fbpx
Wikipedia

Fransalı Mariya

Noyabr 27, 2021

Fransalı Mariya (fr. Marie de Lorraine) (d. 22 noyabr 1515 - ö. 11 iyun 1560) — Şotlandiya kralı V Ceymsin ikinci xanımı, Şotlandiya kraliçası. 1538-ci ildə Şotlandiya kralı ilə evləndi və Şotlandiya kraliçası oldu. Ən kiçik övladı Mariya Stüartın doğumundan 6 gün sonra kral vəfat etdi və körpə qızcığaz Şotlandiya kraliçası elan edildi. Ceyms Hamiltonun 12 illik naibliyinin ardından Mariya 1554-cü ildə kraliçanın naibəsi olaraq vəzifəyə gətirildi. 6 illik naibəliyi dövründə katolik Fransa krallığı ilə əlaqələri gücləndirmiş, İngiltərədən azad və katolikləşmiş bir Şotlandiya krallığı qurmaq istəmişdi. Ancaq Şotlandiyadakı protestant reformasiyasının önünü ala bilmədi və ölümündən sonra qızına iğtişaşlarla çalxalanan bir krallıq buraxdı.

Fransalı Mariya
fr. Marie de Lorraine
Sələfi Valualı Medlin
Xələfi Danimarkalı Anna
Şəxsi məlumatlar
Doğum tarixi
Doğum yeri
  • Bar-le-Dyuk[d]
Vəfat tarixi (44 yaşında)
Vəfat yeri
Vəfat səbəbi ödəm[d]
Atası Quizalı Klaud
Anası Burbonlu Antuanetta
Həyat yoldaşları II Lüdovik
V Ceyms
Uşaqları III Fransisk
Mariya Stüart
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Həyatı

Uşaqlıq illəri

Medlin 22 noyabr 1515-ci ildə Lotaringiyadakı Bar-le-Dyuk sarayında Quiza hersoqu Klaud və xanımı Burbonlu Antuanettanın ilk qızı olaraq dünyaya gəldi. Hələ 5 yaşında ikən doğulan bacısına xaç anası olaraq seçildi. Çox keçmədən Mört-Mozeldəki bir kilsədə rahibə həyatı yaşayan nənəsi Filippanın yanına getdi və onun himayəsində böyüdü. O dövr üçün olduqca uzun hesab edilən - 1.80 boyu vardı. 14 yaşı olanda əmisi onun ziyarətinə gəldi və gözəl qardaşı qızının kilsədə qalmasına razı olmadı. Onu alaraq Fransa kral sarayında yaşamağa hazırladı. Onun ictimaiyyətə ilk çıxışı isə 1531-ci ildə Fransa kralı I Fransisk və xanımı Avstriyalı Elyanoranın toy mərasimi oldu. Mərasimin ardından kralın ilk evliliyindən doğulan qızları - Medlin və Marqarita ilə yaxın münasibət qurdu.

İlk evliliyi

4 avqust 1534-cü ildə o, Lonqvil hersoqu II Lüdoviklə evləndi və Lonqvil hersoqinası oldu. Cütlük xoşbəxt idi ancaq evliliyi çox çəkmədi. 30 oktyabr 1535-ci ildə Mariya ilk övladı Fransiski dünyaya gətirdi. Çox keçmədən 9 iyun 1537-ci ildə II Lüdovik vəfat etdi və hamilə olan 21 yaşlı Mariya dul qaldı. Ərinin ölümündən 2 ay sonra - 4 avqustda ikinci oğlu dünyaya gəldi və ərinin şərəfinə oğlunun adını Lüdovik qoydu. Ancaq bu uşaq ancaq 4 ay yaşaya bildi. Böyük oğlu Fransisk isə anasının ikinci dəfə evlənməsinin ardından nənəsi Antuanettanın himayəsinə verildi. Bu səbəblə anasını uzun illər görə bilmədi. 22 mart 1545-ci ildə o, anasına nə qədər uzun olduğunu göstərmək üçün bir parça ip, ertəsi il isə öz portretini yolladı.

İkinci evliliyi

Ərinin ölümü və ikinci övladının dünyaya gəlişinin ardından Mariyanın Şotlandiya kralı V Ceymslə evlənməsi müzakirə edilməyə başlandı. Belə ki, V Ceyms gənc xanımı Valualı Medlinin (Mariyanın keçmiş rəfiqəsi) vəfatından sonra İngiltərəyə qarşı Fransa ilə olan ittifaqın pozulmaması üçün yeni bir fransız gəlin axtarırdı. Dövrün bir çox tarixçisinə görə, V Ceyms Mariya ilə, ilk xanımıyla tanış olmaq üçün tərtib olunan Paris səyahəti əsnasında tanış olmuşdu. Üstəlik onun, ərinin ilk toy mərasimində iştirak etdiyi məlumdur.

