fbpx
Wikipedia

Cəngi (rəqs)

Cəngi rəqsi

Cəngi
Tempi cəld
Mənşəyi türk

Etimologiyası

Cəngi sözü irandilli xalqlarda - cəng sözü, savaş deməkdir. Cəngi adlı qəsəbə var. Bəzi mütəxəssislər "Cəngi" sözünün "zəngi"dən törəməsini deyirlər. Zəngi əski Oğuz türk tayfaları olub: "Zəngilan", "Zəngibasar" toponimləri bu tayfalarla bağlıdır.

Tarixçə

"Cəngi" cəngavərlik yerişini, meydana oxumanı, döyushə çağırışı ifadə edir. "Cəngi"nin yaranma tarixi çox qədimdir. Azərbaycan ərazisində Cəngi adlanan ərazi də var: Şamaxı rayonunda (indiki Qobustan rayonunun ərazisi). Qədim oğuz tayfalarında qəbilələr arasında döyüş, güləş zamanı, yarışlarda, hərbi mərasimlərdə Cəngidən istifadə edilirdi. Bir çox aşıq melodiyaları kimi, bu da Şur muğam ladındadır (kökündədir); ölçüsü 2/4–dir. Cəngi pəhləvanlar yarışında da (pəhləvani), cıdır düzündə də çalınır.

Xarakter cəhətdən eyni olan "Qaytağı", "Halay" kimi musiqi əsərləri qrupundandır. Bir qayda olaraq zurnaçılar dəstəsi tərəfindən ifa olunur . "Koroğlu" dastanında Cəngi havasına çox geniş yer verilib: Cəngi Koroğlu, Misri Koroğlu.

Cəngi bəstəkar musiqisində

İlk dəfə Üzeyir Hacıbəyovun "Koroğlu" operasına daxil etdiyi cəngidən sonralar digər bəstəkarlar da istifadə ediblər (Soltan Hacıbəyov, Aqşin Əlizadə, Süleyman Ələsgərov və s.), xüsusilə İkinci dünya müharibəsi ayrıca musiqi pyesi şəklində rəngarəng cəngilər yaradılıb.

Bəstəkar cəngiləri

İstinadlar

  1. Əfrasiyab Bədəlbəyli. İzahlı monoqrafik musiqi lüğəti - Cəngi
  2. Əfrasiyab Bədəlbəyli. İzahlı monoqrafik musiqi lüğəti - Şur
  3. Əliqızı Sevda. Hekayətli musiqi lüğəti - Cəngi
  4. Azərbaycanın epistolyar irsi - Süleyman Ələsgərov
  5. İmruz Əfəndiyeva. Vasif Adıgözəlovun yaradıcılığının üslub xüsusiyyətləri. "Musiqi dünyası" jurnalı.

Xarici keçidlər

  • Cəngi rəqsi haqqda veriliş
  • Zurnaçılar dəstəsi - Xalq Cəngisi
  • "Koroğlu" operasında III pərdədə Cəngi rəqsi
  • Aqşın Əlizadənin - "Cəngi" əsəri

Həmçinin bax


cəngi, rəqs, cəngi, rəqsicəngitempi, cəldmənşəyi, türk, mündəricat, etimologiyası, tarixçə, cəngi, bəstəkar, musiqisində, bəstəkar, cəngiləri, istinadlar, xarici, keçidlər, həmçinin, baxetimologiyası, redaktəcəngi, sözü, irandilli, xalqlarda, cəng, sözü, savaş. Cengi reqsiCengiTempi celdMenseyi turk Mundericat 1 Etimologiyasi 2 Tarixce 3 Cengi bestekar musiqisinde 3 1 Bestekar cengileri 4 Istinadlar 5 Xarici kecidler 6 Hemcinin baxEtimologiyasi RedakteCengi sozu irandilli xalqlarda ceng sozu savas demekdir Cengi adli qesebe var Bezi mutexessisler Cengi sozunun zengi den toremesini deyirler Zengi eski Oguz turk tayfalari olub Zengilan Zengibasar toponimleri bu tayfalarla baglidir Tarixce Redakte Cengi cengaverlik yerisini meydana oxumani doyushe cagirisi ifade edir Cengi nin yaranma tarixi cox qedimdir Azerbaycan erazisinde Cengi adlanan erazi de var Samaxi rayonunda indiki Qobustan rayonunun erazisi Qedim oguz tayfalarinda qebileler arasinda doyus gules zamani yarislarda herbi merasimlerde Cengiden istifade edilirdi Bir cox asiq melodiyalari kimi bu da Sur mugam ladindadir kokundedir olcusu 2 4 dir Cengi pehlevanlar yarisinda da pehlevani cidir duzunde de calinir 1 2 Xarakter cehetden eyni olan Qaytagi Halay kimi musiqi eserleri qrupundandir Bir qayda olaraq zurnacilar destesi terefinden ifa olunur 3 Koroglu dastaninda Cengi havasina cox genis yer verilib Cengi Koroglu Misri Koroglu Cengi bestekar musiqisinde RedakteIlk defe Uzeyir Hacibeyovun Koroglu operasina daxil etdiyi cengiden sonralar diger bestekarlar da istifade edibler Soltan Hacibeyov Aqsin Elizade Suleyman Elesgerov ve s xususile Ikinci dunya muharibesi ayrica musiqi pyesi seklinde rengareng cengiler yaradilib Bestekar cengileri Redakte Uzeyir Hacibeyov fortepiano ucun Cengi rapsodiyasi Suleyman Elesgerov xalq calgi orkestri ucun Cengi 4 Vasif Adigozelov Novruzum kantatasi 5 Istinadlar Redakte Efrasiyab Bedelbeyli Izahli monoqrafik musiqi lugeti Cengi Efrasiyab Bedelbeyli Izahli monoqrafik musiqi lugeti Sur Eliqizi Sevda Hekayetli musiqi lugeti Cengi Azerbaycanin epistolyar irsi Suleyman Elesgerov Imruz Efendiyeva Vasif Adigozelovun yaradiciliginin uslub xususiyyetleri Musiqi dunyasi jurnali Xarici kecidler RedakteCengi reqsi haqqda verilis Zurnacilar destesi Xalq Cengisi Koroglu operasinda III perdede Cengi reqsi Aqsin Elizadenin Cengi eseriHemcinin bax RedakteAzerbaycan reqsleri Reqs ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin Menbe https az wikipedia org w index php title Cengi reqs amp oldid 6031148, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.