Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Asfiksiya (q.yun. ἀ- — q.yun. σφύξη — nəbz; hərfən — nəbzin yoxluğu), və ya boğulma — kəskin tənəffüs çatışmazlığının ən ağır formasıdır. Bu zaman orqanizmə oksigen daxil olmur. Asfiksiyanın bir növü udma zamanı boğulma, ki xüsusi ilk yardım tələb edir (aşağıya baxın).
Asfiksiyanın əmələ gəlməsinin əsas səbəbləri aşağıdakılardır:
- tənəffüs yollarının sıxılması, mənfəzinin şiş toxuması və ya yad cisimlə tutulması
- ağciyərlərə maye dolması
- suda boğulan adamların ağciyərlərinə su dolduqda
- dölün tənəffüs yoluna dölyanı maye dolduqda
- qırtlağın iltihab nəticəsində daralması
- tənəffüs əzələlərinin iflici
- toxuma tənəffüsünün pozulması.
Ümumi məlumat
Asfiksiya qazlar mübadiləsinin pozulması, və sindromun inkişafı ilə gedən, tənəffüs və qan dövranı pozulmalarına gətirib çıxaran həyati təhlükəli vəziyyətdir. Patologiyanın əsasında tənəffüs mərkəzinin disfunksiyası, ağciyərlərə havanın daxil olmasına mexaniki maneə, tənəffüs əzələlərinin zədələnməsi durur. Səbəbindən asılı olmayaraq asfiksiyanın bütün növlərində və formalarında təxirəsalınmaz (bəzən həm də reanimasion) tədbirlərin həyata keçirilməsi tələb olunur. Çünki kəskin oksigen aclığının başlanmasından bir neçə dəqiqə sonra ölüm baş verə bilər. Tibbdə asfiksiya problemi noenatologiya, pulmonologiya, travmatologiya, toksikologiya, reanimatologiya və başqa sahələrdə aktualdır.
Asfiksiyanın təsnifatı
Boğulmanın (tənəffüs funksiyasının və hemodinamikanın pozulması) inkişaf sürətindən asılı olaraq kəskin və yarımkəskin asfiksiya ayırd edilir. Əmələgəlmə mexanizminə görə asfiksiyalar aşağıdakı növlərə ayrılır:
- Mexaniki – havanın tənəffüs yollarına daxil olmasının məhdudlaşması və ya dayanması onların obturasiyası, sıxılması və ya təzyiq göstərilməsi nəticəsində baş verir;
- Toksik – boğulma tənəffüs mərkəzinin basqılanması, tənəffüs əzələlərinin iflici, orqanizmə kimyəvi birləşmələrin daxil olması nəticəsində qanda oksigenin nəqlinin pozulması zamanı inkişaf edir;
- Travmatik – boğulma döş qəfəsinin qapalı zədələnmələri nəticəsində yaranır.
Təsnifatın başqa variantı asfiksiyanı təzyiqdən (kompression və stranqulyasion boğulma), bağlı (aspirasion, obturasion, boğulma) və məhdudlaşdırılmış qapalı mühitdə yaranmış asfiksiyadan fərqləndirməni təklif edir. Boğulmanın xüsusi növü pediatriya çərçivəsində dəyərləndirilən yenidoğulmuşların asfiksiyasıdır.
Udma zamanı boğulma (və onun ilk yardımı)
Udma zamanı boğulma yemək yaxşı çeynəmədikdə baş verir və yoldan çıxır və tənəffüs yollarını bağlayır.
Bəzi əl üsulları boğulma problemini həll edə bilər (aşağıda oxuyun).
Bundan əlavə, bazarda bəzi "anti-boğulma" cihazlar var (LifeVac və Dechoker).
Adi qurbanlara ilk yardım
Birinci hissə öskürəkdir.
Qurban öskürə bilmirsə, iki texnikanı əl ilə istifadə edin (aşağıdakı hər iki şəkilə baxın).
Daha yaxşı nəticə əldə etmək üçün onları növbə ilə birləşdirin: hər texnikanı təxminən 5 dəfə edin və digər texnikaya doğru dəyişin və bu növbələri davamlı olaraq təkrarlayın.
Hamilə və obez insanlar bu əl texnikalarının varyasyonlarına ehtiyac duyurlar (aşağıda oxuyun).
