Paul Tomas Mann (alm. Paul Thomas Mann; 6 iyun 1875[…], Lübek, Lübek azad şəhəri[d], Almaniya imperiyası[…] – 12 avqust 1955[…], Sürix) — alman yazıçısı, esseisti, epik roman ustası, Ədəbiyyat üzrə Nobel mükafatı laureatı (1929), yazıçı Henrix Mannın qardaşı, Klaus Mannın və atası.
Tomas Mann | |
---|---|
alm. Thomas Mann | |
Doğum adı | Paul Thomas Mann |
Doğum tarixi | 6 iyun 1875[…] |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 12 avqust 1955[…](80 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Vəfat səbəbi | Anevrizma[d] |
Uşaqları | |
Təhsili | |
Fəaliyyəti | roman yazıçısı, esseist, avtobioqraf[d], hekayə yazıçısı[d], ictimai tənqidçi, gündəlik yazıçısı[d], ssenarist, universitet müəllimi[d], yazıçı |
Fəaliyyət illəri | 1890–1955 |
Əsərlərinin dili | alman dili |
Tanınmış əsərləri | |
Üzvlüyü |
|
Mükafatları | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Yazıçı və publisist Tomas Mann Almaniyanın şimalında, qədim liman şəhəri Lübekdə doğulmuşdu. Atası buğda ticarəti ilə məşğul olan zəngin tacir və senator idi. Anası vaxtı ilə Braziliyaya köç etmiş alman ailəsindən çıxmışdı. Damarlarında alman və kreol qanı axırdı. Şimallılara məxsus soyuqqanlılıqla cənubluların emosionallığı Tomas Manna irsən valideynlərindən keçmiş və onun təkcə şəxsiyyətində deyil, yaradıcılığında da dərin izlər qoymuşdu.
Tomas gələcəyini ailə biznesinin davamçısı kimi görürdü. Lakin 1891-ci ildə atasının vaxtsız vəfatı vəziyyəti kökündən dəyişdi. Müəssisə ləğv olundu, kiçik Mann isə öz etirafına görə, məktəbi "şərəfsizliklə" başa vurdu. Başçısını itirən ailə Münhenə köçdü. Burada Tomas əvvəlcə sığorta şirkətində çalışmış, sonra özünü jurnalistikada sınamışdı. Bir müddət Münhen Universitetində tarix, ədəbiyyat, fəlsəfə mühazirələrinə davam etmişdi. Ədəbi dairələrdə yaxşı tanınan böyük qardaşı Henrix Mann (1871-1950) kimi o da yazıçı olmaq arzusu ilə yaşayırdı. Rus klassikasını – ilk növbədə Dostoyevski və Lev Tolstoy yaradıcılığını dərindən öyrənmiş və onlardan təsirləndiyini dəfələrlə etiraf etmişdi.
1898-ci ildə Tomas Mann "Balaca cənab Frideman" kitabını çap etdirdi. Burada toplanan hekayələrdə müəllif ironik, kədərli bir tonla həyatda və sənətdə öz yerini axtaran utancaq, çəkingən gənc yazıçının – özünün surətini yaratmışdı. Eyni zamanda Tomas Mann atasının həyatda olduğu illərdə şirinliyini daddığı burjua yaşam tərzinə bəslədiyi sevgi və marağını da gizlətmirdi.
İlk romanında – avtobioqrafik səciyyəli "Buddenbroklar" əsərində (1901) müəllif öz ailə bizneslərinin timsalında Lübekdəki bir ticarət firmasının tənəzzülü və iflas tarixçəsini təsvir etmişdi. Bu əsərdə Tomas Mann həm də Buddenbrokların simasında burjua mədəniyyətinə və əxlaqına münasibətini ortaya qoymuşdu. Buddenbrokların hər yeni nəsli müasirləşdikcə, icraçıdan azad sahibkara çevrildikcə, onların yaradıcı fəaliyyət qabiliyyətinin məhdudluğu, sərbəst qərar qəbul etmək bacarıqsızlığı daha kəskin şəkildə ortaya çıxır.
Həyati təcrübə ilə bilik, nəzəriyyə ilə praktika arasındakı mürəkkəb qarşılıqlı əlaqələr Tomas Mannın ilk ədəbi uğurlarından biri kimi qiymətləndirilən "Tonio Kreger" novellasının (1903) da əsasını təşkil edir. Tonio başa düşür ki, hisslərinin əsiri olduğundan hər hansı konkret işin öhdəsindən gələ bilmir. O, girdabına düşdüyü mənəvi iflicdən böyük məhəbbətin köməyi ilə xilas olmağa çalışır.
