Ebla, İbla - Şimali Suriyada (Hələbdən 70 km сənubda, indiki Təll-Mərdih rayonunda) qədim şəhər-dövlət. Ebla Fəratın Suriya ərazisində olan hissəsindən qərbda yerləşir. Ehtimal olunur ki, «Ebla» sözünün mənası ağ daş deməkdir. Hansı ki, bu daşla Eblanın əsas şəhəri inşa edilmişdir.
E.ə. 4-cü minilliyin ortalarında Cənub-Şərqi ƏrəbistandanSuriyaya köçmüş sami mənşəli qədim xalq olan eblalılar tərəfindən əsası qoyulmuşdur. Eblalılar eblayt dilində danışmış və bu dil semit dil qrupuna aid olmuş. Eblayt dili akkad dili ilə bir çox oxşarlığa malik idi. Ebla əhalisi Qədim Mesopotamiya,Elam və Misir ərazisində məskunlaşmış şumerlilərlə sıx ticari və siyasi əlaqələr saxlamışdır. E.ə. 3-cü minilliyin ikinci yarısı Eblanın yüksəliş dövrü olmuşdur. E.ə. XIV əsrdə Qədim (Akkadlı) Sarqon, XIII əsrdə isə Naram-Suen [e.ə. 2238-2202] tərəfindən işğal edilmişdi. III Ur sülaləsinin hökmranlığı dövründə (e.ə. 21 əsr) mühüm rol oynamışdır. Ehtimal ki, e.ə. 3-2-ci minilliklərin ayrıcında amorilər tərəfindən dağıdılmışdır. E.ə. 2-ci minilliyin əvvəllərində zəif bir dövlət kimi Yamhadın (mərkəzi Hələb) tabeliyində idi. Təqribən e.ə. 1600-cı ildə hett çarı I Mursili tərəfindən qəti olaraq darmadağın edilmişdir.
Qazıntılara 1964-cü ildə P.Mattienin başçılıq etdiyi İtaliya arxeoloji ekspedisiyası başlamışdı. 1975-ci ildə e.ə. 3-cü minilliyinə aid Ebla çarlarının böyük arxivi aşkar edilmişdir. Arxiv Eblanın iqtisadiyyatı, idarəçiliyi, dini, hüquq və təhsil sistemi, təsərrüfatı haqqında məlumatları əks etdirən, Ebla və Şumer dillərində yazılmış təqribən 20 min gil lövhəcik və parçadan ibarətdir. Hazırda lövhəciklərin çoxu Hələb (Aleppo) və Dəməşq Milli muzeylərində saxlanılır. Qazıntılar zamanı təqribən 4400 il əvvəl çiy kərpicdən tikilmiş, hündürlüyü təqribən 6 m olan zikkurat, həmçinin ehtimal ki, çar ailəsinə məxsus qızıl zinət əşyaları, e.ə. 3-cü minilliyə aid saray, e.ə. 2-ci minilliyə aid bir neçə məbəd və darvaza qalıqları aşkar edilmişdir. Eblada tapılmış Əfqanıstandan gətirilmə lazurit, Misirdən gətirilmə güldan və camlar şəhərin Qədim Şərqin ticarət qovşağında mühüm rol oynadığını təsdiq edir.
Ədəbiyyat
Древняя Эбла (Раскопки в Сирии). Сост. и введ. П. Маттиэ. Общ. ред. и закл. статья И. М. Дьяконова. М., 1985.
ebla, ibla, şimali, suriyada, hələbdən, сənubda, indiki, təll, mərdih, rayonunda, qədim, şəhər, dövlət, fəratın, suriya, ərazisində, olan, hissəsindən, qərbda, yerləşir, ehtimal, olunur, sözünün, mənası, daş, deməkdir, hansı, daşla, nın, əsas, şəhəri, inşa, ed. Ebla Ibla 1 Simali Suriyada Helebden 70 km senubda indiki Tell Merdih rayonunda qedim seher dovlet Ebla Feratin Suriya erazisinde olan hissesinden qerbda yerlesir Ehtimal olunur ki Ebla sozunun menasi ag das demekdir Hansi ki bu dasla Eblanin esas seheri insa edilmisdir ereb تل مرديخ Eblae e IV minillik b e VII esrTarixi Yaranmasie e IV minillik Suqutub e VII esr Mundericat 1 Umumi melumat 2 Edebiyyat 3 Xarici kecidler 4 IstinadlarUmumi melumat RedakteE e 4 cu minilliyin ortalarinda Cenub Serqi Erebistandan Suriyaya kocmus sami menseli qedim xalq olan eblalilar terefinden esasi qoyulmusdur Eblalilar eblayt dilinde danismis ve bu dil semit dil qrupuna aid olmus Eblayt dili akkad dili ile bir cox oxsarliga malik idi 2 Ebla ehalisi Qedim Mesopotamiya Elam ve Misir erazisinde meskunlasmis sumerlilerle six ticari ve siyasi elaqeler saxlamisdir E e 3 cu minilliyin ikinci yarisi Eblanin yukselis dovru olmusdur E e XIV esrde Qedim Akkadli Sarqon XIII esrde ise Naram Suen e e 2238 2202 terefinden isgal edilmisdi III Ur sulalesinin hokmranligi dovrunde e e 21 esr muhum rol oynamisdir Ehtimal ki e e 3 2 ci minilliklerin ayricinda amoriler terefinden dagidilmisdir E e 2 ci minilliyin evvellerinde zeif bir dovlet kimi Yamhadin merkezi Heleb tabeliyinde idi Teqriben e e 1600 ci ilde hett cari I Mursili terefinden qeti olaraq darmadagin edilmisdir 3 Qazintilara 1964 cu ilde P Mattienin basciliq etdiyi Italiya arxeoloji ekspedisiyasi baslamisdi 1975 ci ilde e e 3 cu minilliyine aid Ebla carlarinin boyuk arxivi askar edilmisdir Arxiv Eblanin iqtisadiyyati idareciliyi dini huquq ve tehsil sistemi teserrufati haqqinda melumatlari eks etdiren Ebla ve Sumer dillerinde yazilmis teqriben 20 min gil lovhecik ve parcadan ibaretdir Hazirda lovheciklerin coxu Heleb Aleppo ve Demesq Milli muzeylerinde saxlanilir Qazintilar zamani teqriben 4400 il evvel ciy kerpicden tikilmis hundurluyu teqriben 6 m olan zikkurat hemcinin ehtimal ki car ailesine mexsus qizil zinet esyalari e e 3 cu minilliye aid saray e e 2 ci minilliye aid bir nece mebed ve darvaza qaliqlari askar edilmisdir Eblada tapilmis Efqanistandan getirilme lazurit Misirden getirilme guldan ve camlar seherin Qedim Serqin ticaret qovsaginda muhum rol oynadigini tesdiq edir Edebiyyat RedakteDrevnyaya Ebla Raskopki v Sirii Sost i vved P Mattie Obsh red i zakl statya I M Dyakonova M 1985 Xarici kecidler RedakteEbla Arxivlesdirilib 2016 03 09 at the Wayback Machine smartwebsite ru Istoriya Ebly istoriya ru Istoriya Ebly v Enciklopedii Krugosvet Istinadlar Redakte Ebla Sovetskaya istoricheskaya enciklopediya M Sovetskaya enciklopediya Pod red E M Zhukova 1973 1982 Alan S Kaye Semitic studies Volume 1 1991 P 550 https books google az books id biyDDd0uKGMC amp pg PT239 amp redir esc y v onepage amp q amp f falseMenbe https az wikipedia org w index php title Ebla amp oldid 5726288, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