Körpələrin (1 yaşdan kiçik) bu əl texnikalarının dəyişməsinə ehtiyacı var (aşağıda oxuyun).
Boğulma davam edərsə, təcili tibbi yardım çağırın.
Qurban bir müddətdən sonra huşunu itirə bilər (aşağıda oxuyun), istifadə edərək: "ürək-ağciyər reanimasiyası, boğulmağa-qarşı".
Hamilə və ya həddindən artıq obez insanlar üçün ilk yardım
Birinci hissə də öskürəkdir.
Qurban öskürə bilmirsə, iki texnikanı əl ilə istifadə edin (aşağıdakı hər iki şəkilə baxın).
Daha yaxşı nəticə əldə etmək üçün onları növbə ilə birləşdirin: hər texnikanı təxminən 5 dəfə edin və digər texnikaya doğru dəyişin və bu növbələri davamlı olaraq təkrarlayın.
Boğulma davam edərsə, təcili tibbi yardım çağırın.
Qurban bir müddətdən sonra huşunu itirə bilər (aşağıda oxuyun), istifadə edərək: "ürək-ağciyər reanimasiyası, boğulmağa-qarşı".
Körpələr üçün ilk yardım (1 yaşa qədər)
Bu iki texnikanı körpələr üçün əl ilə istifadə edin (aşağıdakı hər iki şəklə baxın).
Daha yaxşı nəticə əldə etmək üçün onları növbə ilə birləşdirin: hər texnikanı təxminən 5 dəfə edin və digər texnikaya doğru dəyişin və bu növbələri davamlı olaraq təkrarlayın.
Boğulma davam edərsə, təcili tibbi yardım çağırın.
Qurban bir müddətdən sonra huşunu itirə bilər (aşağıda oxuyun), istifadə edərək: "ürək-ağciyər reanimasiyası, boğulmağa-qarşı, körpələr üçün" (1 yaşa qədər).
Qurban huşsuz olduqda
Müraciət edin: "ürək-ağciyər reanimasiyası, boğulmağa-qarşı" (normal, körpələr üçün deyil)
atau "ürək-ağciyər reanimasiyası, boğulmağa-qarşı, körpələr üçün" (1 yaşa qədər). (Aşağıda oxuyun).
Ürək-ağciyər reanimasiyası, boğulmağa-qarşı, normal
Təcili tibbi yardım xidmətinə zəng etmək lazımdır.
Qurbanı üfüqi vəziyyətdə, üzü yuxarı qoyun.
Qurbana davamlı olaraq reanimasiyası edin:
- Sinə ortasının aşağı yarısına 30 sıxılma.
- Sıxılmış obyekt görünürsə, onu çıxarmağa çalışın. Obyekt çıxarıla bilər ya yox lakin bu kardiopulmoner reanimasiya qurban normal nəfəs alana qədər davam etməlidir.
- Qurbanın burnunu bağlayın. Ağızdan-ağıza hava verin (xilasedici nəfəs). Yenidən ağızdan-ağıza hava verin (başqa bir xilasetmə nəfəsi).
- Vəziyyətini bir az dəyişmək üçün qurbanın başını önə və arxaya çevirin. Ağızdan-ağıza hava verin (xilasedici nəfəs). Yenidən ağızdan-ağıza hava verin (başqa bir xilasetmə nəfəsi).
Birincidən (30 sıxılma) başlayaraq bütün bu addımları davamlı olaraq təkrarlayın.
Ürək-ağciyər reanimasiyası, boğulmağa-qarşı, körpələr üçün (1 yaşa qədər)
Təcili tibbi yardım xidmətinə zəng etmək lazımdır.
Körpəni üfüqi vəziyyətdə qoyun, üzü yuxarı. Körpənin başı həmişə düz olmalıdır, irəli baxır.
Körpəyə davamlı reanimasiyası edin:
- Körpənin bir tərəfdən: Sinə ortasının aşağı yarısına iki barmaq ilə 30 sıxılma aparılır.
- Əgər obyekt görünürsə, onu xaricə aparmağa çalışın. Obyekt çıxarıla bilər və ya alınmaya bilər, lakin bu kardiopulmoner reanimasiya körpə normal nəfəs alana qədər davam etməlidir.
