Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Harayçı qu (lat. Cygnus cygnus) — heyvanlar aləminin xordalılar tipinin quşlar sinfinin qazkimilər dəstəsinin ördəklər fəsiləsinin qu cinsinə aid heyvan növü.
| Harayçı qu quşu | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||||||
| Domen: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Ranqsız: Aləm: Yarımaləm: Klad: Klad: Tipüstü: Tip: Sinif: İnfrasinif: Klad: Dəstəüstü: Klad: Klad: Dəstə: Yarımdəstə: Fəsiləüstü: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Harayçı qu quşu | ||||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||
| ||||||||||||
Uzunluğu 140-160 sm, qanadlarının genişliyi 205-235 sm-dir. Çəkisi 8-15 kq arasında dəyişir.
Statusu
Adi saylıdır.
Qısa təsviri
oxşayır, lakin ondan az kiçikdir (5-10 kq). Xoş səsi var: “anqa-a, anqa-a”. Rəngi qar kimi ağdır. Dimdiyi qaradır, yalnız ucu sarıdır. Suda və yerdə boynunu dik saxlayır. Dimdiyinin sarı hissəsi üçbucaq formalı qara rəngə daxil olur; qara və sarı rənglərin birləşməsi iti bucaq əmələ gətirir. Cavan quşun dimdiyi çəhrayıdır, yalnız ucu qaradır.
Yayılması
Reproduktiv arealı Avropa və Asiyada yerləşib. Azərbaycana qışlamaq üçün gəlir və buradan keçən miqrant populyasiyası da var. Əsas qışlama yeri Xəzər dənizi və düzənlik rayonlarda olan böyük hövzələrdir. Adətən dekabr ayında gəlir, fevralda-martda reproduksiya yerinə (vətəninə) qayıdır. Amma qalın qarlı-şaxtalı illərdə ləngiyib aprel ayına qədər qalır, hətta populyasiyasının müəyyən qədəri qırılır.
Yaşayış yeri və həyat tərzi
Ruhani mədəniyyətli yerli əhali qulələk cinsinə (Cygnus) "Məlakə" adı verib. Azərbaycanda tək-tək ovçulardan savayı heç kim bu quşa atəş açmır. Ona görə də populyasiyanın sıxlığı dinamik-stabil qalır.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Qışın uzun müddət qarlı-şaxtalı keçməsi, Rusiyada daha çox sərt olması.
Əhali üçün əhəmiyyəti
Elmi, estetik və dekorativ əhəmiyyəti var.
Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər
Ovlanması qadağandır. Ramsar, Bern konvensiyalarına və AEWA sazişinə daxildir. Şirvan, Ağgöl və Abşeron milli parklarında, Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğunda nəzarət altında saxlanılır.
Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər
Ekoloji qanunçuluğa tam riayət olunması, qış sərt keçən vaxtlarda əsas qışlaq yerlərində əlavə yemləndirilməsi.
İstinadlar
- Integrated Taxonomic Information System (ing.). 1996.
- IOC World Bird List Version 6.3. 2016. doi:10.14344/IOC.ML.6.3
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Harayci qu lat Cygnus cygnus heyvanlar aleminin xordalilar tipinin quslar sinfinin qazkimiler destesinin ordekler fesilesinin qu cinsine aid heyvan novu Harayci qu qusuElmi tesnifatDomen EukariotlarRanqsiz AmorpheaRanqsiz Ranqsiz Ranqsiz Ranqsiz FilozoaAlem HeyvanlarYarimalem EumetazoylarKlad Klad IkitereflisimmetriyalilarKlad Tipustu SonagizlilarTip XordalilarSinif QuslarInfrasinif YenidamaqlilarKlad Desteustu Klad Klad Deste QazkimilerYarimdeste Fesileustu Fesile OrdeklerYarimfesile Cins QuNov Harayci qu qusuBeynelxalq elmi adiCygnus cygnus L 1758 Sekil axtarisiITIS 174990NCBI 219595EOL 45510546FW 369505 Uzunlugu 140 160 sm qanadlarinin genisliyi 205 235 sm dir Cekisi 8 15 kq arasinda deyisir StatusuAdi saylidir Qisa tesvirioxsayir lakin ondan az kicikdir 5 10 kq Xos sesi var anqa a anqa a Rengi qar kimi agdir Dimdiyi qaradir yalniz ucu saridir Suda ve yerde boynunu dik saxlayir Dimdiyinin sari hissesi ucbucaq formali qara renge daxil olur qara ve sari renglerin birlesmesi iti bucaq emele getirir Cavan qusun dimdiyi cehrayidir yalniz ucu qaradir YayilmasiReproduktiv areali Avropa ve Asiyada yerlesib Azerbaycana qislamaq ucun gelir ve buradan kecen miqrant populyasiyasi da var Esas qislama yeri Xezer denizi ve duzenlik rayonlarda olan boyuk hovzelerdir Adeten dekabr ayinda gelir fevralda martda reproduksiya yerine vetenine qayidir Amma qalin qarli saxtali illerde lengiyib aprel ayina qeder qalir hetta populyasiyasinin mueyyen qederi qirilir Yasayis yeri ve heyat terziRuhani medeniyyetli yerli ehali qulelek cinsine Cygnus Melake adi verib Azerbaycanda tek tek ovculardan savayi hec kim bu qusa ates acmir Ona gore de populyasiyanin sixligi dinamik stabil qalir Mehdudlasdirici amillerQisin uzun muddet qarli saxtali kecmesi Rusiyada daha cox sert olmasi Ehali ucun ehemiyyetiElmi estetik ve dekorativ ehemiyyeti var Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirlerOvlanmasi qadagandir Ramsar Bern konvensiyalarina ve AEWA sazisine daxildir Sirvan Aggol ve Abseron milli parklarinda Qizilagac Dovlet Tebiet Qorugunda nezaret altinda saxlanilir Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirlerEkoloji qanunculuga tam riayet olunmasi qis sert kecen vaxtlarda esas qislaq yerlerinde elave yemlendirilmesi IstinadlarIntegrated Taxonomic Information System ing 1996 IOC World Bird List Version 6 3 2016 doi 10 14344 IOC ML 6 3Hemcinin bax