| De Kervain tenosinoviti | |
|---|---|
| |
| XBT-10-KM | M65.4 |
| XBT-9-KM | 727.04 |
| DiseasesDB | 3472 |
| MeSH | D053684 |
De Kervain tenosinoviti (De Kervain xəstəliyi, stenozlaşdırıcı tendovaginit) — baş barmağın qısa ekstensoru və uzun abduktor (qaçıran) əzələlərinin vətər qılıfının zədələnməsi ilə xarakterizə olunan xroniki tendovaginitin spesifik bir formasıdır. Bu xəstəlik ilk dəfə 1895-ci ildə baş barmağın hərəkəti ilə bağlı ağrı şikayətlərini təsvir edən isveçrəli cərrah Fritz de Kervain (1868–1940) tərəfindən müəyyən edilmiş və onun şərəfinə adlandırılmışdır.
Epidemiologiya
| ]Əmək qabiliyyətli əhali arasında De Kervain xəstəliyi qadınlarda 1000 nəfərə 2,8, kişilərdə isə 0,6 tezliyi ilə baş verir.Xəstəlik adətən daha çox istifadə olunan əldə 30-55 yaşlarında inkişaf edir. Qadınlarda xəstəliyin rast gəlinmə tezliyi kişilərə nisbətən 8-10 dəfə daha çoxdur. Əksər hallarda bu patologiya qadınlarda hamiləlik dövründə və ya doğuşdan dərhal sonra inkişaf edir
Etiologiyası və patogenezi
| ]Xəstəlik monoton təkrarlanan hərəkətlər və ya uzun müddətli gərgin iş səbəbindən əlin xroniki mikrotravmatizasiyası ilə əlaqəli inkişaf edir. Belə insanlarda bilək tendinitinin inkişaf riski 29 dəfə yüksəkdir. Voleybolçularda De Kervain xəstəliyinə tutulma ehtimalı məşq müddəti və idman təcrübəsi ilə düz mütənasib asılıdır.
Patogenezin əsasını baş barmağın qısa ekstensoru və uzun abduktor əzələlərinin vətərləri ilə biləyin arxa bağ aparatı arasında baş verən mexaniki ziddiyyət təşkil edir. Bu anatomik strukturlar arasındakı sürtünmə nəticəsində iltihab yaranır, ödem (şişkinlik) artır və bu da vətərlərin hərəkətini daha da çətinləşdirir.
Patoloji anatomiya
| ]Stenozlaşdırıcı tendovaginit zamanı baş barmağın qısa ekstensoru və uzun abduktor əzələlərinin vətərlərinə aid sinovial vətər qılıfının divarları qalınlaşır və nəticədə bu qılıfın boşluğu daralır.
Klinik təsviri
| ]De Kervainin stenozlaşdırıcı tendovaginitin klinik əlamətləri öncəliklə radius (şaquli) sümüyünün çıxıntısı və tikanabənzər oynaq nahiyəsində ağrılarla başlayır. Bu ağrılar tez-tez baş barmağa və ya dirsəyə irradiasiya (yayılma) edir, eyni zamanda həmin nahiyədə şişkinlik müşahidə olunur. Ağrı xüsusilə pasiyent baş barmağını ovuc tərəfə sıxıb digər barmaqları onun üstünə bükdükdə və eyni anda biləyi dirsək (ulnar) istiqamətinə tərəf hərəkət etdirdikdə güclənir. Bu zaman ağrının kəskin artması Finkelşteyn testinin pozitiv nəticə verdiyini göstərir. Bu hərəkət zamanı xarakterik bir çıtıltı (klik səsi) eşidilə bilər. Sinovial vətər qılıfı boyunca aparılan palpasiyada (yoxlama zamanı) çox ağrılı və aydın hiss olunan şişkinlik müəyyən edilir.
Müalicə
| ]Konservativ müalicə
| ]- Erqonomik rejimə riayət. Təkrarlanan yüklənmələrdən qaçmaq, iş zamanı fasilələr vermək və əməyi yüngülləşdirən xüsusi vasitələrdən istifadə etmək vacibdir.
- Medikamentoz müalicə. Ağrı, iltihab və ödemin mövcudluğu qeyri-steroid iltihabəleyhinə preparatların (QİİƏP) həm daxilə, həm də yerli şəkildə tətbiqi üçün birbaşa göstərişdir. Bundan əlavə, dimetilsulfoksid məhlulu ilə kompreslər və digər yerli vasitələr də istifadə olunur.
