Dırmanan dovşanlar, və ya Yapon ağac dovşanı (lat. Pentalagus furnessi), (yap.奄美野黒兎 —Pentalagus cinsinə və Leporidae fəsiləsinə aid növ. Mövcud ad amerikan antrapoloqu Vilyam Henri Fuernessin şərəfinə adlandırılıb (1866—1920). Dırmanan dovşanlar Yaponiyanınendemik canlısıdır.
Xariçi görünüş
Dırmanan dovşanlar yumşaq, tünd-qəhvəyi xəzə malikdirlər. Qulaqları qısa olub 4-5 sm uzunluğa malik olurlar. Qısa pəncəyə və uzun dırnaqlara malik olurlar. Dırmanan dovşanlar ümumən 40-53 sm uzunluğa malik olurlar. Quyruqlarının uzunluğu 2-3,5 sm təşkil edir. Ümumi çəkiləri 2 - 3 kq arasında dəyişir
Areal
Sakit okeanda yerləşən Amami-Oşima və Tokunoşima adalarında rütubətli subtropik iqlim hökm sürür. Dovşanlar bu adalarda hətta 694 metr yüksəkliklərə qədər olan ərazilərə qədər yayıla bilirlər. 1970—1980 illərdə meşələrdə yerləşən meşələr kütləvi şəkildə qırılsada bu dovşanların həyatına mənfi təsir höstərməmişdir.
Xüsusiyyətləri
Dırmanan dovşan gecə həyat tərzi keçirən canlılardır. Onlar öz yuvalarını 17:00 radələrində tərk edirlər. Geri qayıtma isə səhər çağı 06:00 radələrində baş verir. Yuvalarına qədər məsafə adətən 2 meyr uzunluğunda və 30 sm enində olur. Yolun sonunda isə 20-30 sm diameyrə malik yuva qurulur. İl ərzində bir necə dəfə 2-3 dənə bala verir. Bu canlılar 29 növə qədər bitki yeyə bilirlər. Ən sevdikləri qida fındıqdır. İnsanlarla təması xoşlamırlar.
Düşmənləri
Təbii düşmənləri adalarda yaşayan Kufiilərdir (Trimeresurus). Adalara insanların məskunlaşması ilə dovşanların yeni düşmənləri meydana gəlmişdir. Belə ki, insanlardan başqa bura gətirilən itlər və manqustları göstərmək olar.
Qırmızı kitab
1921 ilə qədər Dırmanan dovşanlar qoruma altında olmuşdur. Onların kütləvi ovlanmasının səbəbi ləzzətli ətə malik olmalarıdır. Üstəlik Dırmanan dovşan yaponlara görə malicə güçünə malikdirlər. Hazırda melərin qırılması müəyyən qədər onların həyatına maneə olurlar. 2003-cü il məlumata görə adalarda cəmi 2000 - 4800 arası dovşan yaşayır. 2005 ildə Yaponiya hökuməti Dırmanan dovşanları qorumaq məqsədi ilə Yava manqustlarının ovuna başlanılmışdır.
Anami və Tokuşima adalarında təsərrüfatlarda əhəlləşdirilmiş Dırmanan dovşanlar saxlanılır. Üstəlik onları Kaqoşima heyvanxanalarında görmək olar.
İstinadlar
Соколов В. Е. Пятиязычный словарь названий животных. Млекопитающие. Латинский, русский, английский, немецкий, французский. / под общей редакцией акад. В. Е. Соколова. — М.: Рус. яз., 1984. — С. 206. — 10 000 экз
Bo Beolens, Michael Watkins, and Mike Grayson. The eponym dictionary of mammals. — Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2009. — P. 144. — 574 p. — ISBN 978-0-8018-9304-9.
Yamada, F. and Cervantes, F. (2005). "Pentalagus fernessi". Mammalian Species. 782: 1–5. doi:10.1644/782.1.
