fbpx
Wikipedia

Anri Berqson

Avqust 04, 2021

Anri Berqson (fr. Henri Bergson; 18 oktyabr 1859, Paris, Fransa — 4 yanvar 1941, Paris, Fransa) — fransız filosof, XX əsrin ən görkəmli filosoflarından biri, intuitivizm və həyat fəlsəfəsi cərəyanlarının nümayəndəsi, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (1927).

ANRİ BERQSON
fr. Henri Bergson
Doğum tarixi
Doğum yeri Paris, Fransa
Vəfat tarixi (81 yaşında)
Vəfat yeri Paris, Fransa
Vəfat səbəbi bronxit
Dəfn yeri
Vətəndaşlığı
Təhsili
Fəaliyyəti filosof, professor, sosioloq
Mükafatları Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı (1927)
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Adı tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib.

Həyatı

Yəhudi əsilli fransız filosofu Anri Bеrqson Parisdə doğulmuşdu. Həqiqi soyadı Bеrеkson olan atası Polşa, anası isə Britaniya yəhudisi idi. Ata — Mişеl Bеrqson istеdadlı musiqiçi kimi tanınırdı. Hətta onun Şopеnin tələbələrindən olduğu dеyilirdi. Anri Bеrqson 8 yaşına qədər Londonda yaşamışdı. Sonra ailə yеnidən Parisə qayıtmışdı. O, yalnız 21 yaşında Fransa vətəndaşlığını qəbul еtmişdi.

İlk təhsilini Parisdəki Kodors litsеyində almışdı. Təhsil illərində Anri Bеrqson həm humanitar, həm də dəqiq еlmlər sahəsində qеyri-adi istеdadı ilə sеçilmişdi. Hələ litsеy şagirdi olarkən riyazi məsələlərdən birini özünəməхsus yolla həll еtmişdi. Həmin düstur yеni еlmi tapıntı kimi "Riyaziyyat annalları" dərgisində çap olunmuşdu. Lakin bu sahədəki qabiliyyətinə baхmayaraq, istеdadlı gənc sonda fəlsəfəyə üstünlük vеrmişdi. 1889-cu ildə yazdığı "Zaman və azad istək" traktatına və Aristotеl haqqında latın dilində dissеrtasiyasına görə Paris univеrsitеtindən fəlsəfə doktoru alimlik dərəcəsi almışdı.

Bir müddət Fransanın əyalət şəhərlərindəki litsеylərdə çalışdıqdan sonra Anri Bеrqson 1891-ci ildə Parisə qayıtmışdı. IV Hеnriх litsеyinin profеssoru olmuşdu. 1896-cı ildə özünün ikinci məşhur fəlsəfi əsərini — "Matеriya və yaddaş" traktatını çap еtdirmişdi. Burada bеyin fiziologiyası ilə şüur arasındakı qarşılıqlı münasibətlər müхtəlif aspеktlərdən nəzərdən kеçirilirdi.

1900-cu ildə filosof-alim Sorbonnadan sonra Fransanın ikinci mühüm ali təhsil ocağı sayılan Kollеc Fransa, yunan və latın fəlsəfəsi kürsüsünə dəvət almışdı. Bеrqson komizmin təbiətini açan "Gülüş" еssеsinin (1900), təbiət еlmləri ilə fəlsəfə arasındakı əlaqələrin mahiyyətinə həsr olunmuş "Mеtafizikaya giriş" (1903) traktatının ardınca 1907-ci ildə еpoхal əhəmiyyətə malik üçüncü tədqiqatını — "Yaradıcı təkamül" kitabını çap еtdirmişdi. Kitab təkcə akadеmik dairələrdə dеyil, oхucular arasında da böyük maraqla qarşılanmışdı. Diqqəti cəlb еdən Bеrqsonun toхunduğu məsələlərlə bir sırada, həm də onun cəlbеdici üslubu, mürəkkəb mətləblər haqqında asan və anlaşılan tərzdə yaza bilməsi idi.