- Fizioterapiya. Elektroforez, maqnitoterapiya, termoterapiya (istilərlə müalicə) və digər prosedurlar tətbiq edilir.
- Ortezləşdirmə. Baş barmaq ovuc və radius tərəfə abduksiya (uzaqlaşdırma) vəziyyətində 45° bucaq altında, metakarpofalangeal (ələ birləşən) oynağı 10° bucaq altında bükülmüş vəziyyətdə immobilizasiya olunur. İnterfalangeal (barmağın orta) oynağı isə ya sərbəst buraxılır, ya da düz vəziyyətdə sabitlənir. Fiksasiya müddəti 3–6 həftədir.
- Dərman vasitələrinin yerli yeridilməsi. Kortikosteroidlərin yerli inyeksiyası iltihabı və ağrını tez bir zamanda aradan qaldırır, funksiyanı bərpa edir. Metaanaliz nəticələri göstərir ki, kortikosteroidlərin anesteziklə qarışığı, təkcə glükokortikoidlərə nisbətən daha yüksək effektivlik göstərir.
Cərrahi müalicə
| ]Cərrahi əməliyyatın mahiyyəti vətərlərin normal sürüşməsinə mane olan səbəbin aradan qaldırılmasından ibarətdir. Bu, çarpaz bağın kəsilməsi və vətərin dekompressiyası (təzyiqin aradan qaldırılması) yolu ilə həyata keçirilir. Simptomların tam aradan qalxması pasiyentlərin 90–96 %-ində müşahidə olunur. Əməliyyatın nəticəsindən isə 88–91 % xəstə razı qalır.
İstinadlar
| ]- Disease Ontology (ing.). 2016.
- Monarch Disease Ontology release 2018-06-29. 2018-06-29 2018.
- Скрипниченко Д. Ф. Тендовагинит // Большая медицинская энциклопедия: В 30 томах. 24. Сосудистый шов — Тениоз (3-е издание 150800 nüs.). М.: Советская энциклопедия. Главный редактор Петровский, Борис Васильевич. 1985. 539–540.
- Клеткин М. Е. "Тендовагинит". Medicalj.ru. 2013. 15 oktyabr 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 8 oktyabr 2013.
- "Fritz de Quervain". 5 oktyabr 2013 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 9 oktyabr 2013.
- "Drug Trials Snapshots: Olumiant". U.S. Food and Drug Administration (FDA). 31 may 2018. 13 dekabr 2019 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 mart 2020.
- Karen Walker-Bone; və b. "Prevalence and impact of musculoskeletal disorders of the upper limb in the general population". PubMed (ingilis). 2004-08. 2020-12-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-18. (#explicit_et_al)
- "Summary of opinion for Olumiant" (PDF). Европейское агентство лекарственных средств (EMA). 15 dekabr 2016. 15 mart 2018 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 1 dekabr 2020.
- Schned, E. S. "DeQuervain tenosynovitis in pregnant and postpartum women". PubMed (ingilis). 1986-09. 2022-06-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-18.
- Seyed Abdolhossein Mehdinasab, Seyed Amirmohammad Alemohammad. "Methylprednisolone acetate injection plus casting versus casting alone for the treatment of de Quervain's tenosynovitis". PubMed (ingilis). 2010-07. 2022-06-16 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-18.
- Rossi, Costantino. "De Quervain disease in volleyball players". PubMed (ingilis). 2005-03. 2022-06-18 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-18.
- "Olumiant EPAR". Европейское агентство лекарственных средств (EMA). 3 dekabr 2019. 25 avqust 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 dekabr 2020. Text was copied from this source which is © European Medicines Agency. Reproduction is authorized provided the source is acknowledged.
- Новиков А. В., Щедрина М. А., Петров С. В. "Болезнь де Кервена (этиология, патогенез, диагностика и лечение)". Eco-Vector Journals Portal (rus). 13 dekabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 dekabr 2020.
- Насонов В. А., Астапенко М. Г., Болотин Е. В., Сергеев О. И. Болезнь де Кервена // Справочник терапевта: В 2 томах. 2 (5000 nüs.). М.: Издательство АСТ. Под редакцией Палеев, Николай Романович. 1999. 84. ISBN .
- "FDA Briefing Document —Arthritis Advisory Committee Meeting" (PDF). 26 aprel 2019 tarixində arxivləşdirilib (PDF). İstifadə tarixi: 1 dekabr 2020.
- "Olumiant- baricitinib tablet, film coated". DailyMed. 13 noyabr 2019. 27 sentyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 16 mart 2020.
