fbpx
Wikipedia

Fısıldayan qu

Fısıldayan qu (lat. Cygnus olor) — qu cinsinə aid heyvan növü.

  • Status: Nadir, qışlayan və köçəri növdür.
  • Yayılması: Xəzər sahillərində Qızılağac qoruğunda rast gəlir. Mil düzü və Samur-Dəvəçi düzənliyinin su hövzələrində. 1993-cü il quşların yaz hesablamaları zamanı Sarısu, Ağgöl, Şirvan qoruğunda yuvalayan quşlar qeydə alınmışdır. Xüsusilə Ağzıbir (Dəvəçi limanı) gölündə – 10 cütdən yuxarı.
  • Yaşayış yeri: Göllərin açıq sahələri, dəniz sahilləri.
  • Təbiətdə sayı: 1993-cü ildə aparılan hesablamalara əsasən Azərbaycanda qışlayan quların sayı 3200 fərddən çox olmuşdur.
  • Çoxalması: Qular həyatlarının sonuna kimi bir cüt yaradır. Yuvanı yalnız dişi fərd qurur. Yuvada 7-9 yumurta olur. 35 gün kürt yatır. Yumurtanı aprelin sonu – mayın əvvəllərində qoyur, balalar 4-aylıqda uçuşa hazır olurlar.
  • Sayının dəyişilmə səbəbləri: Münasib yaşayış yerlərinin azalması.
  • Qorunması üçün zəruri tədbirlər: Qorunmasına ciddi riayət və şaxtalı qışlarda yemlənməsini təşkil etmək.
?Fısıldayan qu
Cygnus olor
Elmi təsnifat
Aləmi:Heyvanlar
Yarımaləm:Eumetazoylar
Bölmə:İkitərəflisimmetriyalılar
Yarımbölmə:Sonağızlılar
Tip:Xordalılar
Yarımtip:Onurğalılar
Sinif:Quşlar
Yarımsinif:Yenidamaqlılar
Dəstə:Qazkimilər
Fəsilə:Ördəklər
Cins:Qu
Növ: Fısıldayan qu
Elmi adı
Cygnus olor Gmelin, 1789
Sinonimlər
Anas olor Gmelin, 1789

Sthenelides olor (Gmelin, 1789)

Cygnus immutabilis Yarrell, 1838

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  

Qalereya

Statusu

Nadirdir.

Kateqoriyası

Təhlükəli həddə yaxındır (NT). Son 20 ildə sayında artım müşahidə olunur. Lakin mənfi antropogen təsirlərdən təhlükəli (VU) vəziyyətə düşə bilər.

Qısa təsviri

Rəngi ağdır. Dimdiküstlüyü, dimdikaltlığının dibi və kənarları qara, qalan yerləri narıncıdır. Kiçik və harayçı qulələkdən dimdiyinin narıncı rəngi və onun dib hissəsində qara şişin olması ilə fərqlənir, həm də üzmə vaxtı boynunu "S" hərfi formasında, başını isə maili saxlayır.

Yayılması

AvropadaAsiyada yayılıb . Azərbaycanda əsasən Xəzərin sahil sularında, Kür-Araz, Lənkəran, Samur-Şabran ovalıqları və Abşeron yarımadasının su hövzələrində rast gəlinir. Kələdəhnə, Cil, Mrdov, Qarasu, Şilyan, Sor-Sor və s. göllərin qurudulması nəticəsində yaşayış yerləri kəskin azalıb.

Yaşayış yeri və həyat tərzi

Dənizin sahil suları, körfəzlər, göllər və axmazlar əsas yaşayış yerləridir . Gündüz fəal olur. Qışlamağa gələn və miqrasiya dövründə olan populyasiyaları vardır. Noyabrda gəlir, fevralın 2-ci yarısında köçüb gedir. Qidasını xırda onurğasız heyvanlar, su bitkilərinin vegetativ hissələri, xara və sapvarı yosunlar təşkil edir .

Məhdudlaşdırıcı amillər

1992-ci ilə qədər əsas biotoplarının zəhərli kimyəvi preparatlarla, neft və neft məhsulları ilə çirkləndirilməsi, su hövzələrinin qurudulması.

Əhali üçün əhəmiyyəti

Elmi, estetik və dekorativ əhəmiyyəti var.

