Sitron (lat. Citrus medica)
Sitron | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
![]() | ||||||||||||||||
Elmi təsnifat | ||||||||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Cins: Növ: Sitron | ||||||||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||||||||
|
Təbii yayılması
Qədimdən bəri bu növ Qərbi Hindistanda, Qərbi Asiyada və Aralıq dənizi ölkələrində geniş becərilir.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 3 m-dək olan kol və ya kiçik ağacdır. Zoğları və budaqları çılpaq, qoltuqlarda yerləşmiş, 3–5 sm uzunluğunda, tikanlıdır. Yarpaqları iri, uzunsov-oval, möhkəm, qısa saplaqlıdır. Böyüyən zoğların yuxarı yarpaqları al-qırmızı rəngli, yaşlı zoğları tünd yaşıldır. Çiçəkləri ağ, qırmızımtıl çalarlıdır, iri, tək və ya çiçək qruplarında yerləşir, ikicinslidir. Sitrus cinsinə daxil olan növlərdən meyvələrinin iri olmasına görə seçilir. Meyvələrinin uzunluğu 12–40 sm, diametri 8–28 sm-dir. Uzunsov, limon kimi sarı, bəzən narıncı rəngli, qalın (2,5–5 sm) qabıqlıdır.
Ekologiyası
−3, −40C temperaturda məhv olur.
Azərbaycanda yayılması
Lənkəran-Astara bölgəsində becərilir.
İstifadəsi
Meyvələri turş və ya turşa-şirin, bir az acıtəhərdir, azca sulu ləti tər halda qidada istifadə edilmir. Meyvənin lətində 5%-dək limon turşusu, 2,5%-dək şəkər (saxaroza-0,7%), qabığında 0,2%-dək efir yağı vardır. Yağın tərkibinə limonun, dipenten, sitral daxildir.
İstinadlar
- "Azərbaycan dendroflorasi" V cild, Baki, "Elm", 2019, 370 səh.
- Linnæi C. Species Plantarum (lat.): Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas. 1753. C. 2. S. 782.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Sitron lat Citrus medica Sitron Elmi tesnifat Domen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperrozidlerKlad RozidlerKlad MalvidlerDeste SabunagaciciceklilerFesile SedokimilerYarimfesile AurantioideaeCins SitrusNov Sitron Beynelxalq elmi adi Citrus medica L 1753 1 Sekil axtarisiITIS 28886NCBI 171251EOL 582203GRIN t 10745IPNI 59603 2TPL kew 2724208 Mundericat 1 Tebii yayilmasi 2 Botaniki tesviri 3 Ekologiyasi 4 Azerbaycanda yayilmasi 5 Istifadesi 6 IstinadlarTebii yayilmasiredakteQedimden beri bu nov Qerbi Hindistanda Qerbi Asiyada ve Araliq denizi olkelerinde genis becerilir Botaniki tesviriredakteHundurluyu 3 m dek olan kol ve ya kicik agacdir Zoglari ve budaqlari cilpaq qoltuqlarda yerlesmis 3 5 sm uzunlugunda tikanlidir Yarpaqlari iri uzunsov oval mohkem qisa saplaqlidir Boyuyen zoglarin yuxari yarpaqlari al qirmizi rengli yasli zoglari tund yasildir Cicekleri ag qirmizimtil calarlidir iri tek ve ya cicek qruplarinda yerlesir ikicinslidir Sitrus cinsine daxil olan novlerden meyvelerinin iri olmasina gore secilir Meyvelerinin uzunlugu 12 40 sm diametri 8 28 sm dir Uzunsov limon kimi sari bezen narinci rengli qalin 2 5 5 sm qabiqlidir Ekologiyasiredakte 3 40C temperaturda mehv olur Azerbaycanda yayilmasiredakteLenkeran Astara bolgesinde becerilir IstifadesiredakteMeyveleri turs ve ya tursa sirin bir az aciteherdir azca sulu leti ter halda qidada istifade edilmir Meyvenin letinde 5 dek limon tursusu 2 5 dek seker saxaroza 0 7 qabiginda 0 2 dek efir yagi vardir Yagin terkibine limonun dipenten sitral daxildir Istinadlarredakte Azerbaycan dendroflorasi V cild Baki Elm 2019 370 seh Linnaei C Species Plantarum lat Exhibentes plantas rite cognitas ad genera relatas 1753 C 2 S 782 Menbe https az wikipedia org w index php title Sitron amp oldid 7999675