Yenicə dul qalan İngiltərə kralı VIII Henri bu nigaha və ittifaqa mane olmaq üçün Mariya ilə özü evlənməyi təklif etdi. Ancaq onun evlilik keçmişi çox ürküdücü idi. Belə ki, VIII Henri ilk xanımı Araqonlu Ketrini zorla boşamış, məşuqəsi və ikinci xanımı Anna Boleyni isə edam etdirmişdi. Bu səbəblə Mariya onun bu təklifini qəbul etmədi.

Fransa kralı I Fransisk isə İngiltərənin təklifinin ardından keçmiş kürəkəni olan Şotlandiya kralı V Ceymslə əlaqə saxladı. Vəfat edən qızının yerinə gənc kralla Mariyanın evlənməsini istəyən I Fransisk hazırladığı nigah sazişində Mariyanın oğlunun mülklərini də gəlinin cehizinə əlavə etdi. Mariya isə həm oğlunun mülklərinin əlindən alınması, həm də övladından ayrılacağı üçün bu təklifi qəbul etmək istəmədi.

Evlilik sazişi 1538-ci ilin yanvarında imzalandı. Cütlüyün nigahı isə 9 mayda Er-Luar şəhərində baş tutdu. Nigaha Şotland kralı gəlmədi və 2 min nəfərlik heyət göndərdi. Mərasimin ardından Mariya həmin heyətlə birlikdə 10 iyunda Şotlandiyaya yola düşdü. 6 günlük səyahətin ardından Edinburqa gələn Mariya kral tərəfindən qarşılandı. Cütlüyün ikinci nigah mərasimi isə 18 iyun 1538-ci ildə baş tutdu. Kralın anası Marqarita Tüdor, qardaşı olan İngiltərə kralına yazdığı məktubda yeni gəlini haqqında xoş sözlər yazmışdır.

Mariyanın tacqoyma mərasimi 22 fevral 1540-cı ildə Holirud monastırında baş tutdu. Mərasim səbəbilə David qülləsindənn 30 top atəşi atıldı. Cütlüyün 2 oğlu - 22 may 1540-cı ildə Ceyms və 12 aprel 1541-ci ildə Robert dünyaya gəldi. Ancaq uşaqların hər ikisi 21 aprel 1541-ci ildə bilinməyən bir səbəblə vəfat etdi. Cütlüyün üçüncü və son övladı isə 8 dekabr 1542-ci ildə doğulan Mariya adlı bir qız uşağı oldu. Ancaq uşağ hələ 6 günlük ikən V Ceyms vəfat etdi. Körpə qızcığaz Şotlandiya kraliçası elan edildi.

Qızının evliliyi məsələsi

Şotlandiya hakimiyyəti hiyləgər diplomat Ceyms Hamiltona əmanət edildi. İngiltərə kralı VIII Henri balaca kraliçanın yeganə oğlu Şahzadə Eduardla evlənməsini təklif etdi. Ancaq bu təklif Şotlandiyada daxili çatışmalara səbəb oldu. Belə ki, azyaşlı kraliçanın gələcəkdə kiminlə evlənəcəyi ölkədəki ingilispərəst və fransızpərəstlər arasında müzakirə məsələsi oldu. Digər tərəfdən kraliçanın naibi bir tərəfdən körpə kraliçanın zəif və cılız olduğu, tezliklə öləcəyi barədə şayələrini yaymağa başlamış, digər tərəfdən isə İngiltərə kralının qızı Leydi Elizabetlə öz oğlunu evləndirərək özünə ingilis tərəfdarı toplamağı planlaşdırırdı. İngiltərə kralı tərəfindən göndərilən bir diplomat 22 mart 1543-cü ildə körpə kraliçanı görmək üçün Linlitqou sarayına dəvət edildi. Körpə olduqca sağlam və güclü görünürdü. Göndərilən ingilis diplomat vasitəsilə Mariya İngiltərə kralından qızı üçün dəstək tələb etdi.

Çox keçmədən İngiltərə kralının Mariya ilə evlənmək istədiyi şayəsi yayılmağa başladı. Bu şayələr yayıldığı ərəfədə 1543-cü ilin iyulunda Mariya və qızı Stirlinq qalasına köçdü. Evlilik danışıqları davam etdi və Mariya qızının 10 yaşı tamam olanadək evlənməyi düşünmədiyini bildirdi. Şotlandların vədlərinin boş çıxması və körpə kraliçanın öz vəliəhdiylə evlənməsi yalanının üstünün açılmasının ardından VIII Henri Şotlandiyaya qarşı 1543-cü ilin sonunda hərbi əməliyyat başlatdı. 1544-cü ildə Mariya yaranan iğtişaşlardan istifadə edərək Ceyms Hamiltonun naibliyinə son vermək məqsədilə saray çevrilişi tərtib etsə də, bu cəhd bir nəticə vermədi.

