fbpx
Wikipedia

Cəlaliyyə

Cəlaliyyə (fars. جللییا) — Naxçıvan hakimi, məlikə (XIII əsrin 20-ci illəri), Azərbaycan Atabəylər dövlətinin ikinci hökmdarı atabəy Məhəmməd Cahan Pəhləvanın Zahidə xatundan olan qızı, atabəy Özbəyin bacısı, Xarəzmşah Cəlaləddin Mənguberdinin şəxsi münşisi.

Cəlaliyyə
fars. جللییا
Naxçıvan hakimi
Şəxsi məlumatlar
Sülalə Atabəylər
Milliyyəti qıpçaq türkü
Atası Məhəmməd Cahan Pəhləvan
Anası Zahidə xatun
Həyat yoldaşları Məhəmmədin oğlu Qiyasədin Pirşah, Cəlaləddin Mənguberdi

Həyatı

Şihabəddin ən-Nəsəvinin Cəlaliyyə haqqında məlumatı "Məlikə Cəlaliyyə, Naxçıvanın sahibəsi" sözləri ilə başlayır. 1224-cü ildə monqolların dağıtdığı Xarəzmşahlar dövlətinin hökmdarı sultan Məhəmmədin oğlu Qiyasədin Pirşah Azərbaycana yürüş edir. Hücumların qarşısını almaq iqtidarında olmayan Özbək, iqta mülkü kimi Naxçıvana sahib olan bacısı Cəlaliyyəni Pirşaha ərə verməklə barışıq əldə edir. Azərbaycan Atabəylər dövlətinin süqutundan sonra Naxçıvan Cəlaliyyənin mülkü olaraq qalır. Cəlaliyyə haqqında mənbələrdə olan sonrakı məlumat Cəlaləddin Mənguberdinin vəziri Şərəf əl-Mülkün bu işə Cəlaliyyənin oğulluğu, ona naxələf çıxmış məmlük Aytoğmış təhrik etmişdi. Naxçıvan civarında baş verən döyüş vəzirin qoşununun məğlubiyyəti ilə nəticələnir. Ən-Nəsəvi Cəlaliyyənin sarayında, adətən, kişilərin danışdığı "hacib" (sarayın işlər müdiri, kamergeri) vəzifəsini icra edənin o zaman qadın olması haqqında məlumat verir. 1228-ci ildə gürcü qoşunlarını darmadağın etmiş, ətraf yerləri ələ keçirmiş Xarəzmşah Cəlaləddin Mənguberdi Cəlaliyyənin təklifi ilə Naxçıvana gəlir. Öz mülklərini qorumağa çalışan Cəlaliyyə sultanla nikah kəsdirir. 1231-ci ildə monqolların ikinci yürüşü zamanı Naxçıvan işğal olunur. Bundan sonrakı dövr mənbələri Cəlaliyyə haqqında heç bir məlumat vermir.

Həmçinin bax

İstinadlar

  1. "Cəlaliyyə". Naxçıvan Ensiklopediyası. I (Təkmilləşdirilmiş və yenidən işlənmiş ikinci nəşr). Naxçıvan: AMEA Naxçıvan bölməsi. V.Y. Talıbov. 2005. səh. 108 — 109. ISBN 5-8066-1468-9.

Ədəbiyyat

  • Bünyadov Z. M., Azərbaycan Atabəyləri dövləti [1136–1225], B., 1985;

cəlaliyyə, fars, جللییا, naxçıvan, hakimi, məlikə, xiii, əsrin, illəri, azərbaycan, atabəylər, dövlətinin, ikinci, hökmdarı, atabəy, məhəmməd, cahan, pəhləvanın, zahidə, xatundan, olan, qızı, atabəy, özbəyin, bacısı, xarəzmşah, cəlaləddin, mənguberdinin, şəxsi. Celaliyye fars جللییا Naxcivan hakimi melike XIII esrin 20 ci illeri Azerbaycan Atabeyler dovletinin ikinci hokmdari atabey Mehemmed Cahan Pehlevanin Zahide xatundan olan qizi atabey Ozbeyin bacisi Xarezmsah Celaleddin Menguberdinin sexsi munsisi 1 Celaliyyefars جللییاNaxcivan hakimiSexsi melumatlarSulale AtabeylerMilliyyeti qipcaq turkuAtasi Mehemmed Cahan PehlevanAnasi Zahide xatunHeyat yoldaslari Mehemmedin oglu Qiyasedin Pirsah Celaleddin Menguberdi Mundericat 1 Heyati 2 Hemcinin bax 3 Istinadlar 3 1 EdebiyyatHeyati RedakteSihabeddin en Nesevinin Celaliyye haqqinda melumati Melike Celaliyye Naxcivanin sahibesi sozleri ile baslayir 1224 cu ilde monqollarin dagitdigi Xarezmsahlar dovletinin hokmdari sultan Mehemmedin oglu Qiyasedin Pirsah Azerbaycana yurus edir Hucumlarin qarsisini almaq iqtidarinda olmayan Ozbek iqta mulku kimi Naxcivana sahib olan bacisi Celaliyyeni Pirsaha ere vermekle barisiq elde edir Azerbaycan Atabeyler dovletinin suqutundan sonra Naxcivan Celaliyyenin mulku olaraq qalir Celaliyye haqqinda menbelerde olan sonraki melumat Celaleddin Menguberdinin veziri Seref el Mulkun bu ise Celaliyyenin ogullugu ona naxelef cixmis memluk Aytogmis tehrik etmisdi Naxcivan civarinda bas veren doyus vezirin qosununun meglubiyyeti ile neticelenir En Nesevi Celaliyyenin sarayinda adeten kisilerin danisdigi hacib sarayin isler mudiri kamergeri vezifesini icra edenin o zaman qadin olmasi haqqinda melumat verir 1228 ci ilde gurcu qosunlarini darmadagin etmis etraf yerleri ele kecirmis Xarezmsah Celaleddin Menguberdi Celaliyyenin teklifi ile Naxcivana gelir Oz mulklerini qorumaga calisan Celaliyye sultanla nikah kesdirir 1231 ci ilde monqollarin ikinci yurusu zamani Naxcivan isgal olunur Bundan sonraki dovr menbeleri Celaliyye haqqinda hec bir melumat vermir 1 Hemcinin bax RedakteEldenizler Zahide xatun Semseddin EldenizIstinadlar Redakte 1 2 Celaliyye Naxcivan Ensiklopediyasi I Tekmillesdirilmis ve yeniden islenmis ikinci nesr Naxcivan AMEA Naxcivan bolmesi V Y Talibov 2005 seh 108 109 ISBN 5 8066 1468 9 Edebiyyat Redakte Bunyadov Z M Azerbaycan Atabeyleri dovleti 1136 1225 B 1985 Menbe https az wikipedia org w index php title Celaliyye amp oldid 6073467, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.