- Новиков А. В., Щедрина М. А., Петров С. В. "Болезнь де Кервена (этиология, патогенез, диагностика и лечение)". Eco-Vector Journals Portal (rus). 22 aprel 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 dekabr 2020.
- Carlton A Richie 3rd, William W Briner Jr. "Corticosteroid injection for treatment of de Quervain's tenosynovitis: a pooled quantitative literature evaluation". PubMed (ingilis). 2003. 20 may 2022 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 18 dekabr 2020.
- Ronald G. Chambers Jr. "Corticosteroid injections for trigger finger". PubMed (ingilis). 2009-09. İstifadə tarixi: 2020-12-18.
- "Xeljanz- tofacitinib tablet, film coated Xeljanz XR- tofacitinib tablet, film coated, extended release". DailyMed. 20 dekabr 2019. 30 noyabr 2020 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 28 aprel 2020.
- "FDA approves Xeljanz for rheumatoid arthritis" (Press-reliz). 6 noyabr 2012. 2 aprel 2014 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 dekabr 2020.
- "Baricitinib clinical trials". ClinicalTrials.gov. 4 fevral 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 dekabr 2020.
- "Baricitinib phase 3 clinical trials". ClinicalTrials.gov. 4 fevral 2017 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 dekabr 2020.
- "Eli Lilly to study baricitinib for Covid-19 treatment". Clinical Trials Arena. 17 avqust 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 dekabr 2020.
- Mohammad Zarin, Israr Ahmad. "Surgical treatment of de Quervain's disease". PubMed (ingilis). 2003-03. İstifadə tarixi: 2020-12-18.
- K. T. Ta, D. Eidelman, J. G. Thomson. "Patient satisfaction and outcomes of surgery for de Quervain's tenosynovitis". PubMed (ingilis). 1999-09. 2021-01-19 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2020-12-18.
- "Lilly and Incyte Announce Submission of NDA to FDA for Oral Once-Daily Baricitinib for Treatment of Moderate-to-Severe Rheumatoid Arthritis". Drugs.com. 19 yanvar 2016. 10 aprel 2021 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 1 dekabr 2020.
Ədəbiyyat
| ]- Насонов В. А., Астапенко М. Г., Болотин Е. В., Сергеев О. И. Болезнь де Кервена // Справочник терапевта: В 2 томах. 2 (5000 nüs.). М.: Издательство АСТ. Под редакцией Палеев, Николай Романович. 1999. 84. ISBN .
- Скрипниченко Д. Ф. Тендовагинит // Большая медицинская энциклопедия: В 30 томах. 24. Сосудистый шов — Тениоз (3-е 150800 nüs.). М.: Советская энциклопедия. Главный редактор Петровский, Борис Васильевич. 1985. 539–540.
Keçidlər
| ]- Клеткин М. Е. "Тендовагинит". Медикал j. 2013. İstifadə tarixi: 8 oktyabr 2013.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediya azad ensiklopediya De Kervain tenosinovitiXBT 10 KM M65 4XBT 9 KM 727 04DiseasesDB 3472MeSH D053684 Vikianbarda elaqeli mediafayllar De Kervain tenosinoviti De Kervain xesteliyi stenozlasdirici tendovaginit bas barmagin qisa ekstensoru ve uzun abduktor qaciran ezelelerinin veter qilifinin zedelenmesi ile xarakterize olunan xroniki tendovaginitin spesifik bir formasidir Bu xestelik ilk defe 1895 ci ilde bas barmagin hereketi ile bagli agri sikayetlerini tesvir eden isvecreli cerrah Fritz de Kervain 1868 1940 terefinden mueyyen edilmis ve onun serefine adlandirilmisdir Epidemiologiya span Emek qabiliyyetli ehali arasinda De Kervain xesteliyi qadinlarda 1000 nefere 2 8 kisilerde ise 0 6 tezliyi ile bas verir Xestelik adeten daha cox istifade olunan elde 30 55 yaslarinda inkisaf edir Qadinlarda xesteliyin rast gelinme tezliyi kisilere nisbeten 8 10 defe daha coxdur Ekser hallarda bu patologiya qadinlarda hamilelik dovrunde ve ya dogusdan derhal sonra inkisaf edir Etiologiyasi ve patogenezi span Xestelik monoton tekrarlanan hereketler ve ya uzun muddetli gergin is sebebinden elin xroniki mikrotravmatizasiyasi ile elaqeli inkisaf edir Bele insanlarda bilek tendinitinin inkisaf riski 29 defe yuksekdir Voleybolcularda De Kervain xesteliyine tutulma ehtimali mesq muddeti ve idman tecrubesi ile duz mutenasib asilidir Patogenezin esasini bas barmagin qisa ekstensoru