1547-ci ilin sentyabrında baş verən şotland məğlubiyyətinin ardından fransız hərbi birlikləri ölkəyə daxil oldu və burdakı ingilisləri geri püskürtdü. Mariyaya siyasi dəstək verən fransızlar 1548-ci ilin iyulunda Haddinqton qalasını mühasirəyə aldılar. 7 iyulda toplanan parlamentin qərarına əsasən balaca kraliça gələcəkdə Fransa kralı II Henrinin oğlu Fransisklə evlənəcək və o vaxta qədər Fransa kralının himayəsində böyüyəcəkdi. Bu məqsədlə Mariya və balaca qızı 1548-ci ilin avqustunda Fransaya yola düşdü. Ancaq Mariya Edinburqda keçirilən yeni parlament səbəbilə yarı yoldan geri döndü.

Mariya 1549-cu ilin milad bayramı ərəfəsində Stirlinq qalasında toplanan fransız birlikləriylə ingilislərin ölkədəki yeganə nöqtəsi olan Brouti qalasını mühasirəyə aldı. 1550-ci ilin fevralında başa çatan mühasirənin nəticəsində qala ələ keçirildi və ingilislər ölkədən qovuldu. Qələbənin ardından sülh danışıqları başladı və tərəflər 24 mart 1550-ci ildə atəşkəs elan etdi. Mariyanın qardaşı Klaudla birlikdə digər 5 fransız aristokratı İngiltərəyə girov olaraq göndərildi. O əsnada 12 apreldə vəfat edən atalarının cənazəsi səbəbilə Klaud verilən xüsusi icazəylə 11 mayda Şotlandiyaya qayıda bildi. Sülh danışıqlarının bitməsinin ardından Mariya ailəsini görmək üçün Fransaya yola düşdü.

İngiltərə və Fransa səfəri

6 sentyabr 1550-ci ildə Şotlandiyadan ayrılan Mariya 1 oktyabrda Fransa kralı tərəfindən onun şərəfinə tərtib olunan əyləncə mərasiminə qızıyla birlikdə qatıldı. Mariya və kraliça olan balaca qızı böyük bir hərbi alayla mərasimə qatıldı. Alayda fransız birliklərlə yanaşı, bir çox şotland əsilzadəsi də yer alırdı. Qış boyunca Blua sarayında qalan Mariya yayın gəlməsiylə Fransa kralı II Henriylə birlikdə Fransa turuna çıxdı. Ancaq səyahət əsnasında aprel ayında Parisdə qalan qızına qarşı sui-qəsd olması xəbərini eşidərək geri döndü. Balaca kraliçanı zəhərləməyə çalışan sui-qəsdçi Londonda ələ keçirildi və may ayında fransızlara təslim edildi.

Bu əsnada Mariya böyük oğlu Fransiskin ölüm xəbərini aldı. 1551-ci ilin oktyabrında o, İngiltərəyə yola düşdü və kral VI Eduardla görüşdü. Görüş əsnasında bir çox əsilzadəylə tanış olsa da, gənc kralın bacıları Leydi Mariya və Leydi Elizabetlə görüşə bilmədi. Gənc kral ona vaxtilə ögey anası Ketrin Parra aid olan almas üzük hədiyyə etdi.

Ardından şimala doğru yola çıxan Mariya Şotlandiyaya doğru irəlilədi. Kraliçanın naibi olan Ceyms Hamilton Mariyanı qarşılamaq üçün ölkənin hər tərəfindən əsilzadələri topladı. 24 noyabr 1551-ci ildə Edinburqda baş tutan qarşılama mərasimində top atəşləri açıldı.

Naibəlik illəri

1552-ci ilin dekabrında Müqəddəs Roma imperatoru V Karlın bacısı və Macarıstan kraliçası olan Avstriyalı Mariyanın yazdığı məktubda onun Fransaya olan yaxınlığını tənqid etdi. Digər tərəfdən imperatorun Londondakı səfiri azyaşlı kraliçanın devrilməsi və yerinə mərhum kralın nigahdan kənar oğlu olan Ceyms Stüartın taxta çıxarılmasını təklif edirdi. Artan siyasi təzyiqdən qorxan Mariya dərhal saray çevrilişi tərtib etdi və naibi devirərək özünü kraliçanın naibi elan etdi. O əsnada nənəsi və dayısı ilə birlikdə Fransada olan balaca kraliça anasına bununla bağlı təbrik məktubu yazdı.