Görünür, qəhrəmanı ilə bağlı fikirlərini şəxsi həyatına tətbiq etmək istəyən Tomas Mann 1905-ci ildə zəngin yəhudi ailəsinin qızı Kate Prinqsheymlə evlənmişdi. Bu nikahdan onların üçü qız, üçü oğlan olan altı övladları dünyaya gəlmişdi. Qızlarının biri aktrisa, böyük oğlu isə yazıçı kimi məşhurlaşmışdı. Digər övladlarının da yaradıcı istedaddan məhrum olmadıqları aşkara çıxmışdı.
Lakin nümunəvi ailə həyatı da Tomas Mannı bütün həyatı boyu təqib edən homoseksual asılılıqdan qurtara bilməmişdi. Bioqrafiyasının bu xoşagəlməz tərəfi onun "Venesiyada ölüm" (1913) novellasında əks olunmuşdu. Novellanın qəhrəmanı - həyatını sənətə qurban verən və uğur qazanan, ancaq gözəl oğlana məhəbbəti yolunda indiyə qədər əldə etdiklərinin hamısından keçməyə hazır olan ahıl yazıçı Qustaf fon Aşenbaxın prototipi əslində Tomas Mannın özü idi.
Birinci Dünya müharibəsi məşhur sənət adamlarının çoxu kimi Tomas Mann üçün də böyük mənəvi-əxlaqi sarsıntılar dövrü olmuşdu. İri həcmli "Siyasətdən uzaq adamın mülahizələri" (1918) adlı publisistik kitabında yazıçı liberal dəyərlərə qarşı çıxmış, kayzer II Vilhelmin mühafizəkar siyasətini dəstəkləmiş və dünyaya meydan oxuyan alman milli ruhunu müdafiə etmişdi. Almaniya məğlub olduqdan sonra isə Tomas Mann Veymar Respublikasının tərəfində dayanmışdı.
Tomas Mann intellektual nəsrin parlaq nümayəndələrindən biri idi. Bu nəsri səciyyələndirən xüsusiyyətlər yazıçının "Sehrli dağ" (1924) romanında daha qabarıq nəzərə çarpmaqdadır. Müəllif İsveçrənin dağ kurortlarının birində yüksək bilikli, dərin mənəviyyatlı adamların əhatəsinə düşən gənc mühəndis Hans Kantropun onların təsiri ilə burjua baxışlarından və burjua həyat tərzindən necə uzaqlaşmasının inandırıcı tarixçəsini yaratmışdı. Roman həm də ilk dünya savaşının deformasiyaya uğratmadığı Avropa əxlaq və tərbiyəsinin, mədəni-mənəvi dəyərlərin özünəməxsus bədii tədqiqi idi. Bu dövrdə yalnız Almaniya oxucuları deyil, daha geniş miqyasda avropalı intellektualları maraqlandıqları bir sıra mürəkkəb suallara Tomas Mann yaradıcılığında cavab axtarırdılar.
1929-cu ildə alman yazıçısı "müasir ədəbiyyatın klassik nümunələrindən birinə çevrilən və populyarlığı get-gedə artan böyük "Buddenbroklar" romanına görə" ədəbiyyat sahəsində növbəti Nobel laureatı oldu. İsveç Akademiyasının üzvü Frederik Bok təqdimat nitqində Tomas Mannı Dikkens, Flober və Lev Tolstoy səviyyəsinə yüksələn ilk alman yazıçısı adlandırmışdı. Müəllifin mühüm ədəbi uğurları sırasında onun "yüksək poetikliyi və intellektualizmi böyük bir məhəbbətlə gündəlik həyatla əlaqələndirə bilməsi" xüsusi qeyd olunmuşdu.
Nobel laureatı adını qazandıqdan sonra Tomas Mannın həm ədəbi, həm də siyasi həyatdakı fəallığı əhəmiyyətli dərəcədə artmışdı. O, Almaniya və İtaliyada baş qaldıran faşizmə kəskin etirazını açıq şəkildə bildirən ilk tanınmış ziyalılardan idi. 1930-cu ildə Berlində "Zəkaya müraciət edirəm!" adlı çıxışında Tomas Mann sosialistləri və liberal burjuaziyanı faşizmə qarşı mübarizədə vahid cəbhədə birləşməyə çağırırdı. Eyni ildə o, "Mario və sehrbaz" adlı siyasi alleqoriyasını yazmış, burada faşist liderləri Hitler və Mussolininin obrazlarını yaratmışdı.
