Genetik mühəndisliyi — Genlərin qurulşunda və funksiyalarında, həmçinin onların əldə edilməsində və hüceyrələrə, yaxud nuklein turşuları molekullarına köçürülmə üsullarını bilməklə onların üzərində çoxsaylı manipulyasiyalar aparamaq, başqa sözlə gen mühəndisliyi ilə məşgul olmaq mümkündür. Gen mühəndisliyinin əsasında ayrı ayrı nukleotid ardıcıllıqlarına parçaladıqdan sonra DNT-nin bakteriya plazmidləri və faqların genomu vasitəsilə prokariot və eukariot hüceyrələrə köçürülməsi durur.Nəticədə əmələ gəlmiş belə hüceyrələr – hibridlər yad gen fraqmentlərinə malik olmaqla köçürülmüş genin ekspressiyasını təmin edir.
Gen mühəndisliyi son məqsədlərindən biri müəyyən genin kodlaşdırıldığı məhsulun və ya əlameətin resipient orqanizmdə təmin edilməsindən ibarətdir.Bunun üçün əvvəlcə həmin məhsulu, yaxud əlaməti kodlaşdıran gen seçilir. Göstərilən DNT molekuluna müəyyen orqanizmdən almaq, yaxud onu kimyəvi və ya fermentativ yolla sintez etmək mümkündür.
Son dövrdə genetikanın uğurlariından biri də genetik klonun, yəni genetic surətlərin yaradılmasıdır. Genetik klon ilk dəfə keçen əsrin sonlarında Şotland alimləri Yan Velhmut və Ken Kembpell tərəfindən yaradılmısdır. Onlar yetkin qoyunun somatik huceyrəsinin nüvəsini digər qoyun nüvəsiz yumurtahüceyrəsinə köçürməklə somaktik hüceyrə nüvəsinə malik ziqota əldə etmişlər. Bu yolla alınmış ziqotanın üçüncü qoyunun balalığında inkişafını təmin etməklə onlar ilk dəfə olaraq onunla tam indentik genotipə malik olan Dolli adlı qoyun bütün dünya ictimaiyyətinin diqqətini cəlb etmişdir. Tezlikle genetik klonların yaradılması üçün çoxsaylı tədqiqatlar, muüxtəlif heyvanların, hətta insanın genetik klonlarının yaradılması qadağan edən qərarların qəbul edilməsi tələbləri səslənməyə başlandı. Lakin hər hansı bir orqanizmin genetik klonun tam indentik genotipə malik olması, bu kəşfdən orqan və toxuma köçürülməsi üçün istifadə etməyin perspektivliyini göstərir. Mikrobiologiyanın müayinə usulları arasında molekulyar - genetik üsullar getdikcə daha çox tətbiq edilməkdədir. Bu üsullar xəstələrdən alınmış patoloji materiallarda bilavasitə törədici- mikrobu deyil, onun nuklein turşularını aşkar etməyə imkan verir, ona görə də yüksək spesifikliklə fərqlənirlər. Molekulyar-genetik üsulların spesifikliyi hər bir orqanizmin genomunun son dərəcə fərdi olması ilə izah edilir.
İstinadlar
"GEN MÜHƏNDİSLİYİ" (azərb.). https://tibb-dunyasi. 20 noyabr 2019. İstifadə tarixi: 7 mart 2021.
Avqust 09, 2021
genetik, mühəndisliyi, məqaləni, vikiləşdirmək, lazımdır, lütfən, məqaləni, ümumvikipediya, redaktə, qaydalarına, uyğun, şəkildə, tərtib, edin, genlərin, qurulşunda, funksiyalarında, həmçinin, onların, əldə, edilməsində, hüceyrələrə, yaxud, nuklein, turşuları,. Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Genetik muhendisliyi Genlerin qurulsunda ve funksiyalarinda hemcinin onlarin elde edilmesinde ve huceyrelere yaxud nuklein tursulari molekullarina kocurulme usullarini bilmekle onlarin uzerinde coxsayli manipulyasiyalar aparamaq basqa sozle gen muhendisliyi ile mesgul olmaq mumkundur Gen muhendisliyinin esasinda ayri ayri nukleotid ardicilliqlarina parcaladiqdan sonra DNT nin bakteriya plazmidleri ve faqlarin genomu vasitesile prokariot ve eukariot huceyrelere kocurulmesi durur Neticede emele gelmis bele huceyreler hibridler yad gen fraqmentlerine malik olmaqla kocurulmus genin ekspressiyasini temin edir Gen muhendisliyi son meqsedlerinden biri mueyyen genin kodlasdirildigi mehsulun ve ya elameetin resipient orqanizmde temin edilmesinden ibaretdir Bunun ucun evvelce hemin mehsulu yaxud elameti kodlasdiran gen secilir Gosterilen DNT molekuluna mueyyen orqanizmden almaq yaxud onu kimyevi ve ya fermentativ yolla sintez etmek mumkundur Son dovrde genetikanin ugurlariindan biri de genetik klonun yeni genetic suretlerin yaradilmasidir Genetik klon ilk defe kecen esrin sonlarinda Sotland alimleri Yan Velhmut ve Ken Kembpell terefinden yaradilmisdir Onlar yetkin qoyunun somatik huceyresinin nuvesini diger qoyun nuvesiz yumurtahuceyresine kocurmekle somaktik huceyre nuvesine malik ziqota elde etmisler Bu yolla alinmis ziqotanin ucuncu qoyunun balaliginda inkisafini temin etmekle onlar ilk defe olaraq onunla tam indentik genotipe malik olan Dolli adli qoyun butun dunya ictimaiyyetinin diqqetini celb etmisdir Tezlikle genetik klonlarin yaradilmasi ucun coxsayli tedqiqatlar muuxtelif heyvanlarin hetta insanin genetik klonlarinin yaradilmasi qadagan eden qerarlarin qebul edilmesi telebleri seslenmeye baslandi Lakin her hansi bir orqanizmin genetik klonun tam indentik genotipe malik olmasi bu kesfden orqan ve toxuma kocurulmesi ucun istifade etmeyin perspektivliyini gosterir Mikrobiologiyanin muayine usullari arasinda molekulyar genetik usullar getdikce daha cox tetbiq edilmekdedir Bu usullar xestelerden alinmis patoloji materiallarda bilavasite toredici mikrobu deyil onun nuklein tursularini askar etmeye imkan verir ona gore de yuksek spesifiklikle ferqlenirler Molekulyar genetik usullarin spesifikliyi her bir orqanizmin genomunun son derece ferdi olmasi ile izah edilir 1 Istinadlar Redakte GEN MUHENDISLIYI azerb https tibb dunyasi 20 noyabr 2019 Istifade tarixi 7 mart 2021 Menbe https az wikipedia org w index php title Genetik muhendisliyi amp oldid 5839714, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