Qorunması üçün qəbul edilmiş tədbirlər

Ovlanması qadağan edilmişdir. Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğu, Şirvan, Abşeron və Ağgöl Milli Parkları və su-bataqlıq sahələrində yasaqlıqlar təşkil edilib. Azərbaycanın "Qırmızı Kitab"ına, Bern, Bonn, Ramsar konvensiyalarına və AEWA sazişinə daxil edilib.

Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər

Abşeron yarımadasında daxili su hövzələrinin, Xəzərin neft və neft məhsullarından təmizlənməsi, Kür-Araz, Lənkəran və Samur-Şabran ovalıqlarındakı su hövzələrində narahatedici amillərin aradan qaldırılması vacibdir.

İstinadlar

  1. Птушенко Е.С. Род краснозобой казарки // Птицы Советского Союза. Советская наука, М., 1952, т. 14, с. 326-331;
  2. Бабаев И.Р. Материалы по численности им размещению редких птиц в Кызыл-Агачском заповеднике // Изв. АН Азерб. ССР, сер. биол. наук, 1982, № 1, с. 68-71;
  3. Tuayev D.Q. Azərbaycan quşlarının kataloqu. Bakı, “Elm”, 2000, s. 23-24;
  4. Mustafayev Q.T., Sadıqova N.A. Azərbaycanın quşları. Bakı, “Çaşıoğlu”, 2005, s. 91-92;

Ədəbiyyat

  1. Виноградов В.В., Чернявская Е.И. Методы учета массовых скоплений водоплавающих и степных птиц на зимовках в Кызыл-Агачском заповеднике // Организация и методы учета птиц и вредных грызунов. М., 1963, с. 83-90;
  2. Бабаев И.Р. О современном состоянии численности некоторых видов редких водоплавающих птиц в Ленкоранской низменности // Современное состояние ресурсов водоплавающих птиц (тезисы всесоюзного семинара). Москва, 1984, с. 96-97;
  3. Бабаев И.Р. Численность редких и исчезающих водно-болотных птиц Кура-Араксинской низменности // Актуальные вопросы экологии и охраны природы Ставропольского края и сопредельных территорий. Мат. научно-практической конф. Ставропол., 1991, с. 143;
  4. Babayev İ.R. Хəzər dənizinin cənub-qərb sahillərində nadir, nəsli kəsilməkdə olan su-bataqlıq quşlarının müasir vəziyyəti // ХХ əsrin sonunda heyvanlar aləminin qorunması və öyrənilməsi. Akademik M.Ə.Musayevin 80 illiyinə həsr olunmuş elmi konf. mat-rı., Bakı, “Elm”, 2001, s. 307-310;
  5. Babayev İ.R. Azərbaycanın Cənub-Şərqində su-bataqlıq quşlarının yaşayış yerlərinin müasir vəziyyəti // Görkəmli alim və ictimai xadim, akademik H.Əliyevin 95 illik yubileyinə həsr olunmuş elmi-praktiki konfransın tezisləri. “El-Alliance” şirkəti, 2002, s. 272-273;
  6. Babayev İ.R. Хəzər dənizinin Azərbaycan sahil zonasının cənub hissəsində su-bataqlıq quşları // Azərbaycan Respublikasının Prezidenti H.Əliyevin 80 illik yubileyinə həsr olunmuş elmi-prak. konf. tezisləri. Bakı, 2003, s. 144-146;
  7. Babayev İ.R., Abbasov A.N. Qızılağac Dövlət Təbiət Qoruğunda sudaüzən quşların qışlamada sayı, yayılması və onlara təsir edən amillər // Zoologiya İnstitutunun əsərləri, XXVIII cild // məqalələr toplusu. Bakı, “Elm”, 2006, s. 123-127;
  8. Babayev İ.R., Əsgərov F., Əhmədov F.T. Bioloji müxtəliflik: Xəzərin Azərbaycan hissəsinin sudaüzən quşları. Bakı, Nurlar nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2007, s. 46-48;
  9. Babayev İ.R. və b. Lənkəran ovalığında su və sahil quşlarının yayılması və kəmiyyət göstəriciləri // Bakı Dövlət Universitetinin 90 illik yubileyinə həsr olunmuş “Biologiyada elmi nailiyyətlər” mövzusunda respublika elmi konfransının materialları (22-23 may), Bakı Universiteti nəşriyyatı, 2009, s. 372-374.
  10. Mustafayev Q.T., Babayev İ.R. Quşların qorunması (monoqrafiya). Bakı, "Elm", 2012, 255 s.

