VII əsrin erməni müəlliflərindən biri olan Ananiya Şiraklının Coğrafiya (Aşxaratsuyts) əsərində həmin dövrdə məlum olan bütün dünya ölkələrinin təsviri vardır. Coğrafiya əsəri iki redaksiyada – ixtisar olunmuş və geniş şəkildə çatmışdır.
Klavdi Ptolomeyin (I-II əsrlər) Coğrafiya əsəri, İskəndəriyyəli Papanın və digər antik müəlliflərin məlumatları A.Şiraklının əsəri üçün mənbə olmuşdur. Lakin Ermənistanın və digər qonşu ölkələrin təsviri müəllifin öz yaradıcılıq məhsuludur. Şiraklı hər bir ölkəni təsvir edərkən siyasi-inzibati vahidləri deyil, təbii-coğrafi landşaftı və etnik sərhədləri əsas götürmüşdür. Quruluşuna görə əsər iki hissədən ibarətdir: birinci hissədə ərazilər, ikinci hissədə isə ayrı-ayrı dövlətlər təsvir olunmuşdur. Coğrafiyanın orijinal hissəsində müəllif VI-VII əsrlərdə Yaxın Şərqdə inzibati bölgünün təsvirini verir və təbiidir ki,Ptolomeyin dövründə bu ola bilməzdi.
Coğrafiya əsərində Asiya 44 ölkəyə ayrılır. Burada Qafqaz Albaniyası 26-cı nömrə ilə işarə olunmuşdur. Böyük Ermənistan isə 27-cidir və 15 əyalətdən (Nahancdan) ibarətdir. Əyalətlər isə öz növbəsində daha kiçik vilayətlərə (havarlara və kantonlara) bölünür. Tədqiqatçıların fikrincə Şiraklı Ermənistanı təsvir edərkən ölkənin Bizans və Sasani Ermənistanına bölündüyü VII əsrin yox, Arşakilər dövrünün inzibati bölgü sistemini əsas götürmüş, habelə bölünmədən sonra baş verən dəyişikləri də qeyd etməyi zəruri sayaraq alban nahanqları olan Arsaq, Uti və Paytakaranı Ermənistandan ayıraraq Qafqaz Albaniyasının tərkibinə qatmışdır. Şiraklı əsərdə Qafqaz Albaniyasının sərhədləri, siyasi-inzibati vahidləri və təbii sərvətlərini təsvir etmişdir.
Əhəmiyyət
S.T.Yeremyan Coğrafiya əsərinin əhəmiyyətini qeyd edərək yazır: Aşxaratsuyts coğrafiya və kartoqrafiya üzrə dünya ədəbiyyatında antik dövr üzrə coğrafiya elminin ənənələrini davam etdirən ilk əsərdir.
İstinadlar
История всемирной литературы. 2. М.: Наука. 1984. 296–299.
Mənbə
Fəridə Məmmədova – Qafqaz Albaniyasının siyasi tarixi və tarixi coğrafiyası. Bakı: 1993.
Avqust 08, 2021
aşxaratsuyts, məqalənin, bəzi, məlumatlarının, mənbəsi, göstərilməmişdir, daha, ətraflı, məlumat, üçün, məqalənin, müzakirə, səhifəsinə, baxa, məqaləyə, uyğun, formada, mənbələr, əlavə, edib, vikipediyanı, zənginləşdirə, bilərsiniz, avqust, 2021, Աշխարհացույց,. Bu meqalenin bezi melumatlarinin menbesi gosterilmemisdir Daha etrafli melumat ucun meqalenin muzakire sehifesine baxa ve meqaleye uygun formada menbeler elave edib Vikipediyani zenginlesdire bilersiniz avqust 2021 Asxaratsuyts erm Աշխարհացույց ve ya Cografiya VII esrde yazilmis qedim Ermenistan cografiya ve kartoqrafiya abidesidir Evveller eserin muellifinin Movses Xorenli V esrde yazilmis Ermeni tarixi eserinin muellifi olmasi ehtimal edilse de sonradan muellifin VII esrde yasamis ermeni cografiyasunasi filosof riyaziyyatci kartoqraf tarixci astronom ve kimyaci ve qedim ermeni tebietsunasliginin banisi 1 Ananiya Sirakatsi terefinden yazilmasi mueyyen edilmisdir Asxaratsuytserm ԱշխարհացույցAsxaratsuytsun 1178 ci ile aid elyazmasiMuellif ler Ananiya SirakatsiOrijinalin dili ermeniceOlke ErmenistanOrijinalin nesr ili VII esrNov cografiya Mundericat 1 Haqqinda 2 Ehemiyyet 3 Istinadlar 4 MenbeHaqqinda RedakteVII esrin ermeni muelliflerinden biri olan Ananiya Siraklinin Cografiya Asxaratsuyts eserinde hemin dovrde melum olan butun dunya olkelerinin tesviri vardir Cografiya eseri iki redaksiyada ixtisar olunmus ve genis sekilde catmisdir Klavdi Ptolomeyin I II esrler Cografiya eseri Iskenderiyyeli Papanin ve diger antik muelliflerin melumatlari A Siraklinin eseri ucun menbe olmusdur Lakin Ermenistanin ve diger qonsu olkelerin tesviri muellifin oz yaradiciliq mehsuludur Sirakli her bir olkeni tesvir ederken siyasi inzibati vahidleri deyil tebii cografi landsafti ve etnik serhedleri esas goturmusdur Qurulusuna gore eser iki hisseden ibaretdir birinci hissede eraziler ikinci hissede ise ayri ayri dovletler tesvir olunmusdur Cografiyanin orijinal hissesinde muellif VI VII esrlerde Yaxin Serqde inzibati bolgunun tesvirini verir ve tebiidir ki Ptolomeyin dovrunde bu ola bilmezdi Cografiya eserinde Asiya 44 olkeye ayrilir Burada Qafqaz Albaniyasi 26 ci nomre ile isare olunmusdur Boyuk Ermenistan ise 27 cidir ve 15 eyaletden Nahancdan ibaretdir Eyaletler ise oz novbesinde daha kicik vilayetlere havarlara ve kantonlara bolunur Tedqiqatcilarin fikrince Sirakli Ermenistani tesvir ederken olkenin Bizans ve Sasani Ermenistanina bolunduyu VII esrin yox Arsakiler dovrunun inzibati bolgu sistemini esas goturmus habele bolunmeden sonra bas veren deyisikleri de qeyd etmeyi zeruri sayaraq alban nahanqlari olan Arsaq Uti ve Paytakarani Ermenistandan ayiraraq Qafqaz Albaniyasinin terkibine qatmisdir Sirakli eserde Qafqaz Albaniyasinin serhedleri siyasi inzibati vahidleri ve tebii servetlerini tesvir etmisdir Ehemiyyet RedakteS T Yeremyan Cografiya eserinin ehemiyyetini qeyd ederek yazir Asxaratsuyts cografiya ve kartoqrafiya uzre dunya edebiyyatinda antik dovr uzre cografiya elminin enenelerini davam etdiren ilk eserdir Istinadlar Redakte Istoriya vsemirnoj literatury 2 M Nauka 1984 296 299 Menbe RedakteFeride Memmedova Qafqaz Albaniyasinin siyasi tarixi ve tarixi cografiyasi Baki 1993 Menbe https az wikipedia org w index php title Asxaratsuyts amp oldid 4572299, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