- Ağızdan istifadə edərək, eyni vaxtda körpənin ağzını və burnunu örtün. Bu şəkildə havanı daxil edin (ventilyasiya və ya xilasetmə nəfəsi). Yenidən hava daxil edin (başqa eyni ventilyasiya və ya xilasetmə nəfəsi).
- Körpənin başını döndərməmək, çünki başın meyli körpələrdə tənəffüs yollarını daralda bilər.
Birincidən (30 sıxılma) başlayaraq bütün bu addımları davamlı olaraq təkrarlayın.
Müxtəlif növ asfiksiyanın müalicəsi
Kompleks təxirəsalınmaz tədbirlər asfiksiyanın səbəblərinə və fazasına əsasən müəyyənləşdirilir. Mexaniki boğulmalarda, ilk növbədə havaaparıcı yolların keçiriciliyi bərpa olunmalıdır: toplanmış selik, qan, su, qida kütlələri, yad cismin traxeal aspirasiya, bronxoskopiya, xüsusi üsulların köməyilə kənarlaşdırılması; boyunda təzyiq göstərən ipin boşaldılması, dilin boğaza getməsinin qarşısının alınması və s. həyata keçirilir.
Sərbəst tənəffüs hərəkətləri və ürək fəaliyyəti dayandıqda ürək-ağciyər reanimasiyasına keçilməli, süni tənəffüs, ürəyin qapalı massajı icra olunmalıdır. Göstərişlər və texniki imkanlar olduqda traxeostomiya və ya traxeyanın intubasiyası tətbiq oluna, pasiyent sonradan ASV aparatına keçirilə bilər. Mədəcik fibrilyasiyasının inkişafı elektrik defibrilyatorundan istifadəyə əsas verir.
Bir sıra hallarda asfiksiyanın likvidasiyasında ilk tədbirlərə və ya plevral boşluğun drenajı aiddir. Venoz təzyiqi azaltmaq məqsədilə qanburaxma icra olunur. Toksik asfiksiya zamanı ilk yardım antidotların yeridilməsindən ibarətdir.
Asfiksiyanın mərhələləri
Asfiksiya zamanı hipoksiya, hiperkaphiya və asidoz müşahidə edilir.
Asfiksiyanın inkişaf etməsi 4 mərhələdə gedir.
- Birinci mərhələdə təngnəfəslik müşahidə edilir, arterial təzyiq yüksəlir, ürək vurğuları sürətlənir.
- İkinci mərhələdə ekspirator təngnəfəslik meydana çıxır, təzyiq yüksəlir, sinir sisteminin fəallığı artır.
- Üçüncü mərhələ tənəffüsün bir-neçə saniyədən bir 1-2 dəqiqə dayanması ilə xarakterizə olunur. Bu zaman arterial təzyiq azalır.
- Dördüncü mərhələsi terminal mərhələ hesab edilir. Bu zaman sinir mərkəzinin sarsıntısı nəticəsində reflekslər itir, bəbəklər genəlir, əzələlərin tonusu itir, arterial təzyiq kəskin surətdə aşağı düşür, ürək yığılmaları azalır, passiv nəfəsvermə müşahidə edilir.
Müşahidələr göstərmişdir ki, asfiksiya zamanı ürək fəaliyyəti tənəffüsün dayandığı andan sonra bir müddət davam edir. Asfiksiya baş verən zaman onu yaradan səbəb aradan qaldırlmalı, toxumaların oksigenlə təhcizatı təmin olunmalıdır. Bu zaman süni tənəffüs, ürəyin xarici və s. üsullarından istifadə edilir.
Asfiksiyanın proqnoz və profilaktikası
Kəskin proqressivləşən asfiksiyanın proqnozu həddən artıq ciddidir – letal sonlanma riski yüksəkdir; uzun müddət davam edən inkişafında proqnoz kafidir. Lakin hətta həyati vacib funksiyaları bərpa etməyə nail olduqda belə asfiksiyanın fəsadları xəstə kritik vəziyyətdən çıxdıqdan qısa və ya uzun müddət sonra meydana çıxa bilər. Reanimasion tədbirlərin vaxtında aparılması və həcminə əsasən asfiksiyanın sonlanması haqda əvvəlcədən fikir irəli sürmək olar.