ve uzun abduktor ezelelerinin veterleri ile bileyin arxa bag aparati arasinda bas veren mexaniki ziddiyyet teskil edir Bu anatomik strukturlar arasindaki surtunme neticesinde iltihab yaranir odem siskinlik artir ve bu da veterlerin hereketini daha da cetinlesdirir Patoloji anatomiya span Stenozlasdirici tendovaginit zamani bas barmagin qisa ekstensoru ve uzun abduktor ezelelerinin veterlerine aid sinovial veter qilifinin divarlari qalinlasir ve neticede bu qilifin boslugu daralir Klinik tesviri span De Kervainin stenozlasdirici tendovaginitin klinik elametleri oncelikle radius saquli sumuyunun cixintisi ve tikanabenzer oynaq nahiyesinde agrilarla baslayir Bu agrilar tez tez bas barmaga ve ya dirseye irradiasiya yayilma edir eyni zamanda hemin nahiyede siskinlik musahide olunur Agri xususile pasiyent bas barmagini ovuc terefe sixib diger barmaqlari onun ustune bukdukde ve eyni anda bileyi dirsek ulnar istiqametine teref hereket etdirdikde guclenir Bu zaman agrinin keskin artmasi Finkelsteyn testinin pozitiv netice verdiyini gosterir Bu hereket zamani xarakterik bir citilti klik sesi esidile biler Sinovial veter qilifi boyunca aparilan palpasiyada yoxlama zamani cox agrili ve aydin hiss olunan siskinlik mueyyen edilir Mualice span Konservativ mualice span Erqonomik rejime riayet Tekrarlanan yuklenmelerden qacmaq is zamani fasileler vermek ve emeyi yungullesdiren xususi vasitelerden istifade etmek vacibdir Medikamentoz mualice Agri iltihab ve odemin movcudlugu qeyri steroid iltihabeleyhine preparatlarin QIIEP hem daxile hem de yerli sekilde tetbiqi ucun birbasa gosterisdir Bundan elave dimetilsulfoksid mehlulu ile kompresler ve diger yerli vasiteler de istifade olunur Fizioterapiya Elektroforez maqnitoterapiya termoterapiya istilerle mualice ve diger prosedurlar tetbiq edilir Ortezlesdirme Bas barmaq ovuc ve radius terefe abduksiya uzaqlasdirma veziyyetinde 45 bucaq altinda metakarpofalangeal ele birlesen oynagi 10 bucaq altinda bukulmus veziyyetde immobilizasiya olunur Interfalangeal barmagin orta oynagi ise ya serbest buraxilir ya da duz veziyyetde sabitlenir Fiksasiya muddeti 3 6 heftedir Derman vasitelerinin yerli yeridilmesi Kortikosteroidlerin yerli inyeksiyasi iltihabi ve agrini tez bir zamanda aradan qaldirir funksiyani berpa edir Metaanaliz neticeleri gosterir ki kortikosteroidlerin anestezikle qarisigi tekce glukokortikoidlere nisbeten daha yuksek effektivlik gosterir Cerrahi mualice span Cerrahi emeliyyatin mahiyyeti veterlerin normal surusmesine mane olan sebebin aradan qaldirilmasindan ibaretdir Bu carpaz bagin kesilmesi ve veterin dekompressiyasi tezyiqin aradan qaldirilmasi yolu ile heyata kecirilir Simptomlarin tam aradan qalxmasi pasiyentlerin 90 96 inde musahide olunur Emeliyyatin neticesinden ise 88 91 xeste razi qalir Istinadlar span Disease Ontology ing 2016 Monarch Disease Ontology release 2018 06 29 2018 06 29 2018 Skripnichenko D F Tendovaginit Bolshaya medicinskaya enciklopediya V 30 tomah 24 Sosudistyj shov Tenioz 3 e izdanie 150800 nus M Sovetskaya enciklopediya Glavnyj redaktor Petrovskij Boris Vasilevich 1985 539 540 Kletkin M E Tendovaginit Medicalj ru 2013 15 oktyabr 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 8 oktyabr 2013 Fritz de Quervain 5 oktyabr 2013 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 9 oktyabr 2013 Drug Trials Snapshots Olumiant U S Food and Drug Administration FDA 31 may 2018 13 dekabr 2019 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 mart 2020 Karen Walker Bone ve b Prevalence and impact of musculoskeletal disorders of the upper limb in the general population PubMed ingilis 2004 08 2020 12 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 18 explicit et al Summary of opinion for Olumiant PDF Evropejskoe agentstvo lekarstvennyh sredstv EMA 15 dekabr 2016 15 mart 2018 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 1 dekabr 2020 Schned E S DeQuervain tenosynovitis in pregnant and postpartum women PubMed ingilis 1986 09 2022 06 