fbpx
Wikipedia

Cahangir bəy Kazımbəyli

Cahangir bəy Kazımbəyli - Çar Rusiyasında, daha sonra Azərbaycan Demokratik Respublikasında ordu zabiti, Gəncə alayında briqada komandiri, Gəncə üsyanının başçısı.

Cahangir bəy Kazımbəyov
Doğum tarixi
Doğum yeri Gəncə
Vəfat tarixi
Vəfat yeri Berlin
Vətəndaşlığı
Təhsili
Fəaliyyəti zabit

Cahangir bəy Kazımbəyli Rusiya Hərbi Hava Akademiyasını bitirmiş, Birinci dünya müharibəsində iştirak etmiş, Gəncə alayında briqada komandiri olmuş, sonralar Polşaya mühacirət etmişdir, polkovnik rütbəsinədək yüksəlmişdir

Həyatı

Cahangir bəy Kazımbəyli 1888-ci ildə Gəncə şəhərində dünyaya gəlib. Sankt-Peterburq Hərbi Akademiyasını bitirib. Birinci dünya müharibəsində Rusiya tərəfində vuruşub. Azərbaycan Demokratik Respublikasının Milli Ordusu yaradılanda Gəncəyə dönüb. Alay komandiri olub. Azərbaycanın müstəqilliyi əlindən alınanda onun düşmənlərinə qarşı mübarizəyə qalxıb. Cahangir bəy peşəkar hərbçiydi. Bilirdi ki, yeni hökumətə qarşı müqavimət silahlı yolla aparılmalıdır. O, Gəncə üsyanından bir qədər əvvəl həyat yoldaşı Valiyə Xoyskini, altıaylıq oğlu Abbası qayınatası Hüseynqulu xanla İrana yola salıb özü doğma şəhərinə dönmüş, mübarizəyə başlamış və Gəncə üsyanına başçılıq etmişdi.

Az sonra marşal Yuzef Pilsudskinin dəvəti ilə Varşavaya köçüb. Polşa ordusunda diviziya komandiri olub. "Prometey" cəmiyyətində istilaçı ruslara qarşı mübarizədə həyat yoldaşı Valiyə xanım Xoyskiylə birgə çalışıb. Onlar Azərbaycan dilində qəzet və jurnal nəşr etmiş, "Azəri-türk" dərnəyini yaratmışlar. Böyük Vətən müharibəsi vaxtı Polşa işğal olunanda əsir düşüb. Sovet əsirliyindən qaçıb əvvəlcə Almaniyada, sonra isə İtaliyada yaşayıb. Əllinci ildə yenidən İstanbula gəlib, ağır güzəran keçirdiyindən Almaniyaya köçüb, ömrünün sonuna kimi "Azadlıq" radiosunda əməkdaşlıq edib.

Gəncə üsyanının 3 rəhbərindən biri polkovnik Cahangir bəy Kazımbəylinin məzarı Berlinin Şəhidlik Məscidininin həyətində olan məzarlıqda yerləşir.

1953-cü ildə Amerikada nəşr edilən "Azərbaycan" milli jurnalının 12-ci nömrəsində polkovnik Cahangir bəy Kazımbəyovun "Gəncə üsyanı haqqında xatirələr" adlı sanballı yazısı dərc olunub.

Ailəsi

Cahangir bəy Hüseynqulu xan Xoyskinin qızı Valiyə xanımla ailə qurmuşdu. Abbas bəy, Mustafa bəy, Əli bəy adlı oğulları vardı.

Gəncə üsyanı və Cahangir bəy

Cahangir bəy də, silahdaşları da ilk gündən Sovet hökumətinə düşmən münasibət bəsləyirdilər. Onlar "XI ordu"nun işğalçılıq məqsədilə gəldiyini yaxşı bilirdilər. Ancaq ona qarşı dərhal silahlı mübarizəyə qalxmadılar. Bunun səbəbini o dövrdə yaranmış siyasi, iqtisadi və sosial vəziyyətdə axtarmaq lazım gəlir. Bolşeviklər xalq kütlələrini yaxşı tanıyırdılar. Ona təsir etmək üsulunu bilirdilər.

