Dəlicincilim

Dəlicincilim (lat. Cerastium) — qərənfilçiçəklilər sırasının qərənfilkimilər fəsiləsinə aid bitki cinsi. Bu cinsin adı yunancada keras- "buynuz" sözündən yaranmışdır. Yer kürəsində bitən 60 növ birillik və çoxillik bitkisi məlumdur. Yaşıllaşdırmada onların təxminən 15 növündən istifadə olunur. Bibersteyn dəlicincilim (Krım edelveysi) (C.bibersteinii) hündürlüyü 25 sm-ə çatan, gövdəsi sürünən bitkidir. Düz çiçəkləri yarımçətirə yığılmışdır. Ağ çiçək tacının diametri 1,5 sm-dir. Bu bitkinin vətəni Krımdır. 1820-ci ildən gülçülükdə istifadə olunur. Dəlicincilim qışa azdavamlıdır, yarpaqları kül rəngli tüklərlə örtülmüş keçəli dəlicincilim (C. tomentosum) növü də məlumdur. Dəlicincilimi kolun bölünməsi ilə çoxaltmaq məqsədəuyğundur. Bitkinin köçürülməsi üçün ən azı 4 yaşı olmalıdır. Dəlicincilimi qələmlə də çoxaltmaq mümkündür. Yaşıl qələmlər torpaqda kök salır. Toxumla çoxaltdıqda toxumları payızda torpağa əkirlər. Yazda əmələ gələn cücərtiləri daimi yerə köçürmək olar. Azərbaycanda cinsin 25 növü bitir.

Dəlicincilim
Elmi təsnifat
Domen: Eukariotlar Ranqsız: Diaphoretickes Ranqsız: Archaeplastida Aləm: Bitkilər Klad: Streptophyta Klad: Embryophytes Klad: Polysporangiophytes Klad: Tracheophytes Klad: Toxumlu bitkilər Klad: Çiçəkli bitkilər Klad: Eudicots Klad: Core eudicots Klad: Superasterids Dəstə: Qərənfilçiçəklilər Fəsilə: Qərənfilkimilər Cins: Dəlicincilim
Beynəlxalq elmi adı
Cerastium L., 1753
Şəkil axtarışı ITIS   19943 NCBI   3579 EOL   37661

Növləri

• Cerastium aleuticum
• Cerastium alpinum
• Cerastium arcticum
• Cerastium arvense
• Cerastium beeringinanum
• Cerastium biebersteinii
• Cerastium brachypetalum
• Cerastium dichotomum
• Cerastium dubium
• Cerastium fontanum
• Cerastium glomeratum
• Cerastium nigrescens
• Cerastium tomentosum

Azərbaycanın dərman bitkiləri

• İkirəng çoğan (Gypsophila bicolor (Freyn et Sint.) Grossh.)
• Başcıqlı çoğan (Gypsophila capitata Bieb.)
• Daur çoğanı (Gypsophila dahurica Turcz. ex Fensl)
• Süpürgəvari çoğan (Gypsophila paniculata L.)

Məlumat mənbəsi

1. Tofiq Məmmədov (botanik) "Gülçülük ensiklopediyası": Bakı: "Azərbaycan"-2016. http://dendrologiya.az/?page_id=112 2019-11-17 at the Wayback Machine

1. Linney K. Genera plantarum eorumque characteres naturales, secundum numerum figuram, situm, & proportionem omnium fructificationis partium. 5 Stokholm: 1754. səh. 199. doi:10.5962/BHL.TITLE.746
2. Linnaeus C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753.C. 1. səh. 437.