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 18 Seyed Abdolhossein Mehdinasab Seyed Amirmohammad Alemohammad Methylprednisolone acetate injection plus casting versus casting alone for the treatment of de Quervain s tenosynovitis PubMed ingilis 2010 07 2022 06 16 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 18 Rossi Costantino De Quervain disease in volleyball players PubMed ingilis 2005 03 2022 06 18 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 18 Olumiant EPAR Evropejskoe agentstvo lekarstvennyh sredstv EMA 3 dekabr 2019 25 avqust 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 dekabr 2020 Text was copied from this source which is c European Medicines Agency Reproduction is authorized provided the source is acknowledged Novikov A V Shedrina M A Petrov S V Bolezn de Kervena etiologiya patogenez diagnostika i lechenie Eco Vector Journals Portal rus 13 dekabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 dekabr 2020 Nasonov V A Astapenko M G Bolotin E V Sergeev O I Bolezn de Kervena Spravochnik terapevta V 2 tomah 2 5000 nus M Izdatelstvo AST Pod redakciej Paleev Nikolaj Romanovich 1999 84 ISBN 5 237 01078 4 FDA Briefing Document Arthritis Advisory Committee Meeting PDF 26 aprel 2019 tarixinde arxivlesdirilib PDF Istifade tarixi 1 dekabr 2020 Olumiant baricitinib tablet film coated DailyMed 13 noyabr 2019 27 sentyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 16 mart 2020 Novikov A V Shedrina M A Petrov S V Bolezn de Kervena etiologiya patogenez diagnostika i lechenie Eco Vector Journals Portal rus 22 aprel 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 dekabr 2020 Carlton A Richie 3rd William W Briner Jr Corticosteroid injection for treatment of de Quervain s tenosynovitis a pooled quantitative literature evaluation PubMed ingilis 2003 20 may 2022 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 18 dekabr 2020 Ronald G Chambers Jr Corticosteroid injections for trigger finger PubMed ingilis 2009 09 Istifade tarixi 2020 12 18 Xeljanz tofacitinib tablet film coated Xeljanz XR tofacitinib tablet film coated extended release DailyMed 20 dekabr 2019 30 noyabr 2020 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 28 aprel 2020 FDA approves Xeljanz for rheumatoid arthritis Press reliz 6 noyabr 2012 2 aprel 2014 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 dekabr 2020 Baricitinib clinical trials ClinicalTrials gov 4 fevral 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 dekabr 2020 Baricitinib phase 3 clinical trials ClinicalTrials gov 4 fevral 2017 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 dekabr 2020 Eli Lilly to study baricitinib for Covid 19 treatment Clinical Trials Arena 17 avqust 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 dekabr 2020 Mohammad Zarin Israr Ahmad Surgical treatment of de Quervain s disease PubMed ingilis 2003 03 Istifade tarixi 2020 12 18 K T Ta D Eidelman J G Thomson Patient satisfaction and outcomes of surgery for de Quervain s tenosynovitis PubMed ingilis 1999 09 2021 01 19 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2020 12 18 Lilly and Incyte Announce Submission of NDA to FDA for Oral Once Daily Baricitinib for Treatment of Moderate to Severe Rheumatoid Arthritis Drugs com 19 yanvar 2016 10 aprel 2021 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 1 dekabr 2020 Edebiyyat span Nasonov V A Astapenko M G Bolotin E V Sergeev O I Bolezn de Kervena Spravochnik terapevta V 2 tomah 2 5000 nus M Izdatelstvo AST Pod redakciej Paleev Nikolaj Romanovich 1999 84 ISBN 5 237 01078 4 Skripnichenko D F Tendovaginit Bolshaya medicinskaya enciklopediya V 30 tomah 24 Sosudistyj shov Tenioz 3 e 150800 nus M Sovetskaya enciklopediya Glavnyj redaktor Petrovskij Boris Vasilevich 1985 539 540 Kecidler span Kletkin M E Tendovaginit Medikal j 2013 Istifade tarixi 8 oktyabr 2013 Kateqoriyalar Elifba sirasina gore xesteliklerBirlesdirici toxuma xestelikleriBirlesdirici toxumaXesteliklerin tesnifatiGizli kateqoriya Vikipediya Vikidatada menbeleri olan meqaleler