Mariya krallığın idarəsindəki bir çox məsələni Fransadakı qardaşları ilə müzakirə edirdi. Üstəlik ölkədəki mühüm vəzifələrə də fransız əsilli bürokratları təyin edirdi. Onun naibəliyi dövründə ölkədə artan fransız tərəfdarlığı yerli əsilzadələrin narazılığına səbəb olurdu. Bu isə gələcəkdə baş verəcək qarışıqlığın təməlini atdı. Belə ki, klanlar arası yaranan çəkişmələri yatırmaq məqsədilə Mariya 1554-cü ilin iyulunda ölkə boyunca səyahətə çıxdı. Ancaq səyahət əsnasında Mariya klanlar arasındakı çatışmaları zor tədbiq edrək yatırdı. Lordların bəziləri həbs edildi, bəziləri isə edam olundu. O əsnada İngiltərə üzərinə ordu göndərildi. Ancaq yerli əsilzadələr onlara qarşı bu cür zor tədbiq edən naibənin əmrinə riayət etməyərək öz aralarında məclis topladılar və ortaq qərarla hücumu yarım qoyaraq vətənə döndülər.

Protestantlarla mübarizə

Ölkədə artan protestantlar Mariyanın naibəliyini zəiflətməyə başlamışdı. İlk illərdə Mariya bu dini icmaya qarşı çıxmamışdı. Çünki İngiltərə qatı katolik olan Mariya Tüdorun idarəsində idi və bu şəraitdə ölkədəki protestantlar ingilislərin dəstəyini ala bilməzdi. Ancaq çox keçmədən 17 noyabr 1558-ci ildə Mariya Tüdor vəfat etdi və yerinə onun protestant bacısı Elizabet taxta çıxarıldı. Üstəlik onun səltənəti Roma papası tərəfindən dəstəklənmirdi və Şotlandiya kraliçası olan qızı Mariya Stüartın İngiltərə taxtı üzərində haqq iddiası vardı. Ancaq bunun üçün Roma papasının dəstəyini qazanmaq və ölkədə qatı katolik hakimiyyəti qurmaq vacib idi. Bu səbəblə Şotlandiyada protestantlara qarşı sərt tədbirlər alındı. Digər tərəfdən 10 iyul 1559-cu ildə Fransa kralı II Henri vəfat etdi və Mariya Stüart Fransa kralının xanımı oldu.

Protestant Elizabetin 1558-ci ildə İngiltərədə hakimiyyətə gəlməsi Şotlandiyadakı protestantları həvəsləndirdi. Gənc kraliça qonşu ölkədəki tərəfdarlarını dəstəkləməyə başladılar. Üstəlik naibənin təyin etdiyi bir çox bürokrat da katoliklikdən üz çevirmiş, ölkədəki katolik tərəfdarları və fransızların nüfuzu zəifləmişdi. Nəticədə bununla razılaş Mariya 25 iyul 1559-cu ildə protestantlarla atəşkəs elan etdi və Stirlinq qalasına çəkildi. Ancaq həmin ilin sentyabrında keçmiş naib Ceyms Hamilton protestantların rəhbərliyini ələ aldı və müvəqqəti hökumət qurdu. Fransız hərbi birliklərinin yardımıyla Mariya üsyançıları qılıncdan keçirdi və noyabrda geri döndü. 1560-cı ilin yanvarında ingilislərin bura dəstək birliklər göndərməsinin ardından fransızlar geri çəkildi.

Ölümü

İngilis birliklərinin geri püskürtülməsinin ardından protestant lordlar 12 may 1560-cı ildə Edinburq qalasına müzakirəyə gəldilər. Müzakirələr davam etdiyi əsnada Mariyanın səhhəti pisləşdi. 8 gün boyunca ölüm döşəyində yatan Mariya vəsiyyətini etdikdən sonra 11 iyunda vəfat etdi. Ölüm səbəbi damcı xəstəliyi olaraq göstərildi. Dərmanlanan cənazəsi bir müddət Edinburqdakı Müqəddəs Marqarita kilsəsində saxlanıldı. Ardından 18 mart 1861-ci ildə gizlicə Fransaya qaçırıldı və burada dəfn edildi.

Mənbə

  • Calendar State Papers Spain, vol. 10 (1914): Jordan, WK ed., Chronicle of Edward VI, (1966), 62.
  • Marshall (1977), 268–269 (fn. 15), the letter first appeared in Stefan Zweig, Mary Queen of Scots (London, 1935), 1–2
  • Magnus Magnusson, Scotland: the Story of a Nation (New York: Grove Press, 2000) p. 337
  • Annie I. Cameron, The Scottish Correspondence of Mary of Lorraine, Scottish History Society (1927)
  • Pamela E. Ritchie – Mary of Guise in Scotland, 1548–1560: A Political Study (2002)

İstinadlar

  1. ↑ http://genealogy.euweb.cz/lorraine/lorraine6.html.