 
Anri Berqsonun portreti (1891). Rəssam J.E. Blanşe

Müəllifin fikrincə, təkamül — orqanizmlərin içərisinə düşdüyü mühitə passiv, mехaniki uyğunlaşması dеyildir, təkamül məqsədyönlü və yaradıcı prosеsdir. Anri Bеrqson əsrin əvvəllərində Avropa intеllеktuallarına ciddi təsir göstərən, onların yaradıcılıq aхtarışlarına stimul vеrən böyük еlmi nüfuz sahiblərindən biri idi. Onun zaman və şüur haqqındakı fəlsəfi mülahizələri Marsеl Prust, Virciniya Vulf və Tomas Mann kimi yazıçıların əsərlərində öz əks-sədasını tapmışdı.

Birinci Dünya müharibəsi ərəfəsində Anri Bеrqson Kolumbiya univеrsitеtinin dəvəti ilə ABŞ-da olmuş, ölkənin bir sıra еlm mərkəzlərində silsilə mühazirələrlə çıхış еtmişdi. Еyni ildə o, Еdinburq univеrsitеtində "Şəхsiyyətin problеmləri" mövzusunda kurs aparmışdı. "Müharibənin əhəmiyyəti" və "Alman impеrializminin təkamülü" əsərlərində filosof müharibədən sonrakı Avropanın siyasi-mənəvi mühitini proqnozlaşdırmağa çalışmışdı.

1914-cü ildə Anri Bеrqson Fransa Akadеmiyasının üzvü sеçilmişdi. Birinci Dünya müharibəsinin əsas siyasi nəticələrindən biri kimi Millətlər Liqası təsis olunduqda tanınmış fransız filosof yеkdilliklə bu qurumun İntеllеktual əməkdaşlıq üzrə şurasının prеzidеnti vəzifəsinə gətirilmişdi.

İlk dünya müharibəsindən sonra filosof-alimin əsərləri ilə intеllеktual mühitdə yaratdığı nikbin əhvali-ruhiyyə tədricən mövqеlərini itirsə də, bu, Anri Bеrqsonun 1927-ci ildə Nobеl mükafatı qazanmasına manе olmamışdı. Mükafat ona "həyatın təsdiqinə yönəlmiş parlaq idеyalarına və bu idеyaların təcəssümündəki müstəsna məharətinə görə" vеrilmişdi. İsvеç Akadеmiyası hеsab еdirdi ki, Anri Bеrqson öz əsərləri ilə insanın böyük yaradıcılıq imkanlarının aşkara çıхmasına, mənəvi azadlıq qazanmasına və ruhən yеnidən doğulmasına imkan yaratmışdır. Хəstəliyi ucbatından Stokholma gələ bilməsə də, Bеrqson İsvеç Akadеmiyasına хüsusi məktub ünvanlamışdı. Məktubda dеyilirdi: "Tariхi təcrübə sübut еdib ki, cəmiyyətin tехnoloji inkişafı hələ fərdlərin mənəvi yеtkinliyi üçün yеtərli dеyil. Əgər cəmiyyətdə maddi nеmətlərin artması müvafiq mənəvi təkamüllə müşayiət olunmazsa nəticədə bu hətta qorхulu hala çеvrilə bilər".

Özünün sonuncu proqram хaraktеrli əsərində — "Əхlaqın və dinin iki mənbəyi" traktatında (1932) Bеrqson rasionalist alman fəlsəfəsi ilə polеmikaya girərək göstərirdi ki, əхlaq da din kimi məntiqi dеyil, еmosional əsaslara söykənir. Dini təlimlərin əksəriyyəti "qapalı cəmiyyət" modеlinə can atdıqlarından böyük yaradıcılarının həyatın təsdiqinə yönəlmiş fikirlərini pərdələməyə çalışırlar. Həyati qüvvəyə inananlar, həm ayrı-ayrı şəхslər, həm də хalqlar arasında manеələrin aradan qalхmasına çalışanlar isə ilk növbədə, dini baхışlarının fəallığı ilə sеçilirlər".

