Ayuka və ya Ayuki xan (1642, Cunqariya – 1 [12] mart1724) — Kalmık xanı. Onun hakimiyyəti illərində Kalmık xanlığı özünün çiçəklənmə dövrünü keçirmiş və iqtisadi, hərbi, siyasi baxımdan özünün ən güclü dövrünü yaşamışdır. Rusiya adına Ayuka xan imperiyanın cənub sərhədlərini qoruyurdu. O, həmçinin rus qoşunları ilə birlikdə müsəlman tayfalarına qarşı olan bir çox hərbi ekspedisiyalarda iştirak etmişdir. Bu ekspedisiyalar Mərkəzi Asiyaya, Şimali Qafqaza və Krıma qarşı olmuşdur.
O, özünün kalmıklardan ibarət ordusundan Kazanda və Orenburqdakı başqırd üsyanlarının yatırılmasında istifadə etmişdir. Rusiya imperiyası hökuməti danışıqlar üçün Knyaz Qolitsin Aleksey İvanoviçi göndərmişsə də, kalmıklara olan rus hücumları sonlandırılmamışdı.
Rusiya imperiyası hakim dairələri Volqanın aşağı axarı boyunca öz mövqelərini daha da möhkəmləndirmək istəyirdilər. Buna görə də, onlar əllərindəki bütün imkanlarla Ayuka xanı dəstəkləyirdilər. Bunun qarşılığında Ayuke xan öz ordusu ilə daim rusların xidmətində olmuşdur. Rusiya hakim dairələri o və onun ordusundan Astraxan (1705-1706) və Bulavin (1707-1709) üsyanlarının yatırılmasında istifadə etmişdirlər. Habelə, rus hakim dairələri Kalmık ordusundan Şimal müharibəsi (1700-1721) və Rusiya-Səfəvi müharibəsi (1722-1723) zamanı istifadə etmişdir. Rusiya-Səfəvi müharibəsi (1722-1723) zamanı göstərdiyi xidmətə görə, ona I Pyotr tərəfindən qiymətli daş-qaşlarla bəzədilən qılıncla mükafatlandırılmışdır.
Ayuka xan hakimiyyətə gəldikdən sonra Rusiya ilə sülhpərvər münasibətləri bərpa etmiş və bütün diqqətini şərqə yönəltmişdi. Ayuka xan hakimiyyəti dövründə qazaxlar, türkmənlər üzərinə yürüşlər etmiş və onları özünə vergi verməyə məcbur etmişdir. O, Manqışlaq türkmənlərini Volqa boyuna köçürmüşdür. Eyni dövrdə, dağıstanlılarla, qumuqlarla, kabardalılar və kubanlılarla uğurlu nəticələnən müharibələr aparmışdır.
Ayuka xan və ümumiyyətlə, kalmıklar əsasən buddist idilər. Buna görə də, Dalay Lamanın onlar üçün xüsusi əhəmiyyəti var idi. Belə ki, 1690-cı ildə Dalay Lama onu Kalmık xanı Ayuka xanı xüsusi möhürlü titulla mükafatlandırmışdır.
"Republic of Kalmykia". Kommersant. 2004-03-10. İstifadə tarixi: 2007-04-06. "The Kalmyk Khanate reached its peak of power in the period of Ayuka Khan (1669-1724). Ayuka Khan fulfilled his responsibility to protect the southern borders of Russia and conducted many military expeditions against the Crimean Tatars, Ottoman Empire and Kuban Tatars. He also waged wars against the Kazakhs, subjugated the Mangyshlak Turkmens, and made multiple expeditions against the highlanders of the North Caucasus."