Asfiksiyanın profilaktikası boğulmaya səbəb ola biləcək vəziyyətlərin yaranmasına yol verməməkdir: potensial təhlükəli xəstəliklərin erkən müalicəsi, döş qəfəsi travmalarının, mayelərin və yad cisimlərin aspirasiyasının, suisidlərin qarşısının alınması; toksik maddələrlə kontaktın istisnası (o cümlədən toksikomaniya və narkomaniyanın müalicəsi) və s. Keçirilmiş asfiksiyadan sonra pasiyentlərə bir çox klinik hallarda hərtərəfli qulluq və onların uzun müddət mütəxəssis nəzarətində olması tələb olunur.
İstinadlar
- GBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence, Collaborators. "Global, regional, and national incidence, prevalence, and years lived with disability for 310 diseases and injuries, 1990–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053). 8 October 2016: 1545–1602. doi:10.1016/S0140-6736(16)31678-6. PMC 5055577. PMID 27733282.
- GBD 2015 Mortality and Causes of Death, Collaborators. "Global, regional, and national life expectancy, all-cause mortality, and cause-specific mortality for 249 causes of death, 1980–2015: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015". Lancet. 388 (10053). 8 October 2016: 1459–1544. doi:10.1016/s0140-6736(16)31012-1. PMC 5388903. PMID 27733281.
- Asphyxia Origin // Online Etymology Dictionary. 6 September 2015 tarixində . İstifadə tarixi: 19 July 2015.
- "Hillsborough inquests: The 96 who died". March 19, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: February 22, 2018.
- Jones, Richard. Strangulation 2006-04-30 at the Wayback Machine. www.forensicmed.co.uk. URL last accessed February 26, 2006.
- Fruin, John. . crowddynamics.com. February 21, 2006 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 3, 2006.
- Ohlenkamp, Neil Principles of Judo Choking Techniques 2008-12-21 at the Wayback Machine. judoinfo.com. URL last accessed on March 3, 2006
- Do-jime is a prohibited technique in , (The Kodokan Judo Institute. Kodokan.Org classification of techniques 2012-04-15 at the Wayback Machine. www.kodokan.org. URL last accessed March 4, 2006.) and is considered a 'slight infringement' according to IJF rules, Section 27: Prohibited acts and penalties, article 21. It should not be confused with , which is a colloquial term for the .
- American Red Cross,
- National Safety Council and Oklahoma State University,
- American Heart Association, Guidelines for First Aid 2016-03-11 at the Wayback Machine
- American Red Cross, CPR/AED and First Aid ("Unconscious Choking")
- Norwegian paediatrician honoured by University of Athens 2016-04-29 at the Wayback Machine, Norway.gr
- Sauvageau, Anny; Boghossian, Elie. "Classification of Asphyxia: The Need for Standardization". Journal of Forensic Sciences. 55 (5). 1 September 2010: 1259-1267. doi:10.1111/j.1556-4029.2010.01459.x.
- Kutzsche, S; Ilves, P; Kirkeby, OJ; . "Hydrogen peroxide production in leukocytes during cerebral hypoxia and reoxygenation with 100% or 21% oxygen in newborn piglets". . 49. 2001: 834–842. doi:10.1203/00006450-200106000-00020. PMID 11385146.
- Davis, PG; Tan, A; O'Donnell, CPF; Schulze, A. "Resuscitation of newborn infants with 100% oxygen or air: a systematic review and meta-analysis". . 364. 2004: 1329–1333. doi:10.1016/S0140-6736(04)17189-4. PMID 15474135.
- DiMaio, Vincent; DiMaio, Dominick (2001). Forensic Pathology, Second Edition. Selected Pages from CHAPTER 8 2021-02-24 at the Wayback Machine and from Deaths Occurring Following the Application of Choke or Carotid Holds 2016-05-13 at the Wayback Machine. www.charlydmiller.com. URL last accessed March 2, 2006.
- "Burking Law & Legal Definition". definitions.uslegal.com. 2018-06-24 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-08-07.
- Ferris, J.A.J. . pathology.ubc.ca. June 14, 2006 tarixində orijinalından (DOC) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: March 1, 2006.