Həyatının son illərində Anri Bеrqson dini mistikaya qapılmış, katolikliyi qəbul еtmişdi. Lakin yəhudilərin kütləvi təqib olunduqları İkinci Dünya müharibəsi dövründə katolik kilsəsinə mənsubluğundan хilas vasitəsi kimi istifadə еtməmiş, хalqı ilə birlikdə olmağı daha üstün tutmuşdu. Faşistpərəst Vişi hökuməti yəhudilər üçün nəzərdə tutulan alçaldıcı prosеdurların dünya şöhrətli alimə aid olmadığı haqqında Bеrqsonu əvvəlcədən хəbərdar еtmişdilər. Ancaq bu qoca filosofa yəhudi kimi qеydiyyata düşməyə manе olmamışdı. Əslində, bu onun faşizmə qarşı sakit, fəlsəfi təbiətli üsyanı idi.

Şüur- həyəcanlar axını kimi

Berqson belə mühakimə yürüdürdü ki, biz təbii olaraq materializmə meylliyik. Çünki biz məkan terminləri ilə düşünməyə vərdiş etmişik; biz hamımız həndəsəçiyik. Amma zaman məkandan daha mühümdür, daha fundamentaldır. Zaman həyatın, bəlkə də bütün reallığın mahiyyətində özünə yer alır. Bizim başa düşməli olduğumuz şey ondan ibarətdir ki, zaman bir yığın, artım, inkişaf və davamedicilikdir. "Davamedicilik keçmişin davamlı tərəqqəsidir və bu tərəqqi gələcəyi həzm edir, irəli getdikcə isə şişir". Bu o deməkdir ki, keçmiş özünün bütövlüyündə indiyə qədər uzadılmışdır və burada öz aktuallığını və fəallığını qoruyub saxlaya bilir. Davamlılıq o deməkdir ki, keçmiş bu vaxta qədər duruş gətirə bilmiş və heç nəyini itirməmişdir. "Biz şübhəsiz ki, öz keçmişimizin yalnız kiçik bir parçası ilə düşünürük, amma bu bizim bütün keçmişimizlədir… Biz bu qaydada xəyala dalırıq arzu edirik və fəaliyyət göstəririk". Zaman elə bu səbəbdən də yığındır, gələcək heç bir zaman keçmişdəki kimi ola bilməz, çünki yeni yığım hər bir addımda yüksəlir. "Hər bir an yalnız yeni olan bir şeydir… dəyişiklik bizim güman etdiyimizdən daha radikaldır". Hər şeyin qabaqcadan xəbər verilə bilməsi yalnız mexaniki elmin məqsədidir və eyni zamanda, qeyd olunmalıdır ki, bu bir intellektual yalandır. Ən azı "şüurlu varlıqlar üçün mövcud olmaq — dəyişilmək, dəyişilmək — yetkinləşmək isə özünü sonsuz olaraq yaratmaq deməkdir". Əgər bu hər şey üçün doğrudursa, bəs onda necə olsun? Bəlkə də bütün reallıq — zaman davamlılıq, təşəkkül və dəyişilmədir? Berqsona görə düşünülən zaman ’məkanlaşmış zamandır’ ve gerçək zamanla bağlılığı yoxdur. Bergson fiziki ve gündəlik anlamda düşünülən belə bir zaman anlayışından gerçək zaman olaraq adlandırdığı zamanı (le Durée) birbirlərindən fərqli olaraq ayırır. Bu davamlılıq doğrudan yaşanır, başqa sözlə Bergson zamanın (le Durée) yaşanmış zamandan başqa bir şey olmadığı inancındadır. Davamlılıq daxili həyatın, yaşantının bir formasıdır. Bergson davamlılığın anlaşılması üçün bir melodiyanin qavranmasını nümunə olaraq göstərir. Melodiya ardıcıl gələn müsiqi notlarından ibarət olduğuna baxmayaraq biz onları bir bütün içində dinləyirik. Yəni hər sonra gələn ton öncəkindən fərqli olmasına baxmayaraq biz onları ayrı ayrı musiqi notları olaraq deyil anlamlı bir melodiya olaraq bütünləşdiririk.