↑ Konstantin Nikolaevich Maksimov. Kalmykia in Russia's Past and Present National Policies and Administrative System Central European University Press, 2008 ISBN9639776173 p 86
Avqust 11, 2021
ayuka, ayuka, ayuki, 1642, cunqariya, mart, 1724, kalmık, xanı, onun, hakimiyyəti, illərində, kalmık, xanlığı, özünün, çiçəklənmə, dövrünü, keçirmiş, iqtisadi, hərbi, siyasi, baxımdan, özünün, güclü, dövrünü, yaşamışdır, rusiya, adına, imperiyanın, cənub, sərh. Ayuka ve ya Ayuki xan 1642 1 2 Cunqariya 1 12 mart 1724 1 Kalmik xani Onun hakimiyyeti illerinde Kalmik xanligi ozunun ciceklenme dovrunu kecirmis ve iqtisadi herbi siyasi baximdan ozunun en guclu dovrunu yasamisdir Rusiya adina Ayuka xan imperiyanin cenub serhedlerini qoruyurdu O hemcinin rus qosunlari ile birlikde muselman tayfalarina qarsi olan bir cox herbi ekspedisiyalarda istirak etmisdir Bu ekspedisiyalar Merkezi Asiyaya Simali Qafqaza ve Krima qarsi olmusdur 3 Ayuka xanDogum tarixi 1642 1 2 Dogum yeri Cunqariya CinVefat tarixi 1 12 mart 1724 1 Fealiyyeti XanHeyati RedakteO ozunun kalmiklardan ibaret ordusundan Kazanda ve Orenburqdaki basqird usyanlarinin yatirilmasinda istifade etmisdir Rusiya imperiyasi hokumeti danisiqlar ucun Knyaz Qolitsin Aleksey Ivanovici gondermisse de kalmiklara olan rus hucumlari sonlandirilmamisdi Rusiya imperiyasi hakim daireleri Volqanin asagi axari boyunca oz movqelerini daha da mohkemlendirmek isteyirdiler Buna gore de onlar ellerindeki butun imkanlarla Ayuka xani destekleyirdiler Bunun qarsiliginda Ayuke xan oz ordusu ile daim ruslarin xidmetinde olmusdur Rusiya hakim daireleri o ve onun ordusundan Astraxan 1705 1706 ve Bulavin 1707 1709 usyanlarinin yatirilmasinda istifade etmisdirler Habele rus hakim daireleri Kalmik ordusundan Simal muharibesi 1700 1721 ve Rusiya Sefevi muharibesi 1722 1723 zamani istifade etmisdir 4 Rusiya Sefevi muharibesi 1722 1723 zamani gosterdiyi xidmete gore ona I Pyotr terefinden qiymetli das qaslarla bezedilen qilincla mukafatlandirilmisdir 4 Ayuka xan hakimiyyete geldikden sonra Rusiya ile sulhperver munasibetleri berpa etmis ve butun diqqetini serqe yoneltmisdi Ayuka xan hakimiyyeti dovrunde qazaxlar turkmenler uzerine yurusler etmis ve onlari ozune vergi vermeye mecbur etmisdir O Manqislaq turkmenlerini Volqa boyuna kocurmusdur Eyni dovrde dagistanlilarla qumuqlarla kabardalilar ve kubanlilarla ugurlu neticelenen muharibeler aparmisdir Ayuka xan ve umumiyyetle kalmiklar esasen buddist idiler Buna gore de Dalay Lamanin onlar ucun xususi ehemiyyeti var idi Bele ki 1690 ci ilde Dalay Lama onu Kalmik xani Ayuka xani xususi mohurlu titulla mukafatlandirmisdir Hemcinin bax RedakteKalmik xanligiIstinadlar Redakte 1 2 3 4 5 6 Ayuka Russkij biograficheskij slovar SPb 1900 T 2 S 366 368 lt a href https wikidata org wiki Track Q21175473 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q1960551 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q22327369 gt lt a gt 1 2 3 Ayuka Voennaya enciklopediya SPb Ivan Dmitrievich Sytin 1911 T 3 S 311 lt a href https wikidata org wiki Track Q4448234 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q4114391 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q22327373 gt lt a gt lt a href https wikidata org wiki Track Q26160599 gt lt a gt Republic of Kalmykia Kommersant 2004 03 10 Istifade tarixi 2007 04 06 The Kalmyk Khanate reached its peak of power in the period of Ayuka Khan 1669 1724 Ayuka Khan fulfilled his responsibility to protect the southern borders of Russia and conducted many military expeditions against the Crimean Tatars Ottoman Empire and Kuban Tatars He also waged wars against the Kazakhs subjugated the Mangyshlak Turkmens and made multiple expeditions against the highlanders of the North Caucasus 1 2 Konstantin Nikolaevich Maksimov Kalmykia in Russia s Past and Present National Policies and Administrative System Central European University Press 2008 ISBN 9639776173 p 86Menbe https az wikipedia org w index php title Ayuka xan amp oldid 6081323, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,
ne axtarsan burda
, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.