- Lewis, Bill. Katsuhiko Kashiwazaki – Shimewaza (Book Review) fevral 15, 2006, at the Wayback Machine. www.bjj.org. URL last accessed March 4, 2006.
Ədəbiyyat
- . The Physiology, Pathology, and Treatment of Asphyxia. Longman, Rees, Orme, Brown, Green & Longman. 1834.
- Elsner R. . Undersea Biomed Res. 16 (5). September 1989: 339–44. PMID 2678664. 2010-08-08 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2008-07-04.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Asfiksiya q yun ἀ q yun sfy3h nebz herfen nebzin yoxlugu ve ya bogulma keskin teneffus catismazliginin en agir formasidir Bu zaman orqanizme oksigen daxil olmur Asfiksiyanin bir novu udma zamani bogulma ki xususi ilk yardim teleb edir asagiya baxin Boyunda arteriya damarlari da daxil olmaqla sixilmaya qarsi hessas olan bir nece obyekt var Asfiksiyanin emele gelmesinin esas sebebleri asagidakilardir teneffus yollarinin sixilmasi menfezinin sis toxumasi ve ya yad cisimle tutulmasi agciyerlere maye dolmasi suda bogulan adamlarin agciyerlerine su dolduqda dolun teneffus yoluna dolyani maye dolduqda qirtlagin iltihab neticesinde daralmasi teneffus ezelelerinin iflici toxuma teneffusunun pozulmasi Umumi melumatAsfiksiya qazlar mubadilesinin pozulmasi ve sindromun inkisafi ile geden teneffus ve qan dovrani pozulmalarina getirib cixaran heyati tehlukeli veziyyetdir Patologiyanin esasinda teneffus merkezinin disfunksiyasi agciyerlere havanin daxil olmasina mexaniki manee teneffus ezelelerinin zedelenmesi durur Sebebinden asili olmayaraq asfiksiyanin butun novlerinde ve formalarinda texiresalinmaz bezen hem de reanimasion tedbirlerin heyata kecirilmesi teleb olunur Cunki keskin oksigen acliginin baslanmasindan bir nece deqiqe sonra olum bas vere biler Tibbde asfiksiya problemi noenatologiya pulmonologiya travmatologiya toksikologiya reanimatologiya ve basqa sahelerde aktualdir Asfiksiyanin tesnifatiBogulmanin teneffus funksiyasinin ve hemodinamikanin pozulmasi inkisaf suretinden asili olaraq keskin ve yarimkeskin asfiksiya ayird edilir Emelegelme mexanizmine gore asfiksiyalar asagidaki novlere ayrilir Mexaniki havanin teneffus yollarina daxil olmasinin mehdudlasmasi ve ya dayanmasi onlarin obturasiyasi sixilmasi ve ya tezyiq gosterilmesi neticesinde bas verir Toksik bogulma teneffus merkezinin basqilanmasi teneffus ezelelerinin iflici orqanizme kimyevi birlesmelerin daxil olmasi neticesinde qanda oksigenin neqlinin pozulmasi zamani inkisaf edir Travmatik bogulma dos qefesinin qapali zedelenmeleri neticesinde yaranir Tesnifatin basqa varianti asfiksiyani tezyiqden kompression ve stranqulyasion bogulma bagli aspirasion obturasion bogulma ve mehdudlasdirilmis qapali muhitde yaranmis asfiksiyadan ferqlendirmeni teklif edir Bogulmanin xususi novu pediatriya cercivesinde deyerlendirilen yenidogulmuslarin asfiksiyasidir Udma zamani bogulma ve onun ilk yardimi Udma zamani bogulma yemek yaxsi ceynemedikde bas verir ve yoldan cixir ve teneffus yollarini baglayir Bezi el usullari bogulma problemini hell ede biler asagida oxuyun Bundan elave bazarda bezi anti bogulma cihazlar var LifeVac ve Dechoker Adi qurbanlara ilk yardim Birinci hisse oskurekdir Qurban oskure bilmirse iki texnikani el ile istifade edin asagidaki her iki sekile baxin Daha yaxsi netice elde etmek ucun onlari novbe ile birlesdirin her texnikani texminen 5 defe edin ve diger texnikaya dogru deyisin ve bu novbeleri davamli olaraq tekrarlayin Hamile ve obez insanlar bu el texnikalarinin varyasyonlarina ehtiyac duyurlar asagida oxuyun