fbpx
Wikipedia

Doloçopi bazilikası

Oktyabr 05, 2021

Doloçopi bazilikası (gürc. დოლოჭოპის ბაზილიკა) ― Şərqi Gürcüstanın Kaxeti bölgəsində hal-hazırda xarabalığa çevrilmiş erkən xristian kilsəsi. Daha əvvəl ərazidə mövcud olmuş kilsənin üzərində inşa edilmiş bu böyük bazilikanın radiokarbon tarixləşdirmə üsulundan istifadə edilərək eramızın 387-ci ilinə aid olduğu aşkar edilmişdir və bu da onu Gürcüstanda bilinən ən erkən xristian yerlərindən biri halına gətirir. Kilsənin qalıqları 2012-ci ildə aşkarlanmışdır. Bazilika Gürcüstanın Milli Əhəmiyyətli Daşınmaz Mədəniyyət Abidələri siyahısına daxil edilmişdir.

Doloçopi bazilikası
gürc. დოლოჭოპის ბაზილიკა
41°58′25″ şm. e. 45°48′36″ ş. u.
Ölkə
Yerləşir Kvareli bələdiyyəsi, Kaxetiya
Xəritədə yeri
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Yerləşməsi

Uzun müddətdir tərk edilmiş bir kəndin adını daşıyan Doloçopi bazilikası Duruji çayının sağ sahilindəki Kvareli şəhərinin şimal-qərbində yerləşir. Bazilikadan təxminən 3,5 km qərbdə Nekres monastırı, daha 1 km qərbdə isə Doloçopi ilə bir çox xüsusiyyətləri paylaşan və böyük bir erkən xristian bazilikasının dağıntılarını ehtiva edən Çabukauri arxeoloji sahəsi var.

Doloçobinin dağıntıları 2012–2015-ci illər arasında Nodar Baxtadzenin rəhbərlik etdiyi Gürcüstan Milli Muzeyinin ekspedisiyası tərəfindən aşkarlanmışdır. Qazıntı işləri tikilinin son qədim dövrdə bir zamanlar çiçəklənən yaşayış məntəqəsinin mərkəzində dayanan əhəmiyyətli bir kilsə olduğunu sübut etdi. Yazılı mənbələrdə adı çəkilməyən bu yaşayış məntəqəsi ardıcıl zəlzələlər və xarici istilalardan sonra getdikcə dağımağa və unudulmağa başladı və son orta əsrlərdə təmamilə tərk edildi.

Layihə

 
Dolochopi bazilikası. Sanctuary apsis və synthronon.

Kilsə daş qalıqları və çınqıldan inşa edilmişdir. Kilsə uzunluğu 44 metr, eni isə 27 metrə çatan üçqat bazilika idi. Bu, Doloçopini Gürcüstanda ən böyük, Qafqaz və Şərqi Xristian dünyasının qonşu bölgələrində isə ən böyük bazilikalardan birinə çevirir.

Bazilikanın, memari və arxeoloji əsaslara dayanaraq 5-ci əsrin ortalarına aid olduğu bildirilir. O, daha əvvəl həmin ərazidə mövcud olmuş, uzunluğu 25 metr və eni təxminən 15 metr olan kilsənin üzərində inşa edilmişdir. Buradakı ən erkən təbəqədən götürülmüş nümunə eramızın 387-ci ilinə aid edilmişdir. Həmin kilsə ehtimal ki, Çabukauri kilsəsi ilə eyni vaxtda zəlzələ nəticəsində məhv edilmişdir. Dahas onra həmin ərazidə tikilmiş 5-ci əsrə aid Doloçopi bazilikası da zəlzələdə zərər görmüşdür.

Çabukauri və Doloçopidəki kəşflər Şərqi Gürcüstanda ilk kilsə binalarının adətən, məhdud sayda insanın yerləşməsi üçün tikilmiş kiçik dar binalar olduğu barədə irəli sürülmüş əvvəlki fərziyyələrə meydan oxumuşdur. Doloçopi kilsəsi Gürcüstan üçün xas olan üçqat bazilika dizaynının yerli qabaqcılı olmuşdur. Kilsə və dam örtüklərinin ümumi dizaynının aspektləri və ərazidə aşkar edilmiş işıqlandırma cihazları tipik Şərqi Roma xüsusiyyətləridir. Apsisin düzülüşünün bəzi detalları və ərazidəki numizmatik tapıntılar isə Sasani təsirlərinə işarə edir.

