Dağ–çəmən torpaqları — Böyük və Kiçik Qafqaz və Talışın yüksək dağlıq zonalarında yayılmışdır. Bu torpaqların ümumi sahəsi 559,3 min ha-dır.
Azərbaycanın dağlıq ərazilərinin ayrı – ayrı hissələri bir sıra fiziki – coğrafi şəraitlərinə - iqlim rejiminə, bitki tipinə, torpaqəmələgətirən süxurların xarakterinə görə fərqlidir. Ekoloji – coğrafi şəraitin müxtəlifliyi dağ –çəmən torpaq tipini 3 yarımtipə bölməyə imkan verir:
Çimli – torflu dağ-çəmən
Çimli dağ – çəmən
Qarımtıl dağ – çəmən.
Çimli – torflu dağ-çəmən yarımtipi
Çimli – torflu dağ – çəmən torpaqları alp çəmənlərinin tipik torpaqlarından olsada respublikamızın yüksək dağlıq zonasında nisbətən kiçik sahələrdə yayılmışdır. Dağ – çəmən torpaqlarının bu yarımtipinə əsasən səthdən mövsümi rütubətlənən çökəkliklərin, karların, təknəvari dərələrin, sirklərin dibində rast gəlinir. Kifayət qədər yüksək biokütləyə və yaxşı inkişaf etmiş kök sisteminə malik olan alp çəmən bitkiləri çim qatı əmələ gətirir və çoxlu miqdarda üzvi qalıqların toplanmasına səbəb olur.
Çimli dağ – çəmən torpaqları yarımtipi
Bu torpaqlar respublikamızın yüksək dağlıq ərazilərinin subalp qurşağında daha geniş yayılmış səciyyəvi torpaqlardır. Çimli – dağ çəmən torpaqları dağ meşələri ilə alp çəmənləri arasındakı geniş sahələri tutmaqla 1800-2000 (2500) m yüksəkliklər arasında yayılmışdır. Bu torpaqlar Baş Qafqaz silsiləsinin cənub yamacı boyu dar bir zolaq şəklində şərqdə Dübrar dağına qədər uzanır. Baş Qafqaz silsiləsində şimala isə bu torpaqlar vahid zona təşkil edir. Çimli dağ – çəmən torpaqları Talış və Zəngəzur silsilələrinin suayrıcı hissələrində bir növ bozqırlaşma şəraitində inkişaf edir. Kiçik Qafqaz dağlarında çimli dağ – çəmən torpaqları vahid zona yaradır. Azərbaycanın subalp çəmənlərinin bitki örtüyünün ümumi biokütləsi 285-349 s/ha olub, bundan 32-56 s/ha yerüstü 263 – 293 s/ha isə yer altı hissəni təşkil edir.
Qaramtıl dağ – çəmən torpaqları yarımtipi
Bu torpaqlar subalp çəmənləri torpaqlarının aşağı sərhədı ərazinin oroqrafiyası, geomorfoloji və iqlim şəraitindən aslı olaraq böyük intervalda tərəddüd edir. Böyük Qafqaz vilayətində bu sərhəd dəniz səviyyəsində 1800–2000 m yüksəklikdə (meşə çəmən torpaqları ilə təmasda), Kiçik Qafqaz silsiləsinin şərq qurtaracağında (Şamaxı yaylası) meşələrin qırıldığı və iqlimin daha quraq olduğu ərazilərdə qaramtıl dağ- çəmən torpaqlarına dağ – bozqır torpaqları ilə təmas sahələrindədə rast gəlmək olur (Atacay, Gilgilçay, və Pirsaatçay hövzələri arasında) Qaramtıl dağ – çəmən torpaqları müxtəlif genetik horizontların aydın seçildiyi tam inkişaf etmiş profilə malik olması ilə səciyyələnir.
İstinadlar
Quliyev İ.Ə Ümumi torpaqşünaslıq və torpaq coğrafiyası, Bakı 2014, 240 s.
