Azərbaycanca
සිංහල
Türkçe
Bosniyalı Xəlil Paşa (ö. 23 dekabr 1603) — III Murad və III Mehmed səltənətində müxtəlif vəzifələrdə xidmət edən Osmanlı dövlət xadimi, kaptan-ı dəryası.
| Bosniyalı Xəlil Paşa | |
|---|---|
| البوسني خليل باشا | |
| 1595 – 1599 | |
| Əvvəlki | Yusif Sənan Paşa |
| Sonrakı | Yusif Sənan Paşa |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Vəfat tarixi | |
| Dəfn yeri | Atik Əli Paşa məscidi |
| Həyat yoldaşı | Fatma Sultan |
| Uşağı | Sultanzadə Mahmud bəy |
Həyatı
Əslən boşnaq olub, Əndərunda yetişmişdir. Silahdarlığa qədər yüksəldikdən sonra 1591-ci ildə yeniçəri ağası olaraq saraydan ayrıldı. 1592-ci ilin martında Konya sancaqbəyi və 1593-cü ildə Anadolu bəylərbəyi təyin olundu. Bu vəzifədə ikən Sultan Muradın qızlarından Fatma Sultanla nikahlandı. Toy mərasimi Köhnə sarayda keçirildi. Tarixçi Mustafa Əfəndi və Xoca Sadəttin Əfəndinin qeydlərinə görə, 7 gün davam edən möhtəşəm toy mərasimində əhaliyə ovuc-ovuc qızıl paylandı. Qırmızı tül pərdəli kəcavəylə ərinin sarayına aparılan Fatma Sultana mehr olaraq 300 min qızıl pul hədiyyə verilmişdi. Toy mərasimi səbəbilə divan üzvlərinə 7 gün boyunca davam edən mükəmməl ziyafət verildi.
Ancaq çox keçmədən Sultan Murad vəfat etmiş və oğlu Sultan Mehmed taxta çıxmışdı. Taxta çıxan yeni sultan bütün vəzifələrdə dəyişiklik etmiş, bunlar arasında Fatma Sultanın əri Xəlil Paşa da vardı. Bu isə Fatma Sultanı və anası Safiyə Sultanı narahat edirdi. Çünki Fatma Sultan hamilə idi. Nəhayət, Safiyə Sultanın oğluna təlkinləri nəticəsində Xəlil Paşa kaptan-ı dəryalığa keçirilərək vəzifədə qaldı (1595). Həmin ilin sonunda Mahmud bəy adlı oğlu dünyaya gəlsə də, uşaq 2 yaşında vəbadan vəfat etdi.
1598-ci ildə vəzir rütbəsi verilərək sədarət naibliyinə gətirildi. Ertəsi il ordunun paytaxta dönməsinin ardından kaptan-ı dəryalıqdan azad edilərək divana ikinci vəzir təyin edildi. Sultan Mehmedin vəfatı və 13 yaşlı oğlu Sultan Əhmədin taxta çıxmasına şahid oldu. Yeni sultanın cülusundan 2 gün sonra 23 dekabr 1603-cü ildə vəfat etdi. Cənazəsi Atik Əli Paşa məscidinin həyətinə dəfn edildi.
Mənbə
- Sicill-i Osmani II, səh. 247
İstinadlar
- Necdet Sakaoğlu, Bu Mülkün Kadın Sultanları, Oğlak Yayınları, 4. baskı, s. 217
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bosniyali Xelil Pasa o 23 dekabr 1603 III Murad ve III Mehmed seltenetinde muxtelif vezifelerde xidmet eden Osmanli dovlet xadimi kaptan i deryasi Bosniyali Xelil Pasaالبوسني خليل باشاOsmanli kaptan i deryasi1595 1599EvvelkiYusif Senan PasaSonrakiYusif Senan PasaSexsi melumatlarVefat tarixi 23 dekabr 1603Defn yeri Atik Eli Pasa mescidiHeyat yoldasi Fatma SultanUsagi Sultanzade Mahmud beyHeyatiEslen bosnaq olub Enderunda yetismisdir Silahdarliga qeder yukseldikden sonra 1591 ci ilde yeniceri agasi olaraq saraydan ayrildi 1592 ci ilin martinda Konya sancaqbeyi ve 1593 cu ilde Anadolu beylerbeyi teyin olundu Bu vezifede iken Sultan Muradin qizlarindan Fatma Sultanla nikahlandi Toy merasimi Kohne sarayda kecirildi Tarixci Mustafa Efendi ve Xoca Sadettin Efendinin qeydlerine gore 7 gun davam eden mohtesem toy merasiminde ehaliye ovuc ovuc qizil paylandi Qirmizi tul perdeli kecaveyle erinin sarayina aparilan Fatma Sultana mehr olaraq 300 min qizil pul hediyye verilmisdi Toy merasimi sebebile divan uzvlerine 7 gun boyunca davam eden mukemmel ziyafet verildi Ancaq cox kecmeden Sultan Murad vefat etmis ve oglu Sultan Mehmed taxta cixmisdi Taxta cixan yeni sultan butun vezifelerde deyisiklik etmis bunlar arasinda Fatma Sultanin eri Xelil Pasa da vardi Bu ise Fatma Sultani ve anasi Safiye Sultani narahat edirdi Cunki Fatma Sultan hamile idi Nehayet Safiye Sultanin ogluna telkinleri neticesinde Xelil Pasa kaptan i deryaliga kecirilerek vezifede qaldi 1595 Hemin ilin sonunda Mahmud bey adli oglu dunyaya gelse de usaq 2 yasinda vebadan vefat etdi 1598 ci ilde vezir rutbesi verilerek sedaret naibliyine getirildi Ertesi il ordunun paytaxta donmesinin ardindan kaptan i deryaliqdan azad edilerek divana ikinci vezir teyin edildi Sultan Mehmedin vefati ve 13 yasli oglu Sultan Ehmedin taxta cixmasina sahid oldu Yeni sultanin culusundan 2 gun sonra 23 dekabr 1603 cu ilde vefat etdi Cenazesi Atik Eli Pasa mescidinin heyetine defn edildi MenbeSicill i Osmani II seh 247IstinadlarNecdet Sakaoglu Bu Mulkun Kadin Sultanlari Oglak Yayinlari 4 baski s 217