Cahangir bəy xatirələrində qeyd edirdi ki, 1920-ci ilin may ayının 24-dən 25-nə keçən gecə artıq onlar şəhərdəki bolşevik ordusunu tərk-silah eləyib, burada hakimiyyəti ələ almışdılar. Şiddətli döyüşlərdən biri mayın 28-də oldu. Həmin vaxt həm Sovet hökuməti "XI ordu"nun zərbə qüvvəsini Gəncəyə göndərmişdi, həm də mayın 28-i Azərbaycanın istiqlalı günü idi. Camaatda bayram əhval-ruhiyyəsi var idi. Belə bir gündə bolşeviklər Gəncə üsyançılarına elə divan tutmaq istəyirdilər ki, bu, Azərbaycanın digər əraziləri üçün dərs olsun, Sovet hökumətinə qarşı mübarizəyə qalxmağın böyük faciələrə gətirib-çıxaracağını anlasınlar.

Mayın 28-də qanlı döyüş oldu. Bolşeviklər məqsədlərinə çata bilmədilər. Cahangir bəyin bu həlledici döyüşdən əvvəl bir neçə hərbçi ilə Gəncənin ətrafını gəzib, düşmənlərin hücum istiqamətini düzgün müəyyənləşdirərək əsas qüvvəni məhz o istiqamətə yönəldə bilməsi, eləcə də hərbçilər arasında aparılan söhbətlər, yerli əhalinin köməyi mayın 28-də şəhərin "XI ordu" tərəfindən tutulmasına imkan vermədi.

Ancaq vəziyyət son dərəcə ağır idi. Cahangir bəyin planları pozuldu. Qarabağa yola saldıqları zabitlər qırmızılar tərəfindən Gəncə-Yevlax yolunda saxlanılaraq qətlə yetirilmişdilər. Gürcüstandan isə səs-soraq yox idi. Həmin gecə - mayın 28-də Gəncə üsyançılarına çatan xəbər ürəkaçan deyildi: Gürcüstan Rusiyayla müqavilə imzalamışdı.

İstinadlar

  1. . 2013-05-13 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-08-31.
  2. Berlində Cahangir bəy Kazımbəylinin xatirəsi anıldı - Asif Masimov

