fbpx
Wikipedia

Alp sarıcası

Alp sarıcası (lat. Colias thisoa) — pulcuqqanadlılar dəstəsinə, ağ kəpənəklər fəsiləsinə aid nadir kəpənək növü.

?Alp sarıcası
Colias thisoa
Elmi təsnifat
Aləmi:Heyvanlar
Yarımaləm:Eumetazoylar
Bölmə:İkitərəflisimmetriyalılar
Yarımbölmə:İlkağızlılar
Ranqsız:Ecdysozoa
Tip:Buğumayaqlılar
Sinif:Həşəratlar
Dəstə:Pulcuqluqanadlılar
Yarımdəstə:Ditrysia
Fəsiləüstü:Gündüz kəpənəkləri
Fəsilə:Ağ kəpənəklər
Növ: Alp sarıcası
Elmi adı
Colias thisoa
Mühafizə statusu
Son həddə çatmışlar
Critically Endangered (IUCN 3.1) Critically Endangered: ???

Vikinövlərdə
sistematika

Şəkil
axtarışı
NCBI  
EOL  

Qısa təsviri

Kəpənək qanadları açılmış halda 45-50 mm-ə çatır. Rəngi müxtəlifdir. Erkək fərdlərin rəngi açıq narıncı olub, qanadlarının xarici kənarı ensiz qara haşiyəlidir. Dişi fərdlərin rəngi tünd narıncı olub, qanadlarının kənarındakı haşiyə enlidir.

Yayılması

Qafqaz, Orta Asiya dağlarında, Azərbaycanda Dərəlyəz və Zəngəzur dağ silsiləsində (Kiçik Qafqaz) və Şahdağda (Böyük Qafqaz) yayılmışdır.

Həyat tərzi

Dəniz səviyəsindən 2000-2500 m yüksəklikdə tikanlı gəvən qarışıqlı alp otları bitən sıldırım yamaclarda yaşayır. İyunda və iyulun əvvəlində uçur, şığıyır və yer səthindən çox yüksəyə qalxmır. Dişi fərdlər nadir hallarda uçur, əksər hallarda otlar üzərinə qonur. İyunun sonu və iyulun əvvəlində yüksək dağlarda bitən tikanlı gəvən bitkisi üzərinə yumurta qoyur. Tırtıllar həmin bitkinin yarpaqları ilə qidalanır. İyulun sonlarında puplaşma sıx tikanlı gəvən kollarının daxilində başlayır və puplar qışlamaya qalır. İldə bir nəsil verir. Təbii düşmən və xəstəliyi məlum deyildir.

Sayı

P.İ.Bedı tərəfindən 1977-ci ildə Naxçıvan MR-dan (Biçənək) tapılmışdır. R.Əffəndi tərəfindən Şahdağda 3 kəpənəyi qeydə alınmışdır. Son dərəcə nadir təsadüf edilən növdür.

Məhdudlaşdırıcı amillər

Mal-qaranın otarılması nəticəsində kəpənəklərin yem bazasından – çiçəkləyən nektarlı bitkilərdən məhrum olması məhdudlaşdırıcı amillərdəndir.

Qorunması üçün qəbul olunmuş tədbirlər

Azərbaycanın Qırmızı kitabının I nəşrinə daxil edilmişdir.

Qorunması üçün məsləhət görülmüş tədbirlər

Yaylaqlarda heyvanların otarılmadığı boş sahələrin ayrılması, bu ərazilərdə nektarlı bitkilərin əkilməsi qorunması üçün məsləhət görülən tədbirlərdəndir.

Yarımnövləri

İstinadlar

  1. Azərbacnın Qırmızı kitabı. 1989.
  2. Коршунов Ю.П. Каталог булавоусых чешуекрылых (Lepidoptera, Rhopalocera) фауны СССР. Энтомологич. обозрение. т. LI, вып. 1-2, 1972, с. 136-154, 352-368.
  3. Рябов М.А. Чешуекрылые Кавказа. Животный мир СССР. т. V, М.-Л.: изд-во АН СССР, 1958, с. 351-475.

Ədəbiyyat

  1. Azərbaycanın Qırmızı kitabı. 1989.
  2. Azərbaycanın Qırmızı kitabı. II cild. Bakı: 2013.
  3. Рябов М.А. Чешуекрылые Кавказа. Животный мир СССР. т.V. М.-Л.: изд-во АН СССР, 1958, с. 351-475.
  4. Эффенди Р.М. Высшие чешуекрылые Азербайджана. Автореф.дис.канд.биол.наук. Баку: 1971, 24 с.
  5. Коршунов Ю.П. Каталог булавоусых чешуекрылых (Lepidoptera, Rhopalocera) фауны СССР. Энтомологич. обозрение. т. LI. вып. 1-2, 1972, с. 136-154, 352-368.