Xarici keçidlər

  • Fısıldayan qulələk – Mute swan

fısıldayan, cygnus, olor, cinsinə, heyvan, növü, status, nadir, qışlayan, köçəri, növdür, yayılması, xəzər, sahillərində, qızılağac, qoruğunda, rast, gəlir, düzü, samur, dəvəçi, düzənliyinin, hövzələrində, 1993, quşların, hesablamaları, zamanı, sarısu, ağgöl, . Fisildayan qu lat Cygnus olor qu cinsine aid heyvan novu Status Nadir qislayan ve koceri novdur Yayilmasi Xezer sahillerinde Qizilagac qorugunda rast gelir Mil duzu ve Samur Deveci duzenliyinin su hovzelerinde 1993 cu il quslarin yaz hesablamalari zamani Sarisu Aggol Sirvan qorugunda yuvalayan quslar qeyde alinmisdir Xususile Agzibir Deveci limani golunde 10 cutden yuxari Yasayis yeri Gollerin aciq saheleri deniz sahilleri Tebietde sayi 1993 cu ilde aparilan hesablamalara esasen Azerbaycanda qislayan qularin sayi 3200 ferdden cox olmusdur Coxalmasi Qular heyatlarinin sonuna kimi bir cut yaradir Yuvani yalniz disi ferd qurur Yuvada 7 9 yumurta olur 35 gun kurt yatir Yumurtani aprelin sonu mayin evvellerinde qoyur balalar 4 ayliqda ucusa hazir olurlar Sayinin deyisilme sebebleri Munasib yasayis yerlerinin azalmasi Qorunmasi ucun zeruri tedbirler Qorunmasina ciddi riayet ve saxtali qislarda yemlenmesini teskil etmek Fisildayan quCygnus olorElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme SonagizlilarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarSinif QuslarYarimsinif YenidamaqlilarDeste QazkimilerFesile OrdeklerCins QuNov Fisildayan quElmi adiCygnus olor Gmelin 1789SinonimlerAnas olor Gmelin 1789Sthenelides olor Gmelin 1789 Cygnus immutabilis Yarrell 1838VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 174985NCBI 8869 Mundericat 1 Qalereya 2 Statusu 3 Kateqoriyasi 4 Qisa tesviri 5 Yayilmasi 6 Yasayis yeri ve heyat terzi 7 Mehdudlasdirici amiller 8 Ehali ucun ehemiyyeti 9 Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirler 10 Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirler 11 Istinadlar 12 Edebiyyat 13 Xarici kecidlerQalereya Redakte Museum specimen Denmark Statusu RedakteNadirdir Kateqoriyasi RedakteTehlukeli hedde yaxindir NT Son 20 ilde sayinda artim musahide olunur Lakin menfi antropogen tesirlerden tehlukeli VU veziyyete duse biler Qisa tesviri RedakteRengi agdir Dimdikustluyu dimdikaltliginin dibi ve kenarlari qara qalan yerleri narincidir Kicik ve harayci qulelekden dimdiyinin narinci rengi ve onun dib hissesinde qara sisin olmasi ile ferqlenir hem de uzme vaxti boynunu S herfi formasinda basini ise maili saxlayir Yayilmasi RedakteAvropada ve Asiyada yayilib 1 Azerbaycanda esasen Xezerin sahil sularinda Kur Araz Lenkeran Samur Sabran ovaliqlari ve Abseron yarimadasinin su hovzelerinde rast gelinir Keledehne Cil Mrdov Qarasu Silyan Sor Sor ve s gollerin qurudulmasi neticesinde yasayis yerleri keskin azalib Yasayis yeri ve heyat terzi RedakteDenizin sahil sulari korfezler goller ve axmazlar esas yasayis yerleridir 1 2 3 Gunduz feal olur Qislamaga gelen ve miqrasiya dovrunde olan populyasiyalari vardir Noyabrda gelir fevralin 2 ci yarisinda kocub gedir Qidasini xirda onurgasiz heyvanlar su bitkilerinin vegetativ hisseleri xara ve sapvari yosunlar teskil edir 3 4 Mehdudlasdirici amiller Redakte1992 ci ile qeder esas biotoplarinin zeherli kimyevi preparatlarla neft ve neft mehsullari ile cirklendirilmesi su hovzelerinin qurudulmasi Ehali ucun ehemiyyeti RedakteElmi