Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Hamazasp Srvandzyan (erm. Համազասպ Սրվանձտյան; 5 iyun 1873, Van, Osmanlı imperiyası – 18 fevral 1921, İrəvan) — Erməni milli hərəkatının və Daşnaksütun partiyasının liderlərindən biri. Erməni terrorçusu.
| Amazasp Srvantsyan | |
|---|---|
| erm. Համազասպ Սրվանձտյան | |
 Hamazasp Srvandzyanın 1920-ci ilin əvvəllərində çəkilmiş şəkili. | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Van, Osmanlı İmperiyası |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | İrəvan, Ermənistan SSR |
| Milliyyəti | erməni |
| Fəaliyyəti |  Daşnaksütun (1890–1920)  Rusiya (1914–1917)  Ermənistan (1918–1920) |
| Fəaliyyət illəri | 1891–1899 |
| Partiyası | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Hamazasp Srvandzyan 1870-ci ildə Osmanlı imperiyasının Van bölgəsində anadan olmuşdur. Gənclik illərində Armenakan təşkilatına qoşulsada sonradan Daşnaksütun partiyasının sıralarına keçmişdir. Məktəbi bitirdikdən sonra saatsaz və zərgərlik sənətini öyrənmək üçün dərslər almağa başlayır. Erməni milli hərəkatının sürətlənməsinin ardından hərəkata qoşulur və Osmanlı imperiyasına qarşı aparılan hərbi əməliyyatlarda iştirak edir. Hamazasp müxtəlif vaxtlarda dinc əhaliyə qarşı törədiləcək qətliamların əsas iştirakçılarından olmuşdur. Onun rəhbərliyi altında Van, İrəvan və Şuşa şəhərlərində yaşayan müsəlman əhaliyə qarşı qətiamlar törədilmişdir.
Hamazasp Srvandzyan hərbi fəaliyyətinin əhəmiyyətli hissələrindən biri Azərbaycan ərazilərində baş tutmuşdur. Rusiya imperiyası dönəmində Yelizavetpol quberniyası daxilində yaşayan müsəlman əhaliyə qarşı qətliamlar törədən Hamazasp eyni zamanda 1905-ci il qətliamlarında da iştirak etmişdir. Erməni siyasi partiyalarının silahlı dəstələri Şuşa qəzasını azərbaycanlılardan təmizləmək üçün uzun müddət hazırlıq görmüş, müasir silahlarla təchiz olunmuşdular. Erməni silahlı dəstələrinə Hamazasp Srvandzyan komandanlıq edirdi.
1905-ci il avqustun 16-da kazaklar Şuşada bir ermənini tərk-silah etmək istəyərkən o, müqavimət göstərmiş və öldürülmüşdü. Bundan istifadə edən şəhərin erməni əhalisi qətlin günahını azərbaycanlıların üstünə ataraq qırğınlara başlamışdıar. Ermənilər 12 iyul 1906-cı ildə Şuşa şəhərində ikinci dəfə qırğınlara başlamışdılar. Onlar bir neçə gün əvvəl ölmüş bir erməninin meyitini Şuşanın general-qubernatoru Qoloşşapova göstərərək onun azərbaycanlılar tərəfindən yenicə qətlə yetirildiyini iddia edirlər. Qoloşşapovun əmri ilə hökumət Qumluq və Köçərli məhəllələrini top atəşinə tutur. Beş gün ərzində Şuşanın ermənilər yaşayan hissəsində bütün azərbaycanlı evləri yandırılır və dağıdılır.
Hamazaspın Azərbaycan ərazilərində yerli əhaliyə qarşı törətdiyi cinayətlar təkcə Qarabağla yekunlaşmır. O, eyni zamanda Quba bölgəsində 1918-ci ildə yerli əhaliyə qarşı törətdiyi qətliamlarlada məşhurlaşmışdır. 800 nəfərlik dəstə ilə şəhərə hücum edən Hamazasp yerli əhalinin müqaviməti ilə qarşılaşsada 3 mindən çox dinc əhalini qətlə yetirir və 105 evi dağıdır. 1918-ci ilin 25 aprel tarixində Bakı Kommunası yaradıldıqdan sonra Hamazasp Bakı şəhərinə gələrək buradakı daşnak ermənilərlə birgə fəaliyyət göstərməyə başlayır. Qafqaz İslam Ordusuna qarşı Bakı Kommunasının apardığı hərbi əməliyyatlarda erməni dəstələrinə rəhbərlik edərək, Göyçay döyüşündə fəal iştirak edir.
Hamazaspın dəstəsi Yevlax və Gəncə şəhərləri yaxınlığında Qafqaz İslam Ordusu və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti ordularına qarşı da mübarizə aparır. Bakı döyüşünün ardından şəhərin Qafqaz İslam Ordusunun nəzarəti altına keçməsi və Bakı Kommunasının süqut etməsindən sonra Hamazasp İrana qaçır. İranda bir müddət qaldıqdan sonra Ermənistana keçən Hamazasp burada yaradılmış Ermənistan Respublikasının fəaliyyətində yaxından iştirak etmək istəyir, ancaq 1921-ci ildə bolşeviklər tərəfindən həbs edilir. 1921-ci ilin 18 fevral tarixində İrəvan şəhərində yerləşən həbsxanada olarkən balta ilə öldürülmüşdür.