Noyabr 27, 2021
fransalı, mariya, marie, lorraine, noyabr, 1515, iyun, 1560, şotlandiya, kralı, ceymsin, ikinci, xanımı, şotlandiya, kraliçası, 1538, ildə, şotlandiya, kralı, ilə, evləndi, şotlandiya, kraliçası, oldu, kiçik, övladı, mariya, stüartın, doğumundan, gün, sonra, k. Fransali Mariya fr Marie de Lorraine d 22 noyabr 1515 o 11 iyun 1560 Sotlandiya krali V Ceymsin ikinci xanimi Sotlandiya kralicasi 1538 ci ilde Sotlandiya krali ile evlendi ve Sotlandiya kralicasi oldu En kicik ovladi Mariya Stuartin dogumundan 6 gun sonra kral vefat etdi ve korpe qizcigaz Sotlandiya kralicasi elan edildi Ceyms Hamiltonun 12 illik naibliyinin ardindan Mariya 1554 cu ilde kralicanin naibesi olaraq vezifeye getirildi 6 illik naibeliyi dovrunde katolik Fransa kralligi ile elaqeleri guclendirmis Ingiltereden azad ve katoliklesmis bir Sotlandiya kralligi qurmaq istemisdi Ancaq Sotlandiyadaki protestant reformasiyasinin onunu ala bilmedi ve olumunden sonra qizina igtisaslarla calxalanan bir kralliq buraxdi Fransali Mariyafr Marie de LorraineSotlandiya kralinin xanimi9 may 1538 14 dekabr 1542Selefi Valuali MedlinXelefi Danimarkali AnnaSexsi melumatlarDogum tarixi 22 noyabr 1515Dogum yeri Bar le Dyuk d 1 Vefat tarixi 11 iyun 1560 44 yasinda Vefat yeri Edinburq qalasi 1 Vefat sebebi odem d Atasi Quizali KlaudAnasi Burbonlu AntuanettaHeyat yoldaslari II LudovikV CeymsUsaqlari III FransiskMariya Stuart Vikianbarda elaqeli mediafayllarMundericat 1 Heyati 1 1 Usaqliq illeri 1 2 Ilk evliliyi 1 3 Ikinci evliliyi 1 4 Qizinin evliliyi meselesi 1 5 Ingiltere ve Fransa seferi 1 6 Naibelik illeri 1 7 Protestantlarla mubarize 1 8 Olumu 2 Menbe 3 IstinadlarHeyati RedakteUsaqliq illeri Redakte Medlin 22 noyabr 1515 ci ilde Lotaringiyadaki Bar le Dyuk sarayinda Quiza hersoqu Klaud ve xanimi Burbonlu Antuanettanin ilk qizi olaraq dunyaya geldi Hele 5 yasinda iken dogulan bacisina xac anasi olaraq secildi Cox kecmeden Mort Mozeldeki bir kilsede rahibe heyati yasayan nenesi Filippanin yanina getdi ve onun himayesinde boyudu O dovr ucun olduqca uzun hesab edilen 1 80 boyu vardi 14 yasi olanda emisi onun ziyaretine geldi ve gozel qardasi qizinin kilsede qalmasina razi olmadi Onu alaraq Fransa kral sarayinda yasamaga hazirladi Onun ictimaiyyete ilk cixisi ise 1531 ci ilde Fransa krali I Fransisk ve xanimi Avstriyali Elyanoranin toy merasimi oldu Merasimin ardindan kralin ilk evliliyinden dogulan qizlari Medlin ve Marqarita ile yaxin munasibet qurdu Ilk evliliyi Redakte 4 avqust 1534 cu ilde o Lonqvil hersoqu II Ludovikle evlendi ve Lonqvil hersoqinasi oldu Cutluk xosbext idi ancaq evliliyi cox cekmedi 30 oktyabr 1535 ci ilde Mariya ilk ovladi Fransiski dunyaya getirdi Cox kecmeden 9 iyun 1537 ci ilde II Ludovik vefat etdi ve hamile olan 21 yasli Mariya dul qaldi Erinin olumunden 2 ay sonra 4 avqustda ikinci oglu dunyaya geldi ve erinin serefine oglunun adini Ludovik qoydu Ancaq bu usaq ancaq 4 ay yasaya bildi Boyuk oglu Fransisk ise anasinin ikinci defe evlenmesinin ardindan nenesi Antuanettanin himayesine verildi Bu sebeble anasini uzun iller gore bilmedi 22 mart 1545 ci ilde o anasina ne qeder uzun oldugunu gostermek ucun bir parca ip ertesi il ise oz portretini yolladi Ikinci evliliyi Redakte Erinin olumu ve ikinci ovladinin dunyaya gelisinin ardindan Mariyanin Sotlandiya krali V Ceymsle evlenmesi muzakire edilmeye baslandi Bele ki V Ceyms genc xanimi Valuali Medlinin Mariyanin kecmis refiqesi vefatindan sonra Ingiltereye