fbpx
Wikipedia

Ayı

Ayı (lat. Ursus) – ayıkimilər fəsiləsinə aid heyvan cinsi. Ayılar Şimali Amerika, Cənubi Amerika, Avropanın şimalı və Asiyada yayılmışdır.

?Ursuc
Ursus

Yuxarıdan: Qonur ayı, Amerika qara ayısı, Ağ ayı, Asiya qara ayısı.
Elmi təsnifat
Aləmi:Heyvanlar
Yarımaləm:Eumetazoylar
Bölmə:İkitərəflisimmetriyalılar
Yarımbölmə:Sonağızlılar
Tip:Xordalılar
Yarımtip:Onurğalılar
İnfratip:Ağızçənəlilər
Sinifüstü:Dördayaqlılar
Sinif:Məməlilər
Yarımsinif:Vəhşi heyvanlar
İnfrasinif:Plasentalılar
Dəstəüstü:Lavrazioterilər
Dəstə:Yırtıcılar
Fəsilə:Ayıkimilər
Cins: Ursuc
Elmi adı
Ursus

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
ITIS  
NCBI  
PBDB  

Bədən quruluşu

Böyük gövdələri, qısa ətrafları, uzun burunları, yumru qulaqları, qısa quyruğu var. Hər pəncədə (arxa və ön) 5 barmaq var. Hər barmağın ucunda uzun və iti dırnaq yerləşir. Arxa ayaqları üzərində duraraq insan kimi yeriyə bilirlər.

Əksər ayıların rəngləri ağ, qara, qəhvəyi biri birrənglidir. Bu mənada sadəcə panda fərqlənir. Onun rəngi ağ-qara qarışıqdır.

Əsas xüsusiyyətləri

Erkək ayılar dişi ayılardan daha iri olurlar. Qoxubilmə bacarıqları çox inkişaf etmişdir. Sürətli qaçma, dırmanma və üzmə bacarıqları var.

Ağ ayının kütləsi 1000 kq-a çatır.

Ağdöş ayının uzunluğu 1.3–2 m, qara ayının 1.5-1.8 m, qonur ayının müxtəlif yarımnövlərinin uzunluğu 1.2–3 m, ağ ayının uzunluğu isə 1.6–3 m-dir.

Həyat tərzi

Hər bir ayı növünün yaşadığı ərazi quruluşu fərqlidir. Amma ümumi olaraq deyə bilərik ki, ayılar ağac oyuqlarında, qayaların arasında, mağaralarda yaşayırlar.

Qış gələnədək bol miqdarda qidalanır və kökəlirlər. Qış boyu yuvalarında nizamsız şəkildə yatırlar.

Qidalanması

Qidalanma növlərə görə dəyişir. Məsələn, qütb ayısı ətyeyən, panda isə otyeyəndir. Bal, balıq, meyvə ailələrin xoşladıqları qidalardır.

Sinonimləri

  • Arcticonus Pocock, 1917
  • Danis J. E. Gray, 1825
  • Euarctos Gray, 1864
  • Mamursus Herrera, 1899
  • Melanarctos Heude, 1898
  • Mylarctos Lönnberg, 1923
  • Myrmarctos J. E. Gray, 1864
  • Selenarctos Heude, 1901
  • Thalassarctos J. E. Gray, 1825
  • Thalassarctus Gloger, 1841
  • Thalassiarchus Kobelt, 1896
  • Ursarctos Heude, 1898
  • Ursulus Kretzoi, 1954
  • Vetularctos Merriam, 1918

Növləri və yarımnövləri

  • Qonur ayı (Ursus arctos)
  • Baribal (Ursus americanus)
    • Ursus americanus altifrontalis
    • Ursus americanus amblyceps
    • Ursus americanus americanus
    • Ursus americanus californiensis
    • Ursus americanus carlottae
    • Ursus americanus cinnamomum
    • Ursus americanus emmonsii
    • Ursus americanus eremicus
    • Ursus americanus floridanus
    • Ursus americanus hamiltoni
    • Ursus americanus kermodei
    • Ursus americanus luteolus
    • Ursus americanus machetes
    • Ursus americanus perniger
    • Ursus americanus pugnax
    • Ursus americanus vancouveri
  • Ağ ayı (Ursus maritimus)
  • Himalay ayısı (Ursus thibetanus), Selenarctos tibetanus
    • Ursus thibetanus formosanus
    • Ursus thibetanus gedrosianus
    • Ursus thibetanus japonica
    • Ursus thibetanus laniger
    • Ursus thibetanus mupinensis
    • Ursus thibetanus thibetanus
    • Ursus thibetanus ussuricus
  • Etrus ayısı (Ursus etruscus)
  • Mağara ayısı (Ursus spelaeus)
  • Ursus minimus

Mənbə

  • Species of the World  (ing.)
  • The Bears Project  (ing.)
  • Grizzly Bear Outreach Project  (ing.)
  • Heyvanlar aləmi saytı 2007-09-30 at the Wayback Machine  (rus.)
  • Zooklub saytı  (rus.)