Ədəbiyyat
Ronald M. Nowak: Walker’s Mammals of the World. Johns Hopkins University Press, Baltimore 1999, ISBN 0-8018-5789-9
Fumio Yamada, Fernando A. Cervantes: Pentalagus furnessi. In: Mammalian Species. Nr. 782, 2005
Mənbə
ARKive – images and movies of the Amami rabbit (Pentalagus furnessi) 2008-10-10 at the Wayback Machine
Avqust 04, 2021
dırmanan, dovşan, larelmi, təsnifataləmi, heyvanlartip, xordalılarsinif, məməlilərdəstə, dovşankimilərfəsilə, dovşanlarcins, larnöv, elmi, adıpentalagus, furnessi, stone, 1900, vikinnövlərdətəsnifatvikianbardaşəkilütms, ncbi, yapon, ağac, dovşanı, pentalagus, . Dirmanan dovsanlarElmi tesnifatAlemi HeyvanlarTip XordalilarSinif MemelilerDeste DovsankimilerFesile DovsanlarCins Dirmanan dovsanlarNov Dirmanan dovsanElmi adiPentalagus furnessi Stone 1900 VikinnovlerdetesnifatVikianbardasekilUTMS 1 NCBI 1 Dirmanan dovsanlar ve ya Yapon agac dovsani 1 lat Pentalagus furnessi yap 奄美野黒兎 Pentalagus cinsine ve Leporidae fesilesine aid nov Movcud ad amerikan antrapoloqu Vilyam Henri Fuernessin serefine adlandirilib 1866 1920 2 Dirmanan dovsanlar Yaponiyanin endemik canlisidir Mundericat 1 Xarici gorunus 2 Areal 3 Xususiyyetleri 4 Dusmenleri 5 Qirmizi kitab 6 Istinadlar 7 Edebiyyat 8 MenbeXarici gorunus RedakteDirmanan dovsanlar yumsaq tund qehveyi xeze malikdirler Qulaqlari qisa olub 4 5 sm uzunluga malik olurlar Qisa penceye ve uzun dirnaqlara malik olurlar Dirmanan dovsanlar umumen 40 53 sm uzunluga malik olurlar Quyruqlarinin uzunlugu 2 3 5 sm teskil edir Umumi cekileri 2 3 kq arasinda deyisir 3 Areal RedakteSakit okeanda yerlesen Amami Osima ve Tokunosima adalarinda rutubetli subtropik iqlim hokm surur Dovsanlar bu adalarda hetta 694 metr yuksekliklere qeder olan erazilere qeder yayila bilirler 1970 1980 illerde meselerde yerlesen meseler kutlevi sekilde qirilsada bu dovsanlarin heyatina menfi tesir hostermemisdir Xususiyyetleri RedakteDirmanan dovsan gece heyat terzi keciren canlilardir Onlar oz yuvalarini 17 00 radelerinde terk edirler Geri qayitma ise seher cagi 06 00 radelerinde bas verir Yuvalarina qeder mesafe adeten 2 meyr uzunlugunda ve 30 sm eninde olur Yolun sonunda ise 20 30 sm diameyre malik yuva qurulur Il erzinde bir nece defe 2 3 dene bala verir Bu canlilar 29 nove qeder bitki yeye bilirler En sevdikleri qida findiqdir Insanlarla temasi xoslamirlar Dusmenleri RedakteTebii dusmenleri adalarda yasayan Kufiilerdir Trimeresurus Adalara insanlarin meskunlasmasi ile dovsanlarin yeni dusmenleri meydana gelmisdir Bele ki insanlardan basqa bura getirilen itler ve manqustlari gostermek olar Qirmizi kitab Redakte1921 ile qeder Dirmanan dovsanlar qoruma altinda olmusdur Onlarin kutlevi ovlanmasinin sebebi lezzetli ete malik olmalaridir Ustelik Dirmanan dovsan yaponlara gore malice gucune malikdirler Hazirda melerin qirilmasi mueyyen qeder onlarin heyatina manee olurlar 2003 cu il melumata gore adalarda cemi 2000 4800 arasi dovsan yasayir 2005 ilde Yaponiya hokumeti Dirmanan dovsanlari qorumaq meqsedi ile Yava manqustlarinin ovuna baslanilmisdir Anami ve Tokusima adalarinda teserrufatlarda ehellesdirilmis Dirmanan dovsanlar saxlanilir Ustelik onlari Kaqosima heyvanxanalarinda gormek olar Istinadlar Redakte Sokolov V E Pyatiyazychnyj slovar nazvanij zhivotnyh Mlekopitayushie Latinskij russkij anglijskij nemeckij francuzskij pod obshej redakciej akad V E Sokolova M Rus yaz 1984 S 206 10 000 ekz Bo Beolens Michael Watkins and Mike Grayson The eponym dictionary of mammals Baltimore The Johns Hopkins University Press 2009 P 144 574 p ISBN 978 0 8018 9304 9 Yamada F and Cervantes F 2005 Pentalagus fernessi Mammalian Species 782 1 5 doi 10 1644 782 1 Edebiyyat RedakteRonald M Nowak Walker s Mammals of the World Johns Hopkins University Press Baltimore 1999 ISBN 0 8018 5789 9 Fumio Yamada Fernando A Cervantes Pentalagus furnessi In Mammalian Species Nr 782 2005Menbe RedakteARKive images and movies of the Amami rabbit Pentalagus furnessi Arxivlesdirilib 2008 10 10 at the Wayback MachineMenbe https az wikipedia org w index php title Dirmanan dovsan amp oldid 5726139, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
