mezid Hunyadini teqib etmemisdi Lepes esir goturulmus ve Mezid yepiskopun basini kesmisdir Hunyadinin ordusu Hermanstadt yaxinliginda yeniden toplanmisdi Simon Kemeni zirehini Hunyadinin zirehine deyismisdi ki turkler onun Hunyadi olduguna inansinlar Kemeni birbasa hucuma kecmeli idi Hunyadi ise Mezidin ordusunun arxasina kececekdi Kemeni doyusde helak olmus lakin Hunyadi macar agir suvarileri ile birlikde Mezide hucum ederek onun ordusunu meglub etmisdir Mezid bas tutmus doyusde helak olmusdur Hunyadi Mezidin kellesi ile Lepesin kellesini deyismisdir Tarixci Tamas Palosfalvinin sozlerine gore Hunyadi ilk doyus zamani meydanda olmamisdi MenbeIstinadlar A Global Chronology of Conflict From the Ancient World to the Modern Middle East Vol I ed Spencer C Tucker ABC CLIO 2010 337 Jefferson 2012 seh 282 Jefferson 2012 seh 283 Jefferson 2012 seh 284 Jefferson 2012 seh 285 Palosfalvi Tamas Az 1442 marciusi torok hadjarat Adalekok Hunyadi Janos elso torokellenes harcaihoz The Ottoman Campaign of March 1442 Remarks on The First Anti Ottoman Struggles of Janos Hunyadi PDF Tortenelmi Szemle Historical Review Hungarian Magyar Tudomanyos Akademia Bolcseszettudomanyi Kutatokozpont Tortenettudomanyi Intezet The Hungarian Academy of Sciences Research Centre for the Humanities Institute of History XLIII 1 2 2001 43 54 2023 04 04 tarixinde PDF Istifade tarixi 2024 04 01 Edebiyyat Jefferson John The Holy Wars of King Wladislas and Sultan Murad The Ottoman Christian Conflict from 1438 1444 2012 ISBN 978 90 04 21904 5 Elave edebiyyatPal Foldi Nagy hadvezerek Great Warlords Anno Publisher ISBN 963 9066 66 4