Azərbaycan yağış ayinləri — yağış yağdırmaq və ya yağışı dayandırmaq üçün istifadə olunur.
Yağış yağdırma
Azərbaycan inanclarında yeddi daşı ortasından dəlib və ipə düzüb ananın ilk qızına verərlər. Qız onu suya atıb ipin ucunu ağaca bağlayır. Digər bir üsulda əfsunlanmış su göyə atılar və aşağıdakılar deyilər:
Su sərpdim, suyu sərpdim Arana suyu sərpdim … Dağdan gələn seldi ho, Dərələrdə göldü ho. Su sərpdim, suyu sərpdim Arana suyu sərpdim.
Yada daşı
Yada və ya ada daşından istifadə edilərək də yağış yağdırıla bilər. Yada Yağış yağdıran tanrıdır. Öz adı ilə adlandırılan səma daşını yerə endirmiş və ya onu yerdə himayə etmişdir.
Gənclər bir çömçəni götürərək ev-ev dolaşıb su toplayar və suyu bir ağacın altında tökərlər. Çömçəni də həmin ağacdan asarlar. Su yığanda bunu deyərlər:
Çömçə xatun nə istər Allahdan yağış istər Qoyunlara ot istər Quzulara süd istər Mə… mə... mə...mə...
Hekayələrdən birinə görə, Çömçəxatun quraqlıq zamanı bir təpənin başına çıxaraq Allahdan yağış istəyir. Allah yağış yağdırdıqdan sonra təpəni tərk etməyərək çox islanır və yamyaşıl bir ağaca çevrilir.
Məlumdur ki, yay fəslinin başlanması ilə istilər get-gedə şiddətlənir, əkin sahələri daha çox su tələb edir. Məhz bu dövrdə ümidini yağışa bağlayan əkinçilər su bayramı Abrizəgan bayramı keçirirmişlər. Bu vaxt ilk növbədə yağışın süni əlamətlərini yaratmağa səy göstərirdilər. Bayram günündə su ilə əlaqədar mərasimlər icra edilərdi. Hamı əllərində müxtəlif su qabları və musiqinin müşayiəti ilə çay kənarına, bulaq başına, yaxud hər hansı bir su hövzəsi yanma toplaşaraq çalıb oynayır, bir-birinin üstünə su atır, bir-birini suya itələməyə çalışardılar. Qabı su ilə doldurub yan-yörəyə səpməklə yağışın özünü çağırmaq kimi ayinlər, oyun və əyləncə xarakterli mərasimlər icra edərdilər.
Yağış dayandırma
Yağış məhsula ziyan verdirdikdə yağışın dayanması üçün ayinlər keçirilir. Bunlara bağ-bağçadakı qab-qacağı arxası üstə çevirmək, bir qab yağışı qaynatmaq, evin ilk uşağının dolu parçasını dişində parçalaması daxildir.
Yağış və dolunun səbəbinin buludları gətirən şər qüvvələrin nümayəndəsi əjdahalar olduğuna inanılır. Yel Baba bu əjdahalara qarşı mübarizə aparıran qüvvə olaraq görülür. Yağışın dayandırılması üçün Yel Babadan kömək istənilərdi:
Men aşıq qolu güclü, Kəsibdi yolu güclü, Yel əssin bulut getsin, Yağmasın dolu güclü.
İstinadlar
↑ AZERBAYCAN HALK İNANIŞLARI. AKRAM NAJAFOV. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ.
Azərbaycan. Mədəniyyət və turizm, Prezident Kitabxanası
Dekabr 30, 2021
azərbaycan, yağış, ayinləri, yağış, yağdırmaq, yağışı, dayandırmaq, üçün, istifadə, olunur, mündəricat, yağış, yağdırma, yada, daşı, çömçəxatun, abrizəgan, bayramı, yağış, dayandırma, baba, istinadlaryağış, yağdırma, redaktəazərbaycan, inanclarında, yeddi, daş. Azerbaycan yagis ayinleri yagis yagdirmaq ve ya yagisi dayandirmaq ucun istifade olunur Mundericat 1 Yagis yagdirma 1 1 Yada dasi 1 2 Comcexatun 1 3 Abrizegan bayrami 2 Yagis dayandirma 2 1 Yel Baba 3 IstinadlarYagis yagdirma RedakteAzerbaycan inanclarinda yeddi dasi ortasindan delib ve ipe duzub ananin ilk qizina vererler Qiz onu suya atib ipin ucunu agaca baglayir Diger bir usulda efsunlanmis su goye atilar ve asagidakilar deyiler 1 Su serpdim suyu serpdim Arana suyu serpdim Dagdan gelen seldi ho Derelerde goldu ho Su serpdim suyu serpdim Arana suyu serpdim Yada dasi Redakte Yada ve ya ada dasindan istifade edilerek de yagis yagdirila biler Yada Yagis yagdiran tanridir Oz adi ile adlandirilan sema dasini yere endirmis ve ya onu yerde himaye etmisdir 1 Comcexatun Redakte Esas meqale ComcexatunGencler bir comceni goturerek ev ev dolasib su toplayar ve suyu bir agacin altinda tokerler Comceni de hemin agacdan asarlar Su yiganda bunu deyerler 1 Comce xatun ne ister Allahdan yagis ister Qoyunlara ot ister Quzulara sud ister Me me me me Hekayelerden birine gore Comcexatun quraqliq zamani bir tepenin basina cixaraq Allahdan yagis isteyir Allah yagis yagdirdiqdan sonra tepeni terk etmeyerek cox islanir ve yamyasil bir agaca cevrilir Abrizegan bayrami Redakte Esas meqale Abrizegan bayramiMelumdur ki yay feslinin baslanmasi ile istiler get gede siddetlenir ekin saheleri daha cox su teleb edir Mehz bu dovrde umidini yagisa baglayan ekinciler su bayrami Abrizegan bayrami kecirirmisler Bu vaxt ilk novbede yagisin suni elametlerini yaratmaga sey gosterirdiler Bayram gununde su ile elaqedar merasimler icra edilerdi Hami ellerinde muxtelif su qablari ve musiqinin musayieti ile cay kenarina bulaq basina yaxud her hansi bir su hovzesi yanma toplasaraq calib oynayir bir birinin ustune su atir bir birini suya itelemeye calisardilar Qabi su ile doldurub yan yoreye sepmekle yagisin ozunu cagirmaq kimi ayinler oyun ve eylence xarakterli merasimler icra ederdiler 2 Yagis dayandirma RedakteYagis mehsula ziyan verdirdikde yagisin dayanmasi ucun ayinler kecirilir Bunlara bag bagcadaki qab qacagi arxasi uste cevirmek bir qab yagisi qaynatmaq evin ilk usaginin dolu parcasini disinde parcalamasi daxildir Yel Baba Redakte Esas meqale Yel AtaYagis ve dolunun sebebinin buludlari getiren ser quvvelerin numayendesi ejdahalar olduguna inanilir Yel Baba bu ejdahalara qarsi mubarize apariran quvve olaraq gorulur Yagisin dayandirilmasi ucun Yel Babadan komek istenilerdi Men asiq qolu guclu Kesibdi yolu guclu Yel essin bulut getsin Yagmasin dolu guclu Istinadlar Redakte 1 2 3 AZERBAYCAN HALK INANISLARI AKRAM NAJAFOV NECMETTIN ERBAKAN UNIVERSITESI SOSYAL BILIMLER ENSTITUSU Azerbaycan Medeniyyet ve turizm Prezident Kitabxanasi Menbe https az wikipedia org w index php title Azerbaycan yagis ayinleri amp oldid 6103037, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