Həmçinin bax

cahangir, bəy, kazımbəyli, çar, rusiyasında, daha, sonra, azərbaycan, demokratik, respublikasında, ordu, zabiti, gəncə, alayında, briqada, komandiri, gəncə, üsyanının, başçısı, cahangir, bəy, kazımbəyovdoğum, tarixi, 1888doğum, yeri, gəncəvəfat, tarixi, 1955və. Cahangir bey Kazimbeyli Car Rusiyasinda daha sonra Azerbaycan Demokratik Respublikasinda ordu zabiti Gence alayinda briqada komandiri Gence usyaninin bascisi Cahangir bey KazimbeyovDogum tarixi 1888Dogum yeri GenceVefat tarixi 1955Vefat yeri BerlinVetendasligi Rusiya Imperiyasi PolsaTehsili Gence Kisi GimnaziyasiFealiyyeti zabitCahangir bey Kazimbeyli Rusiya Herbi Hava Akademiyasini bitirmis Birinci dunya muharibesinde istirak etmis Gence alayinda briqada komandiri olmus sonralar Polsaya muhaciret etmisdir polkovnik rutbesinedek yukselmisdir 1 Mundericat 1 Heyati 2 Ailesi 3 Gence usyani ve Cahangir bey 4 Istinadlar 5 Hemcinin baxHeyati RedakteCahangir bey Kazimbeyli 1888 ci ilde Gence seherinde dunyaya gelib Sankt Peterburq Herbi Akademiyasini bitirib Birinci dunya muharibesinde Rusiya terefinde vurusub Azerbaycan Demokratik Respublikasinin Milli Ordusu yaradilanda Genceye donub Alay komandiri olub Azerbaycanin musteqilliyi elinden alinanda onun dusmenlerine qarsi mubarizeye qalxib Cahangir bey pesekar herbciydi Bilirdi ki yeni hokumete qarsi muqavimet silahli yolla aparilmalidir O Gence usyanindan bir qeder evvel heyat yoldasi Valiye Xoyskini altiayliq oglu Abbasi qayinatasi Huseynqulu xanla Irana yola salib ozu dogma seherine donmus mubarizeye baslamis ve Gence usyanina basciliq etmisdi Az sonra marsal Yuzef Pilsudskinin deveti ile Varsavaya kocub Polsa ordusunda diviziya komandiri olub Prometey cemiyyetinde istilaci ruslara qarsi mubarizede heyat yoldasi Valiye xanim Xoyskiyle birge calisib Onlar Azerbaycan dilinde qezet ve jurnal nesr etmis Azeri turk derneyini yaratmislar Boyuk Veten muharibesi vaxti Polsa isgal olunanda esir dusub Sovet esirliyinden qacib evvelce Almaniyada sonra ise Italiyada yasayib Ellinci ilde yeniden Istanbula gelib agir guzeran kecirdiyinden Almaniyaya kocub omrunun sonuna kimi Azadliq radiosunda emekdasliq edib Gence usyaninin 3 rehberinden biri polkovnik Cahangir bey Kazimbeylinin mezari Berlinin Sehidlik Mescidininin heyetinde olan mezarliqda yerlesir 2 1953 cu ilde Amerikada nesr edilen Azerbaycan milli jurnalinin 12 ci nomresinde polkovnik Cahangir bey Kazimbeyovun Gence usyani haqqinda xatireler adli sanballi yazisi derc olunub Ailesi RedakteCahangir bey Huseynqulu xan Xoyskinin qizi Valiye xanimla aile qurmusdu Abbas bey Mustafa bey Eli bey adli ogullari vardi Gence usyani ve Cahangir bey RedakteCahangir bey de silahdaslari da ilk gunden Sovet hokumetine dusmen munasibet besleyirdiler Onlar XI ordu nun isgalciliq meqsedile geldiyini yaxsi bilirdiler Ancaq ona qarsi derhal silahli mubarizeye qalxmadilar Bunun sebebini o dovrde yaranmis siyasi iqtisadi ve sosial veziyyetde axtarmaq lazim gelir Bolsevikler xalq kutlelerini yaxsi taniyirdilar Ona tesir etmek usulunu bilirdiler Cahangir bey xatirelerinde qeyd edirdi ki 1920 ci ilin may ayinin 24 den 25 ne kecen gece artiq onlar seherdeki bolsevik ordusunu terk silah eleyib burada hakimiyyeti ele almisdilar Siddetli doyuslerden biri mayin 28 de oldu Hemin vaxt hem Sovet hokumeti XI ordu nun zerbe quvvesini Genceye gondermisdi hem de mayin 28 i Azerbaycanin istiqlali gunu idi Camaatda bayram ehval ruhiyyesi var idi Bele bir gunde bolsevikler Gence usyancilarina ele divan tutmaq isteyirdiler ki bu Azerbaycanin diger erazileri ucun ders olsun Sovet hokumetine qarsi mubarizeye qalxmagin boyuk facielere getirib cixaracagini anlasinlar Mayin 28 de qanli doyus oldu Bolsevikler meqsedlerine cata bilmediler Cahangir beyin bu helledici doyusden evvel bir nece herbci ile Gencenin etrafini gezib dusmenlerin hucum istiqametini duzgun mueyyenlesdirerek esas quvveni mehz o istiqamete yonelde bilmesi elece de herbciler arasinda aparilan sohbetler yerli ehalinin komeyi mayin 28 de seherin XI ordu terefinden tutulmasina imkan vermedi Ancaq veziyyet son derece agir idi Cahangir beyin planlari pozuldu Qarabaga yola saldiqlari zabitler qirmizilar terefinden Gence Yevlax yolunda saxlanilaraq qetle yetirilmisdiler Gurcustandan ise ses soraq yox idi Hemin gece mayin 28 de Gence usyancilarina catan xeber urekacan deyildi Gurcustan Rusiyayla muqavile imzalamisdi Istinadlar Redakte Azerbaycan diasporunun gorkemli simalari 2013 05 13 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 08 31 Berlinde Cahangir bey Kazimbeylinin xatiresi anildi Asif MasimovHemcinin bax RedakteGence usyani 1920 Menbe https az wikipedia org w index php title Cahangir bey Kazimbeyli amp oldid 6081663, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.