Azərbaycanca
Deutsch
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
Ensizyarpaq canavargiləsi (lat. Daphne mucronata) — bitkilər aləminin əməköməciçiçəklilər dəstəsinin timeleyakimilər fəsiləsinin canavargiləsi cinsinə aid bitki növü.
| Ensizyarpaq canavargiləsi | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Ensizyarpaq canavargiləsi | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
| ||||||||
Ümumi yayılması
Qafqaz, Türkiyə, İran, Əfqanıstan, Pakistan və Hindistanda təbii arealı vardır.
Azərbaycanda yayılması
Təbii halda Naxçıvan MR-də, 2000 m yüksəkliyində və Göyçay rayonunda rast gəlinir.
Statusu
Azərbaycanın nadir bitkisidir. VU D2.
Bitdiyi yer
Tək-tək və ya qrup şəklində quru daşlı yamaclarda fıstıq-vələs meşələrində, 1900–2500 m yüksəkliklərdə rast gəlinir.
Təbii ehtiyatı
Azərbaycanda arealı geniş deyildir.
Bioloji xüsusiyyətləri
Hündürlüyü 1–2 (3) m olan budaqlı koldur. Budaqların qabığı bozdur; cavan zoğları qırmızımtıl-qonurdur. Yarpaqları dərili, xətvarı lansetvarı, hər iki ucu biz, uzunluğu 2,5–6 sm, eni 4–7 mm, çılpaq və ya seyrək tükcüklüdür. Çiçək qrupları başcıqlı və ya budaqların uclarında başcıq salxımlıdır; çiçəkləri çəhrayı və ya qonur, 4–12 ədəd, qısa çiçək saplaqlarında xırda, teztökülən, sıxtükcüklü, çiçəkaltlıqlıdır. Çiçəkyanlığı meyvələrdə qalan, üstdən sıx, xırda tükcüklüdür. Borucuğu silindrik, uzunluğu 6–8 mm, sonradan şarşəkilli qabarıq olub hissələri yumurtavarı, ucu biz, 2–3 dəfə borucuqdan qısadır. Yuxarı cərgənin erkək-ciklərinin tozluqları çiçək yanlığının borucuğundan çıxır. Yumurtalığı ipək tükcüklüdür. Dişicik ağzı başcıqlı, oturaqdır. Çəyirdəyi şarşəkilli, tüklü, narıncı və ya narıncı, qırmızıdır. May, iyun aylarında çiçəkləyir, iyul, avqust aylarında meyvə verir.
Çoxalması
Təbiətdə generativ və vegetativ yolla çoxalır.
Təbii ehtiyatının dəyişilməsi səbəbləri
Başlıca olaraq insan fəaliyyətidir.
Becərilməsi
Mədəni şəraitdə Nəbatat bağlarında becərilir.
Qəbul edilmiş qoruma tədbirləri
Azərbaycanın "Qırmızı Kitabı"na daxil edilməsi zəruridir.
Zəruri qoruma tədbirləri
Xüsusi qəbul edilmiş qoruma tədbiri yoxdur.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Daphne angustifolia var. mucronata (Royle) Keissl.
Yarımnövləri
- (Hart) Halda
- Halda
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ensizyarpaq canavargilesi lat Daphne mucronata bitkiler aleminin emekomecicicekliler destesinin timeleyakimiler fesilesinin canavargilesi cinsine aid bitki novu Ensizyarpaq canavargilesiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste EmekomeciciceklilerFesile TimeleyakimilerYarimfesile Cins CanavargilesiNov Ensizyarpaq canavargilesiBeynelxalq elmi adiDaphne mucronata Royle 1836Seklin VikiAnbarda axtarisiITIS 83922NCBI 2783874Umumi yayilmasiQafqaz Turkiye Iran Efqanistan Pakistan ve Hindistanda tebii areali vardir Azerbaycanda yayilmasiTebii halda Naxcivan MR de 2000 m yuksekliyinde ve Goycay rayonunda rast gelinir StatusuAzerbaycanin nadir bitkisidir VU D2 Bitdiyi yerTek tek ve ya qrup seklinde quru dasli yamaclarda fistiq veles meselerinde 1900 2500 m yuksekliklerde rast gelinir Tebii ehtiyatiAzerbaycanda areali genis deyildir Bioloji xususiyyetleriHundurluyu 1 2 3 m olan budaqli koldur Budaqlarin qabigi bozdur cavan zoglari qirmizimtil qonurdur Yarpaqlari derili xetvari lansetvari her iki ucu biz uzunlugu 2 5 6 sm eni 4 7 mm cilpaq ve ya seyrek tukcukludur Cicek qruplari basciqli ve ya budaqlarin uclarinda basciq salximlidir cicekleri cehrayi ve ya qonur 4 12 eded qisa cicek saplaqlarinda xirda teztokulen sixtukcuklu cicekaltliqlidir Cicekyanligi meyvelerde qalan ustden six xirda tukcukludur Borucugu silindrik uzunlugu 6 8 mm sonradan sarsekilli qabariq olub hisseleri yumurtavari ucu biz 2 3 defe borucuqdan qisadir Yuxari cergenin erkek ciklerinin tozluqlari cicek yanliginin borucugundan cixir Yumurtaligi ipek tukcukludur Disicik agzi basciqli oturaqdir Ceyirdeyi sarsekilli tuklu narinci ve ya narinci qirmizidir May iyun aylarinda cicekleyir iyul avqust aylarinda meyve verir CoxalmasiTebietde generativ ve vegetativ yolla coxalir Tebii ehtiyatinin deyisilmesi sebebleriBaslica olaraq insan fealiyyetidir BecerilmesiMedeni seraitde Nebatat baglarinda becerilir Qebul edilmis qoruma tedbirleriAzerbaycanin Qirmizi Kitabi na daxil edilmesi zeruridir Zeruri qoruma tedbirleriXususi qebul edilmis qoruma tedbiri yoxdur SinonimleriHomotipik sinonimleri Daphne angustifolia var mucronata Royle Keissl Yarimnovleri Hart Halda HaldaIstinadlarHemcinin bax