Korpelerin 1 yasdan kicik bu el texnikalarinin deyismesine ehtiyaci var asagida oxuyun Bogulma davam ederse tecili tibbi yardim cagirin Qurban bir muddetden sonra husunu itire biler asagida oxuyun istifade ederek urek agciyer reanimasiyasi bogulmaga qarsi Arxaya silleler Qurbani bir elinizle destekleyin effektivliyi artirmaq ucun ve qurbanin bedenini mumkun qeder eymek Sonra diger elinizle mohkem silleler vurun Qarin tezyiqleri Heimlich Manevri Onlari sine ve gobek arasinda gucle tetbiq edin Hamile ve ya heddinden artiq obez insanlar ucun ilk yardim Birinci hisse de oskurekdir Qurban oskure bilmirse iki texnikani el ile istifade edin asagidaki her iki sekile baxin Daha yaxsi netice elde etmek ucun onlari novbe ile birlesdirin her texnikani texminen 5 defe edin ve diger texnikaya dogru deyisin ve bu novbeleri davamli olaraq tekrarlayin Bogulma davam ederse tecili tibbi yardim cagirin Qurban bir muddetden sonra husunu itire biler asagida oxuyun istifade ederek urek agciyer reanimasiyasi bogulmaga qarsi Arxaya silleler Adi qurbanlara gelince Qurbani bir elinizle destekleyin effektivliyi artirmaq ucun ve qurbanin bedenini mumkun qeder eymek Sonra diger elinizle mohkem silleler vurun Bogulma eleyhine sine tezyiqleri onlari sine sumuyunun asagi yarisina gucle tetbiq edin Korpeler ucun ilk yardim 1 yasa qeder Bu iki texnikani korpeler ucun el ile istifade edin asagidaki her iki sekle baxin Daha yaxsi netice elde etmek ucun onlari novbe ile birlesdirin her texnikani texminen 5 defe edin ve diger texnikaya dogru deyisin ve bu novbeleri davamli olaraq tekrarlayin Bogulma davam ederse tecili tibbi yardim cagirin Qurban bir muddetden sonra husunu itire biler asagida oxuyun istifade ederek urek agciyer reanimasiyasi bogulmaga qarsi korpeler ucun 1 yasa qeder Solda Arxaya silleler ya vurur korpe bir az basiasagi eyilmisdir Sag Sine tezyiqleri iki barmaq sine ortasinin asagi yarisina basir Qurban hussuz olduqda Muraciet edin urek agciyer reanimasiyasi bogulmaga qarsi normal korpeler ucun deyil atau urek agciyer reanimasiyasi bogulmaga qarsi korpeler ucun 1 yasa qeder Asagida oxuyun Urek agciyer reanimasiyasi bogulmaga qarsi normal Urek agciyer reanimasiyasinin sine sixilmasi Urek agciyer reanimasiyasinin ventilyasiyalari xilas nefesleri Korpelerde korpenin agzini ve burnunu eyni vaxtda ortmek ucun agizdan istifade edin Tecili tibbi yardim xidmetine zeng etmek lazimdir Qurbani ufuqi veziyyetde uzu yuxari qoyun Qurbana davamli olaraq reanimasiyasi edin Sine ortasinin asagi yarisina 30 sixilma Sixilmis obyekt gorunurse onu cixarmaga calisin Obyekt cixarila biler ya yox lakin bu kardiopulmoner reanimasiya qurban normal nefes alana qeder davam etmelidir Qurbanin burnunu baglayin Agizdan agiza hava verin xilasedici nefes Yeniden agizdan agiza hava verin basqa bir xilasetme nefesi Veziyyetini bir az deyismek ucun qurbanin basini one ve arxaya cevirin Agizdan agiza hava verin xilasedici nefes Yeniden agizdan agiza hava verin basqa bir xilasetme nefesi Birinciden 30 sixilma baslayaraq butun bu addimlari davamli olaraq tekrarlayin Urek agciyer reanimasiyasi bogulmaga qarsi korpeler ucun 1 yasa qeder Tecili tibbi yardim xidmetine zeng etmek lazimdir Korpeni ufuqi veziyyetde qoyun uzu yuxari Korpenin basi hemise duz olmalidir ireli baxir Korpeye davamli reanimasiyasi edin Korpenin bir terefden Sine ortasinin asagi yarisina iki barmaq ile 30 sixilma aparilir Eger obyekt gorunurse onu xarice aparmaga calisin Obyekt cixarila biler ve ya alinmaya biler lakin bu kardiopulmoner