Avqust 04, 2021
dağ, çəmən, torpaqları, dağ, çəmən, torpaqları, böyük, kiçik, qafqaz, talışın, yüksək, dağlıq, zonalarında, yayılmışdır, torpaqların, ümumi, sahəsi, dır, azərbaycanın, dağlıq, ərazilərinin, ayrı, ayrı, hissələri, sıra, fiziki, coğrafi, şəraitlərinə, iqlim, rej. Dag cemen torpaqlari Boyuk ve Kicik Qafqaz ve Talisin yuksek dagliq zonalarinda yayilmisdir 1 Bu torpaqlarin umumi sahesi 559 3 min ha dir Azerbaycanin dagliq erazilerinin ayri ayri hisseleri bir sira fiziki cografi seraitlerine iqlim rejimine bitki tipine torpaqemelegetiren suxurlarin xarakterine gore ferqlidir Ekoloji cografi seraitin muxtelifliyi dag cemen torpaq tipini 3 yarimtipe bolmeye imkan verir Cimli torflu dag cemen Cimli dag cemen Qarimtil dag cemen Mundericat 1 Cimli torflu dag cemen yarimtipi 2 Cimli dag cemen torpaqlari yarimtipi 3 Qaramtil dag cemen torpaqlari yarimtipi 4 IstinadlarCimli torflu dag cemen yarimtipi RedakteCimli torflu dag cemen torpaqlari alp cemenlerinin tipik torpaqlarindan olsada respublikamizin yuksek dagliq zonasinda nisbeten kicik sahelerde yayilmisdir Dag cemen torpaqlarinin bu yarimtipine esasen sethden movsumi rutubetlenen cokekliklerin karlarin teknevari derelerin sirklerin dibinde rast gelinir Kifayet qeder yuksek biokutleye ve yaxsi inkisaf etmis kok sistemine malik olan alp cemen bitkileri cim qati emele getirir ve coxlu miqdarda uzvi qaliqlarin toplanmasina sebeb olur Cimli dag cemen torpaqlari yarimtipi RedakteBu torpaqlar respublikamizin yuksek dagliq erazilerinin subalp qursaginda daha genis yayilmis seciyyevi torpaqlardir Cimli dag cemen torpaqlari dag meseleri ile alp cemenleri arasindaki genis saheleri tutmaqla 1800 2000 2500 m yukseklikler arasinda yayilmisdir Bu torpaqlar Bas Qafqaz silsilesinin cenub yamaci boyu dar bir zolaq seklinde serqde Dubrar dagina qeder uzanir Bas Qafqaz silsilesinde simala ise bu torpaqlar vahid zona teskil edir Cimli dag cemen torpaqlari Talis ve Zengezur silsilelerinin suayrici hisselerinde bir nov bozqirlasma seraitinde inkisaf edir Kicik Qafqaz daglarinda cimli dag cemen torpaqlari vahid zona yaradir Azerbaycanin subalp cemenlerinin bitki ortuyunun umumi biokutlesi 285 349 s ha olub bundan 32 56 s ha yerustu 263 293 s ha ise yer alti hisseni teskil edir Qaramtil dag cemen torpaqlari yarimtipi RedakteBu torpaqlar subalp cemenleri torpaqlarinin asagi serhedi erazinin oroqrafiyasi geomorfoloji ve iqlim seraitinden asli olaraq boyuk intervalda tereddud edir Boyuk Qafqaz vilayetinde bu serhed deniz seviyyesinde 1800 2000 m yukseklikde mese cemen torpaqlari ile temasda Kicik Qafqaz silsilesinin serq qurtaracaginda Samaxi yaylasi meselerin qirildigi ve iqlimin daha quraq oldugu erazilerde qaramtil dag cemen torpaqlarina dag bozqir torpaqlari ile temas sahelerindede rast gelmek olur Atacay Gilgilcay ve Pirsaatcay hovzeleri arasinda Qaramtil dag cemen torpaqlari muxtelif genetik horizontlarin aydin secildiyi tam inkisaf etmis profile malik olmasi ile seciyyelenir Istinadlar Redakte Quliyev I E Umumi torpaqsunasliq ve torpaq cografiyasi Baki 2014 240 s Menbe https az wikipedia org w index php title Dag cemen torpaqlari amp oldid 5151632, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