Nasistlər hakimiyyətə gələndə (1933) Tomas Mann İsveçrədə idi. O, Hitlerin iş başında olduğu Almaniyaya qayıtmamaq qərarına gəldi. Bir müddət İsveçrədə yaşadıqdan sonra 1938-ci ildə ABŞ-yə mühacirət etdi. Müharibə illərində yazıçının iki oğlu ABŞ ordusunun zabiti olmuşdu. Tomas Mann isə üç il məşhur Prinston universitetində mühazirələr oxumuşdu. 1941-1952-ci illərdə Kaliforniyada yaşayan yazıçı Konqress kitabxanasının alman ədəbiyyatı üzrə məsləhətçisi idi.
1936-cı ildə faşistlər onu Almaniya vətəndaşlığından və Berlin universitetinin fəxri doktoru adından məhrum etmişdilər. İkinci Dünya müharibəsi illərində ABŞ-nin universitet və elm mərkəzlərində antifaşist çıxışları ilə populyarlıq qazanan Tomas Mann isə 1944-cü ildə Amerika vətəndaşı olmuşdu. Müharibədən sonra Götenin yubiley təntənələrində iştirak məqsədi ilə Almaniyaya gəlsə də, tarixi vətənində həmişəlik qalmaq istəməmişdi. 1949-cu ildə Şərqi və Qərbi Almaniya hökumətlərinin birgə qərarı ilə yazıçı milli ədəbiyyatın inkişafındakı xidmətlərinə görə Göte mükafatına layiq görülmüşdü. Bu dövrdə Tomas Mannın SSRİ-yə və Stalin rejiminə rəğbəti haqqında ABŞ-də tez-tez fikirlər eşidildiyindən yazıçı həyatının on ilini keçirdiyi ölkəni tərk etmiş və daimi yaşamaq üçün Sürixi seçmişdi.
XX əsrin 30-40-cı illərində Tomas Mann bir sıra iri həcmli əsərləri üzərində işini başa çatdırmışdı. Onların arasında "İosif və qardaşları" (1932-1943) romanı ayrıca qeyd olunmalıdır. İncil süjeti əsasında yazılmış əsərdə Mann yaradıcılığı üçün səciyyəvi olan keyfiyyətlər – yüksək intellektualizm, sirayətedici yumor və kəskin ironiya özünə yer almışdı. "Yazıçı kimi Mannın ən böyük qələbəsi qəhrəmanlarını onun özündən az sevməməyimizdədir" – deyə tənqidçi Mark Van Doren müəllifin qarşısına qoyduğu məqsədə çatdığını vurğulamışdı.
Həyatının yetkin dövründə Tomas Mann Götenin şəxsiyyəti və yaradıcılığı ilə daha yaxından maraqlanmışdı. Yazıçının bu mövzudakı bədii-tarixi araşdırmalarının nəticəsi kimi "Lotto Veymarda" (1943) və "Doktor Faustus" (1947) romanları meydana çıxmışdı. Birinci romanda Götenin həyatı haqqında "Faust" müəllifinin məşuqəsinin dilindən söz açılırdı. İkinci əsərində isə Mann dahi, lakin psixi cəhətdən xəstə bir musiqiçinin ömür macəraları fonunda yaşadığı dövrün qeyri-sağlam mühitini təsvir etmişdi. "Doktor Faustus" təkcə psixoloji dərinlik baxımından deyil, üslubi cəhətdən də onun ən mürəkkəb əsərlərindən biridir.
Ölümündən bir il əvvəl Tomas Mann özünün "ən yaxşı, ən uğurlu" kitabı hesab etdiyi "Avantürist Feliks Krulun macəraları" romanını (1954) tamamlamışdı. Əslində bu əsər üzərində iş 1910-cu ildə başlanmışdı. Romanın gözlənilməzliyi, müəllifin fikrincə həm burada bütün mövcud ənənələrin rədd edilməsində, həm də onun ədəbiyyatda özünə yer tapmış ənənələr məcrasında yazılmasında idi.
Bəzi tənqidçilərin fikrincə, Tomas Mann yaşadığı dövrün mənəvi böhranı və meyarların yenidən qiymətləndirilməsi baxımından Nitsşe və Freydin elmi ideyalarının ədəbiyyata gətirilməsində mühüm rol oynayan sənətkardır.