reanimasiya korpe normal nefes alana qeder davam etmelidir Agizdan istifade ederek eyni vaxtda korpenin agzini ve burnunu ortun Bu sekilde havani daxil edin ventilyasiya ve ya xilasetme nefesi Yeniden hava daxil edin basqa eyni ventilyasiya ve ya xilasetme nefesi Korpenin basini dondermemek cunki basin meyli korpelerde teneffus yollarini daralda biler Birinciden 30 sixilma baslayaraq butun bu addimlari davamli olaraq tekrarlayin Muxtelif nov asfiksiyanin mualicesiKompleks texiresalinmaz tedbirler asfiksiyanin sebeblerine ve fazasina esasen mueyyenlesdirilir Mexaniki bogulmalarda ilk novbede havaaparici yollarin keciriciliyi berpa olunmalidir toplanmis selik qan su qida kutleleri yad cismin traxeal aspirasiya bronxoskopiya xususi usullarin komeyile kenarlasdirilmasi boyunda tezyiq gosteren ipin bosaldilmasi dilin bogaza getmesinin qarsisinin alinmasi ve s heyata kecirilir Serbest teneffus hereketleri ve urek fealiyyeti dayandiqda urek agciyer reanimasiyasina kecilmeli suni teneffus ureyin qapali massaji icra olunmalidir Gosterisler ve texniki imkanlar olduqda traxeostomiya ve ya traxeyanin intubasiyasi tetbiq oluna pasiyent sonradan ASV aparatina kecirile biler Medecik fibrilyasiyasinin inkisafi elektrik defibrilyatorundan istifadeye esas verir Bir sira hallarda asfiksiyanin likvidasiyasinda ilk tedbirlere ve ya plevral boslugun drenaji aiddir Venoz tezyiqi azaltmaq meqsedile qanburaxma icra olunur Toksik asfiksiya zamani ilk yardim antidotlarin yeridilmesinden ibaretdir Asfiksiyanin merheleleriAsfiksiya zamani hipoksiya hiperkaphiya ve asidoz musahide edilir Asfiksiyanin inkisaf etmesi 4 merhelede gedir Birinci merhelede tengnefeslik musahide edilir arterial tezyiq yukselir urek vurgulari suretlenir Ikinci merhelede ekspirator tengnefeslik meydana cixir tezyiq yukselir sinir sisteminin fealligi artir Ucuncu merhele teneffusun bir nece saniyeden bir 1 2 deqiqe dayanmasi ile xarakterize olunur Bu zaman arterial tezyiq azalir Dorduncu merhelesi terminal merhele hesab edilir Bu zaman sinir merkezinin sarsintisi neticesinde refleksler itir bebekler genelir ezelelerin tonusu itir arterial tezyiq keskin suretde asagi dusur urek yigilmalari azalir passiv nefesverme musahide edilir Musahideler gostermisdir ki asfiksiya zamani urek fealiyyeti teneffusun dayandigi andan sonra bir muddet davam edir Asfiksiya bas veren zaman onu yaradan sebeb aradan qaldirlmali toxumalarin oksigenle tehcizati temin olunmalidir Bu zaman suni teneffus ureyin xarici ve s usullarindan istifade edilir Asfiksiyanin proqnoz ve profilaktikasiKeskin proqressivlesen asfiksiyanin proqnozu hedden artiq ciddidir letal sonlanma riski yuksekdir uzun muddet davam eden inkisafinda proqnoz kafidir Lakin hetta heyati vacib funksiyalari berpa etmeye nail olduqda bele asfiksiyanin fesadlari xeste kritik veziyyetden cixdiqdan qisa ve ya uzun muddet sonra meydana cixa biler Reanimasion tedbirlerin vaxtinda aparilmasi ve hecmine esasen asfiksiyanin sonlanmasi haqda evvelceden fikir ireli surmek olar Asfiksiyanin profilaktikasi bogulmaya sebeb ola bilecek veziyyetlerin yaranmasina yol vermemekdir potensial tehlukeli xesteliklerin erken mualicesi dos qefesi travmalarinin mayelerin ve yad cisimlerin aspirasiyasinin suisidlerin qarsisinin alinmasi toksik maddelerle kontaktin istisnasi o cumleden toksikomaniya ve narkomaniyanin mualicesi ve s Kecirilmis asfiksiyadan sonra pasiyentlere bir cox klinik hallarda herterefli qulluq ve onlarin uzun muddet mutexessis nezaretinde olmasi teleb olunur