İstinadlar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hamazasp Srvandzyan erm Համազասպ Սրվանձտյան 5 iyun 1873 Van Osmanli imperiyasi 18 fevral 1921 Irevan Ermeni milli herekatinin ve Dasnaksutun partiyasinin liderlerinden biri Ermeni terrorcusu Amazasp Srvantsyanerm Համազասպ ՍրվանձտյանHamazasp Srvandzyanin 1920 ci ilin evvellerinde cekilmis sekili Dogum tarixi 1873Dogum yeri Van Osmanli ImperiyasiVefat tarixi 18 fevral 1921Vefat yeri Irevan Ermenistan SSRMilliyyeti ermeniFealiyyeti Dasnaksutun 1890 1920 Rusiya 1914 1917 Ermenistan 1918 1920 Fealiyyet illeri 1891 1899Partiyasi Dasnaksutyun Armenakan Vikianbarda elaqeli mediafayllar Hamazasp Srvandzyan 1870 ci ilde Osmanli imperiyasinin Van bolgesinde anadan olmusdur Genclik illerinde Armenakan teskilatina qosulsada sonradan Dasnaksutun partiyasinin siralarina kecmisdir Mektebi bitirdikden sonra saatsaz ve zergerlik senetini oyrenmek ucun dersler almaga baslayir Ermeni milli herekatinin suretlenmesinin ardindan herekata qosulur ve Osmanli imperiyasina qarsi aparilan herbi emeliyyatlarda istirak edir Hamazasp muxtelif vaxtlarda dinc ehaliye qarsi toredilecek qetliamlarin esas istirakcilarindan olmusdur Onun rehberliyi altinda Van Irevan ve Susa seherlerinde yasayan muselman ehaliye qarsi qetiamlar toredilmisdir Hamazasp Srvandzyan herbi fealiyyetinin ehemiyyetli hisselerinden biri Azerbaycan erazilerinde bas tutmusdur Rusiya imperiyasi doneminde Yelizavetpol quberniyasi daxilinde yasayan muselman ehaliye qarsi qetliamlar toreden Hamazasp eyni zamanda 1905 ci il qetliamlarinda da istirak etmisdir Ermeni siyasi partiyalarinin silahli desteleri Susa qezasini azerbaycanlilardan temizlemek ucun uzun muddet hazirliq gormus muasir silahlarla techiz olunmusdular Ermeni silahli destelerine Hamazasp Srvandzyan komandanliq edirdi 1905 ci il avqustun 16 da kazaklar Susada bir ermenini terk silah etmek isteyerken o muqavimet gostermis ve oldurulmusdu Bundan istifade eden seherin ermeni ehalisi qetlin gunahini azerbaycanlilarin ustune ataraq qirginlara baslamisdiar Ermeniler 12 iyul 1906 ci ilde Susa seherinde ikinci defe qirginlara baslamisdilar Onlar bir nece gun evvel olmus bir ermeninin meyitini Susanin general qubernatoru Qolossapova gostererek onun azerbaycanlilar terefinden yenice qetle yetirildiyini iddia edirler Qolossapovun emri ile hokumet Qumluq ve Kocerli mehellelerini top atesine tutur Bes gun erzinde Susanin ermeniler yasayan hissesinde butun azerbaycanli evleri yandirilir ve dagidilir Hamazaspin Azerbaycan erazilerinde yerli ehaliye qarsi toretdiyi cinayetlar tekce Qarabagla yekunlasmir O eyni zamanda Quba bolgesinde 1918 ci ilde yerli ehaliye qarsi toretdiyi qetliamlarlada meshurlasmisdir 800 neferlik deste ile sehere hucum eden Hamazasp yerli ehalinin muqavimeti ile qarsilassada 3 minden cox dinc ehalini qetle yetirir ve 105 evi dagidir 1918 ci ilin 25 aprel tarixinde Baki Kommunasi yaradildiqdan sonra Hamazasp Baki seherine gelerek buradaki dasnak ermenilerle birge fealiyyet gostermeye baslayir Qafqaz Islam Ordusuna qarsi Baki Kommunasinin apardigi herbi emeliyyatlarda ermeni destelerine rehberlik ederek Goycay doyusunde feal istirak edir Hamazaspin destesi Yevlax ve Gence seherleri yaxinliginda Qafqaz Islam Ordusu ve Azerbaycan Xalq Cumhuriyyeti ordularina qarsi da mubarize aparir Baki doyusunun ardindan seherin Qafqaz Islam Ordusunun nezareti altina kecmesi ve Baki Kommunasinin suqut etmesinden sonra Hamazasp Irana qacir Iranda bir muddet qaldiqdan sonra Ermenistana kecen Hamazasp burada yaradilmis Ermenistan Respublikasinin fealiyyetinde yaxindan istirak etmek isteyir ancaq 1921 ci ilde bolsevikler terefinden hebs edilir 1921 ci ilin 18 fevral tarixinde Irevan seherinde yerlesen hebsxanada olarken balta ile oldurulmusdur IstinadlarVikianbarda Amazasp Srvantsyan ile elaqeli mediafayllar var