İstinadlar
- Краткая литературная энциклопедия (rus.). Москва: Советская энциклопедия, 1962. Т. 4. С. 584–589.
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Манн Томас // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Kindred Britain.
- https://www.tum.de/die-tum/aktuelles/pressetermine/detail/article/30502/.
- RKDartists (nid.).
- doğum haqqında şəhadətnamə.
Mənbə
- Vilayət Quliyev. Ədəbiyyat sahəsində Nobel mükafatı laureatları. Bakı: "Kitab aləmi" Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2009, səh.
Xarici keçidlər
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Paul Tomas Mann alm Paul Thomas Mann 6 iyun 1875 Lubek Lubek azad seheri d Almaniya imperiyasi 12 avqust 1955 Surix alman yazicisi esseisti epik roman ustasi Edebiyyat uzre Nobel mukafati laureati 1929 yazici Henrix Mannin qardasi Klaus Mannin ve atasi Tomas Mannalm Thomas Mann Dogum adi Paul Thomas MannDogum tarixi 6 iyun 1875 1875 06 06 Dogum yeri Lubek Lubek azad seheri d Almaniya imperiyasi Vefat tarixi 12 avqust 1955 1955 08 12 80 yasinda Vefat yeri Surix Surix kantonu IsvecreVefat sebebi Anevrizma d Usaqlari Klaus MannTehsili Munhen Ludviq Maksimilian Universiteti Munhen Texniki UniversitetiFealiyyeti roman yazicisi esseist avtobioqraf d hekaye yazicisi d ictimai tenqidci gundelik yazicisi d ssenarist universitet muellimi d yaziciFealiyyet illeri 1890 1955Eserlerinin dili alman diliTaninmis eserleri Buddenbroklar Venesiyada olumUzvluyu Amerika Incesenet ve Edebiyyat Akademiyasi d ADR Incesenet Akademiyasi d Amerika Incesenet ve Elmler Akademiyasi Bavariya Incesenet Akademiyasi d Mukafatlari Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiYazici ve publisist Tomas Mann Almaniyanin simalinda qedim liman seheri Lubekde dogulmusdu Atasi bugda ticareti ile mesgul olan zengin tacir ve senator idi Anasi vaxti ile Braziliyaya koc etmis alman ailesinden cixmisdi Damarlarinda alman ve kreol qani axirdi Simallilara mexsus soyuqqanliliqla cenublularin emosionalligi Tomas Manna irsen valideynlerinden kecmis ve onun tekce sexsiyyetinde deyil yaradiciliginda da derin izler qoymusdu Tomas geleceyini aile biznesinin davamcisi kimi gorurdu Lakin 1891 ci ilde atasinin vaxtsiz vefati veziyyeti kokunden deyisdi Muessise legv olundu kicik Mann ise oz etirafina gore mektebi serefsizlikle basa vurdu Bascisini itiren aile Munhene kocdu Burada Tomas evvelce sigorta sirketinde calismis sonra ozunu jurnalistikada sinamisdi Bir muddet Munhen Universitetinde tarix edebiyyat felsefe muhazirelerine davam etmisdi Edebi dairelerde yaxsi taninan boyuk qardasi Henrix Mann 1871 1950 kimi o da yazici olmaq arzusu ile yasayirdi Rus klassikasini ilk novbede Dostoyevski ve Lev Tolstoy yaradiciligini derinden oyrenmis ve onlardan tesirlendiyini defelerle etiraf etmisdi 1898 ci ilde Tomas Mann Balaca cenab Frideman kitabini cap etdirdi Burada toplanan hekayelerde muellif ironik kederli bir tonla heyatda ve senetde oz yerini axtaran utancaq cekingen genc yazicinin ozunun suretini yaratmisdi Eyni zamanda Tomas Mann atasinin heyatda oldugu illerde sirinliyini daddigi burjua yasam terzine beslediyi sevgi ve maragini da gizletmirdi Ilk romaninda avtobioqrafik seciyyeli Buddenbroklar eserinde 1901 muellif oz aile bizneslerinin timsalinda Lubekdeki bir ticaret firmasinin tenezzulu ve iflas tarixcesini tesvir etmisdi Bu eserde Tomas Mann hem de Buddenbroklarin simasinda burjua medeniyyetine ve exlaqina munasibetini ortaya qoymusdu Buddenbroklarin her yeni nesli muasirlesdikce icracidan azad sahibkara