Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bərkin Ağzı yaşayış yeri — Azərbaycanın Qazax rayonu ərazisində, Daş Salahlı kəndi yaxınlığında, yerli əhali tərəfindən "Bərkin Ağzı" adlandırılan ərazidə yerləşən arxeoloji abidə. Ehtimal ki, Tunc dövrü və ya Dəmir dövrünə aid olan bu yaşayış yeri bölgənin qədim tarixini və mədəniyyətini öyrənmək üçün potensial əhəmiyyət kəsb edir. Abidə Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2 avqust 2001-ci il tarixli 132 nömrəli Qərarı ilə ölkə əhəmiyyətli arxeoloji abidə kimi dövlət mühafizəsinə götürülmüşdür (inventar № 1240).
| Bərkin Ağzı yaşayış yeri | |
|---|---|
| Ölkə |  Azərbaycan |
| Status | Ölkə əhəmiyyətli arxeoloji abidə |
| Rayon | Qazax rayonu |
| Yerləşir | Daş Salahlı kəndi yaxınlığı, "Bərkin Ağzı" adlanan ərazi |
| Aidiyyatı | Tunc dövrü / Dəmir dövrü (ehtimal) |
| Əsas tarixlər | İlk qeydiyyat: 1990-cı illər |
| Tikilmə tarixi | Tunc / Dəmir dövrü (ehtimal) |
| Kəşf tarixi | XX əsrin ikinci yarısı (ehtimal) |
| Üslubu | Tunc/Dəmir dövrü yaşayış yeri |
| Material | Keramika, osteoloji materiallar (səthi) |
| Vəziyyəti | Arxeoloji abidə, tədqiq olunmayıb |
| Rəsmi sayt | heritage.gov.az |
Yerləşməsi
Yaşayış yeri Qazax rayonunun Daş Salahlı kəndinin yaxınlığında, "Bərkin Ağzı" kimi tanınan coğrafi ərazidə qeydə alınmışdır. Bu ad, ehtimal ki, müəyyən bir dərənin, keçidin və ya vadinin "ağzını" (girişini) bildirir. Bölgə zəngin arxeoloji landşafta malikdir və burada müxtəlif dövrlərə aid çoxsaylı yaşayış yerləri, kurqanlar və digər abidələr mövcuddur.
Arxeoloji tədqiqatlar
Bərkin Ağzı yaşayış yeri ilk dəfə 1990-cı illərdə F. Muradova və C. Rüstəmov tərəfindən aparılan çöl-tədqiqat işləri zamanı qeydə alınmışdır. Bununla belə, abidə ərazisində hər hansı əsaslı arxeoloji qazıntı işlərinin aparıldığına dair məlumatlar məhduddur. Abidə haqqında mövcud məlumatlar əsasən səthi müşahidələrə və toplanmış yerüstü materialların təhlilinə əsaslanır. Səthi müşahidələr zamanı ərazidən gil qab parçalarının və osteoloji materialların (heyvan sümükləri) toplandığı qeyd edilir.
Abidənin dəqiq tarixləndirilməsi, mədəni mənsubiyyəti, memarlıq qalıqları və maddi mədəniyyət nümunələri haqqında daha ətraflı məlumat əldə etmək üçün gələcək arxeoloji qazıntılara ehtiyac vardır.
Mədəni kontekst və ehtimallar
Yaşayış yerinin Tunc və ya Dəmir dövrünə aid olması ehtimalı yüksəkdir. Qazax rayonu ərazisində bu dövrlərə aid çoxsaylı abidələr, xüsusilə Kür-Araz mədəniyyəti (Erkən Tunc), və Xocalı-Gədəbəy mədəniyyəti (Son Tunc — Erkən Dəmir) ilə bağlı yaşayış yerləri və kurqanlar mövcuddur. Bərkin Ağzı yaşayış yerinin də bu mədəniyyətlərdən biri və ya bir neçəsi ilə əlaqəli olması mümkündür.
Gələcək qazıntılar zamanı burada aşağıdakıların aşkar olunması ehtimalı var:
- Müxtəlif dövrlərə aid keramika nümunələri (əldə və ya çarxda hazırlanmış, naxışlı və ya naxışsız).
- Daş, sümük və metaldan hazırlanmış əmək alətləri və silahlar.
- Yaşayış binalarının (yerüstü və ya yarımqazma tipli) və təsərrüfat tikililərinin qalıqları.
- Əkinçilik və maldarlıqla bağlı tapıntılar (dəndaşı, heyvan sümükləri, yanmış taxıl qalıqları).
