fbpx
Wikipedia

Fars çayı

Fars (adıge. Фарз) — Adıge RespublikasındaKrasnodar diyarında çay. Fars Laba çayının sol qolu olub Kuban hövzəsinə aiddir.

Fars
adıge. Фарз
Ölkələr
Mənbəyi Pobeda qəsəbəsi
 • Yüksəkliyi 1010 m
Mənsəbi Laba
 • Yüksəkliyi 70 m
Uzunluğu 197 km
Hövzəsinin sahəsi 1450 km²
mənbəyi
mənsəbi
Fars çayı Rusiya Krasnodar diyarının fiziki xəritəsində:
44°15′ şm. e. 40°21′ ş. u.
45°06′ şm. e. 40°07′ ş. u.
DSR[ru] 06020000912108100004057
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Xarakteriskası

Fars çayı öz başlanğıcını Qayalı silsiləsinin şimal yamacında yerləşən mağaradan çıxan bulaqdan götürür. Yaxınlıqda Ekvesopko dağı yerləşir. Mənbədən 4,3 km cənub-şərqdə Pobeda qəsəbəsi yerləşir. Mənsəbinin hündürlüyü dəniz səviyyəsindən 70 metr yüksəklikdədir. Mənbənin hündürlüyü — dəniz səviyyəsindən 1010 metrdir.

Yuxarı axınlarda çay əhəng daşılı süxurlardan keçir və dərədən çıxdıqdan çay kənarında olan ilk yaşayış məntəqəsi olan Novosvobodnaya kəndindən keçir. Maxoşevskaya kəndi yaxınlığında dağ-meşə zonasından çıxır. Yaroslavskaya kəndində sağ qolu olan — Psefir çayı ilə birləşir. Karseva xutorunun cənubunda sol qolunu qəbul — Seral. Laba çayına, sol sahildən, mənsəbinin 72 km-də birləşir.

Maykop, Qiaqin, KoşexablŞovqenovsk rayonları, eləcə də Krasnodar diyarının Mostovski rayonu ərazisindən keçir. Çayın uzunluğu — 197 km, su toplayıcı hövzəsinin sahəsi — 1450 km². Çayın ümumi düşməsi — 950 m, meyillik — 4,61 m/km-dir.

Yuxarı axınlarda Fars dağ çayı xarakteri daşıyır. Aşağı axarlarında isə tipik düzənlik çayıdır. Meandrlaşma güclüdür. Minerallaşma aşağı axarlarda yüksəkdir. Yay aylarında yağıntıları az olması səbəbi ilə suyun səviyyəsi düşür. Daşqınlar zamanı su ətraf ərazilər basır.

Rusiyanın dövlət su reyestrinin məlumatlarına görə Fars çayı Kuban hövzəsi bölgəsinə, Laba çayının su təsərrüfatı dairəsinə daxildir.

Çayın yuxarı axarlarında qafqaz müharibəsi zamanı adıqların yaratdığı müdafiə xəttinin qalıqlar qalmış. Ətraf ərazilərdə çoxlu mağaralar var. Onlardan ən məhşuru qədim monastrın yerləşdiyi mağaradır. Meşələrində daha çox ağacvarı fındıq yetişir.

Etimologiyası

Osetin dilində (oset. фарс) — "tərəf" mənasını verir. Ərəb dilində "fərz" dini göstəriş, vəzifə deməkdir. Adıq dilindən Ифэрзагъ tərcümədə "yuvarlandı, uçdu" deməkdir.

Bunlardan başqa çay əvvəllər adıqların maxoşev tayfalarının mərkəzi olan eyni Sosurokay kəndininadı ilə tanınırdı.

İstinadlar

  1. "Географический атлас России" / АСТ • Астрель • Роскартография, Москва, 2008 год. ISBN 5-85120-218-1.
  2. Абаев В. И. Осетинский язык и фольклор. — М.Л.: Издательство АН СССР, 1949. — С. 310.
  3. Коков Дж. Н. Фарс // Избранные труды. Том 1. Адыгская топонимия. — Нальчик : Эльбрус, 2000. — С. 405. — ISBN 5-7680-1434-9.
  4. К. Х. Меретуков. Фарз // Адыгейский топонимический словарь. — 3-е изд., доп. — Майкоп : ООО "Качество", 2003. — С. 259. — ISBN 5-901701-43-7.
  5. Твёрдый А. В. Фарс // Кавказ в именах, названиях, легендах: опыт топонимического словаря. — Краснодар : Платонов И., 2008. — С. 334. — ISBN 978-5-89564-044-9.