estetik ve dekorativ ehemiyyeti var Qorunmasi ucun qebul edilmis tedbirler RedakteOvlanmasi qadagan edilmisdir Qizilagac Dovlet Tebiet Qorugu Sirvan Abseron ve Aggol Milli Parklari ve su bataqliq sahelerinde yasaqliqlar teskil edilib Azerbaycanin Qirmizi Kitab ina Bern Bonn Ramsar konvensiyalarina ve AEWA sazisine daxil edilib Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirler RedakteAbseron yarimadasinda daxili su hovzelerinin Xezerin neft ve neft mehsullarindan temizlenmesi Kur Araz Lenkeran ve Samur Sabran ovaliqlarindaki su hovzelerinde narahatedici amillerin aradan qaldirilmasi vacibdir Istinadlar Redakte 1 2 Ptushenko E S Rod krasnozoboj kazarki Pticy Sovetskogo Soyuza Sovetskaya nauka M 1952 t 14 s 326 331 Babaev I R Materialy po chislennosti im razmesheniyu redkih ptic v Kyzyl Agachskom zapovednike Izv AN Azerb SSR ser biol nauk 1982 1 s 68 71 1 2 Tuayev D Q Azerbaycan quslarinin kataloqu Baki Elm 2000 s 23 24 Mustafayev Q T Sadiqova N A Azerbaycanin quslari Baki Casioglu 2005 s 91 92 Edebiyyat RedakteVinogradov V V Chernyavskaya E I Metody ucheta massovyh skoplenij vodoplavayushih i stepnyh ptic na zimovkah v Kyzyl Agachskom zapovednike Organizaciya i metody ucheta ptic i vrednyh gryzunov M 1963 s 83 90 Babaev I R O sovremennom sostoyanii chislennosti nekotoryh vidov redkih vodoplavayushih ptic v Lenkoranskoj nizmennosti Sovremennoe sostoyanie resursov vodoplavayushih ptic tezisy vsesoyuznogo seminara Moskva 1984 s 96 97 Babaev I R Chislennost redkih i ischezayushih vodno bolotnyh ptic Kura Araksinskoj nizmennosti Aktualnye voprosy ekologii i ohrany prirody Stavropolskogo kraya i sopredelnyh territorij Mat nauchno prakticheskoj konf Stavropol 1991 s 143 Babayev I R Hezer denizinin cenub qerb sahillerinde nadir nesli kesilmekde olan su bataqliq quslarinin muasir veziyyeti HH esrin sonunda heyvanlar aleminin qorunmasi ve oyrenilmesi Akademik M E Musayevin 80 illiyine hesr olunmus elmi konf mat ri Baki Elm 2001 s 307 310 Babayev I R Azerbaycanin Cenub Serqinde su bataqliq quslarinin yasayis yerlerinin muasir veziyyeti Gorkemli alim ve ictimai xadim akademik H Eliyevin 95 illik yubileyine hesr olunmus elmi praktiki konfransin tezisleri El Alliance sirketi 2002 s 272 273 Babayev I R Hezer denizinin Azerbaycan sahil zonasinin cenub hissesinde su bataqliq quslari Azerbaycan Respublikasinin Prezidenti H Eliyevin 80 illik yubileyine hesr olunmus elmi prak konf tezisleri Baki 2003 s 144 146 Babayev I R Abbasov A N Qizilagac Dovlet Tebiet Qorugunda sudauzen quslarin qislamada sayi yayilmasi ve onlara tesir eden amiller Zoologiya Institutunun eserleri XXVIII cild meqaleler toplusu Baki Elm 2006 s 123 127 Babayev I R Esgerov F Ehmedov F T Bioloji muxteliflik Xezerin Azerbaycan hissesinin sudauzen quslari Baki Nurlar nesriyyat Poliqrafiya Merkezi 2007 s 46 48 Babayev I R ve b Lenkeran ovaliginda su ve sahil quslarinin yayilmasi ve kemiyyet gostericileri Baki Dovlet Universitetinin 90 illik yubileyine hesr olunmus Biologiyada elmi nailiyyetler movzusunda respublika elmi konfransinin materiallari 22 23 may Baki Universiteti nesriyyati 2009 s 372 374 Mustafayev Q T Babayev I R Quslarin qorunmasi monoqrafiya Baki Elm 2012 255 s Xarici kecidler RedakteFisildayan qulelek Mute swanMenbe https az wikipedia org w index php title Fisildayan qu amp oldid 5970182, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.