Mənbə

İstinadlar

  1. "List of Immovable Cultural Monuments" (PDF) (gürcü). National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia. İstifadə tarixi: 25 iyul 2019. (#empty_citation)
  2. ↑ Bakhtadze, Mamiashvili və Gabekhadze, 2015. səh. 110
  3. ↑ Loosley Leeming, 2018. səh. 49-50
  4. Bakhtadze, Mamiashvili və Gabekhadze, 2015. səh. 111
  5. Bakhtadze, Mamiashvili və Gabekhadze, 2015. səh. 111-112
  6. Bakhtadze, Mamiashvili və Gabekhadze, 2015. səh. 116–118
  7. Bakhtadze, Mamiashvili və Gabekhadze, 2015. səh. 111–114
  8. Loosley Leeming, 2018. səh. 44-45
  9. Loosley Leeming, 2018. səh. 118
  10. Bakhtadze, Mamiashvili və Gabekhadze, 2015. səh. 118–119
  11. Loosley Leeming, 2018. səh. 118-120
  12. Loosley, Emma. "Dzveli Gavazi". Architecture and Asceticism. University of Exeter. 1 sentyabr 2019 tarixində . İstifadə tarixi: 1 sentyabr 2019.

Ədəbiyyat

  • Mamiashvili, Vazha. ადრეული ქრისტიანობის არქეოლოგიური კვლევა ნაქალაქარ ნეკრეში (gürcü). 13. BULLETIN OF THE GEORGIAN NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES. 2013. 186–191. ISBN 0132-1447ISSN 0132-1447.
  • https://www.scopus.com/record/display.uri?eid=2-s2.0-85077363986&origin=AuthorNamesList&txGid=6f00e8ec72308d2b963ad2460b3d1365
  • Bakhtadze, Nodar; Mamiashvili, Vazha; Gabekhadze, Bachana. დოლოჭოპის ბაზილიკის არქეოლოგიური კვლევა ნაქალაქარ ნეკრესში [The Dolochopi Basilica: Archeological Reaserch in the Nekresi Former City] (PDF). Online Archaeology (gürcü). 8. 2015. 110–133.
  • Loosley Leeming, Emma. Architecture and Asceticism: Cultural Interaction between Syria and Georgia in Late Antiquity. Texts and Studies in Eastern Christianity. 13. Brill. 2018. ISBN 978-90-04-37531-4.