qarsi Fransa ile olan ittifaqin pozulmamasi ucun yeni bir fransiz gelin axtarirdi Dovrun bir cox tarixcisine gore V Ceyms Mariya ile ilk xanimiyla tanis olmaq ucun tertib olunan Paris seyaheti esnasinda tanis olmusdu Ustelik onun erinin ilk toy merasiminde istirak etdiyi melumdur Yenice dul qalan Ingiltere krali VIII Henri bu nigaha ve ittifaqa mane olmaq ucun Mariya ile ozu evlenmeyi teklif etdi Ancaq onun evlilik kecmisi cox urkuducu idi Bele ki VIII Henri ilk xanimi Araqonlu Ketrini zorla bosamis mesuqesi ve ikinci xanimi Anna Boleyni ise edam etdirmisdi Bu sebeble Mariya onun bu teklifini qebul etmedi Fransa krali I Fransisk ise Ingilterenin teklifinin ardindan kecmis kurekeni olan Sotlandiya krali V Ceymsle elaqe saxladi Vefat eden qizinin yerine genc kralla Mariyanin evlenmesini isteyen I Fransisk hazirladigi nigah sazisinde Mariyanin oglunun mulklerini de gelinin cehizine elave etdi Mariya ise hem oglunun mulklerinin elinden alinmasi hem de ovladindan ayrilacagi ucun bu teklifi qebul etmek istemedi Evlilik sazisi 1538 ci ilin yanvarinda imzalandi Cutluyun nigahi ise 9 mayda Er Luar seherinde bas tutdu Nigaha Sotland krali gelmedi ve 2 min neferlik heyet gonderdi Merasimin ardindan Mariya hemin heyetle birlikde 10 iyunda Sotlandiyaya yola dusdu 6 gunluk seyahetin ardindan Edinburqa gelen Mariya kral terefinden qarsilandi Cutluyun ikinci nigah merasimi ise 18 iyun 1538 ci ilde bas tutdu Kralin anasi Marqarita Tudor qardasi olan Ingiltere kralina yazdigi mektubda yeni gelini haqqinda xos sozler yazmisdir Mariyanin tacqoyma merasimi 22 fevral 1540 ci ilde Holirud monastirinda bas tutdu Merasim sebebile David qullesindenn 30 top atesi atildi Cutluyun 2 oglu 22 may 1540 ci ilde Ceyms ve 12 aprel 1541 ci ilde Robert dunyaya geldi Ancaq usaqlarin her ikisi 21 aprel 1541 ci ilde bilinmeyen bir sebeble vefat etdi Cutluyun ucuncu ve son ovladi ise 8 dekabr 1542 ci ilde dogulan Mariya adli bir qiz usagi oldu Ancaq usag hele 6 gunluk iken V Ceyms vefat etdi Korpe qizcigaz Sotlandiya kralicasi elan edildi Qizinin evliliyi meselesi Redakte Sotlandiya hakimiyyeti hiyleger diplomat Ceyms Hamiltona emanet edildi Ingiltere krali VIII Henri balaca kralicanin yegane oglu Sahzade Eduardla evlenmesini teklif etdi Ancaq bu teklif Sotlandiyada daxili catismalara sebeb oldu Bele ki azyasli kralicanin gelecekde kiminle evleneceyi olkedeki ingilisperest ve fransizperestler arasinda muzakire meselesi oldu Diger terefden kralicanin naibi bir terefden korpe kralicanin zeif ve ciliz oldugu tezlikle oleceyi barede sayelerini yaymaga baslamis diger terefden ise Ingiltere kralinin qizi Leydi Elizabetle oz oglunu evlendirerek ozune ingilis terefdari toplamagi planlasdirirdi Ingiltere krali terefinden gonderilen bir diplomat 22 mart 1543 cu ilde korpe kralicani gormek ucun Linlitqou sarayina devet edildi Korpe olduqca saglam ve guclu gorunurdu Gonderilen ingilis diplomat vasitesile Mariya Ingiltere kralindan qizi ucun destek teleb etdi Cox kecmeden Ingiltere kralinin Mariya ile evlenmek istediyi sayesi yayilmaga basladi Bu sayeler yayildigi erefede 1543 cu ilin iyulunda Mariya ve qizi Stirlinq qalasina kocdu Evlilik danisiqlari davam etdi ve Mariya qizinin 10 yasi tamam olanadek evlenmeyi dusunmediyini bildirdi Sotlandlarin vedlerinin bos cixmasi ve korpe kralicanin oz veliehdiyle evlenmesi yalaninin ustunun acilmasinin ardindan VIII Henri Sotlandiyaya qarsi 1543 cu ilin sonunda herbi emeliyyat baslatdi 1544 cu ilde