Dyun- qum təpəsi olub, küləyin təsiri ilə yaranan müsbət relyef formasıdır. Onun külək əsən tərəfi 16 dərəcəyə qədər , daha sərt tərəfi isə 35 dərəcəyə qədər olur. Dyunların hündürlüyü 1000-1500 metr olub, uzunluğu isə bir neçə 100 km-ə çatır. O, tək olduğu halda onun kənarı aypara formasında olur, uzun kənarları isə buynuzlar adlanır. Ümumiyyətlə dyun, daimi küləklərin hərəkət istiqamətinə perpendikulyar olur. Qumlu səhralarda tək tərəfli dyunlar birləşərək zəncirvari səhralar əmələ gətirirlər. Dyunun barxandan əsas fərqi ondan ibarətdir ki, onun möhkəm tərəfi bitki örtüyü ilə örtülə bilir və bütün gücə baxmayaraq o dəyişmir və küləyin əsməsi istiqamətinə tərəf yönəlir. Dyunlar planetin müxtəlif torpaq və bitki zonalarında, çayların, göllərin və dənizlərin qumlu sahillərində geniş yayılmışlar. Dyünların əsas xüsusiyyəti ondan ibarətdi ki, onlar küləyin köçürülməsi ilə hərəkət etmək qabiliyyətinə malikdirlər və daimi qüvvətli küləklərin təsiri ilə hərəkət edirlər. Dyunların sürəti ildə 20 metrədək ola bilər. Sahilyanı ərazilərdə onlar torpağa tərəf dərin hərəkət edirlər. Dyunların hərəkəti bir problemdir. Belə ki, onlar yolları, sahələri, otlaqları, kiçik yaşayış məntəqələrini basa bilirlər. Onlara qarşı mübarizə tədbirləri torpaqların bərkidilməsidir. Rusiyada ən yüksək dyunlar Dağıstan ərazisində, Mahaçqala yaxınlığında olub Sarıqum adlanır. Hündürlüyünə görə ikinci yerdə Kurş əyaləti durur ki, RusiyanınKalininqrad bölgəsindədir. Onlardan ən hündürü Efa dyunudur ki, alman müfəttişi Vilgelim Efanın şərəfinə adlandırılıb, hündürlüyü 6.5 metrə çatır.
Dyunun sxemi
Dağıstanda Sarıqum dyunu
Həmçinin bax
Barxanlar
Efa dyunu
İstinadlar
Иностранцев А. А. Дюна // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона : в 86 т. (82 т. и 4 доп.). — СПб., 1890—1907.
Oktyabr 06, 2021
dyunların, hərəkəti, dyun, təpəsi, olub, küləyin, təsiri, ilə, yaranan, müsbət, relyef, formasıdır, onun, külək, əsən, tərəfi, dərəcəyə, qədər, daha, sərt, tərəfi, isə, dərəcəyə, qədər, olur, dyunların, hündürlüyü, 1000, 1500, metr, olub, uzunluğu, isə, neçə, . Dyun qum tepesi olub kuleyin tesiri ile yaranan musbet relyef formasidir Onun kulek esen terefi 16 dereceye qeder daha sert terefi ise 35 dereceye qeder olur Dyunlarin hundurluyu 1000 1500 metr olub uzunlugu ise bir nece 100 km e catir O tek oldugu halda onun kenari aypara formasinda olur uzun kenarlari ise buynuzlar adlanir Umumiyyetle dyun daimi kuleklerin hereket istiqametine perpendikulyar olur Qumlu sehralarda tek terefli dyunlar birleserek zencirvari sehralar emele getirirler Dyunun barxandan esas ferqi ondan ibaretdir ki onun mohkem terefi bitki ortuyu ile ortule bilir ve butun guce baxmayaraq o deyismir ve kuleyin esmesi istiqametine teref yonelir Dyunlar planetin muxtelif torpaq ve bitki zonalarinda caylarin gollerin ve denizlerin qumlu sahillerinde genis yayilmislar Dyunlarin esas xususiyyeti ondan ibaretdi ki onlar kuleyin kocurulmesi ile hereket etmek qabiliyyetine malikdirler ve daimi quvvetli kuleklerin tesiri ile hereket edirler Dyunlarin sureti ilde 20 metredek ola biler Sahilyani erazilerde onlar torpaga teref derin hereket edirler Dyunlarin hereketi bir problemdir Bele ki onlar yollari saheleri otlaqlari kicik yasayis menteqelerini basa bilirler Onlara qarsi mubarize tedbirleri torpaqlarin berkidilmesidir Rusiyada en yuksek dyunlar Dagistan erazisinde Mahacqala yaxinliginda olub Sariqum adlanir Hundurluyune gore ikinci yerde Kurs eyaleti durur ki Rusiyanin Kalininqrad bolgesindedir Onlardan en hunduru Efa dyunudur ki alman mufettisi Vilgelim Efanin serefine adlandirilib hundurluyu 6 5 metre catir 1 Dyunun sxemi Dagistanda Sariqum dyunuHemcinin bax RedakteBarxanlar Efa dyunuIstinadlar Redakte Inostrancev A A Dyuna Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona v 86 t 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Menbe https az wikipedia org w index php title Dyunlarin hereketi amp oldid 6074584, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