cevrildikce onlarin yaradici fealiyyet qabiliyyetinin mehdudlugu serbest qerar qebul etmek bacariqsizligi daha keskin sekilde ortaya cixir Heyati tecrube ile bilik nezeriyye ile praktika arasindaki murekkeb qarsiliqli elaqeler Tomas Mannin ilk edebi ugurlarindan biri kimi qiymetlendirilen Tonio Kreger novellasinin 1903 da esasini teskil edir Tonio basa dusur ki hisslerinin esiri oldugundan her hansi konkret isin ohdesinden gele bilmir O girdabina dusduyu menevi iflicden boyuk mehebbetin komeyi ile xilas olmaga calisir Gorunur qehremani ile bagli fikirlerini sexsi heyatina tetbiq etmek isteyen Tomas Mann 1905 ci ilde zengin yehudi ailesinin qizi Kate Prinqsheymle evlenmisdi Bu nikahdan onlarin ucu qiz ucu oglan olan alti ovladlari dunyaya gelmisdi Qizlarinin biri aktrisa boyuk oglu ise yazici kimi meshurlasmisdi Diger ovladlarinin da yaradici istedaddan mehrum olmadiqlari askara cixmisdi Lakin numunevi aile heyati da Tomas Manni butun heyati boyu teqib eden homoseksual asililiqdan qurtara bilmemisdi Bioqrafiyasinin bu xosagelmez terefi onun Venesiyada olum 1913 novellasinda eks olunmusdu Novellanin qehremani heyatini senete qurban veren ve ugur qazanan ancaq gozel oglana mehebbeti yolunda indiye qeder elde etdiklerinin hamisindan kecmeye hazir olan ahil yazici Qustaf fon Asenbaxin prototipi eslinde Tomas Mannin ozu idi Birinci Dunya muharibesi meshur senet adamlarinin coxu kimi Tomas Mann ucun de boyuk menevi exlaqi sarsintilar dovru olmusdu Iri hecmli Siyasetden uzaq adamin mulahizeleri 1918 adli publisistik kitabinda yazici liberal deyerlere qarsi cixmis kayzer II Vilhelmin muhafizekar siyasetini desteklemis ve dunyaya meydan oxuyan alman milli ruhunu mudafie etmisdi Almaniya meglub olduqdan sonra ise Tomas Mann Veymar Respublikasinin terefinde dayanmisdi Tomas Mann intellektual nesrin parlaq numayendelerinden biri idi Bu nesri seciyyelendiren xususiyyetler yazicinin Sehrli dag 1924 romaninda daha qabariq nezere carpmaqdadir Muellif Isvecrenin dag kurortlarinin birinde yuksek bilikli derin meneviyyatli adamlarin ehatesine dusen genc muhendis Hans Kantropun onlarin tesiri ile burjua baxislarindan ve burjua heyat terzinden nece uzaqlasmasinin inandirici tarixcesini yaratmisdi Roman hem de ilk dunya savasinin deformasiyaya ugratmadigi Avropa exlaq ve terbiyesinin medeni menevi deyerlerin ozunemexsus bedii tedqiqi idi Bu dovrde yalniz Almaniya oxuculari deyil daha genis miqyasda avropali intellektuallari maraqlandiqlari bir sira murekkeb suallara Tomas Mann yaradiciliginda cavab axtarirdilar 1929 cu ilde alman yazicisi muasir edebiyyatin klassik numunelerinden birine cevrilen ve populyarligi get gede artan boyuk Buddenbroklar romanina gore edebiyyat sahesinde novbeti Nobel laureati oldu Isvec Akademiyasinin uzvu Frederik Bok teqdimat nitqinde Tomas Manni Dikkens Flober ve Lev Tolstoy seviyyesine yukselen ilk alman yazicisi adlandirmisdi Muellifin muhum edebi ugurlari sirasinda onun yuksek poetikliyi ve intellektualizmi boyuk bir mehebbetle gundelik heyatla elaqelendire bilmesi xususi qeyd olunmusdu Nobel laureati adini qazandiqdan sonra Tomas Mannin hem edebi hem de siyasi heyatdaki fealligi ehemiyyetli derecede artmisdi O Almaniya ve Italiyada bas qaldiran fasizme keskin etirazini aciq sekilde bildiren ilk taninmis ziyalilardan idi 1930 cu ilde Berlinde Zekaya muraciet edirem adli cixisinda Tomas Mann sosialistleri ve liberal burjuaziyani fasizme qarsi mubarizede vahid cebhede birlesmeye cagirirdi Eyni ilde o Mario ve sehrbaz adli siyasi alleqoriyasini