Əhəmiyyəti
Bərkin Ağzı yaşayış yeri Qazax rayonunun hələ tam tədqiq edilməmiş arxeoloji abidələrindən biridir. Abidə bölgənin qədim əhali tərəfindən məskunlaşma tarixini, Tunc və Dəmir dövrlərindəki həyat tərzini, təsərrüfatını və mədəni əlaqələrini öyrənmək üçün mühüm potensiala malikdir. Abidənin gələcəkdə tədqiqi Azərbaycanın qərb bölgəsinin qədim tarixi haqqında yeni məlumatlar verə bilər.
İstinadlar
- "Bərkin Ağzı yaşayış yeri" (pdf). Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi yanında Mədəni İrsin Qorunması, İnkişafı və Bərpası üzrə Dövlət Xidməti. İstifadə tarixi: 2024-08-10.
- "Azərbaycan Respublikası ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş daşınmaz tarix və mədəniyyət abidələrinin əhəmiyyət dərəcələrinə görə bölgüsünün təsdiq edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin Qərarı". Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. 2015-12-08 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2024-08-10.
- Seyidov, Abbas; Baxşəliyev, Vəli, redaktorlar Azərbaycanın qərb rayonlarında müxtəlif dövr arxeoloji abidələrin elektron qeydiyyatı və xəritələşməsi. Bakı: Elm və təhsil. 2012. 227. İstifadə tarixi: 2024-08-10.
- Baxşəliyev, Vəli. Azərbaycan arxeologiyası (Ali məktəb tələbələri üçün vəsait). I cild. Bakı: Elm. 2007. 138–145, 188–192. ISBN . (Regiondakı Tunc və Dəmir dövrü yaşayış yerlərinin ümumi konteksti)
- "Qazaxın Tarixi, Mədəni və Arxeoloji abidələri". qazax.com.az. İstifadə tarixi: 2024-08-10.
- Qoşqarlı, Q. "Qazax-Ağstafa bölgəsinin arxeoloji abidələri". AMEA Arxeologiya və Etnoqrafiya İnstitutunun Elmi Əsərləri (1). 2008. (Kontekst üçün)
Həmçinin bax
Qeydlər
- Bəzi siyahılarda və ilkin məlumatlarda abidənin adı "Börgin Ağzı" kimi də göstərilə bilər. Lakin rəsmi dövlət qeydiyyatında və son tədqiqat xülasələrində (məsələn, AEF2012) "Bərkin Ağzı" adı istifadə olunur
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Berkin Agzi yasayis yeri a Azerbaycanin Qazax rayonu erazisinde Das Salahli kendi yaxinliginda yerli ehali terefinden Berkin Agzi adlandirilan erazide yerlesen arxeoloji abide 3 Ehtimal ki Tunc dovru ve ya Demir dovrune aid olan 4 bu yasayis yeri bolgenin qedim tarixini ve medeniyyetini oyrenmek ucun potensial ehemiyyet kesb edir Abide Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin 2 avqust 2001 ci il tarixli 132 nomreli Qerari ile olke ehemiyyetli arxeoloji abide kimi dovlet muhafizesine goturulmusdur inventar 1240 1 2 Berkin Agzi yasayis yeri Olke Azerbaycan Status Olke ehemiyyetli arxeoloji abide 1 2 Rayon Qazax rayonu Yerlesir Das Salahli kendi yaxinligi Berkin Agzi adlanan erazi 3 Aidiyyati Tunc dovru Demir dovru ehtimal 4 Esas tarixler Ilk qeydiyyat 1990 ci iller 3 Tikilme tarixi Tunc Demir dovru ehtimal Kesf tarixi XX esrin ikinci yarisi ehtimal Uslubu Tunc Demir dovru yasayis yeri Material Keramika osteoloji materiallar sethi 3 Veziyyeti Arxeoloji abide tedqiq olunmayib 3 Resmi sayt heritage gov az Mundericat 1 Yerlesmesi 2 Arxeoloji tedqiqatlar 3 Medeni kontekst ve ehtimallar 4 Ehemiyyeti 5 Istinadlar 6 Hemcinin bax 7 QeydlerYerlesmesiredakteYasayis yeri Qazax rayonunun Das Salahli kendinin yaxinliginda Berkin Agzi kimi taninan cografi erazide qeyde alinmisdir 3 Bu ad ehtimal ki mueyyen bir derenin kecidin ve ya vadinin agzini girisini bildirir Bolge zengin arxeoloji landsafta malikdir ve burada muxtelif dovrlere aid coxsayli yasayis yerleri kurqanlar ve diger abideler movcuddur 5 Arxeoloji tedqiqatlarredakteBerkin Agzi yasayis yeri ilk defe 1990 