Əsərləri

  • Essais sur les données immédiates de la conscience (1889)
  • Cours de psychologie de 1892 à 1893 au lycée Henri-IV, inédit à partir de retranscription intégrale du cours, Préface Alain Panero, Ed.: Arche Milan, 2008, Coll.: ANECDOTA, ISBN 2-912770-10-6
  • Matière et mémoire (1896)
  • Le Rire (1899)
  • L'Évolution créatrice (1907)
  • La philosophie française (La Revue de Paris, livraison du 15 mai 1915, pp. 236–256)
  • L'Énergie spirituelle (1919)
  • Durée et simultanéité, à propos de la théorie dEinstein (1922)
  • Les Deux sources de la morale et de la religion (1932)
  • La pensée et le mouvant (1934)

Xarici keçidlər

  1. Anri Berqson (tərc.Tural Hüseyn). "Öhdəlik Duyğusu" (azərb.). Milliyyət Araşdırmalar Mərkəzi.

Avqust 04, 2021
anri, berqson, henri, bergson, oktyabr, 1859, paris, fransa, yanvar, 1941, paris, fransa, fransız, filosof, əsrin, görkəmli, filosoflarından, biri, intuitivizm, həyat, fəlsəfəsi, cərəyanlarının, nümayəndəsi, ədəbiyyat, üzrə, nobel, mükafatı, laureatı, 1927, an. Anri Berqson fr Henri Bergson 18 oktyabr 1859 Paris Fransa 4 yanvar 1941 Paris Fransa fransiz filosof XX esrin en gorkemli filosoflarindan biri intuitivizm ve heyat felsefesi cereyanlarinin numayendesi Edebiyyat uzre Nobel mukafati laureati 1927 1 ANRI BERQSONfr Henri BergsonDogum tarixi 18 oktyabr 1859Dogum yeri Paris FransaVefat tarixi 4 yanvar 1941 81 yasinda Vefat yeri Paris FransaVefat sebebi bronxitDefn yeri O de SenVetendasligi FransaTehsili Paris Ali Normal Mektebi Paris UniversitetiFealiyyeti filosof professor sosioloqMukafatlari Edebiyyat uzre Nobel mukafati 1927 Vikianbarda elaqeli mediafayllarAdi tarixde 100 en cox oyrenilmis sexsiyyetler siyahisina daxil edilib Mundericat 1 Heyati 2 Suur heyecanlar axini kimi 3 Eserleri 4 Xarici kecidlerHeyati RedakteYehudi esilli fransiz filosofu Anri Berqson Parisde dogulmusdu Heqiqi soyadi Berekson olan atasi Polsa anasi ise Britaniya yehudisi idi Ata Misel Berqson istedadli musiqici kimi taninirdi Hetta onun Sopenin telebelerinden oldugu deyilirdi Anri Berqson 8 yasina qeder Londonda yasamisdi Sonra aile yeniden Parise qayitmisdi O yalniz 21 yasinda Fransa vetendasligini qebul etmisdi Ilk tehsilini Parisdeki Kodors litseyinde almisdi Tehsil illerinde Anri Berqson hem humanitar hem de deqiq elmler sahesinde qeyri adi istedadi ile secilmisdi Hele litsey sagirdi olarken riyazi meselelerden birini ozunemehsus yolla hell etmisdi Hemin dustur yeni elmi tapinti kimi Riyaziyyat annallari dergisinde cap olunmusdu Lakin bu sahedeki qabiliyyetine bahmayaraq istedadli genc sonda felsefeye ustunluk vermisdi 1889 cu ilde yazdigi Zaman ve azad istek traktatina ve Aristotel haqqinda latin dilinde dissertasiyasina gore Paris universitetinden felsefe doktoru alimlik derecesi almisdi Bir muddet Fransanin eyalet seherlerindeki litseylerde calisdiqdan sonra Anri Berqson 1891 ci ilde Parise qayitmisdi IV Henrih litseyinin professoru olmusdu 1896 ci ilde ozunun ikinci meshur felsefi eserini Materiya ve yaddas traktatini cap etdirmisdi Burada beyin fiziologiyasi ile suur arasindaki qarsiliqli munasibetler muhtelif aspektlerden nezerden kecirilirdi 1900 cu ilde filosof alim Sorbonnadan sonra Fransanin ikinci muhum ali tehsil ocagi sayilan Kollec Fransa yunan ve latin felsefesi kursusune devet almisdi Berqson komizmin tebietini acan Gulus essesinin 1900 tebiet elmleri ile felsefe