IstinadlarGBD 2015 Disease and Injury Incidence and Prevalence Collaborators Global regional and national incidence prevalence and years lived with disability for 310 diseases and injuries 1990 2015 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015 Lancet 388 10053 8 October 2016 1545 1602 doi 10 1016 S0140 6736 16 31678 6 PMC 5055577 PMID 27733282 GBD 2015 Mortality and Causes of Death Collaborators Global regional and national life expectancy all cause mortality and cause specific mortality for 249 causes of death 1980 2015 a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2015 Lancet 388 10053 8 October 2016 1459 1544 doi 10 1016 s0140 6736 16 31012 1 PMC 5388903 PMID 27733281 Asphyxia Origin Online Etymology Dictionary 6 September 2015 tarixinde Istifade tarixi 19 July 2015 Hillsborough inquests The 96 who died March 19 2018 tarixinde Istifade tarixi February 22 2018 Jones Richard Strangulation 2006 04 30 at the Wayback Machine www forensicmed co uk URL last accessed February 26 2006 Fruin John crowddynamics com February 21 2006 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi March 3 2006 Ohlenkamp Neil Principles of Judo Choking Techniques 2008 12 21 at the Wayback Machine judoinfo com URL last accessed on March 3 2006 Do jime is a prohibited technique in The Kodokan Judo Institute Kodokan Org classification of techniques 2012 04 15 at the Wayback Machine www kodokan org URL last accessed March 4 2006 and is considered a slight infringement according to IJF rules Section 27 Prohibited acts and penalties article 21 It should not be confused with which is a colloquial term for the American Red Cross National Safety Council and Oklahoma State University American Heart Association Guidelines for First Aid 2016 03 11 at the Wayback Machine American Red Cross CPR AED and First Aid Unconscious Choking Norwegian paediatrician honoured by University of Athens 2016 04 29 at the Wayback Machine Norway gr Sauvageau Anny Boghossian Elie Classification of Asphyxia The Need for Standardization Journal of Forensic Sciences 55 5 1 September 2010 1259 1267 doi 10 1111 j 1556 4029 2010 01459 x Kutzsche S Ilves P Kirkeby OJ Hydrogen peroxide production in leukocytes during cerebral hypoxia and reoxygenation with 100 or 21 oxygen in newborn piglets 49 2001 834 842 doi 10 1203 00006450 200106000 00020 PMID 11385146 Davis PG Tan A O Donnell CPF Schulze A Resuscitation of newborn infants with 100 oxygen or air a systematic review and meta analysis 364 2004 1329 1333 doi 10 1016 S0140 6736 04 17189 4 PMID 15474135 DiMaio Vincent DiMaio Dominick 2001 Forensic Pathology Second Edition Selected Pages from CHAPTER 8 2021 02 24 at the Wayback Machine and from Deaths Occurring Following the Application of Choke or Carotid Holds 2016 05 13 at the Wayback Machine www charlydmiller com URL last accessed March 2 2006 Burking Law amp Legal Definition definitions uslegal com 2018 06 24 tarixinde Istifade tarixi 2015 08 07 Ferris J A J pathology ubc ca June 14 2006 tarixinde orijinalindan DOC arxivlesdirilib Istifade tarixi March 1 2006 Lewis Bill Katsuhiko Kashiwazaki Shimewaza Book Review fevral 15 2006 at the Wayback Machine www bjj org URL last accessed March 4 2006 Edebiyyat The Physiology Pathology and Treatment of Asphyxia Longman Rees Orme Brown Green amp Longman 1834 Elsner R Undersea Biomed Res 16 5 September 1989 339 44 PMID 2678664 2010 08 08 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2008 07 04 Xarici kecidlerVikianbarda elaqeli media fayllar