fars, çayı, fars, adıge, Фарз, adıge, respublikasında, krasnodar, diyarında, çay, fars, laba, çayının, qolu, olub, kuban, hövzəsinə, aiddir, farsadıge, Фарзölkələr, rusiyaadıge, respublikasıkrasnodar, diyarımənbəyi, pobeda, qəsəbəsi, yüksəkliyi, 1010, mmənsəbi. Fars adige Farz Adige Respublikasinda ve Krasnodar diyarinda cay Fars Laba cayinin sol qolu olub Kuban hovzesine aiddir Farsadige FarzOlkeler RusiyaAdige RespublikasiKrasnodar diyariMenbeyi Pobeda qesebesi Yuksekliyi 1010 mMensebi Laba Yuksekliyi 70 mUzunlugu 197 kmHovzesinin sahesi 1450 km menbeyi mensebiFars cayi Rusiya Krasnodar diyarinin fiziki xeritesinde 44 15 sm e 40 21 s u 45 06 sm e 40 07 s u DSR ru 06020000912108100004057 Vikianbarda elaqeli mediafayllarXarakteriskasi RedakteFars cayi oz baslangicini Qayali silsilesinin simal yamacinda yerlesen magaradan cixan bulaqdan goturur Yaxinliqda Ekvesopko dagi yerlesir Menbeden 4 3 km cenub serqde Pobeda qesebesi yerlesir 1 Mensebinin hundurluyu deniz seviyyesinden 70 metr yukseklikdedir Menbenin hundurluyu deniz seviyyesinden 1010 metrdir Yuxari axinlarda cay eheng dasili suxurlardan kecir ve dereden cixdiqdan cay kenarinda olan ilk yasayis menteqesi olan Novosvobodnaya kendinden kecir Maxosevskaya kendi yaxinliginda dag mese zonasindan cixir Yaroslavskaya kendinde sag qolu olan Psefir cayi ile birlesir Karseva xutorunun cenubunda sol qolunu qebul Seral Laba cayina sol sahilden mensebinin 72 km de birlesir Maykop Qiaqin Kosexabl ve Sovqenovsk rayonlari elece de Krasnodar diyarinin Mostovski rayonu erazisinden kecir Cayin uzunlugu 197 km su toplayici hovzesinin sahesi 1450 km Cayin umumi dusmesi 950 m meyillik 4 61 m km dir Yuxari axinlarda Fars dag cayi xarakteri dasiyir Asagi axarlarinda ise tipik duzenlik cayidir Meandrlasma gucludur Minerallasma asagi axarlarda yuksekdir Yay aylarinda yagintilari az olmasi sebebi ile suyun seviyyesi dusur Dasqinlar zamani su etraf eraziler basir Rusiyanin dovlet su reyestrinin melumatlarina gore Fars cayi Kuban hovzesi bolgesine Laba cayinin su teserrufati dairesine daxildir Cayin yuxari axarlarinda qafqaz muharibesi zamani adiqlarin yaratdigi mudafie xettinin qaliqlar qalmis Etraf erazilerde coxlu magaralar var Onlardan en mehsuru qedim monastrin yerlesdiyi magaradir Meselerinde daha cox agacvari findiq yetisir Etimologiyasi RedakteOsetin dilinde oset fars teref menasini verir 2 3 Ereb dilinde ferz dini gosteris vezife demekdir 4 Adiq dilinden Iferzag tercumede yuvarlandi ucdu demekdir 5 Bunlardan basqa cay evveller adiqlarin maxosev tayfalarinin merkezi olan eyni Sosurokay kendininadi ile taninirdi 4 Istinadlar Redakte Geograficheskij atlas Rossii AST Astrel Roskartografiya Moskva 2008 god ISBN 5 85120 218 1 Abaev V I Osetinskij yazyk i folklor M L Izdatelstvo AN SSSR 1949 S 310 Kokov Dzh N Fars Izbrannye trudy Tom 1 Adygskaya toponimiya Nalchik Elbrus 2000 S 405 ISBN 5 7680 1434 9 1 2 K H Meretukov Farz Adygejskij toponimicheskij slovar 3 e izd dop Majkop OOO Kachestvo 2003 S 259 ISBN 5 901701 43 7 Tvyordyj A V Fars Kavkaz v imenah nazvaniyah legendah opyt toponimicheskogo slovarya Krasnodar Platonov I 2008 S 334 ISBN 978 5 89564 044 9 Menbe https az wikipedia org w index php title Fars cayi amp oldid 6409873, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.