Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
İriçiçək xostək (lat. Caragana grandiflora) — bitkilər aləminin paxlaçiçəklilər dəstəsinin paxlakimilər fəsiləsinin xostək cinsinə aid bitki növü.
| İriçiçək xostək | ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Elmi təsnifat | ||||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: İriçiçək xostək | ||||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
| ||||||||||
Təbii yayılması
Təbii halda Şimali İran, Rusiya, Orta Asiya və Cənubi Qafqazın şərqində və qərbində yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Təbiətdə 2–5 m hündürlükdə olan koldur. Gövdəsi qonur-boz rəngdədir. Cavan budaqları künclü, çılpaq və ya kol şəkillidir. Ağımtıl və ya qonur-boz rəngdədir. Yarpaqaltlıqları 2–3 mm uzunluqda bərk tikan formasında, budaqları və cavan zoğları çoxtikanlıdır. Yarpaqlarının saplağı odunlaşmış, tüklü və tökülməyəndir. Yarpaqcıqları xırda, 5–12 mm uzunluqda və 2–3 mm enindədir. Tərs lansetvarı və ya pazşəkilli olub, ucdan sivri, nazik və qısa, üzəri çılpaq və ya tükcüklərlə örtülüdür. Çiçəkləri tək-təkdir. Çiçək saplağı kasacıqdan qısa, o boyda və ya ondan iridir. Kasacıq yaşıl və ya qırmızımtıl-qonur rəngdədir. 12–16 mm uzunluqda, boruvarıdır, qaidədən torbacıq şəklində, şiş olub, üzəri tükcüklüdür. Çiçək tacı iri, 2,5–3 sm uzunluqda olub, əvvəlcə qızılı rəngdə olur və sonradan qızarıır. Paxlası bir qədər oturaq olub, 2,5–4 sm uzunluqdadır. Üzəri xətli, çılpaq və ya tüklüdür. May ayında çiçəkləyir, iyunda meyvəsi yetişir.
Ekologiyası
Daşlı-qayalı, gilli təpəliklərdə, seyrək meşəliklərdə su axarlarının kənarlarında bəzən şoran torpaqlarda rast gəlinir. Təbiətdə toxumları ilə çoxalır. Başlıca olaraq insan fəaliyyəti və bəzi abiotik amillərin təsiridir. Kulturada becərilir. Qəbul edilmiş qoruma tədbiri yoxdur.
Azərbaycanda yayılması
Azərbaycanın nadir bitkisidir. Azərbaycanda arealı geniş deyildir. Naxçıvan dağları, Bozqır yaylası və Qobustanda rast gəlinir. Azərbaycanın "Qırmızı kitabı"na daxil edilməsi tövsiyə olunur.
İstifadəsi
Park və bağlarda tək-tək təsadüf edilir. Yarpaqlarının tərkibində 9,27 mq C vitamini vardır. Ballı bitkidir.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Aspalathus grandiflorus (DC.) Kuntze
- Caragana grandiflora var. biebersteinii C.K.Schneid.
- Robinia grandiflora M.Bieb.
Heterotipik sinonimləri
- Caragana gracilis K.Koch
- Caragana grandiflora var. pedunculosa Kom.
- Caragana grandiflora var. songorica Kom.
- Caragana grandiflora var. stevenii C.K.Schneid.
- Cytisopsis spinosa Conrath
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Iricicek xostek lat Caragana grandiflora bitkiler aleminin paxlacicekliler destesinin paxlakimiler fesilesinin xostek cinsine aid bitki novu Iricicek xostekElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad Ali bitkilerKlad Coxsporlu bitkilerKlad Borulu bitkilerKlad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad EvdikotlarKlad Bazal evdikotlarKlad SuperrozidlerKlad RozidlerKlad FabidlerDeste PaxlaciceklilerFesile PaxlakimilerYarimfesile Triba Cins XostekNov Iricicek xostekBeynelxalq elmi adiCaragana grandiflora DC 1825Seklin VikiAnbarda axtarisiITIS 819735NCBI 144173EOL 703833Tebii yayilmasiTebii halda Simali Iran Rusiya Orta Asiya ve Cenubi Qafqazin serqinde ve qerbinde yayilmisdir Botaniki tesviriTebietde 2 5 m hundurlukde olan koldur Govdesi qonur boz rengdedir Cavan budaqlari kunclu cilpaq ve ya kol sekillidir Agimtil ve ya qonur boz rengdedir Yarpaqaltliqlari 2 3 mm uzunluqda berk tikan formasinda budaqlari ve cavan zoglari coxtikanlidir Yarpaqlarinin saplagi odunlasmis tuklu ve tokulmeyendir Yarpaqciqlari xirda 5 12 mm uzunluqda ve 2 3 mm enindedir Ters lansetvari ve ya pazsekilli olub ucdan sivri nazik ve qisa uzeri cilpaq ve ya tukcuklerle ortuludur Cicekleri tek tekdir Cicek saplagi kasaciqdan qisa o boyda ve ya ondan iridir Kasaciq yasil ve ya qirmizimtil qonur rengdedir 12 16 mm uzunluqda boruvaridir qaideden torbaciq seklinde sis olub uzeri tukcukludur Cicek taci iri 2 5 3 sm uzunluqda olub evvelce qizili rengde olur ve sonradan qizariir Paxlasi bir qeder oturaq olub 2 5 4 sm uzunluqdadir Uzeri xetli cilpaq ve ya tukludur May ayinda cicekleyir iyunda meyvesi yetisir EkologiyasiDasli qayali gilli tepeliklerde seyrek meseliklerde su axarlarinin kenarlarinda bezen soran torpaqlarda rast gelinir Tebietde toxumlari ile coxalir Baslica olaraq insan fealiyyeti ve bezi abiotik amillerin tesiridir Kulturada becerilir Qebul edilmis qoruma tedbiri yoxdur Azerbaycanda yayilmasiAzerbaycanin nadir bitkisidir Azerbaycanda areali genis deyildir Naxcivan daglari Bozqir yaylasi ve Qobustanda rast gelinir Azerbaycanin Qirmizi kitabi na daxil edilmesi tovsiye olunur IstifadesiPark ve baglarda tek tek tesaduf edilir Yarpaqlarinin terkibinde 9 27 mq C vitamini vardir Balli bitkidir SinonimleriHomotipik sinonimleri Aspalathus grandiflorus DC Kuntze Caragana grandiflora var biebersteinii C K Schneid Robinia grandiflora M Bieb Heterotipik sinonimleri Caragana gracilis K Koch Caragana grandiflora var pedunculosa Kom Caragana grandiflora var songorica Kom Caragana grandiflora var stevenii C K Schneid Cytisopsis spinosa ConrathIstinadlarHemcinin bax