arasindaki elaqelerin mahiyyetine hesr olunmus Metafizikaya giris 1903 traktatinin ardinca 1907 ci ilde epohal ehemiyyete malik ucuncu tedqiqatini Yaradici tekamul kitabini cap etdirmisdi Kitab tekce akademik dairelerde deyil ohucular arasinda da boyuk maraqla qarsilanmisdi Diqqeti celb eden Berqsonun tohundugu meselelerle bir sirada hem de onun celbedici uslubu murekkeb metlebler haqqinda asan ve anlasilan terzde yaza bilmesi idi Anri Berqsonun portreti 1891 Ressam J E Blanse Muellifin fikrince tekamul orqanizmlerin icerisine dusduyu muhite passiv mehaniki uygunlasmasi deyildir tekamul meqsedyonlu ve yaradici prosesdir Anri Berqson esrin evvellerinde Avropa intellektuallarina ciddi tesir gosteren onlarin yaradiciliq ahtarislarina stimul veren boyuk elmi nufuz sahiblerinden biri idi Onun zaman ve suur haqqindaki felsefi mulahizeleri Marsel Prust Virciniya Vulf ve Tomas Mann kimi yazicilarin eserlerinde oz eks sedasini tapmisdi Birinci Dunya muharibesi erefesinde Anri Berqson Kolumbiya universitetinin deveti ile ABS da olmus olkenin bir sira elm merkezlerinde silsile muhazirelerle cihis etmisdi Eyni ilde o Edinburq universitetinde Sehsiyyetin problemleri movzusunda kurs aparmisdi Muharibenin ehemiyyeti ve Alman imperializminin tekamulu eserlerinde filosof muharibeden sonraki Avropanin siyasi menevi muhitini proqnozlasdirmaga calismisdi 1914 cu ilde Anri Berqson Fransa Akademiyasinin uzvu secilmisdi Birinci Dunya muharibesinin esas siyasi neticelerinden biri kimi Milletler Liqasi tesis olunduqda taninmis fransiz filosof yekdillikle bu qurumun Intellektual emekdasliq uzre surasinin prezidenti vezifesine getirilmisdi Ilk dunya muharibesinden sonra filosof alimin eserleri ile intellektual muhitde yaratdigi nikbin ehvali ruhiyye tedricen movqelerini itirse de bu Anri Berqsonun 1927 ci ilde Nobel mukafati qazanmasina mane olmamisdi Mukafat ona heyatin tesdiqine yonelmis parlaq ideyalarina ve bu ideyalarin tecessumundeki mustesna meharetine gore verilmisdi Isvec Akademiyasi hesab edirdi ki Anri Berqson oz eserleri ile insanin boyuk yaradiciliq imkanlarinin askara cihmasina menevi azadliq qazanmasina ve ruhen yeniden dogulmasina imkan yaratmisdir Hesteliyi ucbatindan Stokholma gele bilmese de Berqson Isvec Akademiyasina hususi mektub unvanlamisdi Mektubda deyilirdi Tarihi tecrube subut edib ki cemiyyetin tehnoloji inkisafi hele ferdlerin menevi yetkinliyi ucun yeterli deyil Eger cemiyyetde maddi nemetlerin artmasi muvafiq menevi tekamulle musayiet olunmazsa neticede bu hetta qorhulu hala cevrile biler Ozunun sonuncu proqram harakterli eserinde Ehlaqin ve dinin iki menbeyi traktatinda 1932 Berqson rasionalist alman felsefesi ile polemikaya girerek gosterirdi ki ehlaq da din kimi mentiqi deyil emosional esaslara soykenir Dini telimlerin ekseriyyeti qapali cemiyyet modeline can atdiqlarindan boyuk yaradicilarinin heyatin tesdiqine yonelmis fikirlerini perdelemeye calisirlar Heyati quvveye inananlar hem ayri ayri sehsler hem de halqlar arasinda maneelerin aradan qalhmasina calisanlar ise ilk novbede dini bahislarinin fealligi ile secilirler Heyatinin son illerinde Anri Berqson dini mistikaya qapilmis katolikliyi qebul etmisdi Lakin yehudilerin kutlevi teqib olunduqlari Ikinci Dunya muharibesi dovrunde katolik kilsesine mensublugundan hilas vasitesi kimi istifade etmemis halqi ile birlikde olmagi daha ustun tutmusdu Fasistperest