ayı, ursus, ayıkimilər, fəsiləsinə, heyvan, cinsi, şimali, amerika, cənubi, amerika, avropanın, şimalı, asiyada, yayılmışdır, ursucursusyuxarıdan, qonur, ayı, amerika, qara, ayısı, ayı, asiya, qara, ayısı, elmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarb. Ayi lat Ursus ayikimiler fesilesine aid heyvan cinsi Ayilar Simali Amerika Cenubi Amerika Avropanin simali ve Asiyada yayilmisdir UrsucUrsusYuxaridan Qonur ayi Amerika qara ayisi Ag ayi Asiya qara ayisi Elmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme SonagizlilarTip XordalilarYarimtip OnurgalilarInfratip AgizcenelilerSinifustu DordayaqlilarSinif MemelilerYarimsinif Vehsi heyvanlarInfrasinif PlasentalilarDesteustu LavrazioterilerDeste YirticilarFesile AyikimilerCins UrsucElmi adiUrsusVikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiITIS 180541NCBI 9639PBDB 41331 Mundericat 1 Beden qurulusu 2 Esas xususiyyetleri 3 Heyat terzi 3 1 Qidalanmasi 4 Sinonimleri 5 Novleri ve yarimnovleri 6 MenbeBeden qurulusu RedakteBoyuk govdeleri qisa etraflari uzun burunlari yumru qulaqlari qisa quyrugu var Her pencede arxa ve on 5 barmaq var Her barmagin ucunda uzun ve iti dirnaq yerlesir Arxa ayaqlari uzerinde duraraq insan kimi yeriye bilirler Ekser ayilarin rengleri ag qara qehveyi biri birrenglidir Bu menada sadece panda ferqlenir Onun rengi ag qara qarisiqdir Esas xususiyyetleri RedakteErkek ayilar disi ayilardan daha iri olurlar Qoxubilme bacariqlari cox inkisaf etmisdir Suretli qacma dirmanma ve uzme bacariqlari var Ag ayinin kutlesi 1000 kq a catir Agdos ayinin uzunlugu 1 3 2 m qara ayinin 1 5 1 8 m qonur ayinin muxtelif yarimnovlerinin uzunlugu 1 2 3 m ag ayinin uzunlugu ise 1 6 3 m dir Heyat terzi RedakteHer bir ayi novunun yasadigi erazi qurulusu ferqlidir Amma umumi olaraq deye bilerik ki ayilar agac oyuqlarinda qayalarin arasinda magaralarda yasayirlar Qis gelenedek bol miqdarda qidalanir ve kokelirler Qis boyu yuvalarinda nizamsiz sekilde yatirlar Qidalanmasi Redakte Qidalanma novlere gore deyisir Meselen qutb ayisi etyeyen panda ise otyeyendir Bal baliq meyve ailelerin xosladiqlari qidalardir Sinonimleri RedakteArcticonus Pocock 1917 Danis J E Gray 1825 Euarctos Gray 1864 Mamursus Herrera 1899 Melanarctos Heude 1898 Mylarctos Lonnberg 1923 Myrmarctos J E Gray 1864 Selenarctos Heude 1901 Thalassarctos J E Gray 1825 Thalassarctus Gloger 1841 Thalassiarchus Kobelt 1896 Ursarctos Heude 1898 Ursulus Kretzoi 1954 Vetularctos Merriam 1918Novleri ve yarimnovleri RedakteQonur ayi Ursus arctos Cenubi Qafqaz ayisi Ursus arctos syriacus Hemprich et Ehrenberg Avropa qonur ayisi Ursus arctos arctos Suriya qonur ayisi Ursus arctos syriacus Ursus arctos horribilis Ursus arctos middendorffi Apennin qonur ayisi Ursus arctos marsicanus Himalay qonur ayisi Ursus arctos isabellinus Tibet qonur ayisi Ursus arctos pruinosus Yapon qonur ayisi Ursus arctos yesoensis Kermod ayisi Ursus arctos cermoudisus Qobi qonur ayisi Ursus arctos gobiensis Berman qonur ayisi Ursus arctos piscator Atlas ayisi Ursus arctos crowtheri Kaliforniya qonur ayisi Ursus arctos californicus Meksika qonur ayisi Ursus arctos nelsoni Baribal Ursus americanus Ursus americanus altifrontalis Ursus americanus amblyceps Ursus americanus americanus Ursus americanus californiensis Ursus americanus carlottae Ursus americanus cinnamomum Ursus americanus emmonsii Ursus americanus eremicus Ursus americanus floridanus Ursus americanus hamiltoni Ursus americanus kermodei Ursus americanus luteolus Ursus americanus machetes Ursus americanus perniger Ursus americanus pugnax Ursus americanus vancouveri Ag ayi Ursus maritimus Neheng ag ayi Ursus maritimus tyrannus Himalay ayisi Ursus thibetanus Selenarctos tibetanus Ursus thibetanus formosanus Ursus thibetanus gedrosianus Ursus thibetanus japonica Ursus thibetanus laniger Ursus thibetanus mupinensis Ursus thibetanus thibetanus Ursus thibetanus ussuricus Etrus ayisi Ursus etruscus Magara ayisi Ursus spelaeus Ursus minimus Menbe RedakteSpecies of the World ing The Bears Project ing Grizzly Bear Outreach Project ing Heyvanlar alemi sayti Arxivlesdirilib 2007 09 30 at the Wayback Machine rus Zooklub sayti rus Menbe https az wikipedia org w index php title Ayi amp oldid 5835479, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.