Oktyabr 05, 2021
doloçopi, bazilikası, gürc, დოლოჭოპის, ბაზილიკა, şərqi, gürcüstanın, kaxeti, bölgəsində, hazırda, xarabalığa, çevrilmiş, erkən, xristian, kilsəsi, daha, əvvəl, ərazidə, mövcud, olmuş, kilsənin, üzərində, inşa, edilmiş, böyük, bazilikanın, radiokarbon, tarixləş. Dolocopi bazilikasi gurc დოლოჭოპის ბაზილიკა Serqi Gurcustanin Kaxeti bolgesinde hal hazirda xarabaliga cevrilmis erken xristian kilsesi Daha evvel erazide movcud olmus kilsenin uzerinde insa edilmis bu boyuk bazilikanin radiokarbon tarixlesdirme usulundan istifade edilerek eramizin 387 ci iline aid oldugu askar edilmisdir ve bu da onu Gurcustanda bilinen en erken xristian yerlerinden biri halina getirir Kilsenin qaliqlari 2012 ci ilde askarlanmisdir Bazilika Gurcustanin Milli Ehemiyyetli Dasinmaz Medeniyyet Abideleri siyahisina daxil edilmisdir 1 Dolocopi bazilikasigurc დოლოჭოპის ბაზილიკა41 58 25 sm e 45 48 36 s u Olke GurcustanYerlesir Kvareli belediyyesi KaxetiyaXeritede yeri Vikianbarda elaqeli mediafayllar Mundericat 1 Yerlesmesi 2 Layihe 3 Menbe 3 1 Istinadlar 3 2 EdebiyyatYerlesmesi RedakteUzun muddetdir terk edilmis bir kendin adini dasiyan Dolocopi bazilikasi Duruji cayinin sag sahilindeki Kvareli seherinin simal qerbinde yerlesir Bazilikadan texminen 3 5 km qerbde Nekres monastiri daha 1 km qerbde ise Dolocopi ile bir cox xususiyyetleri paylasan ve boyuk bir erken xristian bazilikasinin dagintilarini ehtiva eden Cabukauri arxeoloji sahesi var 2 Dolocobinin dagintilari 2012 2015 ci iller arasinda Nodar Baxtadzenin rehberlik etdiyi Gurcustan Milli Muzeyinin ekspedisiyasi terefinden askarlanmisdir 2 Qazinti isleri tikilinin son qedim dovrde bir zamanlar ciceklenen yasayis menteqesinin merkezinde dayanan ehemiyyetli bir kilse oldugunu subut etdi Yazili menbelerde adi cekilmeyen bu yasayis menteqesi ardicil zelzeleler ve xarici istilalardan sonra getdikce dagimaga ve unudulmaga basladi ve son orta esrlerde temamile terk edildi 3 Layihe Redakte Dolochopi bazilikasi Sanctuary apsis ve synthronon Kilse das qaliqlari ve cinqildan insa edilmisdir 4 Kilse uzunlugu 44 metr eni ise 27 metre catan ucqat bazilika idi 3 5 Bu Dolocopini Gurcustanda en boyuk Qafqaz ve Serqi Xristian dunyasinin qonsu bolgelerinde ise en boyuk bazilikalardan birine cevirir 6 Bazilikanin memari ve arxeoloji esaslara dayanaraq 5 ci esrin ortalarina aid oldugu bildirilir O daha evvel hemin erazide movcud olmus uzunlugu 25 metr ve eni texminen 15 metr olan kilsenin uzerinde insa edilmisdir 7 8 Buradaki en erken tebeqeden goturulmus numune eramizin 387 ci iline aid edilmisdir 9 Hemin kilse ehtimal ki Cabukauri kilsesi ile eyni vaxtda zelzele neticesinde mehv edilmisdir Dahas onra hemin erazide tikilmis 5 ci esre aid Dolocopi bazilikasi da zelzelede zerer gormusdur Cabukauri ve Dolocopideki kesfler Serqi Gurcustanda ilk kilse binalarinin adeten mehdud sayda insanin yerlesmesi ucun tikilmis kicik dar binalar oldugu barede ireli surulmus evvelki ferziyyelere meydan oxumusdur 10 Dolocopi kilsesi Gurcustan ucun xas olan ucqat bazilika dizayninin yerli qabaqcili olmusdur 11 Kilse ve dam ortuklerinin umumi dizayninin aspektleri ve erazide askar edilmis isiqlandirma cihazlari tipik Serqi Roma xususiyyetleridir Apsisin duzulusunun bezi detallari ve erazideki numizmatik tapintilar ise Sasani tesirlerine isare edir 12 Menbe RedakteIstinadlar Redakte List of Immovable Cultural Monuments PDF gurcu National Agency for Cultural Heritage Preservation of Georgia Istifade tarixi 25 iyul 2019 empty citation 1 2 Bakhtadze Mamiashvili ve Gabekhadze 2015 seh 110 1 2 Loosley Leeming 2018 seh 49 50 Bakhtadze Mamiashvili ve Gabekhadze 2015 seh 111 Bakhtadze Mamiashvili ve Gabekhadze 2015 seh 111 112 Bakhtadze Mamiashvili ve Gabekhadze 2015 seh 116 118 Bakhtadze Mamiashvili ve Gabekhadze 2015 seh 111 114 Loosley Leeming 2018 seh 44 45 Loosley Leeming 2018 seh 118 Bakhtadze Mamiashvili ve Gabekhadze 2015 seh 118 119 Loosley Leeming 2018 seh 118 120 Loosley Emma Dzveli Gavazi Architecture and Asceticism University of Exeter 1 sentyabr 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 sentyabr 2019 Edebiyyat Redakte Mamiashvili Vazha ადრეული ქრისტიანობის არქეოლოგიური კვლევა ნაქალაქარ ნეკრეში gurcu 13 BULLETIN OF THE GEORGIAN NATIONAL ACADEMY OF SCIENCES 2013 186 191 ISBN 0132 1447ISSN 0132 1447 https www scopus com record display uri eid 2 s2 0 85077363986 amp origin AuthorNamesList amp txGid 6f00e8ec72308d2b963ad2460b3d1365 Bakhtadze Nodar Mamiashvili Vazha Gabekhadze Bachana დოლოჭოპის ბაზილიკის არქეოლოგიური კვლევა ნაქალაქარ ნეკრესში The Dolochopi Basilica Archeological Reaserch in the Nekresi Former City PDF Online Archaeology gurcu 8 2015 110 133 Loosley Leeming Emma Architecture and Asceticism Cultural Interaction between Syria and Georgia in Late Antiquity Texts and Studies in Eastern Christianity 13 Brill 2018 ISBN 978 90 04 37531 4 Menbe https az wikipedia org w index php title Dolocopi bazilikasi amp oldid 6147401, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.