Mariya yaranan igtisaslardan istifade ederek Ceyms Hamiltonun naibliyine son vermek meqsedile saray cevrilisi tertib etse de bu cehd bir netice vermedi 1547 ci ilin sentyabrinda bas veren sotland meglubiyyetinin ardindan fransiz herbi birlikleri olkeye daxil oldu ve burdaki ingilisleri geri puskurtdu Mariyaya siyasi destek veren fransizlar 1548 ci ilin iyulunda Haddinqton qalasini muhasireye aldilar 7 iyulda toplanan parlamentin qerarina esasen balaca kralica gelecekde Fransa krali II Henrinin oglu Fransiskle evlenecek ve o vaxta qeder Fransa kralinin himayesinde boyuyecekdi Bu meqsedle Mariya ve balaca qizi 1548 ci ilin avqustunda Fransaya yola dusdu Ancaq Mariya Edinburqda kecirilen yeni parlament sebebile yari yoldan geri dondu Mariya 1549 cu ilin milad bayrami erefesinde Stirlinq qalasinda toplanan fransiz birlikleriyle ingilislerin olkedeki yegane noqtesi olan Brouti qalasini muhasireye aldi 1550 ci ilin fevralinda basa catan muhasirenin neticesinde qala ele kecirildi ve ingilisler olkeden qovuldu Qelebenin ardindan sulh danisiqlari basladi ve terefler 24 mart 1550 ci ilde ateskes elan etdi Mariyanin qardasi Klaudla birlikde diger 5 fransiz aristokrati Ingiltereye girov olaraq gonderildi O esnada 12 aprelde vefat eden atalarinin cenazesi sebebile Klaud verilen xususi icazeyle 11 mayda Sotlandiyaya qayida bildi Sulh danisiqlarinin bitmesinin ardindan Mariya ailesini gormek ucun Fransaya yola dusdu Ingiltere ve Fransa seferi Redakte 6 sentyabr 1550 ci ilde Sotlandiyadan ayrilan Mariya 1 oktyabrda Fransa krali terefinden onun serefine tertib olunan eylence merasimine qiziyla birlikde qatildi Mariya ve kralica olan balaca qizi boyuk bir herbi alayla merasime qatildi Alayda fransiz birliklerle yanasi bir cox sotland esilzadesi de yer alirdi Qis boyunca Blua sarayinda qalan Mariya yayin gelmesiyle Fransa krali II Henriyle birlikde Fransa turuna cixdi Ancaq seyahet esnasinda aprel ayinda Parisde qalan qizina qarsi sui qesd olmasi xeberini esiderek geri dondu Balaca kralicani zeherlemeye calisan sui qesdci Londonda ele kecirildi ve may ayinda fransizlara teslim edildi Bu esnada Mariya boyuk oglu Fransiskin olum xeberini aldi 1551 ci ilin oktyabrinda o Ingiltereye yola dusdu ve kral VI Eduardla gorusdu Gorus esnasinda bir cox esilzadeyle tanis olsa da genc kralin bacilari Leydi Mariya ve Leydi Elizabetle goruse bilmedi Genc kral ona vaxtile ogey anasi Ketrin Parra aid olan almas uzuk hediyye etdi Ardindan simala dogru yola cixan Mariya Sotlandiyaya dogru ireliledi Kralicanin naibi olan Ceyms Hamilton Mariyani qarsilamaq ucun olkenin her terefinden esilzadeleri topladi 24 noyabr 1551 ci ilde Edinburqda bas tutan qarsilama merasiminde top atesleri acildi Naibelik illeri Redakte 1552 ci ilin dekabrinda Muqeddes Roma imperatoru V Karlin bacisi ve Macaristan kralicasi olan Avstriyali Mariyanin yazdigi mektubda onun Fransaya olan yaxinligini tenqid etdi Diger terefden imperatorun Londondaki sefiri azyasli kralicanin devrilmesi ve yerine merhum kralin nigahdan kenar oglu olan Ceyms Stuartin taxta cixarilmasini teklif edirdi Artan siyasi tezyiqden qorxan Mariya derhal saray cevrilisi tertib etdi ve naibi devirerek ozunu kralicanin naibi elan etdi O esnada nenesi ve dayisi ile birlikde Fransada olan balaca kralica anasina bununla bagli tebrik mektubu yazdi Mariya kralligin idaresindeki bir cox meseleni Fransadaki qardaslari ile muzakire edirdi Ustelik olkedeki muhum vezifelere de fransiz esilli