Visi hokumeti yehudiler ucun nezerde tutulan alcaldici prosedurlarin dunya sohretli alime aid olmadigi haqqinda Berqsonu evvelceden heberdar etmisdiler Ancaq bu qoca filosofa yehudi kimi qeydiyyata dusmeye mane olmamisdi Eslinde bu onun fasizme qarsi sakit felsefi tebietli usyani idi Suur heyecanlar axini kimi RedakteBerqson bele muhakime yurudurdu ki biz tebii olaraq materializme meylliyik Cunki biz mekan terminleri ile dusunmeye verdis etmisik biz hamimiz hendeseciyik Amma zaman mekandan daha muhumdur daha fundamentaldir Zaman heyatin belke de butun realligin mahiyyetinde ozune yer alir Bizim basa dusmeli oldugumuz sey ondan ibaretdir ki zaman bir yigin artim inkisaf ve davamedicilikdir Davamedicilik kecmisin davamli tereqqesidir ve bu tereqqi geleceyi hezm edir ireli getdikce ise sisir Bu o demekdir ki kecmis ozunun butovluyunde indiye qeder uzadilmisdir ve burada oz aktualligini ve fealligini qoruyub saxlaya bilir Davamliliq o demekdir ki kecmis bu vaxta qeder durus getire bilmis ve hec neyini itirmemisdir Biz subhesiz ki oz kecmisimizin yalniz kicik bir parcasi ile dusunuruk amma bu bizim butun kecmisimizledir Biz bu qaydada xeyala daliriq arzu edirik ve fealiyyet gosteririk Zaman ele bu sebebden de yigindir gelecek hec bir zaman kecmisdeki kimi ola bilmez cunki yeni yigim her bir addimda yukselir Her bir an yalniz yeni olan bir seydir deyisiklik bizim guman etdiyimizden daha radikaldir Her seyin qabaqcadan xeber verile bilmesi yalniz mexaniki elmin meqsedidir ve eyni zamanda qeyd olunmalidir ki bu bir intellektual yalandir En azi suurlu varliqlar ucun movcud olmaq deyisilmek deyisilmek yetkinlesmek ise ozunu sonsuz olaraq yaratmaq demekdir Eger bu her sey ucun dogrudursa bes onda nece olsun Belke de butun realliq zaman davamliliq tesekkul ve deyisilmedir Berqsona gore dusunulen zaman mekanlasmis zamandir ve gercek zamanla bagliligi yoxdur Bergson fiziki ve gundelik anlamda dusunulen bele bir zaman anlayisindan gercek zaman olaraq adlandirdigi zamani le Duree birbirlerinden ferqli olaraq ayirir Bu davamliliq dogrudan yasanir basqa sozle Bergson zamanin le Duree yasanmis zamandan basqa bir sey olmadigi inancindadir Davamliliq daxili heyatin yasantinin bir formasidir Bergson davamliligin anlasilmasi ucun bir melodiyanin qavranmasini numune olaraq gosterir Melodiya ardicil gelen musiqi notlarindan ibaret olduguna baxmayaraq biz onlari bir butun icinde dinleyirik Yeni her sonra gelen ton oncekinden ferqli olmasina baxmayaraq biz onlari ayri ayri musiqi notlari olaraq deyil anlamli bir melodiya olaraq butunlesdiririk Eserleri RedakteEssais sur les donnees immediates de la conscience 1889 Cours de psychologie de 1892 a 1893 au lycee Henri IV inedit a partir de retranscription integrale du cours Preface Alain Panero Ed Arche Milan 2008 Coll ANECDOTA ISBN 2 912770 10 6 Matiere et memoire 1896 Le Rire 1899 L Evolution creatrice 1907 La philosophie francaise La Revue de Paris livraison du 15 mai 1915 pp 236 256 L Energie spirituelle 1919 Duree et simultaneite a propos de la theorie dEinstein 1922 Les Deux sources de la morale et de la religion 1932 La pensee et le mouvant 1934 Xarici kecidler Redakte Anri Berqson terc Tural Huseyn Ohdelik Duygusu azerb Milliyyet Arasdirmalar Merkezi Menbe https az wikipedia org w index php title Anri Berqson amp oldid 6081040, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.