ci illerde F Muradova ve C Rustemov terefinden aparilan col tedqiqat isleri zamani qeyde alinmisdir 3 Bununla bele abide erazisinde her hansi esasli arxeoloji qazinti islerinin aparildigina dair melumatlar mehduddur 3 Abide haqqinda movcud melumatlar esasen sethi musahidelere ve toplanmis yerustu materiallarin tehliline esaslanir Sethi musahideler zamani eraziden gil qab parcalarinin ve osteoloji materiallarin heyvan sumukleri toplandigi qeyd edilir 3 Abidenin deqiq tarixlendirilmesi medeni mensubiyyeti memarliq qaliqlari ve maddi medeniyyet numuneleri haqqinda daha etrafli melumat elde etmek ucun gelecek arxeoloji qazintilara ehtiyac vardir Medeni kontekst ve ehtimallarredakteYasayis yerinin Tunc ve ya Demir dovrune aid olmasi ehtimali yuksekdir Qazax rayonu erazisinde bu dovrlere aid coxsayli abideler xususile Kur Araz medeniyyeti Erken Tunc Orta Tunc dovru medeniyyetleri ve Xocali Gedebey medeniyyeti Son Tunc Erken Demir ile bagli yasayis yerleri ve kurqanlar movcuddur 4 6 Berkin Agzi yasayis yerinin de bu medeniyyetlerden biri ve ya bir necesi ile elaqeli olmasi mumkundur Gelecek qazintilar zamani burada asagidakilarin askar olunmasi ehtimali var Muxtelif dovrlere aid keramika numuneleri elde ve ya carxda hazirlanmis naxisli ve ya naxissiz Das sumuk ve metaldan hazirlanmis emek aletleri ve silahlar Yasayis binalarinin yerustu ve ya yarimqazma tipli ve teserrufat tikililerinin qaliqlari Ekincilik ve maldarliqla bagli tapintilar dendasi heyvan sumukleri yanmis taxil qaliqlari EhemiyyetiredakteBerkin Agzi yasayis yeri Qazax rayonunun hele tam tedqiq edilmemis arxeoloji abidelerinden biridir Abide bolgenin qedim ehali terefinden meskunlasma tarixini Tunc ve Demir dovrlerindeki heyat terzini teserrufatini ve medeni elaqelerini oyrenmek ucun muhum potensiala malikdir Abidenin gelecekde tedqiqi Azerbaycanin qerb bolgesinin qedim tarixi haqqinda yeni melumatlar vere biler Istinadlarredakte 1 2 Berkin Agzi yasayis yeri pdf Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi yaninda Medeni Irsin Qorunmasi Inkisafi ve Berpasi uzre Dovlet Xidmeti Istifade tarixi 2024 08 10 1 2 Azerbaycan Respublikasi erazisinde dovlet muhafizesine goturulmus dasinmaz tarix ve medeniyyet abidelerinin ehemiyyet derecelerine gore bolgusunun tesdiq edilmesi haqqinda Azerbaycan Respublikasi Nazirler Kabinetinin Qerari Azerbaycan Respublikasi Medeniyyet Nazirliyi 2015 12 08 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2024 08 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Seyidov Abbas Baxseliyev Veli redaktorlar Azerbaycanin qerb rayonlarinda muxtelif dovr arxeoloji abidelerin elektron qeydiyyati ve xeritelesmesi Baki Elm ve tehsil 2012 227 Istifade tarixi 2024 08 10 1 2 3 Baxseliyev Veli Azerbaycan arxeologiyasi Ali mekteb telebeleri ucun vesait I cild Baki Elm 2007 138 145 188 192 ISBN 978 9952 426 07 5 Regiondaki Tunc ve Demir dovru yasayis yerlerinin umumi konteksti Qazaxin Tarixi Medeni ve Arxeoloji abideleri qazax com az Istifade tarixi 2024 08 10 Qosqarli Q Qazax Agstafa bolgesinin arxeoloji abideleri AMEA Arxeologiya ve Etnoqrafiya Institutunun Elmi Eserleri 1 2008 Kontekst ucun Hemcinin baxredakteQazax rayonunun tarix ve medeniyyet abideleriQeydlerredakte Bezi siyahilarda ve ilkin melumatlarda abidenin adi Borgin Agzi kimi de gosterile biler Lakin resmi dovlet qeydiyyatinda ve son tedqiqat xulaselerinde meselen AEF2012 Berkin Agzi adi istifade olunur Menbe https az wikipedia org w index php title Borgin Agzi yasayis yeri amp oldid 8126011