burokratlari teyin edirdi Onun naibeliyi dovrunde olkede artan fransiz terefdarligi yerli esilzadelerin naraziligina sebeb olurdu Bu ise gelecekde bas verecek qarisiqligin temelini atdi Bele ki klanlar arasi yaranan cekismeleri yatirmaq meqsedile Mariya 1554 cu ilin iyulunda olke boyunca seyahete cixdi Ancaq seyahet esnasinda Mariya klanlar arasindaki catismalari zor tedbiq edrek yatirdi Lordlarin bezileri hebs edildi bezileri ise edam olundu O esnada Ingiltere uzerine ordu gonderildi Ancaq yerli esilzadeler onlara qarsi bu cur zor tedbiq eden naibenin emrine riayet etmeyerek oz aralarinda meclis topladilar ve ortaq qerarla hucumu yarim qoyaraq vetene donduler Protestantlarla mubarize Redakte Olkede artan protestantlar Mariyanin naibeliyini zeifletmeye baslamisdi Ilk illerde Mariya bu dini icmaya qarsi cixmamisdi Cunki Ingiltere qati katolik olan Mariya Tudorun idaresinde idi ve bu seraitde olkedeki protestantlar ingilislerin desteyini ala bilmezdi Ancaq cox kecmeden 17 noyabr 1558 ci ilde Mariya Tudor vefat etdi ve yerine onun protestant bacisi Elizabet taxta cixarildi Ustelik onun selteneti Roma papasi terefinden desteklenmirdi ve Sotlandiya kralicasi olan qizi Mariya Stuartin Ingiltere taxti uzerinde haqq iddiasi vardi Ancaq bunun ucun Roma papasinin desteyini qazanmaq ve olkede qati katolik hakimiyyeti qurmaq vacib idi Bu sebeble Sotlandiyada protestantlara qarsi sert tedbirler alindi Diger terefden 10 iyul 1559 cu ilde Fransa krali II Henri vefat etdi ve Mariya Stuart Fransa kralinin xanimi oldu Protestant Elizabetin 1558 ci ilde Ingilterede hakimiyyete gelmesi Sotlandiyadaki protestantlari heveslendirdi Genc kralica qonsu olkedeki terefdarlarini desteklemeye basladilar Ustelik naibenin teyin etdiyi bir cox burokrat da katoliklikden uz cevirmis olkedeki katolik terefdarlari ve fransizlarin nufuzu zeiflemisdi Neticede bununla razilas Mariya 25 iyul 1559 cu ilde protestantlarla ateskes elan etdi ve Stirlinq qalasina cekildi Ancaq hemin ilin sentyabrinda kecmis naib Ceyms Hamilton protestantlarin rehberliyini ele aldi ve muveqqeti hokumet qurdu Fransiz herbi birliklerinin yardimiyla Mariya usyancilari qilincdan kecirdi ve noyabrda geri dondu 1560 ci ilin yanvarinda ingilislerin bura destek birlikler gondermesinin ardindan fransizlar geri cekildi Olumu Redakte Ingilis birliklerinin geri puskurtulmesinin ardindan protestant lordlar 12 may 1560 ci ilde Edinburq qalasina muzakireye geldiler Muzakireler davam etdiyi esnada Mariyanin sehheti pislesdi 8 gun boyunca olum doseyinde yatan Mariya vesiyyetini etdikden sonra 11 iyunda vefat etdi Olum sebebi damci xesteliyi olaraq gosterildi Dermanlanan cenazesi bir muddet Edinburqdaki Muqeddes Marqarita kilsesinde saxlanildi Ardindan 18 mart 1861 ci ilde gizlice Fransaya qacirildi ve burada defn edildi Menbe RedakteCalendar State Papers Spain vol 10 1914 Jordan WK ed Chronicle of Edward VI 1966 62 Marshall 1977 268 269 fn 15 the letter first appeared in Stefan Zweig Mary Queen of Scots London 1935 1 2 Magnus Magnusson Scotland the Story of a Nation New York Grove Press 2000 p 337 Annie I Cameron The Scottish Correspondence of Mary of Lorraine Scottish History Society 1927 Pamela E Ritchie Mary of Guise in Scotland 1548 1560 A Political Study 2002 Istinadlar Redakte 1 2 http genealogy euweb cz lorraine lorraine6 html Menbe https az wikipedia org w index php title Fransali Mariya amp oldid 6077339, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.