yazmis burada fasist liderleri Hitler ve Mussolininin obrazlarini yaratmisdi Nasistler hakimiyyete gelende 1933 Tomas Mann Isvecrede idi O Hitlerin is basinda oldugu Almaniyaya qayitmamaq qerarina geldi Bir muddet Isvecrede yasadiqdan sonra 1938 ci ilde ABS ye muhaciret etdi Muharibe illerinde yazicinin iki oglu ABS ordusunun zabiti olmusdu Tomas Mann ise uc il meshur Prinston universitetinde muhazireler oxumusdu 1941 1952 ci illerde Kaliforniyada yasayan yazici Konqress kitabxanasinin alman edebiyyati uzre meslehetcisi idi 1936 ci ilde fasistler onu Almaniya vetendasligindan ve Berlin universitetinin fexri doktoru adindan mehrum etmisdiler Ikinci Dunya muharibesi illerinde ABS nin universitet ve elm merkezlerinde antifasist cixislari ile populyarliq qazanan Tomas Mann ise 1944 cu ilde Amerika vetendasi olmusdu Muharibeden sonra Gotenin yubiley tentenelerinde istirak meqsedi ile Almaniyaya gelse de tarixi veteninde hemiselik qalmaq istememisdi 1949 cu ilde Serqi ve Qerbi Almaniya hokumetlerinin birge qerari ile yazici milli edebiyyatin inkisafindaki xidmetlerine gore Gote mukafatina layiq gorulmusdu Bu dovrde Tomas Mannin SSRI ye ve Stalin rejimine regbeti haqqinda ABS de tez tez fikirler esidildiyinden yazici heyatinin on ilini kecirdiyi olkeni terk etmis ve daimi yasamaq ucun Surixi secmisdi XX esrin 30 40 ci illerinde Tomas Mann bir sira iri hecmli eserleri uzerinde isini basa catdirmisdi Onlarin arasinda Iosif ve qardaslari 1932 1943 romani ayrica qeyd olunmalidir Incil sujeti esasinda yazilmis eserde Mann yaradiciligi ucun seciyyevi olan keyfiyyetler yuksek intellektualizm sirayetedici yumor ve keskin ironiya ozune yer almisdi Yazici kimi Mannin en boyuk qelebesi qehremanlarini onun ozunden az sevmemeyimizdedir deye tenqidci Mark Van Doren muellifin qarsisina qoydugu meqsede catdigini vurgulamisdi Heyatinin yetkin dovrunde Tomas Mann Gotenin sexsiyyeti ve yaradiciligi ile daha yaxindan maraqlanmisdi Yazicinin bu movzudaki bedii tarixi arasdirmalarinin neticesi kimi Lotto Veymarda 1943 ve Doktor Faustus 1947 romanlari meydana cixmisdi Birinci romanda Gotenin heyati haqqinda Faust muellifinin mesuqesinin dilinden soz acilirdi Ikinci eserinde ise Mann dahi lakin psixi cehetden xeste bir musiqicinin omur maceralari fonunda yasadigi dovrun qeyri saglam muhitini tesvir etmisdi Doktor Faustus tekce psixoloji derinlik baximindan deyil uslubi cehetden de onun en murekkeb eserlerinden biridir Olumunden bir il evvel Tomas Mann ozunun en yaxsi en ugurlu kitabi hesab etdiyi Avanturist Feliks Krulun maceralari romanini 1954 tamamlamisdi Eslinde bu eser uzerinde is 1910 cu ilde baslanmisdi Romanin gozlenilmezliyi muellifin fikrince hem burada butun movcud enenelerin redd edilmesinde hem de onun edebiyyatda ozune yer tapmis eneneler mecrasinda yazilmasinda idi Bezi tenqidcilerin fikrince Tomas Mann yasadigi dovrun menevi bohrani ve meyarlarin yeniden qiymetlendirilmesi baximindan Nitsse ve Freydin elmi ideyalarinin edebiyyata getirilmesinde muhum rol oynayan senetkardir IstinadlarKratkaya literaturnaya enciklopediya rus Moskva Sovetskaya enciklopediya 1962 T 4 S 584 589 Bibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Mann Tomas Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Kindred Britain https www tum de die tum aktuelles pressetermine detail article 30502 RKDartists nid dogum haqqinda sehadetname MenbeVilayet Quliyev Edebiyyat sahesinde Nobel mukafati laureatlari Baki Kitab alemi Nesriyyat Poliqrafiya Merkezi 2009 seh Xarici kecidlerHemcinin bax