Xarici keçidlər

  • Colias thisoa Ménétriès, 1832 — Alp sarıcası
  • rusinsects.com — Colias thisoa Menetries, 1832

sarıcası, colias, thisoa, pulcuqqanadlılar, dəstəsinə, kəpənəklər, fəsiləsinə, nadir, kəpənək, növü, colias, thisoaelmi, təsnifataləmi, heyvanlaryarımaləm, eumetazoylarbölmə, ikitərəflisimmetriyalılaryarımbölmə, ilkağızlılarranqsız, ecdysozoatip, buğumayaqlıla. Alp saricasi lat Colias thisoa pulcuqqanadlilar destesine ag kepenekler fesilesine aid nadir kepenek novu Alp saricasiColias thisoaElmi tesnifatAlemi HeyvanlarYarimalem EumetazoylarBolme IkitereflisimmetriyalilarYarimbolme IlkagizlilarRanqsiz EcdysozoaTip BugumayaqlilarSinif HeseratlarDeste PulcuqluqanadlilarYarimdeste DitrysiaFesileustu Gunduz kepenekleriFesile Ag kepeneklerNov Alp saricasiElmi adiColias thisoaMuhafize statusuSon hedde catmislarCritically Endangered IUCN 3 1 Critically Endangered VikinovlerdesistematikaSekilaxtarisiNCBI 596544EOL 176078 Mundericat 1 Qisa tesviri 2 Yayilmasi 3 Heyat terzi 4 Sayi 5 Mehdudlasdirici amiller 6 Qorunmasi ucun qebul olunmus tedbirler 7 Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirler 7 1 Yarimnovleri 8 Istinadlar 9 Edebiyyat 10 Xarici kecidlerQisa tesviri RedakteKepenek qanadlari acilmis halda 45 50 mm e catir Rengi muxtelifdir Erkek ferdlerin rengi aciq narinci olub qanadlarinin xarici kenari ensiz qara hasiyelidir Disi ferdlerin rengi tund narinci olub qanadlarinin kenarindaki hasiye enlidir 1 Yayilmasi RedakteQafqaz Orta Asiya daglarinda Azerbaycanda Derelyez ve Zengezur dag silsilesinde Kicik Qafqaz ve Sahdagda Boyuk Qafqaz yayilmisdir 2 Heyat terzi RedakteDeniz seviyesinden 2000 2500 m yukseklikde tikanli geven qarisiqli alp otlari biten sildirim yamaclarda yasayir Iyunda ve iyulun evvelinde ucur sigiyir ve yer sethinden cox yukseye qalxmir Disi ferdler nadir hallarda ucur ekser hallarda otlar uzerine qonur Iyunun sonu ve iyulun evvelinde yuksek daglarda biten tikanli geven bitkisi uzerine yumurta qoyur Tirtillar hemin bitkinin yarpaqlari ile qidalanir Iyulun sonlarinda puplasma six tikanli geven kollarinin daxilinde baslayir ve puplar qislamaya qalir Ilde bir nesil verir Tebii dusmen ve xesteliyi melum deyildir 3 Sayi RedakteP I Bedi terefinden 1977 ci ilde Naxcivan MR dan Bicenek tapilmisdir R Effendi terefinden Sahdagda 3 kepeneyi qeyde alinmisdir Son derece nadir tesaduf edilen novdur Mehdudlasdirici amiller RedakteMal qaranin otarilmasi neticesinde kepeneklerin yem bazasindan cicekleyen nektarli bitkilerden mehrum olmasi mehdudlasdirici amillerdendir Qorunmasi ucun qebul olunmus tedbirler RedakteAzerbaycanin Qirmizi kitabinin I nesrine daxil edilmisdir Qorunmasi ucun meslehet gorulmus tedbirler RedakteYaylaqlarda heyvanlarin otarilmadigi bos sahelerin ayrilmasi bu erazilerde nektarli bitkilerin ekilmesi qorunmasi ucun meslehet gorulen tedbirlerdendir Yarimnovleri Redakte Colias thisoa thisoa Boyuk Qafqaz Colias thisoa strandiana Sheljuzhko 1935 Kicik Qafqaz Colias thisoa shakuhensis Sheljuzhko 1935 Talis daglari Kopetdag Colias thisoa aeolides Grum Grshimailo 1890 Tyan San Colias thisoa urumtsiensis Verity 1909 merkezi Tyan San Colias thisoa irtyschensis Lukhtanov 1999 cenub Altay Colias thisoa nikolaevi Korshunov 1998 Altay Istinadlar Redakte Azerbacnin Qirmizi kitabi 1989 Korshunov Yu P Katalog bulavousyh cheshuekrylyh Lepidoptera Rhopalocera fauny SSSR Entomologich obozrenie t LI vyp 1 2 1972 s 136 154 352 368 Ryabov M A Cheshuekrylye Kavkaza Zhivotnyj mir SSSR t V M L izd vo AN SSSR 1958 s 351 475 Edebiyyat RedakteAzerbaycanin Qirmizi kitabi 1989 Azerbaycanin Qirmizi kitabi II cild Baki 2013 Ryabov M A Cheshuekrylye Kavkaza Zhivotnyj mir SSSR t V M L izd vo AN SSSR 1958 s 351 475 Effendi R M Vysshie cheshuekrylye Azerbajdzhana Avtoref dis kand biol nauk Baku 1971 24 s Korshunov Yu P Katalog bulavousyh cheshuekrylyh Lepidoptera Rhopalocera fauny SSSR Entomologich obozrenie t LI vyp 1 2 1972 s 136 154 352 368 Xarici kecidler RedakteColias thisoa Menetries 1832 Alp saricasi rusinsects com Colias thisoa Menetries 1832Menbe https az wikipedia org w index php title Alp saricasi amp oldid 5327528, wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, hersey,

ne axtarsan burda

, en yaxsi meqale sayti, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, seks, porno, indir, yukle, sex, azeri sex, azeri, seks yukle, sex yukle, izle, seks izle, porno izle, mobil seks, telefon ucun, chat, azeri chat, tanisliq, tanishliq, azeri tanishliq, sayt, medeni, medeni saytlar, chatlar, mekan, tanisliq mekani, mekanlari, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar.